کودکان دوزبانه سالهاست که با مسئله افت تحصیلی دستوپنجه نرم میکنند. کودکانی که از شکم مادرانشان به زبان دیگری صحبت میکنند و زبان دیگری را میآموزند تا اولین روز از سال تحصیلی.
شفا آنلاین:خیلی از آنها وقتی سر کلاس مینشینند اصلا
متوجه نمیشوند معلم چه میگوید. خیلی از آنها به همین دلیل ترک تحصیل
میکنند.
به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید بیان
که خودش در کودکی با این مشکل مواجه بوده است، میگوید: «خانه ما نزدیک
پادگان بود. ما همسایههای فارس داشتیم برای همین زبان فارسی را هم یاد
گرفته بودیم اما خیلی از همکلاسیهایمان حتی یک کلمه فارسی بلد نبودند. در
خانههای ما، کسی فارسی صحبت نمیکند حتی اگر بلد باشیم وقتی با هم صحبت
میکنیم به زبان خودمان حرف میزنیم.»
او
ادامه میدهد: «معلمها وقتی فارسی درس میدهند، خیلی از بچهها چیزی
نمیفهمند. خیلی از بچهها از ترس مسخره شدن اصلا حرف هم نمیزنند. روخوانی
نمیکنند.» به گفته او بسیاری از دوستانش ترک تحصیل کردهاند.
«بیان»
میگوید: «همه خانوادههای بچههای دوزبانه میدانند که بچههایشان باید
زبان رسمی کشور که فارسی است را یاد بگیرند اما خب یادگیری زبان مادریشان
هم واجب است.»
«سوران»
هم یکی دیگر از کسانی است که در کودکی با این مسئله دستوپنجه نرم کرده
است. سوران میگوید: «حتی در دانشگاه هم ما مورد تمسخر قرار میگرفتیم.
خیلی وقتها ترجمههای تخصصی از فارسی به زبانهایمان سخت میشود یا ما
نمیتوانیم حرفی را که دلمان میخواهد به فارسی سلیس بگوییم.»
سوران
معتقد است که باید حداقل به بچههای دوزبانه، با زبان خودشان فارسی درس
بدهند و ادامه میدهد: «یکزمانی معلمها اجازه داشتند به زبان خودمان
درسها را به ما یاد بدهند. آن زمان فکر میکنم شاید مشکلات کمتری داشتیم
اما از یکزمانی به بعد فارسی صحبت کردن اجباری شد و معلمها بههیچعنوان
به زبان خودمان آموزش نمیدادند. فهمیدن درس به این صورت خیلی سخت میشد.»
سوران
میگوید که باید واقعا راهحلی برای این مشکل وجود داشته باشد. نمیتوان
خانوادهها را مجبور کرد که با فرزندانشان به زبان خودشان صحبت نکنند.
بالاخره این زبان مادری آنهاست. نمیتوان فرهنگها و زبانها را از بین
برد. باید از آنها حمایت کرد و به دنبال راه چارهای بود که بهاصطلاح نه
سیخ بسوزد نه کباب.
میثم
هاشم خانی، پژوهشگر اقتصاد اجتماعی گفت: «باید اقتصاددانان با
آموزشوپرورش آشتی کنند تا از محکومیت کودکان فقیر به فقر مادامالعمر
جلوگیری شود و ۱۱ میلیارد نفر/ ساعت از کودکان و نوجوانان ایرانی در هرسال
مدیریت شوند. همچنین باید سهم بهینه بودجه آموزشوپرورش از تولید ناخالص
ملی محاسبه و میزان بهینه تمرکز در سیاستهای مدیریتی و بودجهای تامین شود
و جایگاه آموزشوپرورش در سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی طراحی شود. طبق
محاسبات براساس دادههای خام آمارگیری بودجه سرپرست خانوار به مرکز آمار
ایران در سال ۹۴، ۴۴ درصد از افراد بیسواد، ۱۶ درصد تحصیلات دبیرستانی یا
دانشگاهی، ۱۵ درصد تحصیلات راهنمایی، ۲۵ درصد ابتدایی یا کمتر از آن را
دارا بودند.» هاشم خانی به پیشدبستانیها اشاره کرد و ادامه داد: «حدود ۶۷
درصد مردودیهای سال اول و دوم دبستان در ۹ استان دوزبانه متمرکز است که
۲۲ درصد مربوط به استان سیستان و بلوچستان است. در ۹ استان دوزبانه با یک
درصد رشد پوشش پیشدبستانی در سال بعد سهدهم درصد از مردودیهای سال اول
دبستان کم شده است.»
این
پژوهشگر اقتصادی راهحلها را هدفگذاری شفاف، پایش شفاف و گزارشهای
آماری عمومی سالانه و تمرکز بیشتر بر پروژههای تاثیرگذار از طریق ارزیابی
اثرگذاری دانست.
او
گفت: «در فقیرترین دهک درآمدی هزینه سالانه آموزش کودکان در سال ۹۳، ۴۰۱
هزار ریال و در سال ۹۴، ۳۹۲ هزار ریال بوده است.»
به
گفته هاشم خانی، درصد خانوارها با مخارج آموزشی زیر ماهانه هزار تومان
برای هر فرزند دانشآموز برای استان بوشهر نزدیک به ۴۹ درصد، برای استان
کردستان نزدیک به ۵۵ درصد و در استان سیستان و بلوچستان نزدیک به ۷۰ درصد
است که منبع آن محاسبات بر اساس دادههای خام آمارگیری بودجه خانوار مرکز
آمار ایران در سال ۹۴ بوده است.
همچنین
احمد میدری، معاون وزیر رفاه گفت: «برخی اهالی محلی تمایل ندارند
فرزندانشان فارسی یاد بگیرند لذا باید رویکرد عوض شود. نظام آموزشی هم بستر
آموزش زبان محلی را فراهم کند تا آنها هم متمایل به زبان فارسی شوند.»
میدری
ادامه داد: «میزان دانشآموزانی که در مدرسه ثبتنام نمیکنند، مرگ کودکان
زیر ۵ سال، کوتاهقدی و سوءتغذیه در همه کشورها کاهشیافته است. ایران در
سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ از رتبه ۷۵ به ۶۰ در این موارد کاهشیافته است اما این
کاهش هم ناخوشایند و مطلوب برای ما نیست.»
او
به اهمیت پیشدبستانیها اشاره کرد و گفت: «در استان خوزستان بهطور متوسط
افراد دوزبانه وجود ندارند و افت تحصیلی در پایه اول کمتر از ۲ درصد است
اما در شهر شادگان که اهالی آن دوزبانه هستند، افت تحصیلی به ۹ درصد
میرسد؛ یعنی ۵ درصد کودکان دوزبانه افت تحصیلی دارند.»
به
گفته معاون وزیر رفاه هنگامیکه به خوزستان رفته بودیم خیلی از دوزبانهها
تمایل نداشتند فرزندانشان فارسی یاد بگیرند. لذا ما باید رویکرد خود را
عوض کنیم. نظام آموزشی و بخش خصوصی هم بستر آموزش زبان محلی یا عربی را
فراهم کند تا آنان هم به سمت زبان فارسی تمایل نشان دهند. میدری تاکید کرد
که یکی از عوامل اصلی فقر کودکان دوزبانه بودن آنان است. باید
پیشدبستانیها را در این مناطق راهاندازی کنیم چراکه عدم یادگیری زبان
رسمی کشور برای آنان آسیبزا است.