علل بیماریها در بسیاری موارد در عواملی خارج از نظام سلامت ریشه دارند، جایی که زندگی میکنیم، آنچه میخوریم و هوایی که تنفس میکنیم.
![](/files/fa/news/1395/8/11/266154_101.jpg)
شفا آنلاین: باراک
اوباما در ژانویه 2015 دستور راهاندازی «ابتکارعمل پزشکی دقیق» را داد،
برنامهای که قرار است از تحقیقات درباره تفاوتهایی که در زمینه درمان و
راهکارهای پیشگیری در افراد مختلف دیده میشود، حمایت کند. اگرچه در این
برنامه بهخصوص به ژنتیک نگاه خاصی شده است، اما «ابتکارعمل پزشکی دقیق»
برنامهای تنها با نگاه بر ژنتیک نیست.
به گزارش
شفا آنلاین: محل زندگی، هوایی که تنفس میکنیم و
آبی که مینوشیم و محیط پیرامونمان تاثیری بزرگ بر سلامت ما و حتی بر DNA
ما دارند.
بهعنوان
استاد علوم بهداشتی و محیط زیست، تلاش کردهام با استفاده از ثبت
الکترونیکی دادههای بهداشتی ارتباط بین عوامل محیطی مانند عملکرد غذا دادن
به حیوانات، عملکرد کشاورزی، افزایش غیرمتعارف گازهای طبیعی و ساختار محیط
بر برخی مسائل مانند عفونتهای مقاوم به درمان، دیابت و کنترل آسم و نتایج
حاملگی و چاقی را دریابم. من با کمک همکارانم میخواهیم بفهمیم چگونه این
یافتهها را میتوان درخدمت درمان بهتر قرار داد. درک بهتر از چندوچون
تاثیر محیط و عوامل اجتماعی که سلامت ما را شکل میدهد، میتواند به درمان و
پیشگیری بهتر منجر شود. بر سر راه تحقیقات ما اما، 2 مشکل اساسی وجود
دارد: اول اینکه این دادهها گردآوری نشدهاند و دیگر اینکه دست اندرکاران
بهداشت نمیدانند چگونه از این دادهها استفاده کنند.
زیستشنایی تنها علت تفاوت ما نیست
میدانیم
که ژنتیک سلامت ما را شکل میدهد، اما این را هم میدانیم که 3 عامل دیگر
شامل عوامل اجتماعی دخیل در سلامت و محیط فیزیکی و اجتماعی پیرامون ما هم
میتوانند اثراتی مهم داشته باشند.
عوامل
اجتماعی دخیل در سلامت شامل درآمد، فقر و نابرابری هستند و عوامل محیط
اجتماعی شامل مسائلی مانند میزان جرم و تاثیر آن بر محل زندگی ما. وقتی از
محیط فیزیکی زندگی صحبت میکنیم، منظورمان این است که آیا مثلا محله شما
برای پیادهروی طراحی شده است؟ به غذای سالم دسترسی دارید؟ یا صنایع سنگین
اطرافتان وجود دارد؟
این
عوامل میتوانند مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت شما اثر بگذارند. بهعنوان
مثال، تنفس هوای آلوده یک کارخانه میتواند مستقیما سبب ابتلا به سرطان یا
آسم شود و دسترسی به غذای سالم در فاصله کمی از محل زندگی بهطور غیرمستقیم
بر سلامت فرد اثر میگذارد.
درحقیقت،
مطالعات بسیاری نشان دادهاند اثر این 3 عامل قویتر از اثر تفاوتهای
زیستی بر سلامت افراد است. مثلا، درآمد و دسترسی به آموزش با عامل خطر کاهش
قند خون در بیماران دیابتی ارتباطی محکم و معنیدار دارد یا آنها که در
محلاتی با دسترسی محدود به غذاهای سالم و فعالیت بدنی زندگی میکنند، بیشتر
ممکن است مبتلا به دیابت نوع 2 شوند.
کارشناسان
دیگر مانند دکتر ریزا موری عقیده دارند: «میدانیم که امید به زندگی در
دوران کودکی را بیشتر از روی محل زندگی میتوان پیشبینی کرد تا از روی
اسرار ژنتیکی فرد.» این صحبتها گزافه نیستند. آمارها میگویند، در سراسر
آمریکا بسته به جایی که در آن متولد شدهاید، تفاوتهای چشمگیری در امید به
زندگی میتوان دید. بیشترین امید به زندگی در مناطق شمالی این کشور و
کمترین میزان در مناطق جنوبی ثبت شده است. هرچند ژنتیک و بهداشت و درمان
بسیار مهم هستند، بسیاری اعتقاد دارند محل زندگی، نژاد، طبقه ژنتیکی و
سلامت و درمان هستند که راه سلامت فرد را پیشبینی میکنند.
به
نظر کارشناسان با تعیین محل زندگی طرح اولیه و ساخت رفتاری و روانی فرد
اثری قطعی بر سلامت دارند.
شکستن کد ZNA
دکتر
فرانسیس کالینز، رئیس موسسههای ملی بهداشت (NIH) آمریکا میگوید کد پستی
(ZIP code) یا ZNA ما در واقع طرح کلی ساختار رفتاری و روانشناختی ما
است که تعیینکنندههای اصلی سلامت ما هستند.
پیشرفتهای
اخیر در زمینه نظام اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شامل نرمافزارهای دیجیتال،
اطلاعات مربوط به نقشهها و دادههای طولی (دادههای مربوط بررسیهای
انجامشده در طول زمان) مرتبط با عوامل اجتماعی اقتصادی و زیستمحیطی،
میتواند اثر جنبههای چندگانه جوامع و محیط زیست افراد را توضیح دهد.
درست مانند توالی DNA یک شخص، ما میتوانیم توالی محلهای زندگی فرد یا
ZNA فرد از هنگام تولد تا مرگ به کار بگیریم.
از
سویی دیگر، رواج ثبت الکترونیکی دادههای بهداشتی (HER) امکان ارتباط
دادههای جدید گردآوریشده درباره محیط زیست با سوابق پزشکی بیمار را فراهم
آورده است.
به درمان بیش از پیشگیری اهمیت داده میشود
در
ایالات متحده، بودجه مربوط به بهداشت، 17درصد از تولید ناخالص داخلی را
شامل میشود، اما نتایج نظام بهداشت و درمان آمریکا این کشور را در
میانههای جدول طبقهبندی سلامت کشورهای صنعتی غربی قرار میدهد. این فاصله
بین بودجه هنگفت بهداشتی در این کشور و نتایج متوسط سلامت را همواره نتیجه
تفاوت بین درمان بالینی و بهداشتی عمومی میدانند.
بودجهای
که ما در انتهای زندگی به افراد بیمار اختصاص میدهیم، بسیار بیشتر از
بودجه بهداشت عمومی است. نگاه بهداشت عمومی نگاهی به سلامت مردم درکل و
پیشگیری پیش از ابتلا به بیماری است. برای رسیدن به این اهداف، بهداشت
عمومی باید شاخصهایی مانند شاخصهای اجتماعی سلامت و شاخصهای اجتماعی و
فیزیکی محیط را درنظر بگیرد.
دلیل
اهمیت این ارتباط آن است که در بسیاری از مواقع بین بیماریهای ما و محیط
اطراف و شرایط زندگیمان ارتباطی عمیق وجود دارد، اما گردانندگان نظام
بهداشتی ما زیاد درباره علتهای غیرپزشکی بیماریها نمیدانند. درحال
حاضر، اطلاعاتی با این نگاه هنوز گردآوری نشدهاند یا حتی کسی بهدنبال
جستجوی این نوع اطلاعات نیست. هنوز بودجهای از طرف نظام بهداشتی برای
گردآوری، ثبت یا استفاده از این دادهها تعریف نشده است.سپید
منبع: Newsweek