جمع‌آوری قلیان‌ها تلاشی که دود شد

 به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید      سال 87 هم وزارت بهداشت به مدد مصوبه‌ای، عرضه قلیان در اماکن عمومی مانند قهوه‌خانه‌ها و خانه‌ها را غیرقانونی اعلام کرد اما صنف قهوه‌خانه‌داران تهران نیز با اعلام شکایت به دیوان عدالت اداری پناه برد. آخر سر هم نتیجه این شد که با گذشت نزدیک به یک سال، این دیوان، رای به نفع سلامت جامعه و به نفع وزارت بهداشت داد که قلیان، باعث بیماری و مرگ شهروندان می‌شود، پس همان بهتر که جمع شود.

 بااین‌حال، فرصت قانونی برای کسانی که پیش از مصوبه وزارت بهداشت، مجوز عرضه قلیان را از صنف قهوه‌خانه‌داران به دست آورده بودند، همچنان برقرار ماند.

       سال 1390 کاظم ندافی مدیر کل سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هم از جمع‌آوری قلیان‌ها تا سال 95 خبر داد. به گفته وی بر اساس مصوبه ستاد کشوری دخانیات فقط قهوه‌خانه‌دارانی که قبل از تصویب قانون دخانیات مجوز گرفته بودند تا پایان مجوز که 10 سال اعتبار داشته و تا آن زمان هم پنج سال آن گذشته بود و فقط تا پایان زمان مجوز، مجاز بودند به کارشان ادامه دهند و دیگر هیچ مکان و هیچ سازمانی حق اعطای مجوز عرضه قلیان ندارد.

ندافی گفته بود کسانی که قبل از قانون مجوز گرفته‌اند را استثنا کردیم اما سایر مکان‌ها ازجمله رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌ها باید آن را رعایت کنند. این مصوبه از طریق استانداری‌ها به تمام کشور ابلاغ‌شده و درواقع هیچ واحد صنفی نباید در سال 95 قلیان عرضه کند.

       زمانی که اکنون در حال به سر رسیدن است و درواقع با به سر رسیدن موعد مقرر مجوزها به‌پایان رسیده است. از این رو برخورد با عرضه قلیان در شهرهای مختلف کشور آغازشده است. اصفهان، کیش، مهاباد، همدان و...ازجمله شهرهایی هستند که این طرح را آغاز کرده‌اند. اما به نظر می‌رسد کار به خوبی ‌پیش نمی‌رود. درواقع رسانه‌ها 24 تیرماه تیتر زدند «قلیان دیگر به چایخانه‌های اصفهان برنمی‌گردد» اما فردای آن تیتر رسانه‌ها این بود:«قلیان به چایخانه‌ها بازگشت»

قانون خوب، قانونی است که به‌صورت گسترده مورد نقض قرار نگیرد
       اکبر ترکی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «سپید» درباره طرح جمع‌آوری قلیان می‌گوید:«از چندین سال پیش برخی از دوستان به دنبال این بودند که بتوانند قلیان را از اماکن عمومی جمع‌آوری کنند. مدتی هم این کار انجام شد اما وزارت بهداشت و درمان به این نتیجه رسید که در این زمینه کوتاه بیاید. اما انتخاب جمع‌آوری قلیان به عنوان راهکار یا انجام کار فرهنگی و تشخیص اولویت هر یک از این‌ها نیازمند کار کارشناسانه است. ابعاد این مسئله بسیار گسترده است. از سویی برخوردهای مقطعی و از سوی دیگر رها کردن موضوع بیشتر آسیب‌زا است.»

       وی ادامه می‌‌دهد: «هر نوع دود چه سیگار باشد و چه قلیان و... برای سلامتی مضر است. یکی از کارهای خوبی که در دولت‌های گذشته صورت گرفت این بود که استعمال دخانیات را در محیط‌های بسته ممنوع اعلام کردند. این قانون خوب و معقولی بود و قطعاً باید انجام شود. این کار شدنی بود. در این مسئله که دود برای سلامتی مضر است شکی وجود ندارد اما تصمیمی که دولت‌های گذشته گرفتند و استعمال دخانیات را در ادارات و محیط‌های بسته ممنوع کردند بسیار کمک‌کننده بود. این قانون خوبی بود که می‌بینیم رعایت هم می‌شود و نقض آن نیز بسیار معدود است.»

       ترکی با تاکید بر اینکه استعمال قلیان در اماکن عمومی موجب ترویج آن می‌شود، می‌گوید: «اما مشخص است که در سراسر دنیا دخانیات وجود داشته و مورد مصرف قرار می‌گیرد. در جاهایی که موجب ترویج استفاده از قلیان بین جوانان می‌شود باید بررسی‌های کارشناسانه صورت بگیرد و از این مسئله جلوگیری شود. باید قوانینی در این زمینه به تصویب برسد که به صورت گسترده مورد نقض قرار نگیرد.»

قلیان، دروازه ورود به اعتیاد
       امان‌ا... قرایی مقدم، جامعه‌شناس بابیان اینکه اگر بتوانند قلیان را از اماکن عمومی جمع‌آوری کنند بسیار خوب است، گفت:«قلیان دروازه ورود به اعتیاد و درواقع دروازه ورود به انواع آسیب‌ها است. از قبیل روابط نامشروع، دوستی‌های نادرست و سرانجام ارتباطات نادرست. در گوشه‌های شهر از فرحزاد گرفته تا سایر نقاط مراکز فروش قلیان وجود دارد. از نظر سلامتی که بسیار مضر است و پزشک‌ها نیز بارها اعلام کرده‌اند که مضرات آن چندین برابر سیگار است. ازنظر جامعه نیز نوعی آلودگی اجتماعی به وجود می‌آورد

. وزارت بهداشت اگر بتواند قلیان را از اماکن عمومی جمع‌آوری کند، بسیار خوب است یا حداقل این مراکز باید ساماندهی شود. این اقدامات از نظر اجتماعی و اقتصادی مفید است. وقتی جوانی وقت خود را در چنین اماکنی می‌گذراند درواقع نیروی کار به هدر می‌رود. نیروی کار نیز به معنای نیروی اقتصاد است. این اماکن از نظر فرهنگی نیز بسیار مخرب است چون آموزش‌های بدی را ارائه می‌دهد.»

       وی ادامه داد: «از دیدگاه جامعه‌شناسی به‌ویژه از دیدگاه مکتب شیکاگو با وجود قلیان در اماکن عمومی یادگیری صورت می‌گیرد. از دیدگاه ادوین ساترلند و جفری گری آسیب از محیط آموخته می‌شود. اگر در محیطی آسیبی وجود دارد از همان طریق دیگران نیز از آن یاد می‌گیرند. وقتی نوجوانان ما قلیان کشیدن دیگران را می‌بینند می‌آموزند که این کار مشکلی ندارد. بنابراین از نظر فرهنگی و اجتماعی صدمات بدی بر افکار و اذهان جوانان و نوجوانان ما دارد. مصرف قلیان برای آنها امری عادی تلقی شده و به سمت آن می‌روند.»

زمانی که فقط مسن‌ها و میانسال‌ها قلیان می‌کشیدند
       امان‌ا... قرایی مقدم با تاکید بر اینکه مصرف قلیان در ایران سابقه طولانی دارد اما در آن زمان تنها افراد مسن قلیان مصرف می‌کردند، می‌گوید: «در گذشته دیده نمی‌شد دختران جوان قلیان مصرف کنند. در گذشته چپق هم استفاده می‌شد آیا به این معنا است که در حال حاضر هم اشکالی ندارد که افراد جامعه چپق بکشند؟ اساساً توتون و تنباکو از آمریکای جنوبی آمده است و همیشه در فرهنگ ما وجود نداشته است. از سویی ما می‌خواهیم جامعه را پالایش کرده و از نظر بهداشت محیط بالا ببریم. اگر در گذشته مردم قلیان مصرف می‌کرده‌اند دلیلی بر این مسئله نیز که اکنون هم اشکالی ندارد که مصرف کنند، هرچند که آن زمان نیز نوجوانان و جوانان و به ویژه دختران جوان قلیان مصرف نمی‌کردند نیست.»

       وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد مصرف قلیان یکی از نشانه‌های عقب‌افتادگی و جهان سوم است، می‌گوید:«قلیان کشیدن درواقع شاخصی است که نشان می‌دهد جامعه عقب‌افتاده بوده و در دوران گذشته زندگی می‌کند. این در حالی است که ما در حال گذار به جامعه‌ای مدرن و حتی پست‌مدرن هستیم. درحالی‌که هرروزه اقبال جوانان ما به قلیان افزایش پیدا می‌کند. متاسفانه برای جوانان ما هم سرخوردگی اجتماعی به وجود آمده و هم اوقات فراغت آنها پر و غنی نشده است نه رادیو، نه تلویزیون و نه موسیقی دارند. جایی برای شادی و ورزش هم ندارند.

وقتی دختری به استادیوم می‌رود و او را می‌گیرند باید چه کاری انجام بدهد؟ تلویزیون هم که برنامه‌ای مناسب برای جوانان و نوجوانان ندارد. جوان به برنامه‌های شاد احتیاج دارد در حالی که تلویزیون شبانه‌روز سخنرانی پخش می‌کند. ما نتوانسته‌ایم اوقات فراغت جوانان را پرکنیم و خواسته ما مسن‌ها این بوده است که جوانان مانند ما باشند. این افراد جوانی‌های خود را از یاد برده‌اند. در وزارت ورزش و جوانان ما باید از جوانان نظرسنجی و نیازسنجی کنیم

. نباید ما مسن‌ها و میان‌سالان برای جوانان برنامه‌ریزی کنیم، جوانان خودشان باید برنامه‌ریز باشند. ما سنتی هستیم درحالی‌که به قول دیوید رایزمن جوان خودمختار است. چون نوخواه و نو طلب است و می‌خواهند فلک را سقف بشکافد درحالی‌که آقای علم الهدی می‌گوید نباید در مشهد کنسرت برگزار شود. خوب جوان‌ها هم می‌روند کوه سنگی و وکیل‌آباد به دنبال قلیان کشیدن.»