ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری خطرناک است

شفاآنلاین:سلامت>«توکسوپلاسموز» یک بیماری انگلی است که از طریق گوشت آلوده به‌خصوص گوشت گوسفند آلوده منتقل می‌شود و در واقع جزو بیماری‌های مشترک انسان و دام است. انگل توکسوپلاسما در مدفوع حیواناتی مانند گربه وجود دارد و زمانی که دام از سبزی‌های آلوده به این انگل تغذیه می‌کند، انگل در بدن دام رشد می‌کند و ناقل می‌شود. در صورتی‌که گوشت آلوده به انگل به‌وسیله انسان مصرف شود، آلودگی به این انگل اتفاق می‌افتد.
مصرف گوشت نیم‌پز مهم‌ترین عامل ابتلا به «توکسوپلاسموز» است
اگر گوشت آلوده کاملا پخته شود، انگل از بین می‌رود بنابراین انتقال انگل غالبا از طریق مصرف گوشت‌های نیم‌پز و کبابی انجام می‌گیرد. در مواردی که دام بدون بررسی بهداشتی و به ‌شکل شخصی ذبح شود، این احتمال افزایش می‌یابد زیرا سلامت گوشت در کشتارگاه‌ها از نظر ابتلا به بیماری‌ها کنترل می‌شود.
مصرف سوسیس و کالباس نیز به‌دلیل استفاده از گوشت‌های فرآوری احتمال آلودگی به این انگل را دارد.
کسانی که در منزل گربه نگهداری می‌کنند نیز در معرض آلودگی به انگل توکسوپلاسما هستند.
این بیماری ممکن است کاملا بدون علامت باشد و علائمی مانند تب و بدن‌درد و... همیشه وجود ندارد. اگر آزمایش خون IgG وIgM انجام شود، مشخص می‌شود که بسیاری از افراد به این بیماری مبتلا شده و پس از بهبود، ایمنی پیدا کرده‌اند اما اگر انگل در بدن فرد باقی بماند و دفع نشود، آلودگی در قسمت‌های مختلف بدن باقی می‌ماند و احتمال بروز توکسوپلاسمای چشمی و کبدی وجود دارد.
توجه به توکسوپلاسموز در دوران بارداری اهمیت بالاتری دارد زیرا نخستین ابتلا مادر به‌خصوص در سه ماهه اول بارداری به این بیماری از طریق جفت به جنین منتقل می‌شود و زمینه‌ساز توکسوپلاسموز مادرزادی در جنین می‌شود بنابراین اگر خانم‌های باردار از گوشت‌های نیم‌پز یا گوشت‌های فرآوری‌شده استفاده کند، زمینه انتقال و رشد انگل به‌وجود می‌آید. در سونوگرافی علائمی به‌صورت کلسیفیکاسیون یا جمع‌شدن کلسیم در مغز، کبد یا اندام‌های جنین مشخص می‌شود.
مهم‌ترین اقدام برای جلوگیری از انتقال انگل و ابتلا به این بیماری، توجه به بهداشت تغدیه بسیار اهمیت دارد و گوشت حتما از مراکز بهداشتی خریداری شود. از مصرف گوشت‌های نیم‌پز به‌خصوص در دوران بارداری پرهیز شود.
همچنین از نگهداری حیواناتی مانند گربه در منزل از نظر بهداشتی باید پرهیز کرد زیرا حیوانات بیماری‌های خاصی را انتقال می‌دهند که به‌ویژه در دوره بارداری اهمیت بالاتری دارد.
«توکسوپلاسموز» سلامت و حیات جنین را تهدید می‌کند
گاهی آزمایش‌های تشخیص توکسوپلاسموز در مشاوره‌های پیش از بارداری یا اوایل بارداری در صورت شک ابتلا به این بیماری درخواست می‌شود. اگر خانمی سابقه ابتلای قبلی داشته‌باشد و ایمنی در برابر بیماری نشان داده‌شود، میزان خطر کمتر است. اما اگر ابتلا در سه ماهه اول بارداری بدون سابقه قبلی بیماری باشد یا شواهدی از نقایص جنینی یا علائم توکسوپلاسما در جنین دیده شود، انجام آزمایش‌های تخصصی لازم است. در صورتی‌که جنین در سه ماهه اول مبتلا به این بیماری شود حتی امکان دارد اجازه ختم بارداری داده‌شود زیرا نقایص مختلفی برای جنین در پی دارد. برای اطمینان از وضعیت سلامت جنین انجام دقیق سونوگرافی مهم است.
یکی از علائم که گاهی اتفاق می‌افتد، حالت ورم در جنین و مرگ داخل‌رحمی است و در بعضی موارد ایجاد ضایعات مغزی و جمع‌شدن مایع در مغز جنین اتفاق می‌افتد. از همین‌رو رعایت بهداشت برای پیشگیری از آلودگی به انگل بسیار اهمیت دارد.

متخصص زنان و زایمان

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

منبع: هفته نامه سلامت