شفا آنلاین>اجتماعی>از سال ۲۰۱۲ که نخستین سلفی توسط بازیگران هالیوود گرفته شد، هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که تمایل مداوم مردم برای سلفی گرفتن از خودشان، به اپیدمی جهانی، اعتیاد(Addiction) و نگرانی‌های روز جامعه شناسان و روانشناسان تبدیل شود.
به گزارش شفا آنلاین،اگرچه در نگاه اول این پدیده کاملا بی‌ضرر و عادی به نظر می‌رسد اما افزایش تمایل فرد برای به اشتراک گذاشتن مداوم عکس‌هایی از خود برای گرفتن تایید دوستان در فرد وابستگی ایجاد می‌کند و این وابستگی در موارد شدید به جایی می‌رسد که فرد نیاز به درمان‌های روانشناسی پیدا می‌کند.
معمولا افرادی که زیاد سلفی می‌گیرند و آن را با بقیه به اشتراک می‌گذارند؛ هنوز ۲۰ دقیقه نگذشته باز دلشان میخواهد خود را با «گل قالی» یا «خصوصی‌ترین مهمانی‌های خانوادگی‌شان» یهویی به همه نشان دهند! در واقع سلفی گرفتن روزانه بیش از سه یا چهار عدد و نمایش آنها در فضای مجازی نشان دهنده این است که فرد در معرض ابتلا به یک اختلال روانی قرار دارد.
سلفی گرفتن در مراسم سوگواری یا ایجاد شرایط خطرناک و بحرانی برای گرفتن سلفی‌های بهتر هم از حرکت‌هایی است که روانشناسان را در مورد میزان سلامت روانی سلفی گیرندگان، با سوالات فراوان مواجه کرده است.
درگیری با این پدیده حد و مرز و کشور نمی شناسد و به یک مکان اختصاص ندارد به طور مثال یک نوجوان انگلیسی برای گرفتن عکس سلفی از خود روزانه ۱۰ ساعت زمان صرف می‌کرده و به مدت ۶ ماه از خانه بیرون نیامده بود، وی که به بیماری خود زشت انگاری مبتلا بود پس از این که موفق به گرفتن عکس سلفی دلخواه خود نشد اقدام به خودکشی کرد!
فراهم نبودن فضای عرض اندام در جامعه
دبیر کمیته فرهنگ رسانه سازمان فرهنگی تفریحی شهراری اصفهان می‌گوید: افرادی که در فضای جامعه کم دیده می‌شوند، بیشتر سلفی می‌گیرند و شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، این فضای دیده شدن را ایجاد می‌کند.
غلامرضا رحیمی ادامه یافتن افراطی این پدیده را خطرناک می‌داند و اظهار می‌کند: سلفی گرفتن مثل تمام موج‌ها در فضای تکنولوژی(Technology) گذرا است و بعد از مدتی جو جامعه به حالت تعادلی برمی‌گردد و دوباره یکی دیگر از ضعف‌های روانی جامعه بر ملا می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: پدیده‌هایی نظیر سلفی گرفتن به خاطر درست نبودن روابط انسانی در جامعه به وجود می‌آید زیرا فضای حاکم بر جامعه فرصت عرض اندام و خودنمایی را برای نوجوانان و جوانان ایجاد نکرده است.
نگاه فرصتی به سلفی عزت
این پژوهشگر رسانه با اشاره به ضرورت ایجاد فرصت‌های این پدیده در جامعه خاطرنشان می‌کند: قبل از به وجود آمدن پدیده سلفی و شبکه‌های اجتماعی افراد خاصی از فضای حکومتی و رسانه‌ای استفاده می‌کردند اما در حال حاضر افراد با راه اندازی یک صفحه در اینستاگرام بالای یک میلیون نفر دنبال‌کننده دارند، از خودشان سلفی می‌گیرند و خیلی راحت دیده می‌شوند.
وی سلفی عزت با شهید حججی را نگاه فرصتی به این پدیده می‌داند و می‌گوید: این موج توانست همه افراد را جذب کند و آنطور که شایسته بود به موضوع مهم مدافعان حرم پرداخت.
رحیمی در ادامه تصریح می‌کند: ضعف شخصیت فقط مختص افراد عادی جامعه نیست، افرادی در کسوت نماینده مجلس هستند که با پس زمینه ضعیف روانی عزت کشور را زیر سوال می‌برند و بدون توجه به تبعات منفی آن با موگرینی سلفی می‌گیرند در واقع بعضی از این نمایندگان در شهرهای خودشان هم شناخته شده نبودند اما همین سلفی و اتفاقات اخیر باعث شد معروف شوند.
مقاومت افراد مبتلا به سلفیتیسم در برابر درمان
زهرا لاهیجان روانشناس عنوان می‌کند: سلفی گرفتن درجه‌بندی دارد و لزوما همه دچار اختلالات شخصیتی نیستند درواقع انجمن روانپزشکی آمریکا که مرجع همه روانشناسان دنیا است این پدیده را فعلا جزو دسته اصلی اختلالات شخصیتی نمی‌داند اما افراد مبتلا به این پدیده نیاز به توجه و درمان بالینی دارند.
وی با اشاره به اینکه چند سال آینده این کار مورد بازبینی قرار می‌گیرد و شاید پدیده سلفیتیسم (عکس سلفی گرفتن زیاد) جزو دسته اصلی اختلالات شخصیت قرار گیرد، اظهار می‌کند: سلفیتیسم زمانی که حد و مرزی دارد یعنی فرد روزی ۳ بار سلفی می‌گیرد و آن را به اشتراک نمی‌گذارد و زمانی که حاد است یعنی فرد روزی ۳ بار سلفی می‌گیرد و آن را به اشتراک می‌گذارد مشکلی ایجاد نمی‌کند اما وقتی تبدیل به حالت مزمن شد یعنی فرد اشتیاق غیرقابل کنترلی برای گرفتن سلفی دارد و روزی ۶ بار سلفی می‌گیرد و آن را بقیه به اشتراک می‌گذارد، نیاز به درمان جدی دارد.
این پژوهشگر آسیب‌های روانی ادامه می‌دهد: تمایل به عکس گرفتن از خود نوعی شکاف حاصل از فقدان صمیمیت، اختلال شخصیت و وسواس فکری است که فرد را مدام مجبور می‌کند از خودش عکس بگیرد و در شبکه‌های اجتماعی قرار دهد در واقع این افراد اصلا قبول ندارند که بیمارند و بسیار نسبت به درمان مقاومت می‌کنند.
جبران کمبود اعتماد به نفس با سلفی گرفتن
وی با اشاره به افرادی که در پدیده سلفیتیسم از اختلال شخصیت رنج می‌برند، خاطرنشان می‌کند: این پدیده بین افراد «خودشیفته» بیشتر دیده می‌شود در واقع این افراد سلفی بیشتری می‌گیرند تا توجه و تایید دیگران را به دست آورند و به دیگران ثابت کنند که ایده‌آل هستند همچنین این افراد اعتماد به نفس پایینی دارند و این کمبود را با سلفی گرفتن جبران می‌کنند.
لاهیجان افراد «نمایشی» را توجه طلب معرفی می‌کند و می‌گوید: این افراد هم اعتماد به نفس پایینی دارند و اگر مرکز توجه نباشند به هم می‌ریزند در واقع این گروه دوست دارند تحریک کننده جنسی باشند، تکلمشان مبتنی بر حدس وگمان است و در رفتارهایشان مبالغه می‌کنند.
وی دسته بعدی را افراد «دوری‌گزین» می‌داند و اظهار می‌کند: این افراد چون خجالتی و کم حرف هستند و از تلفن زدن و مصاحبه می‌ترسند تمایل به گرفتن عکس‌های سلفی دارند چون این پدیده فضای غیرمستقیم و غیرمضطرب ایجاد می‌کند.
از سلفی حقارت تا سلفی با تابوت
این روانشناس با انتقاد از نبودن مرجعی که سلامت روان مسئولان نظام و نماینده‌های مجلس را تایید کند، می‌گوید: اینکه جمعی از نماینده‌های مجلس با وجود موقعیت مهم اقتصادی و سیاسی‌شان روی شان خود پا می‌گذارند و با موگرینی سلفی می‌اندازند نشان از وجود رگه‌های اختلال شخصیتی در وجود این افراد دارد.
لاهیجان تصریح می‌کند: در حادثه پلاسکو به جای اینکه مردم اجازه دهند نیروهای امدادی کار خود را انجام دهند با ساختمان مخروبه پلاسکو سلفی می‌گرفتند همچنین در مراسم ترحیم عباس کیارستمی عده‌ای با تابوت ایشان سلفی می‌گرفتند در صورتی‌که در چنین مراسم‌هایی نیاز به ایجاد فضای همدلی عاطفی است اما با این حرکات به خانواده داغدار زخم عاطفی می‌زنند.
وی با اشاره به ترویج خودخواهی و خودمحوری در جامعه با افزایش این پدیده ادامه می‌دهد: در موقعیت‌هایی که از افراد جامعه انتظار می‌رود متناسب با احساسات واکنش نشان دهند حواسشان به عکس گرفتن از خودشان است با این وجود از یک سو صمیمیت‌ها کم می‌شود و از سوی دیگر میل به استفاده از لوازم آرایش و عمل‌های جراحی زیاد می‌شود چون آدم‌ها از چیزی که هستند راضی نیستند و اعتماد به نفس پایینی دارند.
