معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تهران
حق فنی یا تعرفه خدمات دارویی، موضوعی که از دیرباز مورد اختلاف بوده و گاهی خبرساز می‌شود؛ عده‌ای دریافت آن را حق طبیعی داروخانه و داروساز می‌دانند و برخی اجحاف در حق بیمار.
شفا آنلاین:بیش‌از 20 سال از وضع اولین قانون تعرفه
مسئولیت فنی داروخانه <Responsible pharmacist>در کشور؛ با هدف افزایش کیفیت ارائه خدمات در این
موسسات پزشکی می‌گذرد. به گزارش شفا آنلاین:در سال‌های اخیر و در مقاطعی از زمان، بحث‌هایی در رابطه با چرایی اخذ این تعرفه در سطح جامعه مطرح شده است.
اخذ تعرفه یک حق قانونی است
حال باید دید که لزوم پرداخت این مبلغ چه حق و تکلیفی برای داروسازان به‌وجود می‌آورد. حاجی‌محمودی، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این خصوص می‌گوید: «مبلغی که به‌ازای هر نسخه و به هنگام مراجعه به داروخانه پرداخت می‌شود تعریفی دارد تحت عنوان تعرفه مدیریت خدمات دارویی که توسط داروسازی که نسخه را تحویل بیمار می‌دهد از بیمار اخذ می‌شود.»
وی با بیان اینکه این مبلغ یک حق قانونی است و عنوان مشخصی دارد، می‌افزاید: «عنوان دقیق این مبلغ تعرفه مدیریت خدمات دارویی است نه حق مشاوره دارویی؛ زیرا مشاوره‌ای که داروساز به بیمار در این مورد می‌دهد بخشی از این تعرفه است و این یعنی مبلغ فوق صرفا به‌ازای مشاوره اخذ نمی‌شود. البته تقریبا نزدیک به 10 نوع مسئولیت برای داروساز در داروخانه درنظر گرفته می‌شود که انجام مشاوره در صورت درخواست بیمار و یا ضرورت یکی از وظایف داروسازان در داروخانه‌ها است.»
حاجی‌محمودی با اشاره به نگاه وزارت بهداشت به بحث داروخانه، ادامه می‌دهد: «وزارت بهداشت داروخانه را یک موسسه پزشکی در نظر می‌گیرد نه یک مرکز خرید و فروش دارو. از این‌رو در موسسه پزشکی طبق تعریف وزارت بهداشت باید فردی که صلاحیت حرفه‌ای لازم را داشته باشد و بتواند مسئولیت ارائه خدمات را در موسسه برعهده بگیرد، برای اداره گماشته شود. لذا در داروخانه‌ها به‌عنوان یک موسسه پزشکی یک دکتر داروساز جدای از موسس داروخانه، حضور دارد که تحت عنوان مسئول فنی داروخانه فعالیت می‌کند و صحت و سلامت وظایف حرفه‌ای که در داروخانه ارئه می‌شود برعهده این فرد است.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر مسئولیت داروسازان در داروخانه‌ها، اضافه می‌کند: « بعد از انجام مراحل نسخه‌پیچی بر روی نسخه‌ای که به داروخانه ارائه می‌شود، باید هنگام تحویل دارو به بیمار، مهر نظام پزشکی داروسازی که در داروخانه حاضر است، ثبت شود. این امر نشانگر آن است که داروساز حاضر در داروخانه مسئولیت صحت تمام خدمات ارائه شده به بیمار را می‌پذیرد. بنابراین داروساز این تعهد را می‌دهد که در صورت بروز اشتباه از طرف خود و یا کادر تحت نظرش مسئولیت حقوقی این اتفاق با او خواهد بود و بایستی به مراجع قضایی پاسخگو باشد.»
اعمال تعرفه براساس کتاب تعرفه‌ها
حاجی‌محمودی در تشریح چگونگی اعمال تعرفه مدیریت خدمات دارویی در داروخانه‌ها گفت: «طبق کتاب ارزش نسبی خدمات و مراقبت های سلامت که سال گذشته با امضای وزرای محترم بهداشت و رفاه منتشر کرد مبلغ یک‌دهم k به‌ازای هر نسخه برای مسئول فنی و داروساز داروخانه در نظر گرفته شده است. این مبلغ در داروخانه‌های خصوصی 2000 تومان و در داروخانه‌های دولتی 880 تومان می باشد. این مبلغ یک رقم ثابت است و فرقی بین مبلغ نسخ وجود ندارد. به‌عنوان مثال اگر مبلغ نسخه‌ای 2 هزار تومان باشد 2 هزار تومان دیگر به‌ازای حق فنی از بیمار دریافت می‌شود و این مبلغ در مورد دیگری که مجموع مبلغ داروی نسخه‌ای 100 هزار تومان باشد هم از بیمار اخذ می‌شود.»
وی مرجع اصلی برای نام‌گذاری خدمات سلامت، ازجمله خدمات داروسازان در این کتاب را، کتب منتشر شده توسط جامعه پزشکی آمریکا ازجمله کتاب CPT یا CurrenProcedura- Terminology دانسته و می‌گوید: «در این کتاب، به خدمات داروسازان در داروخانه تحت عنوان Medicatio- Therapy Managemenاشاره شده است. لذا ریشه عبارت مدیریت خدمات دارویی به این مرجع بر می‌گردد و سابقه جهانی داشته و در تمام کشورها مبالغ متعددی به ازای خدمات متعدد ارائه شده توسط داروسازان در داروخانه توسط سازمان‌های بیمه‌گر پرداخت می‌گردد.»
وی در ادامه می‌افزاید: «وظایفی که داروسازان به‌عنوان مسئول فنی در داروخانه‌ها باید ارائه دهند به دو نوع تقسیم می‌شود؛ برخی از این وظایف به صورت مستقیم است و بعضی به‌صورت غیر مستقیم. وظایف مستقیم آن بخش از عملکردهایی است که بیمار به عینه مشاهده می‌کند ولی بخش غیرمستقیم خدمات آن بخشی است که به دور از نگاه مراجعین انجام می‌شود و در برخی موارد به‌دلیل پوشیده بودن موجب بروز شبهه در بین بیماران می‌شود.»
حاجی‌محمودی تاکید کرد: «کل این چرخه در ارتباط با بیمار است ولی مهم‌ترین قسمت این عملکرد ارائه دستورات دارویی پزشک به بیماران، تامین داروی اصیل و مورد قبول از شرکت های مورد تایید، رعایت و نظارت بر چرخه صحیح نگهداری دارو در داروخانه، بررسی تداخلات دارویی مهم و ارائه مشاوره در صورت درخواست بیمار می باشد. در انتها دکتر داروساز با ثبت مهر مسئولیتی که بروی نسخ دارویی درج می‌نماید مسئولیت صحت همه خدمات ارائه شده فوق را می پذیرد.»
وی همچنین ابراز داشت: «بر اساس آمار، پرداخت 2000 تومان بایت هر نسخه، به طور متوسط فقط حدود 5 درصد از هزینه های دارویی را شامل می شود و آیا با این توصیف کسی حاضر است تا تضمین درستی و کیفیت مهم ترین کالای موثر بر سلامتی را با مبلغ نسبتا ناچیزی که از این بابت دریافت می‌شود معاوضه کند؟ البته لازم به تاکید است در صورتی که عدم انجام یا انجام ناصحیح هر کدام از موارد اشاره شده فوق، مشکل و عوارضی برای بیمار به‌وجود آورد، مسئولیت کلیه این اتفاقات با دکتر داروساز داروخانه خواهد بود. به‌عنوان مثال مواردی از شکایات بیماران از داروخانه‌ها در معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تهران وجود دارد که به دلیل دادن داروی اشتباه به بیمار و یا هریک از موارد عنوان شده فوق، به این معاونت ارجاع داده شده و در صورت اثبات تخلف، جرایم بالایی هم از داروساز اخذ می‌شود.»
حضور مسئولان فنی در 90 درصد داروخانه‌ها
وی همچنین می‌گوید: «در‌حال‌حاضر بیش از 50 دانشگاه علوم پزشکی در کل کشور از طریق معاونت‌های غذا و دارو و شبکه‌های بهداشت و درمان، در قالب بازرسی‌های سرزده و ارزشیابی دوره‌ای، نظارت بر کیفیت عملکرد داروخانه‌ها را برعهده دارند
براساس آمار موجود در بسیاری از دانشگاه‌های علوم پزشکی، حضور فعال مسئولان فنی در داروخانه‌ها، بالغ بر 90 درصد است.» معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح می‌کند: «نکته‌ای که در بحث مشاوره و این تعرفه باید به آن توجه کرد این است که اگر تداخلات عمده دارویی بین داروهای تجویز شده وجود داشته باشد داروساز باید با پزشک تجویزکننده دارو مشاوره نماید و در مواردی که بیمار نیز نیازمند مشاوره دارویی است، موطف است مشاوره را به غیر از وظایف مطرح شده، به بیمار ارائه دهد.»
وی در انتها تاکید می‌کند: «به عبارت دقیق‌تر الزام حضور دکتر داروساز در داروخانه به‌عنوان مسئول فنی سرمایه‌گذاری است که سیستم بهداشتی و درمانی کشور برای اطمینان و تضمین خدمات ارائه شده در عرضه می‌نماید و شاید جالب باشد بدانید بیشتر این هزینه سرمایه‌گذاری نیز از طریق داروخانه‌ها با پرداخت حقوق همین مسئولین فنی انجام می‌شود.»
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار