پیشرفتهای اخیر در ارزیابی این وضعیت، دربرگیرنده استفاده گسترده از توموگرافی انسجام نوری برای ارزیابی ضخامت رتین و پاتولوژی اینترارتینال، همچنین فوتوگرافی با محدوده گسترده از فوندوس، برای تشخیص بالینی ضایعات میکروواسکولار بیصدا است.
شفا آنلاین:انتشار
یک بیانیه جدید در مورد رتینوپاتی از سوی انجمن دیابت آمریکا (ADA)، منعکس
کننده پیشرفتهای قابل توجه در ارزیابی و درمان این وضعیت طی 15 سال اخیر
است، یعنی از زمان انتشار نخستین راهنمایبالینی در مورد این عارضه دیابت.
به گزارش
شفا آنلاین:راهنمایبالینی مذکور که در شماره فوریه 2017 Diabetes Care منتشر شده،
تاریخچه طبیعی رتینوپاتی را، از جمله عوامل خطر، مرور مراحل آن، از
غیرپیشرونده خفیف تا غیرپیشرونده متوسط همراه با ادم ماکولار، تا
غیرپیشرونده شدید، پوشش میدهد.
این
راهنمایبالینی همچنین دادههای اخیر را در زمینه غربالگری و درمان
رتینوپاتی دیابتی<Screening and treatment of diabetic retinopathy> خلاصه کرده و توصیههایی را برای هر دو مورد ارایه داده و
هزینه ـ اثربخشی توصیهها را به چالش کشیده است.
پیشرفتهای
اخیر در ارزیابی این وضعیت، دربرگیرنده استفاده گسترده از توموگرافی
انسجام نوری برای ارزیابی ضخامت رتین و پاتولوژی اینترارتینال، همچنین
فوتوگرافی با محدوده گسترده از فوندوس، برای تشخیص بالینی ضایعات
میکروواسکولار بیصدا است.
پیشرفتهایی
که در درمان دیده میشود، دربرگیرنده تزریقهای اینتراویتروس عوامل WEGF
برای هم ادم ماکولار دیابتیک و هم رتینوپاتی دیابتیک پیشرونده است.
نویسنده
ارشد این راهنمایبالینی از موسسه Wilmer Eye، دانشگاه جانز هاپکینز و
همکاران معتقدند: «گزینههای درمانی و ارزیابی تشحیصی رتینوپاتی دیابتیک از
زمان انتشار نخستین راهنمایبالینی در سال 2002، پیشرفتهای چشمگیری داشته
است. در راهنمایبالینی جدید پس از 15 سال، پیشرفتهای موجود در هم ادغام و
برای استفاده پزشکان و بیماران منتشر شدهاند.»
رتینوپاتی
دیابتیک شایعترین علت موارد جدید کوری در بزرگسالانی است که در کشورهای
پیشرفته زندگی میکنند و بین 20 و 74 سال سن دارند. در طول دهه گذشته،
تحقیقات و پیشرفتهای قابل توجه که در تکنولوژی دیده میشود، توانایی ما را
در تشخیص و درمان رتینوپاتی دیابتیک ارتقا داده و داروهای جدیدی که وارد
حوزه درمان شدهاند، این فرصت را در اختیار بیماران مبتلا به دیابت قرار
داده تا مدیریت گلوکز خود را بهبود بخشیده و بهطور بالقوه پیشرفت عوارضی
را مانند رتینوپاتی به تاخیر اندازند یا از آن پیشگیری کنند.
بهینهسازی قند خون، فشار خون و لیپیدها برای آهستهکردن رتینوپاتی دیابتی
برای
بیمارانی که در مراحل ابتدایی بیماری قرار دارند، بیانیه جدید توصیه
میکند کنترل قند خون، همچنین فشار خون و لیپیدهای سرم به حد مطلوب برسند
تا پیشرفت رتینوپاتی دیابتیک کاهش یافته یا کند شوند.
غربالگری از طریق معاینات چشمی جامع بهوسیله یک متخصص، باید در طول 5 سال پس از شروع دیابت
نوع
1 و در زمان تشخیص دیابت نوع 2 انجام شود. زنانی که در وضعیت پیش دیابت
قرار دارند و تمایل به باردار شدن دارند، باید پیش از بارداری غربالگری
شوند یا اگر این کار انجام نشده، در طول تریمستر اول حتما غربالگری شوند.
برای
بیماران مبتلا به هر دو نوع دیابت، اگر شواهدی از رتینوپاتی یافت نشد،
معاینات پیگیری چشم برای هر 2 سال یکبار تنظیم شود اما اگر هر گونه شواهدی
از رتینوپاتی یافت شد، باید حداقل سالانه معاینات رتین از راه قرنیه گشاد
شده انجام شود. تواتر این معاینات برای بیمارانی که رتینوپاتی پیشرونده
داشته یا در معرض تهدید بینایی قرار دارند، باید بیشتر باشد.
زنان
باردار یا کسانی که میخواهند باردار شوند و در وضعیت پرهدیابت نوع 1 و 2
قرار دارند، باید در مورد خطر توسعه یا پیشرفت رتینوپاتی در طول بارداری
با پزشک خود مشورت کنند و در هر تریمستر، همچنین برای یک سال پس از زایمان،
طبق اندیکاسیونی که برای درجه رتینوپاتی آنها وجود دارد، پایش شوند.
فوتوکوآگولاسیون
لیزری همچنان سنگبنای درمان بیماران با رتینوپاتی دیابتیک پیشرونده
پرخطر است و برای بعضی از بیماران که مورد شناخته شده رتینوپاتی شدید
غیرپیشرونده هستند.
اما
امروزه، تزریقهای داخل ویتره از anti-VEGF برای ادم ماکولار دیابتیک که
دید مرکزی را درگیر کرده و تهدید کننده بینایی است، اندیکاسیون خاص خود را
پیدا کرده است.
نکته
دیگر آنکه، وجود رتینوپاتی کنترااندیکاسیون درمان با آسپیرین برای حفاظت
از قلب نیست، زیرا دادهها پیشنهاد میکنند که آسپیرین خطر هموراژی رتین را
افزایش نمیدهد.
نقش پزشکی از دور در رتینوپاتی دیابتیک
در
بخش پایانی این راهنماهای بالینی که به هزینه اثربخشی موضوع پرداخته شده،
نویسندگان متذکر میشوند که مقرون بهصرفه بودن هم غربالگری و هم درمان
مرسوم لیزر، به خوبی اثبات شده است.
با
در نظر گرفتن نوع درمان، بسیاری از مطالعات نشان دادهاند که تزریقهای
anti-VEGF از لیزر مونوتراپی برای ادم ماکولار دیابتیک مقرون به صرفهتر
است اما این مساله برای رتینوپاتی دیابتیک پیشرونده هنوز ثابت نشده است.
به
هر حال، هنوز شکهایی در مورد تاثیر پزشکی از دور در تشخیص و مدیریت
رتینوپاتی دیابتیک وجود دارد، زیرا مطالعات متعددی هم به نفع و هم بر ضد
مزایای پزشکی از دور منتشر شدهاند که باید به آنها توجه کرد.
هرچند
هنوز به اجماع کاملی در مورد پزشکی از دور نرسیدهایم، بهنظر میرسد در
شرایطی که نسبت پزشکان به بیماران پائین است، میزان دسترسی به پزشک کم است و
آلترناتیو دیگری برای غربالگری بیمار وجود ندارد، پزشکی از دور اثربخشتر
است.سپید
منبع: Medscape