به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید در آخرین اقدام شورای عالی آب دستور ادامه ساخت سد را
صادر کرده و گفت سازمان محیط‌زیست حق ممانعت از آن را ندارد. تصمیمی که به
گفته رئیس اداره محیط‌زیست استان گیلان، مغایر با دستور اکید معصومه ابتکار
است که اعلام کرده روند ساخت این سد باید متوقف شود. سد شفارود یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های کشور است که به گفته مسئولان محیط‌زیست تاکنون گزارش ارزیابی زیست‌محیطی نداشته است. این سد در جنوب غربی شهر رضوان‌شهر در استان گیلان بر روی رودخانه شفارود در حال ساخت است و در ابتدا قرار بود 400 هکتار از جنگل‌های ارزشمند هیرکانی را به نابودی بکشاند؛ اما مخالفت‌های گسترده با ساخت آن سبب شد تا مجریان طرح اعلام کنند طوری سد را می‌سازند که این میزان به کمتر از 90هکتار برسد.
بااین‌وجود سازمان حفاظت محیط‌زیست با این طرح موافقت نکرد و عملیات اجرایی آن تا مشخص شدن نتایج قطعی ارزیابی زیست‌محیطی متوقف شد. اما از آنجائی که سازمان محیط‌زیست قدرت اجرایی چندانی ندارد؛ درنهایت پیرو مصوبه بیست و پنجمین جلسه شورای عالی آب، دستور ادامه ساخت سد شفارود به شرکت آب منطقه‌ای استان گیلان صادر و به سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز اعلام شد دیگر ممانعت نکند.
مصوبه‌ای که هنوز به امضای اعضاء نرسیده
در
همین زمینه قربانعلی محمدپور، مدیرکل محیط‌زیست استان گیلان در واکنش به
این رای اعلام کرده است: «دکتر ابتکار نامه‌ای به وزیر نیرو، آقای چیت‌چیان
و دبیر شورای عالی آب ارسال و این مصوبه را رد کرده است. آن‌هم در شرایطی
که هنوز این مصوبه به تائید و امضای اعضا ازجمله رئیس سازمان محیط‌زیست
نرسیده است؛ بنابراین بر اساس این نامه ابلاغی نمی‌توانیم اعلام کنیم که
محیط‌زیست مانع ساخت سد شفارود شود یا خیر.»
به
گفته وی بر اساس بند الف ماده 192 قانون برنامه پنجم توسعه و مصوبات شورای
عالی حفاظت محیط‌زیست، هرگونه ایجاد سازه سد یا سدسازی بدون داشتن گزارش
ارزیابی زیست‌محیطی مغایر با قانون است. بنابراین ارتباطی ندارد که نماینده
محیط‌زیست یا حتی شخص ابتکار به‌عنوان بالاترین مقام در سازمان محیط‌زیست
در این خصوص در جلسه‌ای که در شورای عالی آب تشکیل شد نظری داشته باشد یا
خیر. زیرا درهرصورت خروجی این جلسه نمی‌تواند مغایر با الزامات و تکالیف
قانونی دستگاه‌ها باشد. به باور محمدپور، مدیرکل محیط‌زیست استان گیلان
نه‌تنها برای ایجاد سد شفارود که برای ساخت سدهای دیگر در کشور نیز باید از
طریق بند الف ماده‌قانونی مصوب سال 92 برنامه پنجم توسعه و مصوبات شورای
عالی مراتب حفاظت اعمال شود. بر همین اساس نیز باید برای پروژه‌های بسیار
بزرگ همچون سد شفارود و اثرات غیرقابل‌جبران اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی
این‌چنین پروژه‌هایی پیوست‌های مطالعاتی در نظر گرفته شود. ضمن آنکه باید
نحوه جبران خسارت نیز در گزارشی دیده شود که متاسفانه این موضوعات در هیچ
گزارشی برای سد شفارود دیده نشده است. از همین‌رو نیز سازمان محیط‌زیست
خواستار توقف ساخت این پروژه شده است اما به نظر می‌رسد تناقض نگاه مسئولان
دولتی در این زمینه شدت یافته است.
160 پروژه کشور همچنان ارزیابی زیست‌محیطی ندارند
بر
اساس اعلام سعید متصدی، معاون انسانی سازمان محیط‌زیست، 160 پروژه
محیط‌زیستی کشور تاکنون مشمول ارزیابی زیست‌محیطی نشده‌اند و باوجود اعلام
به محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌ریزی کشور، اما متاسفانه درنهایت
بدون اخذ مجوز زیست‌محیطی کار ساخت این پروژه‌ها که شامل سد شفارود نیز
می‌شود آغازشده‌اند. اما به نظر می‌رسد باوجود تمامی مخالفت‌های رئیس
سازمان محیط‌زیست، همچنان این پروژه‌ها در حال پیشرفت هستند.
دراین‌باره
معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط‌زیست در واکنش به ادامه ساخت پروژه سد
شفارود می‌گوید: «در طرحی که برای سد شفارود به سازمان ارائه‌شده،
هیچ موردی مانند قایقرانی و غیره دیده نشده است و اعلام کرده‌اند این سد
باهدف تامین آب برای سه بخش شرب، صنعت و کشاورزی طراحی‌شده است. اما امروز
شاهد هستیم باوجودآنکه شرایط ساخت سد، موضوعی فرا استانی شده است، اما به
مدت دو سال است که این پروژه در سطح ملی مطرح‌شده و باوجود تمام مخالفت‌ها
در حال ساخت هستند.»
آب در هاون می‌کوبیم
مدیر
دفتر مشارکت‌های مردمی سازمان محیط‌زیست در واکنش به صدور دستور برای
ادامه ساخت سد شفارود نیز می‌گوید: «متاسفانه ما متوجه اهمیت
درختان منحصربه‌فرد هیرکانی در کیفیت زندگی هموطنان‌مان در شمال کشور
نیستیم و به بهانه‌های اقتصادی در حال نابود کردن این ذخیره‌گاه‌های
ارزشمند هستیم؛ اما این در حالی است که هرچقدر فریاد نیز بزنیم تا زمانی که
مدیرانی در راس تصمیم‌گیری باشند که محیط‌زیست برایشان از جایگاه درخور و
واقعی برخوردار نباشد انگار داریم آب در هاون می‌کوبیم.»
به گفته وی اخیراً
با مجوز اداره منابع طبیعی استان مازندران بخش مهمی از جلگه جنگلی
محمودآباد برای ساخت شهرک مسکونی واگذارشده است؛ باوجوداینکه همه می‌دانند
تا چه اندازه این جلگه‌ها در منطقه هیرکانی نایاب و ارزشمند هستند و
تقریباً تمام این جلگه‌ها به‌جز چند لکه در نور و اطراف هتل‌هایت از بین
رفته‌اند. اما بازهم به خاطر چند ریال بیشتر به خاطر ملاحظات اقتصادی در
حال نابودی این جنگل‌ها هستیم. وی شرایط کنونی محیط‌زیست کشور را غم‌انگیز
می‌داند و معتقد است: «هرچقدر هم درباره تهدیدات زیست‌محیطی اعلام چنین
پروژه‌هایی توضیح داده شود و بگوییم که این اقدامات به‌جز مضرات زیست‌محیطی
منجر به افزایش بیماری، افسردگی و مشکلات اجتماعی گسترده‌ای در منطقه و
کشور خواهد شد، بازهم فایده‌ای نخواهد داشت.
جنگل‌هایی که دست به
نابودی‌شان زده‌ایم ریه‌های کشور هستند و تحت هیچ شرایطی نباید آن‌ها را
نابود کنیم. نمی‌شود گفت اگر دو هکتار جنگل هیرکانی با قدمت چند میلیون سال
را نابود کنیم در عوض 20 هکتار جنگل دست کاشت می‌توانیم ایجاد کنیم و
انتظار همان عکس‌العمل را داشته باشیم. این نهایت نابخردی است که تصور کنیم
نابودی جنگل‌های هیرکانی با جنگل‌های دست کاشت جبران می‌شود.»
