همچنین مسئله درمان معتادان از چالش‌های جدی جامعه بشمار می‌رود و تا امروز با وجود تدوین برنامه‌های بازدارنده آنچنان که انتظار می‌رفت به نتیجه مطلوب نرسیده است. در این زمینه وزیر بهداشت، خرداد امسال در جلسه ستاد کشوری کنترل دخانیات، اعتیاد را مصیبت خانواده‌های ایرانی دانست و تاکید کرد که با وجود ارائه آمارهای مختلف، اکنون شاهد افزایش جمعیت معتادان هستیم و باید برای مقابله با این بیماری مزمن و آسیب اجتماعی مهلک چاره اندیشی کنیم و از اقدامات ناکارآمد فاصله بگیریم.
متولیان نظام سلامت نیز در طی چند سال اخیر تلاش کرده اند که علاوه بر ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در زمینه مراقبت و پیشگیری نیز اقدامات موثری انجام دهد. در این رابطه دکتر علی اکبر سیاری - معاون بهداشتی وزیر بهداشت به سلامت آنلاین می‌گوید: «این وزارتخانه تاکنون خدمات مناسبی در زمینه مسائل بهداشتی و درمانی معتادان ارائه داده است. با این وجود نباید بار اصلی کارها به دوش یک دستگاه باشد، بلکه دیگر سازمان‌های درگیر نظیر شهرداری، وزارت رفاه و نهادهای مردمی باید به تکالیف خود عمل کنند تا این معضل هر چه زودتر ریشه کن شود.»
بنابه اظهارات مسئولان وزارت بهداشت، هم اکنون پنج هزار مرکز درمان سرپایی معتادان در کشور ساماندهی شده است و به زودی بانک الکترونیکی اطلاعات درمانی بیماران ناشی از اعتیاد تکمیل می‌شود.
60 میلیارد تومان برای بیمه سلامت معتادان
شورای عالی بیمه در سال 1392 تصمیم گرفت با اختصاص بودجه 300 میلیارد ریالی امکان اجرای طرح بیمه سلامت معتادان را در کشور فراهم کند تا به وسیله آن مشکلات مربوط به تامین مخارج مراقبتی و درمانی آنان برطرف شود.
این طرح که در سال 1393 پس از یکسال توقف بنا به دلایلی اجرا نشد، دوباره در دستور کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار گرفته و مقرر شده است در چارچوب سیاست‌های بیمه سلامت عملیاتی شود. در این رابطه علی ربیعی - وزیر رفاه پیش از این اعلام کرده بود، آئین نامه اجرایی بیمه معتادین با اختصاص بودجه 60 میلیارد تومانی در شورای عالی بیمه تدوین و در چارچوب برنامه ریزی‌های دولت مبنی بر کاهش آسیب‌های اجتماعی و حل معضل اعتیاد قرار می‌گیرد.
علاوه بر این رئیس سازمان بهزیستی کشور معتقد است با تخصیص اعتبارات کافی به طرح بیمه سلامت معتادان نگرانی‌ها برای تامین هزینه‌های درمانی برطرف می‌شود. انوشیروان محسنی بندپی با بیان این مطلب می‌گوید: امیدواریم بتوانیم تا پایان سال این طرح را اجرا کنیم تا مشکلات مربوط به تامین مخارج بهبودی معتادین با کمک بیمه برطرف شود. به گفته او اعتیاد مهم ترین آسیب اجتماعی کشور است و برای کاهش تبعات آن 300 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
اما منتقدین طرح بیمه سلامت معتادان نظر دیگری دارند و معتقدند در حال حاضر سامانه جامع و در دسترسی برای ثبت و به روز رسانی اطلاعات معتادین کشور به منظور تدوین برنامه های کلان وجود ندارد و از سوی دیگر به سبب انجام فعالیت‌های آنی و موازی تحقق عادلانه این طرح با مشکلات و چالش های مواجه است.
پرسه 60 هزار معتاد متجاهر در خیابان‌ها / 20 میلیارد تومان اعتبار برای درمانآنها
چندی قبل قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نخستین همایش سراسری دبیران شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان‌ها از کاهش 25 درصدی اعتیاد تا پایان برنامه ششم خبر داد. به گفته علیرضا جزینی کاهش 5 درصدی اعتیاد در هر سال کار طاقت فرسایی است که به برنامه ریزی و مشارکت همگانی نیاز دارد. او در عین حال به وجود 60 هزار معتاد متجاهر و 20 میلیارد تومان اعتبار برای درمان آنان اشاره کرد و افزود: پوشش هزینه‌های درمانی معتادان از طریق بیمه‌های پایه راهکاری است که به کاهش آسیب‌های اعتیاد کمک می‌کند.
در این رابطه حسین اسماعیلی - کارشناس مددکاری اجتماعی در واکنش به این اظهارات می‌گوید: مقابله با اعتیاد و درمان معتادین موضوع تازه ای نیست و در برنامه چهارم و پنجم توسعه بارها به آن تاکید شده است، ولی تا امروز هیچ کدام به دلیل عدم یکپارچگی برنامه‌ها به نتیجه مطلوب نرسیده است.
او در ادامه به راه اندازی مراکز سلامت جامعه نگر اشاره می‌کند و می گوید: طرح تحول سلامت زمینه ساز اقدامات بزرگی شد تا پس از سال‌ها وقفه، پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر و درمان معتادان در مراکزی مجهز به پزشک، روانشناس و افراد آموزش دیده انجام شود. در گذشته این مسئولیت از طریق بهزیستی به مراکز و کمپ های ترک اعتیاد سپرده شده بود که نه تنها موثر نبود بلکه اثرات تخریبی فراوانی داشت.
مسئولان سازمان بهزیستی کشور نیز به تازگی نارضایتی خود را از عملکرد ناموفق کمپ‌های ترک اعتیاد اعلام کرده و در صدد اعمال برخی تغییرات و بازنگری‌ها در فعالیت این مراکز برآمده اند.
