در این باره روابط عمومی سازمان تامین اجتامعی پاسخ داد: افراد فقط از تامین اجتماعی دفترچه درمانی آن را می شناسند و نسبت به دیگر خدمات اطلاع چندانی ندارند و فکر می کنند حق بیمه ای که پرداخت می کنند فقط برای خدمات درمانی است. در صورتی که اینگونه نیست دایره خدمات تامین اجتماعی در حال حاضر تنوع و گستره زیادی پیدا کرده است و با گذشت زمان نیز طیف وسیعتری از خدمات را در بر می گیرد.
در اسناد و مقاوله نامه های بین المللی نیز تعداد خدمات سازمانهای تامین اجتماعی 10 خدمت را در بر می گیرد که اعضاء سازمان بین المللی کار و تامین اجتماعی( ILOوISSA)مذکور موظف به پیاده سازی و اجرای آن هستند. امیدواریم با تشکیل واحدهای متولی اطلاع رسانی و فرهنگی این نقیصه تا حدودی بر طرف شود.
نکته دیگر این است که خدمات سازمانهای بیمه ای بسیار متنوع و گوناگون است و بخش عمده ای از خدمات آنها در آینده و زمان ناتوانی، پیری و ازپاافتادگی ارائه می شود. شاید این نگاه از آنجا نشات می گیرد که افراد جوان در بدو اشتغال و فعالیت کمتر به خدمات بیمه ای نیاز پیدا کنند، ولی باید توجه داشت وقتی سن بالاتر می رود مخصوصاً زمان بازنشستگی و پس از آن نیاز به حمایتها و خدمات بیمه ای نیز بیشتر می شود.
باید گفت خدمات و حمایتهای تامین اجتماعی در زمان نیاز و بروز مشکل، بیماری، کهولت سن و..به کمک افراد می آید و پس اندازی است که برای روز مبادا ذخیره و اندوخته شده است. این اندوخته با سازوکار خاص بیمه ای و نظام کفالت کلیه اعضاء را تحت پوشش و حمایت خود قرار می دهد.
نکته دیگری که در این زمینه قابل ذکر است تجارب جهانی در طی قرون گذشته است که در نهایت بهترین راه حمایتهای اجتماعی را ارائه بیمه های اجتماعی می داند. در طول زندگی بشر انواع حمایتهای فردی خانوادگی ، گروهی، قبیله ای و اجتماعی وجود داشته و به تجربه و بوته آزمایش گذارده شده است، ولی در نهایت بهترین و موثر ترین راه برای حمایتهای اجتماعی، نظام تامین اجتماعی بوده است و روشهای دیگر به خاطر فقدان جامعیت، کفایت ، اثرگذاری و تامین هزینه ها نتوانسته جایگاه قابل توجهی بیابد.
نظامهای پس انداز انفرادی که در برخی از کشورها نیز بکار گرفته شده است نتوانسته جای بیمه های اجتماعی را بگیرد و فقط بعنوان مکمل برای بیمه های پایه استفاده می شود.
موضوع دیگر آنکه نظامهای تامین اجتماعی توسط دولتها تضمین می شود و موضوع ورشکستگی در چنین نهادهایی بخاطر حمایتهای دولتی مفهومی ندارد، ولی چنین تضمینی در مورد بیمه های تجاری و بانکها وجود ندارد. در بند ح ماده 9 قانون ساختار نظام جامع رفاه وتامین اجتماعی در این خصوص آمده است:«حقوق افراد عضو و تحت پوشش در قبال تعهدات قانونی سازمانها ، موسسات و صندوقهای بیمه ای این نظام تحت ضمانت دولت خواهد بود و دولت مکلف است تمهیدات مالی، اعتباری و ساختاری لازم در این زمینه را تخاذ نماید.»
تامین اجتماعی یک امر حاکمیتی است و در تمام دنیا تامین اجتماعی چنین خصوصیتی دارد. در مفهوم عام تامین اجتماعی در این زمینه اصل 29 قانون اساسی وجود دارد که وظیفه دولت را تامین خدمات تامین اجتماعی برای آحاد جامعه در چارچوب مشارکت همگانی قرار داده است. تبصره 1 ماده 1 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی در این زمینه اشعار می دارد«برخورداری از تامین اجتماعی به نحوی که در این قانون می آید حق همه افراد کشور و تامین آن، تکلیف دولت محسوب می شود»
کمک دولت به لحاظ تامین بخشی از حق بیمه ها یکی دیگر از شاخصهای ویژه تامین اجتماعی است و در ایران دولت بر اساس ماده 28 قانون تامین اجتماعی تامین 3 درصد حق بیمه ها را برای آحاد جامعه متعهد شده است که این کمک و حمایت در بیمه های تجاری و پس اندازهای شخصی مشاهده نمی شود.
در تامین اجتماعی حق بیمه سرشکن شده و کارفرما، بیمه شده و دولت هر یک سهمی از آن را بردوش می کشند، در حالی که در بیمه های تجاری کل حق بیمه توسط متقاضی پرداخت می شود.
وجود اجبار دربیمه های اجتماعی که بر اساس قواعد آمره پشتیبانی و حمایت می شود موجب می شود که کلیه نیروهای مولد و کارگر تحت پوشش این حمایتها قرار گیرند، در صورتی که هیچ تضمنی برای پذیرش بیمه تامین اجتماعی توسط افراد در حالتی که اختیار در آن باشد، وجود ندارد. و این باعث بی تکلیفی افراد زیادی از جامعه در مواقع نیاز به خدمات تامین اجتماعی و بروز حوادث احتمالی شده وموجب مخاطرات مختلف اجتماعی و اقتصادی می گردد. بیمه در نظامهای بیمه تجاری اختیاری است و به غیر از مورد بیمه شخص ثالث برای دارندگان اتومبیل در خرید خدمات بیمه اجباری وجود ندارد.
یکی دیگر از کارکردهای تامین اجتماعی آرامش خاطری است که کارگران و نیروهای مولد به دلیل پشتیانی های مختلف بیمه ای خواهند داشت. این امر ضمن ایجاد انگیزه باعث افزایش بهره وری بیشتر در کار خواهد شد.
در بیمه های تامین اجتماعی به لحاظ ماهیت بیمه ای، افراد یکدیگر را تحت کفالت خود قرار می دهند و ممکن است یک فرد با یک روز اشتغال در کارگاهی دچار حادثه ناشی ازکار شود و ازکارفتادگی وی توسط کمسیونهای پزشکی سازمان تایید شود، در این صورت این فرد تا آخر عمر از مستمری ازکارافتادگی بهره مند شده و در صورت فوت نیز افراد تحت تکفل از مستمری بازماندگان بهره مند خواهند شد.
در تامین اجتماعی کلیه نیازهای فردی، خانوادگی و اجتماعی فرد مورد توجه و امعان نظر قرار گرفته و حمایتهای خاص آن ارائه می شود. بنابراین باید گفت نظامهای تامین اجتماعی هیچ یک از نیازهای مادی و رفاهی فرد را فرونگذارده اند. خدماتی که به هیچ وجه در بیمه های تجاری و ....ارائه نمی شود. اهم این خدمات عبارتند از:مستمری های بازنشستگی ، فوت و ازکارفتادگی کلی، غرامت نقص مقطوع، مستمری ازکارافتادگی جزئی، بیمه بیکاری ، انواع خدمات درمانی اعم از سرپایی، بستری، خدمات تشخیصی، دارو وغرامتهای دستمزد ایام بیماری و بارداری ، کمک هزینه ازدواج ، کمک هزینه کفن و دفن، کمک هزینه های عائله مندی، خوارو بار، و حق مسکن برای مستمری بگیران، هزینه های پروتز و اروتز، هزینه های سفر بیمه شده بیمار و همراه .
