عکس یهویی 200 هزار تومان!

به گزارش شفا آنلاین،یعنی باید 2 سال پیش نرخ جرایم رانندگی افزایش می‌یافت. دولت براساس نرخ تورمی که بانک مرکزی اعلام می‌کند باید تورم 5 ساله را محاسبه می‌کرد که با 2 سال تخفیف تورم 3 سال آخر را در نظرگرفته است.

اما در مورد به‌اجرا درآمدن نرخ جدید جرایم تخلفات رانندگی، برخی از صاحبنظران عنوان می‌کنند این افزایش در این برهه از شرایط اقتصادی کمی عجولانه است و به‌نظر بنده اگر این تغییرات در فرصت مناسب‌تری اتفاق می‌افتاد از لحاظ روانی تأثیر بیشتری بر مردم می‌گذاشت.

 اما از طرفی هم باید گفت این مصوبه به حال رانندگانی که قانون را رعایت می‌کنند توفیری نخواهد داشت و سختگیری برای متخلفانی است که دست به قانون‌گریزی می‌زنند.

باید اشاره کنم یکی از راه‌های پیشگیری از تخلفات و تصادفات حادثه‌ساز افزایش نرخ جریمه است که می‌تواند تأثیری 3تا5 درصدی داشته باشد ولی این تنها راه‌حل نیست و باید سازمان‌های دیگری مثل اورژانس، شرکت‌های خودروسازی، راهداری و حتی پلیس برای کاهش تلفات وارد عمل شوند.
از سویی ظرفیت مردم برای پذیرش قوانین بسیار بالاست و هرچقدر برای فرهنگ‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم بهتر جواب می‌گیریم. هرچند برخی نیز هستند که از قانون تمکین نمی‌کنند و باید از اهرم‌های قانونی مثل اعمال جریمه برای مهار آنان استفاده کرد. چند سال پیش که نرخ تغییر جرایم تخلفات رانندگی از سوی ناجا به دولت پیشنهاد شد شاهد بودیم که آمار تخلفات در حدی که انتظارش را داشتیم کاهش یافت.
در پایان باید بگویم هم‌اکنون اهرم‌های قانونی و افزایش جریمه‌ها از جمله راهکارهای زود بازده‌ای است که می‌توان از آنها استفاده کرد ولی باید گفت که تأثیرگذاری‌شان کوتاه‌مدت است و برخی متخلفان با آنها کنار خواهند آمد. بنابراین به‌نظرم برای فراگیر‌کردن رعایت قانون و تبعیت از آن باید روحیه احترام به قانون را در مردم تقویت کنیم.


تا چند روز آینده نرخ بخشی از جرایم رانندگی که بیشترین آمار تخلفات و تصادفات پرحادثه را به خود اختصاص داده ‌است افزایش می‌یابد. مثلاً عبور از چراغ قرمز که تا پیش از مصوبه هیأت وزیران 100 هزار تومان بود به 200 هزار تومان افزایش خواهد یافت.

 با انتشار این مصوبه که دوبله و سوبله شدن نرخ تخلفات رانندگی را در پی خواهد داشت؛ سردار تقی مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور در جدیدترین اظهارت خود عنوان کرده ‌است تا زمانی که سازوکار اجرایی این برنامه فراهم نشود افزایش نرخ جرایم هم اعمال نمی‌شود.

بر اساس قانون، هیأت وزیران می‌تواند با پیشنهاد وزارتخانه‌های کشور، دادگستری و راه و شهرسازی و همچنین راهنمایی و رانندگی به عنوان مجری اصلی برخورد با متخلفان قوانین رانندگی، هر 3 سال یکبار روی نرخ جرایم رانندگی بازنگری داشته‌باشند و پیشنهادهایی برای کاهش تخلفات رانندگی خسارتی و جرحی ارائه دهند. یکی از پیشنهادهایی که همیشه با استقبال متولیان و مجریان برخورد با هنجارشکنان مقررات رانندگی رو به رو بوده، افزایش نرخ جریمه‌هاست.

راهکاری که به گفته کارشناسان حمل ونقل و ترافیک گذشته از سودآوری همیشه نتایج مثبتی به‌همراه نداشته است. وقتی چند سال پیش نرخ جرایم رانندگی تکان اساسی خورد و فهرست بلند بالای آن منتشر شد، بهت رانندگان را در پی داشت؛ 5 تخلف در ماه مساوی با پایه حقوق یک کارمند بود. حالا مصوبه به هر ترتیبی که باشد در آینده‌ای نزدیک اجرایی خواهد شد و البته هم‌اکنون این تغییرات با مخالفت‌ها و موافقت‌های بسیاری روبه‌رو است.

 این جریمه‌ها کمر‌مان را می‌شکند
افزایش نرخ جریمه، رانندگان تاکسی و مسافرکش‌ها را بیش از سایر رانندگان آزار می‌دهد. رانندگان تاکسی هنوز از آزاد شدن قیمت بنزین گلایه‌مندند و نیز از برطرف نشدن مشکل تأمین قطعات یدکی توسط تاکسیرانی ابراز نارضایتی می‌کنند و حالا با افزایش جریمه، بیش از سایر رانندگان تحت فشار قرار خواهند گرفت.

نقل افزایش نرخ جریمه‌ها در بین رانندگان تاکسی و مسافرکش‌ها بیشتر از هرجایی است. «رضا» که در خط هفت تیر- انقلاب کار می‌کند پیش هر مسافری که می‌رسد سفره دلش را باز می‌کند، از جمله من! از همه چیز و همه کس شاکی است. گاهی هم به بخت خودش ناسزا می‌گوید که چرا شده راننده تاکسی.

 پشت چراغ قرمز مانده‌ایم. رضا از آیینه به مسافرانش می‌گوید: «الآن اگر ناخواسته لاستیک ماشینم چند سانت از روی خط رد شود 40 هزار تومان جریمه می‌شوم. اگر چراغ را رد کنم 100 هزار تومان. همینجور ماهی 500-400 هزار تومانی جریمه می‌شوم حالا اگر قانون جدید اجرا شود چه باید بکنم؟»

به راننده می‌گویم خب حواست باشد که خط را رد نکنی یا تخلفی نکنی که خدای نکرده جریمه هم نشوی. ای کاش نصیحتش نمی‌کردم. از کوره در می‌رود طوری که بخواهد حرصش را سر یکی خالی کند: «من حواسم باید به چه چیزی باشد؟ به آدم‌هایی که سرشان را همین‌طوری می‌‌اندازند پایین و از عرض خیابان رد می‌شوند بدون اینکه حواسشان به ماشین‌ها باشد و اصلاً از خط عابر پیاده عبور نمی‌کنند؟ حواسم به مسافر باشد که کجا پیاده می‌‌شود؟ پول خرد دارد یا نه؟ حواسم به حساب و کتاب زندگیم باشد که باید قسط جهیزیه دخترم را امروز بریزم تا جریمه ندهم یا به دوربین‌هایی که قدم به قدم توی خیابان‌ها زده‌اند که مبادا زیر تابلوی پارک ممنوع مسافر پیاده کنم یا ناخواسته روی خط عابر بروم؟

بنزین گران شد، تاکسیرانی قطعه یدکی نمی‌دهد. همینجوری خرج‌مان با دخل‌مان جور نبود حالا هم افزایش نرخ جریمه. این را کجای دلم بگذارم؟ دود این مصوبه و قانون‌ها توی چشم امثال ما می‌رود نه فلان رئیس و مدیر که!»

خیل جمعیتی از راننده تاکسی‌ها در ضلع غربی میدان ولیعصر ایستاده‌اند. سر ظهری به دنبال مسافرند. جمع‌شان جمع است. از قسط و هزینه تعمیرگاه و خرید لاستیک صحبت می‌کنند اینکه 800 هزار تومان دادم لاستیک خریدم و 300 هزار تومان دادم صفحه کلاچ عوض کردم و... وقتی از افزایش نرخ جرایم می‌پرسم انگار جرقه‌ای زده باشم به انبار باروت؛ توی حرف همدیگر می‌روند و بعد نوبت را براساس موسفیدی رعایت می‌کنند.

سید مرتضی از نارضایتی‌اش می‌گوید: «خیابان‌های‌مان هیچ‌کدام استاندارد نیستند. بیشترشان عرض‌شان کم است. اگر هم عرض داشته‌باشند، جفت دو طرف خیابان ماشین پارک شده. دوربین‌ها هم که دقیقه به دقیقه عکس می‌اندازند. آنقدر که این دوربین‌ها عکس می‌اندازند عکاسان آتلیه‌های عکاسی عکس نمی‌اندازند. چراغ های سر تقاطع هم که نوبرند. قاطی می‌کنند و از 30 می‌آیند روی 3 ثانیه. تا بیاییم تصمیم‌گیری کنیم که باید چه کنیم چراغ قرمز می‌شود و عکس 100 هزار تومانی می‌اندازد.»

محمود راننده دیگری که 20 سال است تاکسی دارد مثل بقیه شاکی است: «روزی 30هزار تومان بنزین می‌زنم و ماهی 60 هزار تومان برای تعویض روغن و فیلتر می‌دهم. هر چند ماه یک بار هم باید جلوبندی را سرویس کنیم. آن هم با این وضعیت خیابان‌ها. مسافرکشی در تهران با این همه دود و ترافیک در بهترین شرایط یک میلیون و 500 هزار تومان تا 2 میلیون درآمد دارد که اصلاً به‌صرفه نیست. به این دلیل می‌گویم به‌صرفه نیست که آخر ماه که خلافی می‌گیرم با تعجب می‌بینم 200 یا 300 هزار تومان جریمه آمده.

یا دوربین گرفته یا مأمور راهنمایی و رانندگی پلاک را نوشته. به‌نظرم مسئولان باید به فکر این خیابان‌ها باشند و ترافیک را درست کنند. به مردم آموزش درست رانندگی کردن بدهند یا از جریمه‌های غیرنقدی مثل باطل کردن گواهینامه استفاده کنند. خب با این مکافات این افزایش جریمه‌ها دودش مستقیم می‌رود توی چشم ما راننده‌ها.»

یک راننده که با پرایدش در میدان انقلاب مسافر کشی می‌کند هم درباره افزایش جرایم می‌گوید: «یک نگاهی به خیابان‌ها بکنید! همه‌جا پر از دوربین است. دوربین طرح زوج و فرد، دوربین طرح ترافیک، دوربین‌های ثبت عبور از خط عابر پیاده و چراغ قرمز و کلی دوربین‌های نظارتی

. هر کدام هم نرخی دارند. یعنی اگر من که به خاطر نان زن و بچه‌ام مسافرکشی می‌کنم یک چراغ را رد کنم 200 هزارتومان باید جریمه بدهم که برای آدمی مثل من یعنی زحمت مسافرکشی یک هفته. البته باید بگویم که تخلف تخلف است و باید جریمه‌اش را داد ولی نه اینکه برای یک تخلف یک چهارم از درآمدم را بدهم. اگر اینجور باشد که باید قید مسافرکشی را بزنم.»

البته در پاره‌ای از گلایه‌ها حق با رانندگان نیست و نمی‌توان ایراداتی را که دارند اینجا و در میان‌شان گفت، زیرا قبول نخواهند کرد و دست‌کم آن را توجیه می‌کنند.

 برخورد سلبی و ایجابی با متخلفان رانندگی
موافقان افزایش نرخ جرایم رانندگی عنوان می‌کنند که اثرگذارترین روش برای مهار و حتی کاهش تخلفات، اعمال جریمه‌های سنگین است. یکی از کارشناسان راهنمایی و رانندگی که خود از موافقان افزایش نرخ جریمه است و تمایلی به افشای نام خود در این مصاحبه کوتاه ندارد به ما می‌گوید: «سالانه بین 60 تا 70 میلیون تخلف رانندگی در کشور صورت می‌گیرد که بین 30 تا 40 درصد آن تخلفات حادثه‌ساز است.

 متأسفانه در طول سال‌های گذشته فعالیت‌های نتیجه‌بخشی در مورد آموزش و فرهنگسازی از سوی سازمان‌های متولی صورت نگرفته‌‌است و این سلسله فعالیت‌های ایجابی زمانبر هستند و در این شرایط بهترین راه برای پایین آوردن آمار تخلفات افزایش نرخ جرایم است.

 به‌نظرم این افزایش می‌تواند بازدارندگی لازم را برای مدت چند سال داشته باشد به شرطی که قانون به‌درستی اجرا شود.»
وی در ادامه می‌افزاید: «البته باید در کنار این جرایم نقدی برخی محرومیت‌های اجتماعی هم در نظر گرفت. چراکه برخی از متخلفان حتی با جریمه‌های سنگین هم دست از قانون‌گریزی برنمی‌دارند یا حتی این مبالغ برایشان ناچیز به‌نظر می‌رسد. بنابراین محرومیت‌ از حقوق اجتماعی، برخوردهای سلبی و حتی محکومیت‌های منجر به زندان می‌تواند برای این قشر از کسانی که هیچ اهمیتی به جان مردم نمی‌دهند نتیجه‌بخش باشد.»

شاید تا مهیا شدن ساز و کار اجرایی شدن مصوبه افزایش نرخ جریمه‌ها زمان کوتاهی باقی‌مانده باشد ولی بحث اینجاست که آیا فقط برخوردهای سلبی می‌تواند راه‌گشا باشد؟
سرهنگ جمال بذرافشان، جانشین سابق پلیس راهنمایی و رانندگی تهران عقیده دارد که یکی از دلایلی که منجر به اثربخش نبودن نرخ جرایم رانندگی است ضعف در آموزش و فرهنگسازی است. وی در این باره می‌گوید: «اگر در سال‌های گذشته آموزش همگانی در سنین کودکی به‌خوبی صورت می‌گرفت، حالا شاهد تخلفات حادثه‌ساز نبودیم.

 اگر بتوانیم نسل جدید را آموزش دهیم و فرهنگ استفاده درست از وسایل نقلیه را به آنان بیاموزیم به‌طور قطع در سال‌های آینده رانندگان قانون‌مداری خواهیم داشت که به قوانین و مقررات احترام خواهند گذاشت و در نتیجه با کاهش تلفات و تخلفات روبه‌رو خواهیم بود.»


سردار مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور عنوان می‌کند که پلیس هرگز به دنبال جریمه کردن نیست بلکه به دنبال اجرای قوانین برای سلامت رانندگان است و از طرفی استفاده از ابزارهایی مثل جریمه در پیشگیری از وقوع جرایم را طبیعی می‌داند. وی در آخرین مصاحبه‌اش تصریح کرده‌است تا زمانی که ساز و کار اجرایی فراهم نشود افزایش نرخ جرایم هم اعمال نمی‌شود.


حالا کسانی که دغدغه جریمه‌شدن به‌واسطه اشتباهات خود یا اشتباهات چراغ‌های راهنمایی و رانندگی را دارند، منتظرند تا ببینند ساز و کار اجرایی شدن اعمال نرخ‌های جدید چیست؟ایران
   سردار اسماعیل احمدی مقدم رئیس پلیس سابق کشور