» عمومی
شفا آنلاین>اجتماعی>طبق تصمیم جدید وزارت علوم از این پس اختیار اعزام دانشجویان بورسیه به خارج از کشور به دانشگاه‌ها محول می‌شود.
مجتبی صدیقی با تأکید بر اینکه آزمون دانشجویان بورسیه همچنان برگزار می‌شود، اظهار کرد: «این تغییر شیوه به دانشگاه‌ها ابلاغ شده و قرار است دانشگاه‌ها در این زمینه نظرات، رشته‌ها و سهمیه مورد نظر خود را تا پایان دی ماه اعلام کنند.»
نگاه منفی دولت قبل نسبت به استقلال دانشگاه
این خبر البته ذهن خیلی‌ها را به سمت ماجرای بورسیه‌ها نیز کشاند، موضوعی که با مطرح شدندش موجی از واکنش‌ها به راه افتاد. برخی از دانشگاهیان گفتند که اگر موضوع بورسیه‌ها زیر نظر دانشگاه‌ها انجام می‌شد این همه حرف و حدیث درباره رانت‌های علمی به راه نمی‌افتاد. با این تصمیم‌گیری مسئولان وزارت علوم حالا همه دانشگاهیان امیدوار شدند که تا حد زیادی بورسیه‌های علمی از محیط‌های دولتی خارج شود و این موضوع البته می‌تواند زمینه ایجاد رانت عملی را هم از بین ببرد.
موضوعی که البته مورد تأکید غلامرضا ظریفیان استاد دانشگاه تهران هم است: «موضوع بورسیه‌های دانشجویی، مسأله بسیار مهم دانشگاه‌ها است.
متأسفانه در سال‌های اخیر این دستخوش تغییر و تحولات بسیاری شد. مسأله‌ای که دورانی مسئولیتش بر عهده دانشگاه‌ها بود در سال‌های اخیر رنگ و بوی دولتی به خود گرفت. اگر بخواهیم به این موضوع ریشه‌ای‌تر نگاه کنیم باید بگویم در دولت اول اصلاحات اقدامات پژوهشی و زیر بنایی بسیاری برای واگذاری امور به دانشگاه‌ها صورت گرفت که نتیجه آن این بود که در دولت دوم اصلاحات شخص رئیس جمهوری وزیر علوم را مکلف کرد تا به طور کامل اختیارات دانشگاه را به خود دانشگاهیان واگذار کند . اما در هشت سال دولت احمدی‌نژاد بویژه در دولت دهم مسئولان آموزش عالی دانشگاه را تا قبل از انقلاب عقب بردند.
به این معنا که دولت قبل به استقلال دانشگاه نگاه منفی داشت، آنها فکر می‌کردند استقلال دانشگاه یعنی استقلال از حاکمیت. اما مفهوم استقلال دانشگاه این نیست. دانشگاه به دلیل اینکه مجمع نخبگان است، خود شاخص مهمی است برای اداره دانشگاه، توسعه علم، جذب استاد و دانشجو و ارتباط دانشگاه با جامعه. اما در دولت نهم و دهم همه این شاخص‌ها بهم ریخت و حاصلش این شد که دانشگاه استقلال نسبی خود را ازدست داد. دانشگاه تمام آنچه وزارت علوم بر او دیکته می‌کرد را انجام می‌داد. وزارت علوم در بحث بورسیه‌ها دخالت بسیاری روی دانشگاه‌ها داشت و آنها توان اداره دانشگاه را نداشتند و در آخر هم شاهد رانت‌های علمی بودیم که گزارش آن در این دولت بیرون آمد.»
ë استقلال الزام همیشگی دانشگاه‌ها است
اعلام خبر واگذاری اختیارات به دانشگاه‌ها درباره اعزام دانشجویان بورسیه به خارج از کشور برای خیلی از استادان و همچنین رؤسای دانشگاه‌ها خوشایند بود. چرا که آنها خاطره 8 ساله ریاست وزیران و مسئولان وزارت علوم دولت قبل را هنوز از یاد نبرده‌اند. در دولت نهم و دهم وزیران علوم و البته در برخی مواقع شخص رئیس دولت در انتخاب رؤسای دانشگاه‌ها، دادن بورسیه‌های علمی به دانشجویان، پرداخت بودجه به دانشگاه‌ها، اخراج استادان، ستاره دار کردن دانشجویان، جذب اعضای هیأت علمی و پذیرش دانشجوی دکترا و الزام به تفکیک جنسیتی دانشگاه‌ها دخالت می‌کردند. موضوعی که دکتر جعفر توفیقی استاد دانشگاه نیز به آن اشاره می‌کند: «متأسفانه در دولت دهم نه تنها دانشگاه‌ها بلکه استادان هم در کلاس درس هیچ گونه اختیاراتی نداشتند. وزارت علوم و شخص وزیر تصمیم می‌گرفت که کدام دانشجو با چه مشخصاتی بورس علمی شود.
این درحالی است که در قانون جدید وزارت علوم که در دولت دوم اصلاحات نوشته شده، بحث استقلال دانشگاه‌ها بسیار مهم اعلام شد. در آن قانون آمده است که دانشگاه‌ها باید تمام شئونات خود را، خودشان اداره کنند. با این حال در دولت نهم و دهم به طور کامل استقلال دانشگاه‌ها از بین رفت و نتیجه آن هم رانت‌های علمی بود که خبرهایش به گوش مردم رسید.
بعد از انتخاب آقای روحانی به عنوان رئیس جمهوری بسیاری از دانشگاهیان از دولت خواستند که به موضوع استقلال دانشگاه‌ها توجه کند و خوشبختانه خبرهایی از وزارت علوم می‌رسد که مسئولان آن در تلاش هستند که دانشگاه‌ها به حالت قبل بازگردنند.»
دکتر «احمد معتمدی» رئیس دانشگاه امیر کبیر تأکید می‌کند: «با انتشار این خبر خیال بسیاری از رؤسای دانشگاه‌ها آسوده شد. چرا که آنها حالا خودشان می‌توانند انتخاب کنند که چه کسی بورس علمی دریافت کند و چه کسی این بورس را نگیرد. سابق بر این هر کسی را که مسئولان وزارت علوم می‌خواستند بورسیه علمی می‌کردند. بورسیه‌هایی که بیشتر بر اساس لابی‌های مختلف صورت می‌گرفت و ما هم نمی‌توانستم درباره سطح علمی دانشجو اعمال نظر کنیم. بسیاری از دانشجویان سطح علمی پایینی داشتند و حتی بعد از فارغ‌التحصیلی هم وقتی به دانشگاه بر می‌گشتند و مصاحبه می‌شدند به لحاظ علمی رشدی نداشتند اما چون آشنایی در وزارت علوم داشتند سطح علمی‌شان تأیید می‌شد.»
اقدامات دولت برای بازگشت اختیارات به دانشگاه‌ها
دولت به طور جدی خواهان بازگشت استقلال به دانشگاه‌ها است. این موضوع البته چند باری از سوی مسئولان وزارت علوم هم مطرح شده است. چندی پیش معاون آموزشی وزیر علوم از تفویض اختیار سه امر برنامه‌ریزی درسی، پذیرش دانشجوی دکترا و ترم‌بندی به دانشگاه‌ها خبر داد و گفت: «این روند ادامه دارد و در آینده اختیارات بیشتری به دانشگاه‌ها داده می‌شود.» مجتبی شریعتی نیاسر، عنوان کرد: «تاکنون برنامه‌ریزی درسی و پذیرش دانشجوی دکترا و همچنین زمان‌بندی ترم‌ها به دانشگاه‌ها تفویض اختیار شده است که این روند تفویض اختیارات ادامه خواهد داشت.»
معاون آموزشی وزیر علوم تأکید کرد: «اختیارات زیادی به دانشگاه‌ها بازگردانده می‌شود که در حال بررسی است و بعد از جمع‌بندی اعلام می‌شود.» علاوه بر این، دیگر اقدام مهم وزارت علوم در این زمینه بازگشت استقلال در پذیرش دانشجوی دکترا به دانشگاه‌ها است.
معاون آموزشی وزارت علوم، با اشاره به سیاست‌های جدید در پذیرش دانشجوی دکترا، گفت: آیین‌نامه پذیرش دانشجوی دکترا ابلاغ شده است. پذیرش دانشجوی دکترا از سال آینده براساس سیاست‌های جدید صورت خواهد گرفت. براساس این آیین‌نامه، پذیرش دانشجوی دکترا مستقیماً توسط دانشگاه صورت می‌گیرد و یک امتحان عمومی توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می‌شود. بعد رشته پذیرش به دانشگاه‌های مجری دوره دکترا واگذار می‌شود.ایران
نظرشما
آخرین اخبار