» عمومی
شفاآنلاین>اجتماعی> نشست مشترک دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و مدرسه ملی سینما تحت عنوان «سینما-دانشگاه» با موضوع همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی با تولیدکنندگان سینمایی، دوشنبه گذشته برگزار شد.
به گزارش شفا آنلاین،نیاز به همکاری سینماگران و دانشگاهیان همیشه احساس
می‌شده اما در شرایطی که اتفاقاتی مثل حاشیه‌های سریال «در حاشیه» رخ
می‌دهد و تولیدکنندگان سریال دانسته یا ندانسته با بخشی از جامعه کشور شامل
پزشکان و پرستاران دچار چالش می‌شوند این همکاری بیشتر از همیشه احساس
می‌شود.این موضوع مهم را با یونس نوربخش، رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و از برگزارکنندگان نشست سینما-دانشگاه، مورد واکاوی قرار دادیم که در ادامه از نظر می‌گذرانید.
چندی قبل، نشست مشترک دانشگاهیان و سینماگران، حول همکاری مراکز علمی دانشگاه‌ها با مدرسه عالی سینما برگزار شد. برنامه‌های پیش روی این همکاری شامل چه مواردی می‌شود؟
امروزه سینما چه به لحاظ صنعت و چه هنر موضوع مهمی در همه دنیا است. تاثیرگذاری مراکزی همچون هالیوود و بالیوود شاهد مثالی بر این موضوع است. صنعت سینما در ایران شاید به قدمت و قدرت آن در غرب نباشد اما دوره‌های مختلفی از تاثیرگذاری را طی کرده است.
امروز این هنر متاسفانه مورد بی‌مهری جامعه قرارگرفته و تنها حدود ۲۵۰ سالن سینمایی در کشور فعالیت می‌کنند. این آمار با توجه به جمعیت جوان کشور، نشانه ضعیف‌شدن سینما است. هنگامی‌که سینماها پر نباشد، قهوه‌خانه‌ها و کافی‌شاپ‌ها پر می‌شود. این موضوع دغدغه‌ای در حیطه اجتماعی نیز هست و علوم اجتماعی در رشته‌هایی مثل جامعه‌شناسی سینما و ادبیات به بررسی این موضوعات می‌پردازد.
بر این اساس طرح چنین برنامه‌ای، از سوی ما پیشنهاد شد تا هم برای دانشجویان حیطه جدیدی از مطالعات سینمایی آغاز شود و هم برای کارگردانان و فیلم‌نامه‌نویسان، به‌خصوص آن‌هایی که در زمینه‌های اجتماعی، روان‌شناسی و دیگر حیطه‌های علمی فیلم می‌سازند مثمر ثمر باشد. در این برنامه هر دو هفته یک‌بار فیلمی که در حال اکران است در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با حضور کارگردان، بازیگران و منتقدان سینمایی به نمایش درمی‌آید و مورد تحلیل اساتید و دانشجویان قرار می‌گیرد. هدف ما این است که دستمایه‌های علمی‌تری برای اهالی هنر سینما فراهم کنیم و در نهایت شاهد ساخت فیلم‌های باکیفیت‌تر در حیطه اجتماعی و علمی باشیم.
برنامه‌ای که اشاره کردید، بیشتر، خروجی‌ها را تحلیل می‌کند. برنامه‌ای برای حضور کارشناسان اجتماعی، روان‌شناسان، پزشکان و سایر علوم اجتماعی و پزشکی، در مرحله نگارش فیلم‌نامه و ساخت فیلم هم ارائه شده تا تبعات اجتماعی و روانی فیلم‌ها مورد ارزیابی قرار بگیرد؟
ایده اصلی ما درواقع از همین نقطه شروع شد که فیلم‌نامه‌نویس‌ها و کارگردان‌های ما قبل از شروع به کار، باید مشاورانی در زمینه اجتماعی، روان‌شناسی و حتی مرتبط با موضوع فیلم‌نامه در حیطه پزشکی، بهداشت و سلامت داشته باشند تا همراه با ساختن فیلمی سرگرم‌کننده و یا دارای پیامی اجتماعی، جامعه را با موضوعات بهداشتی، درمانی و یا اجتماعی نیز آشنا کنند.
پیشنهاد ما این بود که فیلم‌ها قبل از اکران و در حالت خام در دانشگاه‌ها برای صاحب‌نظران بخش‌های مختلف اجتماعی و روانی به نمایش دربیاید و این کارشناسان، پیشنهادهای خود را در حیطه‌های مختلف به کارگردان ارائه کنند تا اگر لازم است تغییری در فیلم داده شود. نه اینکه فیلم به همان صورت روی پرده بیاید و پس از تحمیل هزینه‌های سنگین، با شکست مواجه شود.
این برنامه سال‌هاست در غرب اجرا می‌شود و فیلم‌ها قبل از اکران، برای جامعه نمونه‌ای شامل قشرهای مختلف جامعه از جمله اساتید روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و پزشکی به نمایش درمی‌آید و نظرات آن‌ها در فیلم اعمال می‌شود تا مشکلات فیلم از این نظر در جامعه اثر منفی نداشته باشد. مشکلات کارشناسانه‌ای که این اساتید با دلیل و منطق به آن اشاره می‌کنند می‌تواند از مشکلات بعدی، یعنی اعتراض یا توقیف فیلم در میانه اکران و هزینه‌های اجتماعی، روانی و اقتصادی مترتب بر آن نیز جلوگیری کند.
به نظر شما چنین اقدامی نباید به یک روال قانونی بدل شود. یعنی در قوانین، لزوم حضور کارشناسان علمی در مرحله تولید ذکر شود؟
الزام قانونی شاید در آینده بتواند کمک کند اما در این مرحله مشکلی را حل نمی‌کند. همین الان نیز ممکن است پیوست‌های فرهنگی و علمی در مرحله تولید به‌صورت قانون مشخص‌شده باشد اما تا هنگامی‌که کارگردان یا مدیر پروژه به این موضوع اعتقادی نداشته باشد این موضوع به‌صورت فرمالیته پیش می‌رود و صرفاً نظر چند کارشناس به‌صورت توجیه اجتماعی و علمی به کار پیوست می‌شود. در این شرایط کارگردان ممکن است با چند کارشناس اجتماعی، روان‌شناسی و پزشکی قرارداد ببندد و آن کارشناس نظری کلی در این‌باره بدهد. چیزی که ما به دنبال آن هستیم احساس نیاز اهالی سینما به همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تخصصی است.
یعنی اگر این نیاز احساس شود، دیگر کارشناسی علمی سرسری گرفته نمی‌شود. ما با برگزاری چنین نشست‌هایی به دنبال ایجاد نیاز در تولیدکنندگان سینمایی برای همکاری با کارشناسان حوزه‌های مختلف هستیم. به نظر من چیزی که امروز به آن نیاز داریم انتشار و اشتراک کمک‌های تاثیرگذار و تجربیات موفق در این زمینه است تا خود اهالی سینما به دنبال چنین طرح‌هایی بیایند. مدرسه عالی سینما نیز متوجه اهمیت و لزوم این موضوع شده و همکاری‌هایی را در این زمینه با ما آغاز کرده است.
امروز کارشناسان مذهبی یا نظامی در اکثر فیلم‌ها و سریال‌های اجتماعی با تولیدکننده‌ها همکاری می‌کنند اما هنوز در کمتر فیلمی کارشناس اجتماعی یا روان‌شناس وجود دارد. به نظر شما چرا این احساس نیاز ایجاد نشده است؟
به دلیل اینکه مسئولان در این حوزه‌ها حساسیت بیشتری دارند تا ارزش‌های دینی و مذهبی زیر سوال نرود و یا آسیب نبیند. امیدوارم نظیر این حساسیت در حوزه‌های اجتماعی، روان‌شناسی، پزشکی و سایر حیطه‌های علمی نیز به وجود بیاید. چون در نبود این کارشناسان بعضی از فیلم‌ها تولید می‌شود که موجب تخریب اجتماعی، روانی و روابط اجتماعی می‌شود.
تلاش ما این است که تولیدکنندگان فیلم‌ها متوجه شوند که ممکن است فیلمی بدون آگاهی و تعمد، ده‌ها پیام منفی اجتماعی و روانی به جامعه تزریق کند. به نظر من اگر مدیران مانند همان حساسیتی را که به حوزه دینی و نظامی دارند، در زمینه‌های علمی و تخصصی نیز داشته باشند، شاهد تولید فیلم‌های موفق‌تر و کمترشدن آسیب‌های اجتماعی خواهیم بود.
علاوه بر نمایش و تحلیل فیلم، چه برنامه‌های دیگری دنبال می‌شود؟
اولین مرحله این برنامه که همین نمایش فیلم بوده تا امروز موفقیت چشمگیری داشته است و ما به دنبال آشتی دانشجوها با سینما هستیم و تلاش داریم آن را وارد سبد کالای فرهنگی دانشجوها بکنیم. در گام بعد به دنبال ایجاد رشته جامعه‌شناسی سینما و رشته مطالعات هنر هستیم و مطالعات لازم برای احداث این رشته‌ها انجام‌شده است تا از این به بعد نظارت بر فیلم‌ها در قالب چنین رشته‌هایی به شکلی نظام‌مند دنبال شود.
نظرشما
آخرین اخبار