به گزارش شفا آنلاین،
وی مهمترین شاهد وجود
دهکدههای 7 هزار ساله را سفالهای «متقدم منقوش» معروف به «سفالهای باغ
نو» خرمآباد دانست. باغ نو خرمآباد تپه باستانی است که به گفته پرویز در
سالهای پیش از انقلاب توسط هیأتهای امریکایی کاوش شده است.
سفال باغ نو
حداقل به 5 هزار سال قبل از میلاد برمیگردد. به گفته پرویز سومین فصل
بررسیهای دشت سیلاخور باستانشناسان را در چند محوطه به سفال باغ نو
خرمآباد رسانده است. این سفال به جغرافیای لرستان اختصاص دارد و بعد از
خرمآباد در دشت سیلاخور دیده شده است.
پرویز و همکاران او وجود همین سفال
در دشت سیلاخور را نشانهای بر وجود دهکدههای 7 هزار ساله در این دشت
میدانند. او میگوید: «این سفالها نشان داد که حوزه پراکندگی آن فقط مختص
به خرمآباد نبوده و به مناطق سرد و شمالی استان هم رسیده است.»
او کشف روستاهای 7 هزار ساله و وجود این سفالها را یک نقطه کلیدی در کاوشهای آینده میداند که به باستان شناسان نشان میدهد که چه مناطقی مکان مناسبی برای دهکدههای قدیم (7هزار ساله) بودهاند. او شناسایی این روستاها را ناشی از مشاهدات سطحی میداند: «معماریهای موجود در دشت به دورههای جدیدتر برمیگردد.» مطالعات این گروه نشان میدهد دشت سیلاخور به دلیل وجود دو رودخانه پر آب «سیلاخور» و «تیره» در دورههای بعد هم همچنان با هجوم بیوقفه جمعیت رو به رو است.
پرویز تا به امروز سه فصل بررسی در دشت سیلاخور انجام داده که به گفته
خودش شناسایی 560 اثر از جمله نتایج این بررسیهاست: «آثار بیشتر شامل تپه،
قلعهها، امامزادهها، تأسیسات بین راهی و حمامها هستند.» دو فصل اول در
سال 82 و 86 انجام شده است. این بررسیها به شناسایی لایهها و موادی از
دوره مس و سنگ (میانه و جدید) که از 5 تا سه هزار سال پیش از تاریخ را شامل
میشود منجر شد.
در محوطه آثار مفرغ تراکم چشمگیری دارد و به گفته پرویز
فاصله محوطههای آن کمتر از 1500متر است. محوطههای دوره پارتی(اشکانی) که
2200 سال قدمت دارد نیز گسترش بسیار زیادی دارد. پرویز و همکاران این
گستردگی را نشانه وجود سکونتهای بسیار زیاد انسانی در این دوره میدانند.
دشت سیلاخور به دوره ساسانی یعنی 1700 سال پیش که میرسد جمعیتش کم میشود.
به گفته پرویز بررسیها هنوز پاسخی برای کاهش جمعیت سیلاخور در این دوره
نداشته اند! اما آنطور که پرویز میگوید سیلاخور در دوره اسلامی بویژه در
دوره «سلجوقی» دوباره در زمینه استقرارهای انسانی مورد توجه قرار میگیرد:
«ما شاهد هجوم بیوقفه جمعیت هستیم.»
او فراوانی سایتها در دورههای مختلف تاریخی را نشان وجود جمعیتهای بالای انسانی در دشت میداند. او وجود تپههای غولپیکر تاریخی وپیش از تاریخ در این دشت را یکی از ویژگی منحصر به سیلاخور میداند: «حتی در تمام استان لرستان یا استان همجوار محوطههای بزرگ در این حجم دیده نمیشود.»
ناگزیر از حفاریهای غیر مجاز
پرویز با توجه به گستردگی دشت سیلاخور، حفاری غیر مجاز در این دشت را
غیرقابل انکار میداند و میگوید: «علاوه بر آن توسعه کشاورزی، ساخت
تأسیسات، ساختمانسازی وعبور جاده به تاریخ آن آسیب رسانده است.» او عبور
بزرگراهی که اراک را به بروجرد و دورود میرساند یکی از آسیبهای جدی به
دشت سیلاخور میداند و میگوید: «تمام عرض دشت بین 6 تا 12 کیلومتر است.
اگر جاده از کنار این دشت عبور میکرد، تفاوت زمان رسیدن به مقصد سه تا
چهار دقیقه بود اما متأسفانه با عبور این جاده هم منطقه تاریخی تخریب شد و
هم بخشی از زمینهای کشاورزی از بین رفت.