شروع سال تحصیلی هوای تهران را چقدر آلوده می‌کند؟/ مقایسه کیفیت هوای نیمه نخست سال‌های ۹۲ تا ۹۴

به گزارش شفا آنلاین؛ روز اول مهر ۹۴، با آلودگی هوا شروع شد؛ میزان تردد در شهر و همچنین ثبات جوی، باعث شد رکورد دو هفته هوای سالم در شهریور امسال، با شروع پاییز شکسته شود و شاخص یک واحد از استاندارد بالاتر قرار بگیرد و شاخص در محدوده ناسالم برای برخی گروه ‌های جامعه باشد. 

واحد پایش و پیش بینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، همزمان با نخستین روز سال تحصیلی تغییرات ناشی از افزایش ترافیک شهر تهران بر آلاینده های هوا را برآورد کرده است. شروع سال تحصیلی و تردد تعداد زیادی از دانش آموزان و دانشجویان به سمت مراکز آموزشی و مدارس و افزایش تقاضا برای سفرهای درون شهری الگوی ترافیکی پایتخت را تغییر داده و بر میزان غلظت آلاینده های هوا می افزاید. بیشترین میزان تاثیرگذاری در ساعات اولیه صبح و همچنین حوالی ظهر مشاهده می شود که زمان آغاز به کار و پایان فعالیت مراکز آموزشی است.

شروع سال تحصیلی، در افزایش حجم ترافیک و ترددهای شهری برای آمادگی دانش آموزان و دانشجویان برای بازگشایی مدارس در شهریور نیز موثر است.

در گزارش پیش رو، تأثیر بازگشایی مدارس بر وضعیت آلودگی هوا در اولین روز سال تحصیلی 1394 بررسی و تحلیل شده است. همچنین با توجه به اینکه پارامترهای هواشناسی در ایجاد، ماندگاری، توزیع و پراکندگی آلودگی هوا نقش به سزایی دارد، بنابراین در نظرگرفتن شرایط جوی نیز در راستای کسب نتایج دقیقتر ضروری است.

بنا به اعلام سازمان کنترل ترافیک شهرداری تهران مبنی بر افزایش تردد خودروهای سواری در روز اول مهر سال جاری به میزان تقریبی 20 درصد در مقایسه با روز پیش از آن، انتظار می‌رود میزان انتشار آلایندههای هوا در این روز به شرح ذیل افزایش پیدا کند:

134 تن افزایش در انتشار آلاینده منواکسیدکربن
8 تن افزایش در انتشار آلاینده اکسیدنیتروژن
16 تن افزایش در انتشار آلاینده ترکیبات آلی فرار
400 کیلوگرم افزایش در انتشار غلظت آلاینده دیاکسید گوگرد
64 کیلوگرم افزایش در انتشار غلظت ذرات معلق

بر این اساس با فرض افزایش 20 درصدی حجم ترافیک در روز چهارشنبه اول مهر در حدود 198 تُن آلودگی بیشتر تولید می شود.

در نمودار 1 میانگین روند تغییرات ساعتی آلاینده های ذرات معلق کمتر از 10، 2.5 میکرون و منواکسیدکربن در ایستگاه‌های شهر تهران در فاصله 27 شهریور تا 1 مهر نشان داده شده است. براساس اطلاعات زیر غلظت تمام آلایندههای مورد مطالعه در این بازه زمانی با افزایش نسبی روبرو بوده است. همچنین شاخص کیفیت هوای روزانه نیز در همین زمان روند افزایشی داشته است. بهگونه ای که در روز ابتدایی مهر شاخص کیفیت هوا در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار گرفته و به عدد 101 واحد رسیده است.

با توجه به اینکه آلاینده منواکسیدکربن بیش از سایر آلاینده های هوا متأثر از ترافیک است، این آلاینده در هوای تهران به دلیل افزایش حجم ترافیک به طور محسوس افزایش یافته است؛

نمودار دو نشان‌دهنده وضعیت شاخص کیفیت هوا در شش ماهه ابتدایی سالهای 1392 تا 1394 برحسب تعداد روز است.

وضعیت شاخص کیفیت هوا در این بازه زمانی در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال 1392 در شرایط مطلوب تری قرار دارد و تعداد روزهای آلوده کاهش یافته است؛

با این حال 2 روز در شش ماهه نخست سال جاری در شرایط ناسالم برای عموم افراد جامعه و 1 روز نیز در وضعیت بسیار ناسالم بوده است. دلیل هم گرد و خاک ناشی از خشکسالی های پی‌در‌پی است. منشاء این ریزگردها، عمد تا دشت های غربی تهران است. با این حال وضعیت آلودگی هوا در شش ماهه ابتدایی سال جاری و سال 1393 نسبتاً مشابه بوده است.

وضعیت شاخص کیفیت هوا در روز ابتدایی بازگشایی مدارس در سالهای 1392 تا 1394 نیز نشان میدهد، تهران در اولین روز مهر این سالها در شرایط فراتر از حد مجاز آلایندگی قرار داشته بگونه ای که شاخص کیفیت هوا در روز اول مهر سالهای 1392 تا 1394 به ترتیب برابر با 118، 105 و 101 بوده است.