تأیید حضور زنان تن‌فروش در سطح شهر
آنچه در سخنان جعفری دولت‌آبادی حائز اهمیت است، اشاره مستقیم دادستان
عمومی و انقلاب تهران به حضور زنان خیابانی یا تن‌فروش در سطح شهر است.
استفاده از لفظ «تن‌فروش» و همچنین محول‌کردن جمع‌آوری و تصمیم‌گیری درباره آنها به یکی از نهادهای دولتی این مسئله را به ذهن متبادر می‌کند که در شرایط کنونی، قوه قضائیه و همچنین ارگان‌های دولتی به‌جای پاک‌کردن صورت‌مسئله زنان ویژه و کتمان حضور آنها، تصمیم به حل مشکل حضورشان در سطح شهر گرفته است؛ مسئله‌ای که به گفته لیلا ارشد، فعال زنان و مدیریت سابق خانه خورشید تهران گام مثبتی درجهت تغییر شرایط زنان تن‌فروش تلقی می‌شود؛ چراکه تا پیش از این حضور این زنان در سطح شهر کتمان می‌شد و مسئولان ترجیح می‌دادند درباره شرایط این زنان و همچنین وجود آنها سکوت کنند.
ارشد درباره جمع‌آوری زنان تن‌فروش و محول‌کردن آن به یک ارگان خاص می‌گوید: «داستان تن‌فروشی زنان با جمع‌آوری آنها حل نمی‌شود. من نمی‌دانم که آیا جمع‌آوری و نگهداری این زنان صرفا برعهده بهزیستی است یا نهادهای دیگر را هم می‌تواند درگیر کند، اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که قبل از هر اقدامی چه درباره زنان تن‌فروش و چه درباره کودکان خیابانی باید درباره آنها پژوهش‌های لازم انجام بگیرد. مسئول این امر نیز باید بداند که هر گروه از این زنان چه خصوصیاتی دارند و به چه شکلی زندگی می‌کنند.
در این جامعه آماری باید اطلاعاتی از قبیل اینکه هرکدام از آنها آیا صاحب خانواده و فرزند هستند و همچنین آیا هویت آنها به ثبت رسیده، قید شود».
چندی پیش سردار ساجدی‌نیا، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ با اشاره به پدیده زنان معتاد خیابانی گفته بود هیچ سازمانی متولی نگهداری زنان خیابانی نمی‌شود و پلیس نیز فقط مسئول جمع‌آوری زنان خیابانی است، اما دستگاهی برای نگهداری آنان وجود ندارد.
توانمندی این زنان راه‌حل است
نظر معاون رئیس‌جمهور در امور زنان نیز غیر از این نیست. شهیندخت مولاوردی
نیز با اشاره به سخنان دادستان تهران تأکید می‌کند که نمی‌توان به جمع‌آوری
زنان تن‌فروش به‌عنوان راه‌حل این مشکل نگاه کرد. مولاوری می‌گوید: «اینکه در مورد این زنان تنها بحث جمع‌آوری مطرح باشد یا اینکه
برای آنها برنامه توانمندسازی نیز در نظر گرفته شده باشد از نظر ما بسیار
متفاوت است».
مولاوردی گفت: «بحث جمع‌آوری به‌تنهایی، بارها اتفاق افتاده و جواب نداده است، بنابراین باید برنامه‌ای داشته باشیم که این خانم‌ها از این وضعیت خارج شده و توانمند شوند». معاون رئیس‌جمهور با اشاره به تجربیات گذشته در این خصوص، افزود: «بارها در گذشته امتحان شده که این افراد تنها برای مدتی جمع‌آوری شده‌اند و پس از آنکه تعدادشان زیاد شد، دوباره در جامعه رها شده‌اند».
معاون رئیس‌جمهور در بخشی دیگر از سخنان خود به توانمندسازی این زنان اشاره کرده و تأکید می‌کند: «پیشنهاد ما توانمندسازی این زنان است که البته وظیفه تنها یک یا دو دستگاه نیست، زیرا براساس نظر بهزیستی، ١٣ دستگاه در مورد آسیب‌های اجتماعی وظیفه دارند و کمیته امداد و بهزیستی به‌تنهایی قادر به رفع این مشکلات نیستند. بهترین راه‌حل از نظر ما این است که دستگاه‌های متولی یک برنامه جامع برای حل این مسئله داشته باشند و براساس آن اقدام کنند».
انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی در واکنش به صحبت‌های دادستان
تهران به می‌گوید: «مطابق مصوبه‌ای که در سال ١٣٧٨ به تصویب رسیده
است، وظيفه هر دستگاهی، نسبت به آسیب‌های اجتماعی نیز مشخص شده است.
مثلا در استان‌ها استاندار مسئول برخورد با آسیب‌های اجتماعی است و البته تأکید بر این وظایف می‌تواند به حل بحران کمک کند. از طرفی دیگر، اگر ارگان‌های مختلف بتوانند در کنار هم به وظایف اجتماعی خود رسیدگی کنند، این مشکلات زودتر مرتفع خواهند شد، چراکه همگان اذعان دارند به‌تنهایی، یک نهاد نمی‌تواند مسئولیت سنگین حل بحران‌های اجتماعی را بر عهده بگیرد».
مسئله اصلی در جمع‌آوری زنان تن‌فروش از سطح شهر، یافتن عوامل متعددی است
که در ایجاد این بحران نقش دارند.
از یک سو بالارفتن خط فقر و از سوی دیگر بالارفتن آمار طلاق و عدم پذیرش مسئولیت از سوی خانواده‌ها را می‌توان از دلایل اصلی این بحران در نظر گرفت. مسئله دیگری که درباره جمع‌آوری زنان تن‌فروش وجود دارد این است که صرف جمع‌آوری آنان از سطح شهر و کمک به زیباشدن ظاهر پایتخت، منجر به حل مسئله نخواهد شد، چراکه این زنان در کنار جمع‌آوری نیازمند بازتوان‌یابی و درمان و همچنین سقفی برای ادامه زندگی خود هستند.
جمع‌آوری راه‌حل نیست
لیلا ارشد، در ادامه این بحث می‌گوید: «با یک پژوهش می‌توان به راهکار
مناسبی در زمینه مسئله زنان تن‌فروش دست پیدا کرد. واقعیت این است که بخشی
از جمعیت کشور بنا به دلایل متعددی دچار معضلاتی هستند و در خیابان روزگار
می‌گذرانند.
بخشی از آنها صاحب خانواده هستند اما شرایط اقتصادی خانواده
اجازه زندگی عادی به آنها نمی‌دهد. بنابراین این خانواده‌ها از کودکان و
زنان خود به‌عنوان بازوی اقتصادی استفاده می‌کنند و چون بهزیستی بخش
اجتماعی مسئولیت شهر را عهده‌دار است، ملزم به جواب‌گویی است.
اما نکته‌ای که وجود دارد این است که استفاده از واژه جمع‌آوری کار درستی نیست، چراکه این زنان قبل از جمع‌آوری نیازمند برنامه‌ریزی برای ادامه زندگی هستند. وگرنه تجربه‌های به اصطلاح جمع‌آوری پیش از این نیز وجود داشته است». ارشد تأکید می‌کند: «جمع‌آوری بدون برنامه برای رسیدگی به ظاهر شهر، نتیجه‌ای جز اسکان موقت و سپس رهایی دوباره آنها ندارد.
یکی از خانم‌های نماینده مجلس پیش از این اظهار کرده بود که اگر ١٠ نفر از این زنان اعدام شوند، تعداد این زنان به قدر قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند، اما واقعیت این است که در طول تاریخ بشر زنان تن‌فروش به دلیل اختلافات فاحش در سطح جامعه وجود داشته‌اند و نگاه انسانی و علمی به آنها می‌تواند وضعیتشان را بهبود بخشد».
نکته مهم این است که نباید بحث زنان خیابانی را محدود به زمان خاصی کرد؛ اول مهر و روزهای آغازین سال نو، جزء زمان‌هایی است که زنان تن‌فروش و کودکان کار و خیابان کانون توجه مسئولان قرار می‌گیرند، اما باید توجه داشت که دسترسی به آمار مدون درباره تعداد این افراد و همچنین معضلات اجتماعی که در سطح شهر وجود دارد، می‌تواند در کنار افزایش اطلاعات مردم درباره جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند و همچنین آگاه‌سازی نهادهای مسئول با استناد به آمار مدون، خانواده‌ها را مجبور کند روش‌های درست تربیتی را در پیش گرفته و به حل بحران‌های زندگی خود اهمیت بیشتری بدهند.
از طرف دیگر
جمع‌آوری این زنان به‌تنهایی نمی‌تواند به حل مسئله بینجامد. سؤال اصلی
این است که بهزیستی در صورت جمع‌آوری این زنان می‌تواند آنها را اسکان
بدهد؟ آیا این نهاد اجتماعی توانایی نگهداری تمامی زنان تن‌فروش و
بی‌سرپرست ساکن در خیابان‌های شهر را دارد؟ با یک حساب سرانگشتی و بررسی
ظرفیت‌های خوابگاه‌های بهزیستی، به‌راحتی می‌توان پاسخ این سؤال را پیدا
کرد. مطابق گفته رئیس سازمان بهزیستی بودجه امسال این سازمان هزارو ٦٠٠
میلیارد تومان است. بخش عمده فعالیت‌های سازمان بهزیستی به معلولان اختصاص
دارد.
تهیه آسایشگاه برای افراد معلول و همچنین مراکز درمانی مناسب آنها و
فراهم كردن تجهیزات پزشکی تنها بخشی از مسئولیت‌های این نهاد است. هرچند
آمار تعداد زنان خیابانی منتشر نمی‌شود اما افزایش این زنان و اذعان
مسئولان به این مهم، این نکته را یادآوری می‌کند که یک نهاد به‌تنهایی و با
این بودجه نمی‌تواند راه‌حلی مناسب را برای زنان تن‌فروش ایجاد کند و تنها
باید به جمع‌آوری آنها از سطح شهر بسنده کرد.شرق
