وی گفت: کمر درد و گردن درد ، دردهای بسیار شایعی هستند بطوریکه حداقل ۸۰ درصد افراد جامعه حداقل یکبار در طول زندگی این دردها را تجربه می کنند. درد کمر و گردن علل متعددی دارد که یکی از علل رایج آن پارگی یا بیرون زدگی دیسک بین مهره ای و اثر فشاری آن بر رشته های عصبی است .
نظری افزود: دیسک، بالشتکی است که بین مهره های ستون فقرات قرار می گیرد و عملکرد مهمی به عنوان جذب کننده شوک وارد شده به ستون فقرات را به عهده دارد .دیسک از یک هسته مرکزی ژل مانند نرم و یک پوشش سخت تشکیل شده است بنابراین فتق یا پارگی دیسک در حقیقت پارگی همین پوشش سخت تر خارجی دیسک است که موجب بیرون زدگی هسته مرکزی و فشار آن بر روی اعصاب و نخاع و ایجاد درد یا علائم حسی و حرکتی می شود.
وی با اشاره به اینکه در بسیاری از موارد ممکن است پارگی دیسک بدون علامت باشد تصریح کرد: از علائم شایع می توان به درد کمر و یا درد گردن همراه با درد پاها و یا دست، بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن و همچنین ضعف عضلانی اشاره کرد.
نظری گفت: به جز موارد اورژانسی از قبیل ضعف سریع پیشرونده عضلانی، بی اختیاری ادرار یا مدفوع، سندرم دم اسب و هیپر آلرژی سیاتیک، درمان اولیه در اکثر موارد، طبی و به صورت درمان دارویی و فیزیوتراپی است. در مواردی که درمان های فوق موثر واقع نشود درمان های مداخله ای یا جراحی برای بیمار قابل توصیه است.
ضرورت تکنیک های جدید برای درمان پارگی دیسک
وی ادامه داد: میزان شکست جراحی حتی در جراحی های میکرودسیلکتومی و آندوسکوپیک در موارد پارگی دیسک متغیر بوده و می تواند به دلایل مختف از قبیل عود پارگی دیسک و یا ایجاد اسکار ، گروهی از بیماران را مبتلا کند به همین دلیل امروزه موارد جراحی محدود به مواردی از قبیل فلج سیاتیک ، ضعف حرکتی سریع پیش رونده ، سندرم دم اسب و موارد عدم پاسخ به درمان طبی بعد از ۶ تا ۱۲ هفته و همچنین فیزیوتراپی شده است.
این فلوشیپ فوق تخصصی رادیولوژی مداخله ای گفت: برای جلوگیری از مشکلات احتمالی که عنوان شد یافتن تکنیک های جدید تر و کم آسیب تر برای درمان پارگی دیسک ضروری بوده است. روش های جدید متکی بر به حداقل رساندن آسیب به بدن، اجتناب از برش ها و عوارض جراحی مرسوم دیسک ، اثربخشی بیشتر و استفاده از تجهیزات مدرن و تکنیک بالای رادیولوژی مداخله ای هستند.
۵ روش درمانی کم تهاجمی بدون نیاز به بستری
وی در خصوص نحوه اثربخشی روش های مدرن افزود: کاهش فشار حجم داخل دیسک و طبعا کاهش فشار بر روی ریشه های عصبی اقدام اساسی در روش های مدرن است که موجب برطرف شدن علائم بیماری و از بین رفتن خطر آسیب فشاری بر روی نخاع و ریشه های عصبی می شود که برای این منظور روش های مختلفی ابداع شدند که مهمترین آنها شامل درمان با لیزر، امواج رادیوفرکانسی، دکمپرسور، استفاده از گاز ازن و دیسکوژل می باشد که تمامی این روش ها کم تهاجمی هستند و نیاز به بستری بسیار کوتاه در حد چند ساعت دارند.
نظری با اشاره به مزایای استفاده از این روش ها تصریح کرد: در این تکنیک ها از آسیب به کانال نخاعی اجتناب می شود لذا خطر ایجاد بافت اضافی (اسکار) که عامل اصلی عود علائم بعد از جراحی است وجود ندارد. از سوی دیگر این درمان ها قابل تکرار هستند و در صورتی که نیاز به جراحی مرسوم پیدا شود مشکلی در جراحی ایجاد نمی کند در حالیکه استفاده از این درمان ها در بیمارانی که بعد از جراحی دچار عود علائم می شوند عموما چندان موثر نیست.
وی ادامه داد: این درمان ها با حفظ حداکثر میزان دیسک موجب کاهش احتمال نیاز به جایگزینی با دیسک مصنوعی در آینده و تغییرات تخریبی دژنراتیو دیسک و ستون فقرات بعد از جراحی می شوند.
اثربخشی درمان با گاز ازن در درمان دیسک برابر با جراحی باز
نظری افزود: یکی از درمان های بسیار خوب کم تهاجمی استفاده از گاز ازن در درمان پارگی دیسک است در نتایج تحقیقی که بر روی ۸ هزار بیمار درمان شده با گاز ازن صورت گرفته، نشان داده شد که میزان اثر بخشی این روش برابر با جراحی باز و اندوسکوپیک دیسک است و ایجاد عوارض ناخواسته نیز بسیار کمتر بود. نتیجه این تحقیق در یک مجله بین المللی امریکایی به چاپ رسیده است.
وی با اشاره به شیوه درمانی با گاز ازن گفت: در این روش متخصص رادیولوژی مداخله ای با هدایت تجهیزات تصویربرداری بدون ایجاد برش مرسوم، سوزنی بسیار ظریف را وارد فضای دیسک می کند و با تزریق گاز ازن در شرایط استاندارد درمان صورت میگیرد . این نوع درمان نیازی به بیهوشی ندارد و تنها با بی حسی موضعی و بدون درد انجام می شود همچنین بیمار عموما ۲ ساعت بعد از درمان مرخص می شود.
نظری به دیگر مزایای این روش درمانی اشاره کرد و گفت: هزینه پایین درمان در مقایسه با سایر روش ها از دیگر مزایای این روش درمانی است .
کاهش عوارض جانبی با روش های کم تهاجمی
وی خاطر نشان کرد: از درمان های خوب دیگر می توان به استفاده از لیزر، پلاسما و امواج رادیوفرکانس در دیسک هایی که میزان آب آنها کاهش شدید پیدا نکرده اشاره کرد. یک روش درمانی موثر دیگر نیز استفاده از ماده ای به نام دیسکوژل است. در مجموع استفاده از روش های مداخله ای کم تهاجمی در درمان پارگی دیسک موجب کاهش قابل ملاحظه موارد نیاز به جراحی دیسک ، عوارض جانبی و کاهش هزینه درمان می شود و در بسیاری از موارد نیز قابل استفاده است. با توجه به مجموع عوامل فوق می توان درمان با گاز ازن را به عنوان خط اول درمان بعد از جراحی دیسک در اغلب موارد توصیه کرد . درمان بیماران به وسیله گاز ازن در کشورمان ایران نیز نتایج بسیار مثبتی به همراه داشته است.
مهر