تصور کنید صبح با صدای بلندگو ماشین خرید ضایعات از خواب بیدار شویم، از رختخواب با صورتی غمگین از ناتمام ماندن خواب پا شویم و هنگام شستن دست و صورت متوجه شویم که آب منطقه به دلیل شکستن لوله‌های مرکزی قطع‌شده، پس خبری از شستن صورت و وسایل لازم برای آماده کردن چای و نوشیدن آن نیست.
تصور
کنید صبح با صدای بلندگو ماشین خرید ضایعات از خواب بیدار شویم، از
رختخواب با صورتی غمگین از ناتمام ماندن خواب پا شویم و هنگام شستن دست و
صورت متوجه شویم که آب منطقه به دلیل شکستن لوله‌های مرکزی قطع‌شده، پس
خبری از شستن صورت و وسایل لازم برای آماده کردن چای و نوشیدن آن نیست. این
فرد با نخستین گامی که از خانه بیرون می‌گذارد در معرض عواملی مختلفی مثل
سردی و یا گرمی هوا، ترافیک، صف طولانی تاکسی، مترو و اتوبوس قرار می‌گیرد و
حتی ممکن است در طول مسیر خانه تا محل کارش شاهد پرخاشگری افراد با یکدیگر
به دلایل مختلف باشد. این فرد از زمانی که از خواب بر خواسته تا زمانی که در محل کارش حاضرشده در معرض رفتارهای پرتنشی قرارگرفته که سهم اندکی در به وجود آوردن آن داشته است. با احتساب مشکلاتی و تنش‌های که در محل کارش در طول روز و در مسیر برگشت به خانه دارد، سلامت روانش تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اما به‌واقع چقدر افراد از این تاثیرات منفی با ایجاد راهکارهای درست در امان هستند و چند درصد از افراد با تن دادن به تنش‌های موجود سلامت روان خود را به خطر می‌اندازند؟
با در نظر گرفتن اقداماتی برای بهبود سلامت روان در محیط کار نه‌تنها موجب بهبود وضعیت سلامت کارمندان می‌شود بلکه میزان بازدهی و سلامت مالی سازمان‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
از طرف دیگر محیط کار با فضای منفی می‌تواند موجب بروز مشکلات سلامت روان و جسم در میان کارمندان شود، میزان بازدهی را پایین آورد و حتی مصرف مواد مخدر را میان کارمندان افزایش دهد.
«بهبود سلامت روان در محیط کار» امسال (۲۰۱۷) به‌عنوان موضوع اصلی روز جهانی بهداشت روان انتخاب‌شده است.
در سطح جهان بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از افسردگی رنج می‌برند که عامل اصلی ناتوانی به‌حساب می‌آید. همچنین بسیاری از این افراد از علائم اضطراب هم رنج می‌برند. مطالعه اخیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) حاکی از آن است که افسردگی و اضطراب هرسال حدود یک تریلیون دلار به اقتصاد جهانی خسارت وارد می‌کند.
درعین‌حال بیکاری نیز فاکتور خطرزای شناخته‌شده برای مشکلات سلامت روان است درحالی‌که اشتغال به‌خصوص در شرایط مطلوب می‌تواند تاثیر حفاظت کننده در برابر این مشکلات داشته باشد.
باید توجه داشت که فاکتورهای خطرزای بسیاری برای سلامت روان وجود دارد که در محیط‌های کار مشاهده می‌شود. بسیاری از این خطرات به تعاملات بین نوع کار، محیط مدیریتی و سازمانی، مهارت و شایستگی‌های کارمندان مرتبط است.
به گزارش سایت اطلاع‌رسانی سازمان جهانی بهداشت، یک محیط کار سالم به فضایی اطلاق می‌شود که کارمندان و مدیران به‌طور فعال در ارتقا و حفظ سلامت، ایمنی و رفاه و آسایش تمامی کارمندان در فضای کار و اشتغال مشارکت داشته باشند.
هرساله دهم اکتبر به نام روز جهانی سلامت روان نام‌گذاری شده است. سازمان بهداشت جهانی، بهداشت روانی را این‌گونه تعریف می‌کند: «بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت قرار دارد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقش‌های روانی و جسمی، بهداشت به معنای نبود بیماری یا عقب‌ماندگی نیست. انجمن بهداشت روانی کانادا نیز در یک نگاه جامع بهداشت روانی را در ۳ قسمت نگرش‌های مربوط به خود، نگرش‌های مربوط به دیگران و نگرش‌های مربوط به زندگی، تعریف می‌کند. ازنظر این انجمن بهداشت روانی یعنی «توانایی سازگاری با دیدگاه‌های خود، دیگران و رویارویی با مشکلات روزمره زندگی.»
بهداشت روانی ازآن‌جهت که رابطه مستقیمی با عملکرد فردی- اجتماعی و آسیب‌های روانی- اجتماعی دارد از اهمیت زیادی برخوردار است. از دیگر سو موضوع بهداشت روانی و تامین آن باید برای مردم، سازمان‌ها و دولت‌ها بسیار مهم باشد چراکه با کارایی فردی و اجتماعی افراد و در کنار آن با پیشرفت‌های علمی، صنعتی و... جامعه گره‌خورده است. حال باید پرسید که آیا شدت اهمیت این مسئله به میزانی رسیده است که بر کارایی و تاثیرگذاری فرد در جامعه ایرانی موثر باشد؟
آمار دراین‌باره پاسخ روشنی نمی‌دهد چراکه درزمینه میزان شیوع اختلالات روانی در کشور ما اطلاع‌رسانی دقیقی صورت نمی‌گیرد. افسردگی، اضطراب، اعتیاد و خودکشی همگی مولفه‌های میزان سلامت روانی یک جامعه می‌تواند باشد که معمولاً آمار دقیقی از آن‌ها در کشور ما منتشر نمی‌شود. این در حالی است که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که سالانه یک‌میلیون نفر در سراسر جهان و به‌طور عمده جوانان با خودکشی به زندگی خویش پایان می‌دهند. این سازمان همچنین ادعا کرده است که یک‌چهارم جمعیت جهان متاثر از یک بیماری روانی در اطرافیان خود هستند.
25 درصد هر کشور روانی هستند
بر اساس یکی از این آمار ۲۵ درصد از کل جمعیت هر کشور به نحوی از یک یا چند بیماری روانی رنج می‌برند. این آمار در ایران حدود ۳۳ درصد است که دوسوم آن را مبتلایان به افسردگی تشکیل می‌دهند.
افسردگی یکی از ۵ بیماری دنیا به شمار می‌رود که ۶۰ درصد مرگ‌ومیر در دنیا را به خود اختصاص داده است.
جمعیت مخفی بیماران روانی
درحالی‌که نمی‌توان بر اساس آمار غیرواقعی برنامه‌ریزی منسجمی کرد دانستن این نکته که تعداد زیادی از افراد جامعه بنا به دلایل فرهنگی، مشکلات روانی خود را با متخصصان امر در میان نمی‌گذارند، حکایت از وجود جمعیتی مخفی از بیماران روانی در کشور دارد. همچنین کسانی را که نسبت به بیماری خودآگاهی ندارند و خود را فردی سالم می‌پندارند نیز باید به این جمعیت افزود.
عوامل تاثیرگذار بر بیماری روانی
عوامل مختلفی در افزایش اختلالات روانی در جامعه تاثیرگذار است.کاهش مشکلات اقتصادی و برنامه‌ریزی برای اقتصاد کشورها معمولاً در دست دولت‌هاست و آمار نشان می‌دهد که هر زمان فقر یا مشکلات اقتصادی در جامعه افزایش پیدا می‌کند به دلیل تبعات ناشی از آن بیماری‌های روانی افزایش پیدا می‌کند و برعکس هر وقت فقر و مشکلات اقتصادی کاهش پیدا می‌کند ممکن است برخی از بیماری‌های روانی نیز کاهش یابد.
جنگ و نابه سامانی‌های اجتماعی را نیز در افزایش برخی بیماری‌های روانی موثر می‌داند درحالی‌که برخی حوادث طبیعی ازجمله سیل و زلزله نیز برافزایش مشکلات روانی موثر است.
بیمارانی که به پزشک مراجعه نمی‌کنند
متخصصان و کارشناسان از مراجعه نکردن افراد به مراکز درمانی و مشاوره به‌عنوان یکی از عوامل موثر درتهدید سلامت روانی جامعه یاد می‌کنند اما در برابر این دغدغه مسئله دیگر نیز ذهن را به خود مشغول می‌کند و آن این است که آیا به تعداد موردنیاز متخصص و مرکز درمانی وجود دارد و بیمه‌ها از این افراد حمایت می‌کنند؟
ایجاد شادی و نشاط اجتماعی، همین‌طور رفاه اجتماعی و رفع تبعیض‌ها و برقراری عدالت اجتماعی می‌تواند بهترین عوامل پیشگیری از اختلالات روانی باشد.سپید
سمیرامیس محمدی
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار