» عمومی
روز سالمند نه تنها در تقویم جهانی بلکه در تقویم ملی بسیاری از کشورهای جهان نیز به ثبت رسیده و هر کشوری مطابق با فرهنگ خود برنامه های متنوعی برای تکریم سالمندان دارد
شفا آنلاین>اجتماعی>سالمندی سنی حساس و سالمندان بیش از دیگران به حمایت عاطفی نیاز دارند. با این شرایط اجرای طرح «پیر با نشاط» یکی از ضرورت هایی است که می تواند مانعی در جهت افزایش مشکلات روانی و اجتماعی این قشر باشد.
به گزارش شفا آنلاین، پیشرفت تکنولوژی و کاهش مرگ و میر موجب ایجاد تغییرات گسترده در هرم جمعیتی جامعه شده است ، یکی از مهم ترین آثار چنین پیشرفتی افزایش نرخ جمعیت سالمندی است.
طبق تعاریف سازمان بهداشت جهانی(WHO)، سالمندی از سن 60 سالگی آغاز و با سه دوره سالمند جوان، سالخورده و کهنسال ادامه دارد. جمعیت شناسان سن 60 تا 69 سال را سالمندی جوان، 70 تا 79 سال را سالخوردگی و 80 سال به بالا را کهنسالی می‌نامند.
همچنین این مقطع از زندگی به فرایندی اطلاق می شود که با افزایش سن، تغییراتی در ساختار جسم و کاهش عملکرد آنها نمایان می شود.
هر چند که در کشورهای مختلف سن سالمندی با توجه به شرایط فردی و اجتماعی متفاوت است، اما از سال1999، کمیسیون جمعیت وتوسعه سازمان ملل، 60 سالگی را به عنوان آغاز سالمندی در نظر گرفته است.
براساس تخمین‌‌‌های جمعیتی سازمان ملل(United Nations)، در شرایط کنونی حدود ۶۰۰ میلیون نفر در جهان امروز بالای ۶۵سال هستند که انتظار می رود این گروه سنی در 25 سال آینده به یک میلیارد و 100 میلیون نفر برسد.سیر صعودی جمعیت سالمندی تنها مربوط به ایران نیست. آمارهای منتشره از سوی سازمان های بین المللی نشانگر آن است که جمعیت بالای ۶۵سال جهان در 25 سال آینده 2 برابر خواهد شد.
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 سهم جمعیت 65 ساله و بیشتر از 5.7 درصد سال 1390 به 6.1 درصد رسیده و این روند در دهه های پیش رو همچنان ادامه خواهد داشت.
طبق پیش بینی کارشناسان حوزه جمعیت شناسی، با نرخ کنونی رشد جمعیت در سال 2050، سالمندان 24 درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند.
** برنامه ریزی جهانی برای سالمندان
مسایل و مشکلات پیش روی سالمندان موجب شد تا در سال 1991 میلادی، اول اکتبر هر سال (هفتم مهرماه) به عنوان روز جهانی سالمند نام گذاری شود. هدف از نامگذاری این روز، قدردانی از مشارکت سالمندان در فعالیت های جامعه و نشان دادن چالش هایی پیش روی این گروه و نیازهای آنان است.
روز سالمند نه تنها در تقویم جهانی بلکه در تقویم ملی بسیاری از کشورهای جهان نیز به ثبت رسیده و هر کشوری مطابق با فرهنگ خود برنامه های متنوعی برای تکریم سالمندان دارد.
در کشور ژاپن، اولین دوشنبه ماه سپتامبر روز سالمند(Elder) است. این روز سالمندان به تعطیلات می روند ، بستگان برای آنان کادو و هدیه می برند. در کشور چین نیز جوان‌ها باید مرتبا به سالمندان خانواده خود سر بزنند؛ سرزدن به سالمندان وظیفه‌ای است که نباید در آن کوتاهی شود.
اما تکریم سالمندان در کشور سنگاپور متفاوت تر از دیگر کشورها است. در این کشور اگر سالمندی احترام و توجه لازم را از جوان دریافت نکند، می‌تواند از او به دستگاه قانونی شکایت و وی را جریمه کند.
در هند، جوان‌ها در مواجه با پیرها به پاهای آنها دست می‌کشند. این کار، نماد عشق و احترامی است که برای آنان قائلند.
** سبک زندگی و تنهایی سالمندان
یکی از اساسی ترین دگرگونی های اجتماعی طی چند دهه گذشته، تبدیل خانواده گسترده به خانواده هسته ای است. در این سبک از زندگی وسعت و ابعاد خانواده کوچک تر شده و خانواده های گسترده و چند نسلی دهه های پیشین، جای خود را به خانواده هسته ای داده است.
در خانواده گسترده به طور معمول سالمندان تا زمان مرگ، در کنار فرزندان و نوه های خود زندگی می کردند اما در خانواده هسته ای با توجه به تحصیل فرزندان و نو مکانی زوجین جوان، تنهایی زودهنگام به سراغ سالمندان می آید.
در چنین شرایطی است که سالمندان با وارد شدن به مرحله کهنسالی دچار مشکلات روحی روانی و عاطفی فراوانی می شوند.
افزون بر مشکلات اجتماعی و روانی، فردی که در دوران کهنسالی بدون حمایت فرزندان خود زندگی را ادامه می دهد با مشکلات اقتصادی نیز دست به گریبان است.
هر چند که برخی فرزندان اعتقاد دارند که خانه سالمندان به عنوان محیطی ایمن و کم سر و صدا می تواند برای سال های پایانی عمر هر فرد مناسب باشد اما واقعیت این است که حفظ ارتباط اجتماعی با اطرافیان در سال های پایانی عمر می تواند سالمند را از زمینه های اجتماعی و روانی سالم نگه دارد.
یکی دیگر از مشکلاتی که در پیش روی سالمندان قرار دارد اختلال حافظه و فراموشی است. هر چند که نمی توان یک دلیل خاص برای این مشکل ذکر کرد اما تنهایی و انزوا از محیط اجتماعی یکی از عوامل تشدید کننده فراموشی (آلزایمر) در سالمندان است.
** تدووین برنامه پیران بانشاط
«سید حسن موسوی چلک»، رییس انجمن مددکاری ایران با بیان مشکلات پیش روی سالمندان گفت: اگر بخواهیم مشکلات سالمندان را در زمینه های مختلف مورد بررسی قرار دهیم باید بگویم نخستین مشکل این گروه سنی تنهایی است؛ این مشکل از سبک زندگی نوین و ساختار خانواده ها سرچشمه می گیرد. تنها شدن سالمندان در جامعه پیامدهای فراوانی دارد که مهمترین این پیامدها تحقیر،قتل، ضرب وشتم وسرقت است.
او گفت: با توجه به این شرایط برنامه ریزی های ویژه برای سالمندان لازم و ضروری است زیرا هم جمعیت ما در آستانه سالمندی قرار گرفته و در سوی دیگر نیز میزان زاد ولد در ایران رشد نزولی دارد.
موسوی چلک با بیان اینکه برنامه ریزی برای سالمندان نباید آنی باشد، گفت: برخی فکر می کنند زمانی که جمعیت بالای 60 سال به 12 درصد رسید و جامعه سالمند به شمار آمد باید برنامه ریزی را شروع کرد؛ این پیش فرض غلط است زیرا برای شناخت نیاز سالمندان نسل های مختلف باید برنامه ریزی برای آن نسل از دوران کودکی آغار کرد و با مطالعات طولی پاسخگوی نیاز آنان بود.
این کارشناس حوزه مسایل اجتماعی افزود: البته برنامه ریزی برای سالمندان باید همنوا با فرهنگ هر منطقه باشد زیرا استان ها و مناطق مختلف کشور هر کدام خواسته ای متفاوت دارند. همچنین توجه به جنسیت سالمند نیز یکی از مهم ترین مولفه های برنامه ریزی است.
رییس انجمن مددکاران ایران تاکید کرد: به علت افزایش جمعیت سالمندی چاره ای نداریم جز اینکه به سمت بانشاطی در سالمندی را ترویج دهیم در راستای تحقق این برنامه لازم است تغذیه مناسب ، ورزش ، افزایش سواد تغذیه ای و آموزش علوم مختلف سالمندی مورد توجه قرار گرفته و اجرایی شود.
وی در پایان تاکید کرد: متاسفانه در چند سال اخیرشاهد هستیم با گسترش مراکز نگهداری شبانه روزی سالمندان، برخی فرزندان از خود سلب مسئولیت کرده و به گونه ای رفتار می کنند که انگار سالمندان تاریخ مصرف دارند و باید منتظر باشند تا عمرشان به سر آید.
این در حالی است که سالمندی نه دوره ای از سرباری، بلکه دوره ای طلایی می باشد که می تواند برای خانواده و گروه های اجتماعی دیگر برکت به شمار آید.
لازم است در این زمینه ارتباط محکمی بین سالمندان و جوانان ایجاد شود. زیرا سالمندان بهترین عامل انتقال تجارب گذشته هستند و در محیط اجتماعی و خانوادگی باید از آنان حمایت شود، هر چند که نگهداری سالمندانی که تنها بوده و بستگانی ندارند در سرای سالمندان گریز ناپذیر است .ایرنا
به گزارش شفا آنلاین، پیشرفت تکنولوژی و کاهش مرگ و میر موجب ایجاد تغییرات گسترده در هرم جمعیتی جامعه شده است ، یکی از مهم ترین آثار چنین پیشرفتی افزایش نرخ جمعیت سالمندی است.
طبق تعاریف سازمان بهداشت جهانی(WHO)، سالمندی از سن 60 سالگی آغاز و با سه دوره سالمند جوان، سالخورده و کهنسال ادامه دارد. جمعیت شناسان سن 60 تا 69 سال را سالمندی جوان، 70 تا 79 سال را سالخوردگی و 80 سال به بالا را کهنسالی می‌نامند.
همچنین این مقطع از زندگی به فرایندی اطلاق می شود که با افزایش سن، تغییراتی در ساختار جسم و کاهش عملکرد آنها نمایان می شود.
هر چند که در کشورهای مختلف سن سالمندی با توجه به شرایط فردی و اجتماعی متفاوت است، اما از سال1999، کمیسیون جمعیت وتوسعه سازمان ملل، 60 سالگی را به عنوان آغاز سالمندی در نظر گرفته است.
براساس تخمین‌‌‌های جمعیتی سازمان ملل(United Nations)، در شرایط کنونی حدود ۶۰۰ میلیون نفر در جهان امروز بالای ۶۵سال هستند که انتظار می رود این گروه سنی در 25 سال آینده به یک میلیارد و 100 میلیون نفر برسد.سیر صعودی جمعیت سالمندی تنها مربوط به ایران نیست. آمارهای منتشره از سوی سازمان های بین المللی نشانگر آن است که جمعیت بالای ۶۵سال جهان در 25 سال آینده 2 برابر خواهد شد.
براساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 سهم جمعیت 65 ساله و بیشتر از 5.7 درصد سال 1390 به 6.1 درصد رسیده و این روند در دهه های پیش رو همچنان ادامه خواهد داشت.
طبق پیش بینی کارشناسان حوزه جمعیت شناسی، با نرخ کنونی رشد جمعیت در سال 2050، سالمندان 24 درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند.
** برنامه ریزی جهانی برای سالمندان
مسایل و مشکلات پیش روی سالمندان موجب شد تا در سال 1991 میلادی، اول اکتبر هر سال (هفتم مهرماه) به عنوان روز جهانی سالمند نام گذاری شود. هدف از نامگذاری این روز، قدردانی از مشارکت سالمندان در فعالیت های جامعه و نشان دادن چالش هایی پیش روی این گروه و نیازهای آنان است.
روز سالمند نه تنها در تقویم جهانی بلکه در تقویم ملی بسیاری از کشورهای جهان نیز به ثبت رسیده و هر کشوری مطابق با فرهنگ خود برنامه های متنوعی برای تکریم سالمندان دارد.
در کشور ژاپن، اولین دوشنبه ماه سپتامبر روز سالمند(Elder) است. این روز سالمندان به تعطیلات می روند ، بستگان برای آنان کادو و هدیه می برند. در کشور چین نیز جوان‌ها باید مرتبا به سالمندان خانواده خود سر بزنند؛ سرزدن به سالمندان وظیفه‌ای است که نباید در آن کوتاهی شود.
اما تکریم سالمندان در کشور سنگاپور متفاوت تر از دیگر کشورها است. در این کشور اگر سالمندی احترام و توجه لازم را از جوان دریافت نکند، می‌تواند از او به دستگاه قانونی شکایت و وی را جریمه کند.
در هند، جوان‌ها در مواجه با پیرها به پاهای آنها دست می‌کشند. این کار، نماد عشق و احترامی است که برای آنان قائلند.
** سبک زندگی و تنهایی سالمندان
یکی از اساسی ترین دگرگونی های اجتماعی طی چند دهه گذشته، تبدیل خانواده گسترده به خانواده هسته ای است. در این سبک از زندگی وسعت و ابعاد خانواده کوچک تر شده و خانواده های گسترده و چند نسلی دهه های پیشین، جای خود را به خانواده هسته ای داده است.
در خانواده گسترده به طور معمول سالمندان تا زمان مرگ، در کنار فرزندان و نوه های خود زندگی می کردند اما در خانواده هسته ای با توجه به تحصیل فرزندان و نو مکانی زوجین جوان، تنهایی زودهنگام به سراغ سالمندان می آید.
در چنین شرایطی است که سالمندان با وارد شدن به مرحله کهنسالی دچار مشکلات روحی روانی و عاطفی فراوانی می شوند.
افزون بر مشکلات اجتماعی و روانی، فردی که در دوران کهنسالی بدون حمایت فرزندان خود زندگی را ادامه می دهد با مشکلات اقتصادی نیز دست به گریبان است.
هر چند که برخی فرزندان اعتقاد دارند که خانه سالمندان به عنوان محیطی ایمن و کم سر و صدا می تواند برای سال های پایانی عمر هر فرد مناسب باشد اما واقعیت این است که حفظ ارتباط اجتماعی با اطرافیان در سال های پایانی عمر می تواند سالمند را از زمینه های اجتماعی و روانی سالم نگه دارد.
یکی دیگر از مشکلاتی که در پیش روی سالمندان قرار دارد اختلال حافظه و فراموشی است. هر چند که نمی توان یک دلیل خاص برای این مشکل ذکر کرد اما تنهایی و انزوا از محیط اجتماعی یکی از عوامل تشدید کننده فراموشی (آلزایمر) در سالمندان است.
** تدووین برنامه پیران بانشاط
«سید حسن موسوی چلک»، رییس انجمن مددکاری ایران با بیان مشکلات پیش روی سالمندان گفت: اگر بخواهیم مشکلات سالمندان را در زمینه های مختلف مورد بررسی قرار دهیم باید بگویم نخستین مشکل این گروه سنی تنهایی است؛ این مشکل از سبک زندگی نوین و ساختار خانواده ها سرچشمه می گیرد. تنها شدن سالمندان در جامعه پیامدهای فراوانی دارد که مهمترین این پیامدها تحقیر،قتل، ضرب وشتم وسرقت است.
او گفت: با توجه به این شرایط برنامه ریزی های ویژه برای سالمندان لازم و ضروری است زیرا هم جمعیت ما در آستانه سالمندی قرار گرفته و در سوی دیگر نیز میزان زاد ولد در ایران رشد نزولی دارد.
موسوی چلک با بیان اینکه برنامه ریزی برای سالمندان نباید آنی باشد، گفت: برخی فکر می کنند زمانی که جمعیت بالای 60 سال به 12 درصد رسید و جامعه سالمند به شمار آمد باید برنامه ریزی را شروع کرد؛ این پیش فرض غلط است زیرا برای شناخت نیاز سالمندان نسل های مختلف باید برنامه ریزی برای آن نسل از دوران کودکی آغار کرد و با مطالعات طولی پاسخگوی نیاز آنان بود.
این کارشناس حوزه مسایل اجتماعی افزود: البته برنامه ریزی برای سالمندان باید همنوا با فرهنگ هر منطقه باشد زیرا استان ها و مناطق مختلف کشور هر کدام خواسته ای متفاوت دارند. همچنین توجه به جنسیت سالمند نیز یکی از مهم ترین مولفه های برنامه ریزی است.
رییس انجمن مددکاران ایران تاکید کرد: به علت افزایش جمعیت سالمندی چاره ای نداریم جز اینکه به سمت بانشاطی در سالمندی را ترویج دهیم در راستای تحقق این برنامه لازم است تغذیه مناسب ، ورزش ، افزایش سواد تغذیه ای و آموزش علوم مختلف سالمندی مورد توجه قرار گرفته و اجرایی شود.
وی در پایان تاکید کرد: متاسفانه در چند سال اخیرشاهد هستیم با گسترش مراکز نگهداری شبانه روزی سالمندان، برخی فرزندان از خود سلب مسئولیت کرده و به گونه ای رفتار می کنند که انگار سالمندان تاریخ مصرف دارند و باید منتظر باشند تا عمرشان به سر آید.
این در حالی است که سالمندی نه دوره ای از سرباری، بلکه دوره ای طلایی می باشد که می تواند برای خانواده و گروه های اجتماعی دیگر برکت به شمار آید.
لازم است در این زمینه ارتباط محکمی بین سالمندان و جوانان ایجاد شود. زیرا سالمندان بهترین عامل انتقال تجارب گذشته هستند و در محیط اجتماعی و خانوادگی باید از آنان حمایت شود، هر چند که نگهداری سالمندانی که تنها بوده و بستگانی ندارند در سرای سالمندان گریز ناپذیر است .ایرنا
نظرشما
آخرین اخبار