قیمت‌گذاری دارو منصفانه نیست

شفا آنلاین:از دیرباز هر زمانی قیمت دارو پایین آمده موجب خوشحالی مصرف‌کنندگان شده ولی همین رضایت متاسفانه موجب سختی کار شرکت‌های دارویی<Pharmaceutical companies> و سرمایه‌گذاران بخش صنعت دارویی می‌شود. در حال حاضر نیز اکثر تولیدکنندگان از قیمت‌گذاری تولیدات داخلی ناراضی هستند و درخواست تجدید قیمت‌گذاری دارند

به گزارش شفا آنلاین: محمود نجفی عرب عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در خصوص سازوکار قیمت‌گذاری دارو می‌گوید: «داروها طبق آن چیزی که در حال حاضر در کشور وجود دارد به‌صورت دودسته قیمت‌گذاری می‌شوند. یکسری داروهای تولید داخل هستند که ژنریک نامیده می‌شوند. داروهای ژنریک را بر حسب caste base قیمت‌گذاری می‌کنند. کمیسیون قیمت تمام شده را درمی‌آورد و بعد نهایتاً منافعی را هم برای مجموعه صنعت به استناد قیمت تمام شده در نظر می‌گیرد. در مورد داروهای برند ژنریک باید گفت بین ۵۰ تا ۷۰ درصد قیمت برند را به آنها می‌دهند و آن هم بستگی دارد که آن شرکتی که داروی برند ژنریک را توزیع می‌کند و نهایتاً می‌خواهد قیمت بگیرد از لحاظ کلاس GMP در چه جایگاهی قرار گرفته باشد.
هر چه GMP بهتری داشته باشد طبیعتا قیمت بهتری به دست می‌آورد. داروهای برند ژنریک پایه پرداخت بیمه نیست. چنانچه بیماری بخواهد از داروخانه این داروها را تهیه کند باید مابه‌التفاوت دارو را شخصا از جیب پرداخت کند. در مورد داروهای برند هم این‌گونه است که قیمت‌گذاری بر اساس قیمت چند کشور برای کشف قیمت وزارت بهداشت در نظر گرفته می‌شود و سپس قیمت‌گذاری صورت می‌گیرد. ما کشورهایی چون ترکیه یونان روسیه را در نظر می‌گیریم و بر اساس آن داروی برند را که هم تولید داخل است و هم وارداتی قیمت‌گذاری می‌کنیم. کمیسیون همچنین نسل جدید داروها را بر اساس قیمت وارداتی که وجود دارد تا حدود حداکثر ۷۰ درصد داروهای واردات قیمت می‌دهد. این در حال حاضر اتفاقی است که در کمیسیون قیمت دارویی می‌افتد.»
نجفی با بیان اینکه قیمت‌گذاری‌های دارو طبق نظم خاصی صورت نمی‌گیرد، افزود: «به دلیل فشارهایی که بعضاً از بیرون از مجموعه مانند دولت رئیس‌جمهور یا وزیر به وزارت بهداشت وارد می‌شود کمیسیون در خصوص قیمت‌ها یا با تاخیر وارد می‌شود یا اصلاً برای اصلاح قیمت وارد نمی‌شود. ما چون کشور تورم‌زدایی هستیم و در ده سال گذشته همیشه تورم دورقمی بوده و مشکلات عظیمی را برای مجموعه صنعت ایجاد کرده است؛ قیمت تمام شده طبیعتا با توجه متغیرهای داخلی کشور دائماً عوض می‌شود. متغیرهایی مانند مزد کارگر که هر ساله افزایش دستمزد کارگر را داریم. افزایش قیمت مواد مورد نیاز اعم از مواد اولیه و بسته‌بندی که روی محصولات چه تولید داخل و چه وارداتی از نظر تغییر قیمت تاثیر می‌گذارد. نرخ ارز که یکی از فاکتورهای مهم تغییر قیمت ما است دائماً در حال تغییر است و اثرگذاری خاص خود را روی قیمت‌گذاری دارد. نرخ هزینه‌های مالی نیز به همین شکل است. به هر شکل علی‌رغم همه این‌ها هیچ‌گاه کمیسیون قیمت‌گذاری و وزارت بهداشت به‌موقع عمل نکرده و همیشه صنعت داروسازی ما به‌خصوص با تاخیر یا عدم انجام اصلاح قیمت روبرو بوده است و این بالاخره ضرر و زیانی است که همیشه متوجه صنعت شده و صنعتگران به دلیل این ضرر و زیان‌ها نتوانسته‌اند صنعت را روز آور کنند. »
وی با بیان اینکه قیمت‌گذاری منصفانه نیست، ادامه می‌دهد: «آنچه من واقعاً معتقد هستم این است که نظام قیمت‌گذاری جایی واقعاً حاکم است که عرضه و تقاضا متعادل باشد. این بحث اقتصادی است که در تمام دنیا جریان دارد و ما هم نمی‌توانیم نگاه کاملاً متفاوتی نسبت به دنیا داشته باشیم. تمام کالاها در کشور خود ما هم مشمول نظام قیمت‌گذاری عرضه و تقاضا است. ما تقریباً کمتر کالایی را در کشور داریم که دولت در قیمت‌گذاری آن دخالت داشته باشد. ممکن است فرمولی را دولت یا سازمان حمایت به مجموعه تولیدات کشور داده باشد منتهی باید طبق این فرمول قیمت‌گذاری شود و اگر روزی کسی مدعی شد سازمان حمایت در جهت کنترل قیمت ممکن است ورود پیدا کند ولی به هیچ وجه قیمت‌گذاری در اختیار دولت نیست و خودشان قیمت‌گذاری می‌کنند. ما در دارو مشمول این داستان نیستیم. زمانی کمبود دارو در کشور داشتیم و عرضه و تقاضا بالانس نبود ما هم مجبور بودیم این کار را بکنیم ولی امروز که همه مبانی قیمت دارو مانند همه صنایع و خدمات کشوری است که از فرمول‌های جاری کشور استفاده می‌کند؛ به چه دلیل باید قیمت دارو را در کمیسیون‌های مربوطه تعیین و ثابت نگه داریم؟ »
نجفی در خصوص راهکار اصلاح این روند می‌گوید: «عرض ما این است که خریداران بیایند و برای قیمت دارو چانه‌زنی کنند. قیمت دارو را آزاد کنیم و اجازه دهیم تابع عرضه و تقاضا باشد و نظامانی مانند بیمه کشور و دولت که دارو خرید می‌کنند مناقصه بگذارند و در قالب مناقصه خریدهای خود را انجام دهند. لزومی هم ندارد کسی انباری درست کند و دارو را در انبار کند. هر کسی که برنده شد باید قرار بگذارد که با فلان ترتیب دارو را تحویل بگیرد یا شرکت دارویی با فلان قیمت دارو را در داروخانه‌ها عرضه کند. بنابراین من خودم استراتژی و ذهنیت و تجربه شخصی‌ام در این قصه این است که دارو را از این شرایط فعلی باید خارج کنیم. ما الآن داروهای اوتیسی را آزاد کردیم و گفتیم شرکت‌ها خودشان قیمت‌گذاری را انجام دهند. یعنی به‌عنوان یک پایلوت عمل کردیم. وزارت بهداشت الآن در این زمینه احساس راحتی می‌کند. در حال حاضر شرکت‌های اوتیسی در خصوص قیمت‌گذاری داروهای اوتیسی رقابت می‌کنند و واقعاً هم قیمت‌ها عموماً افزایش پیدا نکرد. این به ثواب نزدیک‌تر است که ما رقابت در بازار را حاکم کنیم تا اینکه کسی بیاید و در خصوص قیمت‌گذاری تصمیم‌گیری کند.» سپید