بازبینی استانداردهای اعتبار سنجی بیمارستان‌های آموزشی

شفا آنلاین:تحول در آموزش پزشکی که همگام با تحول نظام سلامت آغاز شد، با شتابی ملایم در حال اجرای برنامه‌ها و اهدافی است که منشا آن ریشه در برطرف کردن کاستی‌هایی است که بخش آموزش پزشکی است.

به گزارش شفا آنلاین:به نقل از سپید بعد از اجرای آمایش سرزمینی در دانشگاه‌های علوم پزشکی، ابلاغ 200 راهنمای بالینی و تدوین سنجه‌های اعتباربخشی بیمارستان‌های آموزشی ازجمله مهم‌ترین گام‌هایی است که در راستای تحول پزشکی برداشته‌شده است. قدم‌هایی که شاید ریشه در آموزش داشته باشد اما بیشتر ناظر به بخش‌های دیگری نظیر حوزه سلامت ازجمله درمان است.

کاهش معیارهای ضروری در سند جدید
احمد خالق نژاد، دبیر شورای گسترش وزارت بهداشت درمورد اجرای سند جدید اعتباربخشی بیمارستان‌های آموزشی گفت: «پس از تدوین استانداردهای اعتباربخشی درمان و ابلاغ آن برای اینکه تداخلی در اعتباربخشی درمانی و آموزشی ایجاد نشود، استانداردهای اعتباربخشی بیمارستان‌های آموزشی مورد بازبینی قرار گرفت.»

او با اشاره به اینکه تربیت ارزیابان آموزشی و صدور اعتبارنامه‌های آموزشی هم به دانشگاه علوم پزشکی ایران سپرده شد، اضافه کرد: «با توجه به تاکید وزیر بهداشت مبنی بر اینکه ارزیابان نباید مکررا به بیمارستان‌ها بروند، قرار شد ارزیابان اعتباربخشی آموزشی و درمانی باهم در یک‌زمان در بیمارستان‌ها حاضر شوند. 104 معیاری که درگذشته در سند اعتباربخشی وجود داشت، به 81 معیار اختصاصی آموزشی کاهش پیدا کرد و کمیته‌های آموزشی به استانداردهای درمانی انتقال پیدا کرد. در این روش قرار است دانشگاه‌ها خودشان بیمارستان‌های تحت مدیریتشان را مورد ارزیابی قرار دهند.»
او درمورد دلیل تغییر در اعتباربخشی جدید نیز توضیح داد: «در سال گذشته 184 بیمارستان از میان 253 بیمارستان آموزشی برمبنای سنجه‌های قبلی ارزیابی‌های نهایی را ارائه کردند. در سند قبلی مشخص‌شده بود هر بیمارستانی که 80 درصد از سنجه‌های ضروری را به دست آورده باشد، می‌تواند اعتبارنامه آموزشی دریافت کند که تنها 38 تا40 درصد از بیمارستان‌ها به این سطح رسیدند. بقیه بیمارستان‌ها16 درصد 70 تا 79 درصد ، 14 درصد 60تا 69درصد، 16درصد 50 تا 59 درصد و 15 درصد زیر 50 درصد را به دست آوردند.»
کاهش معیار
خالق نژاد گفت: «با توجه به اینکه در اعتباربخشی قدیمی تنها 40 درصد بیمارستان‌های آموزشی توانستند سنجه‌های ضروری را به دست آوردند، تصمیم بر این شد که در روش اعتباربخشی و تعداد سنجه‌ها تغییراتی رخ دهد. برای همین رتبه قابل‌قبول برای هر بیمارستان براساس سنجه‌های کاملا ضروری از 80 درصد به 48 درصد کاهش یافت.»

دبیر شورای گسترش وزارت بهداشت توضیح داد: «در روش جدید اعتباربخشی سطوحی برمبنای امتیاز هر بیمارستان در نظر گرفته‌شده است. سطح کاملا ضروری در سنجه‌ها سطحی است که در زمان ارزیابی باید تمام آنها را داشته باشند و اگر پایین‌تر از آن باشد تنها دو سال فرصت دارد خود را به این سطح برساند. سطح توسعه‌ای سطحی بالاتر است که بیمارستان‌ها تا 4 سال برای اجرای آن فرصت دارد. استانداردهای اختصاصی آموزشی در آینده برمبنای تجربه دانشگاه‌ها و مناطق آمایشی هر دو تا سه سال یک‌بار تغییر می‌کند.»

او در پایان ابراز امیدواری کرد که دانشگاه‌ها تا آخر بهمن‌ماه اعتباربخشی به روش جدید را انجام داده و برای دانشگاه ایران ارسال کنند.

چالش های اخلاقی را حل کنیم
علی جعفریان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز درمورد جایگاه اخلاق پزشکی در سنجه‌های اعتباربخشی گفت: «ساختاری که اخلاق پزشکی در سند جدید اعتبارسنجی دیده، اختصاص یک کمیته از 13 کمیته به این حوزه است.»

او اضافه کرد: «بیمارستان‌ها در حوزه اخلاق پزشکی با چالش‌های زیادی روبرو هستند که هم کارکنان و هم بیماران را در برمی‌گیرد. برخی از چالش‌ها مثل نقض محرمانه بودن اطلاعات بیمار، تخصیص مراقبت‌های ویژه، مصادیق درمان بیهوده و دستور عدم احیای قلبی ازجمله شایع‌ترین چالش‌ها در این حوزه به‌حساب می‌آیند. همچنین موضوعاتی نظیر تبلیغات در بیمارستان و مکانیزه آن، حق نظرخواهی بیمار از پزشک دیگر، سنجش رضایتمندی گیرنده خدمت از موضوعاتی است که کمیته اخلاق باید به آن ورود کند.»
او با اشاره به جایگاه استراتژیک اخلاق در آموزش پزشکی اضافه کرد: «حساسیت اخلاقی موضوع مهمی است که در جریان آموزش پزشکی باید به آن بپردازیم. کمیته اخلاق در زمینه سیاست‌گذاری و مشاوره، تدوین ضوابط و دستورالعمل‌ها، نظیر استفاده از ساختاری بیماران در پژوهش‌ها می‌تواند موثر واقع شود و چارچوب‌هایی در این زمینه تدوین کند.»
جعفریان تصریح کرد: «کمیته اخلاق به‌عنوان یک ناظر بی‌طرف می‌تواند در روند تعارض منافع و حل آن و هر جا که نیاز به تصمیم‌گیری باشد، ورود کند یا در برخی موارد مثل حاکمیت بالینی کمیته می‌تواند عملکرد بیمارستان را ارزیابی کند و وقایع را تحلیل کند و پیشنهاد‌هایی ارائه دهد.»

او در پایان دو پیشنهاد برای بهبود عملکرد کمیته‌های اخلاق در بیمارستان‌های آموزشی پیش‌بینی کرد و گفت: «بهتر است ترکیب کمیته اخلاق نهایی شود و در ادامه اینکه نگاه سیستماتیک و مدیریتی داشته باشیم و اطلاعات شبیه کمیته اخلاق پژوهش که در دانشگاه‌ها و در سطح ملی وجود دارد را ایجاد کنیم تا به‌عنوان محل ارجاع درمورد موضوعاتی که در رابطه بااخلاق رخ می‌دهد شناخته شود.»
جعفریان گفت: «برخی از چالش‌ها سوالات نظری است و برخی دیگر موضوعات ماهیت حرفه‌ای و حرفه‌ای گری دارد. اینکه در کمیته‌ای در بیمارستان این موضوعات را به‌صورت متمرکز طرح کرده و برای حل چالش‌ها فکری کنیم می‌تواند به ما کمک کند.»