بدخیمی پانکراس، چهارمین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان و مردان است. هرچند که شانس بقای طولانیمدت مبتلایان با تشخیص زودرس امکانپذیر است، اما بیشتر بیماران در مراحل پیشرفتهتر بیماری مراجعه میکنند.
شفا آنلاین:بدخیمی پانکراس،
پاسخدهی کمی به داروهای شیمیدرمانی داشت. خوشبختانه، پیشرفتهای نسبی در
دستیابی به گزینههای درمانی جدید حاصل شده است.
به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید در گذشته نیز سرطان
پانکراس از جمله دشوارترین بدخیمیها برای مدیریت درنظر گرفته میشد و
پاسخدهی آن به درمانهای سنتی اندک بود. طی 10 سال اخیر، پیشرفتهای حاصل
در شیمیدرمانی، موجب افزایش به میزان 5 تا 10 درصد در پاسخدهی تومور به
شیمیدرمانی تکدارویی و 25درصد به رژیمهای دارویی جدیدتر چند دارویی شده
است. درمان بدخیمی پانکراس بر اساس مرحله، نوع و عوارض آن انتخاب میشود.
هر چند که اغلب یک رویکرد چند سویه شامل جراحی، شیمیدرمانی و رادیوتراپی
برای بهبود علائم ضرورت دارد. دستورالعمل NCCN، سیستم طبقه بندی را برای
توصیههای درمانی پیشنهاد میکند که شامل: گروه1(شواهد قوی با نتایج یکسان
موجودند)، گروه 2A(شواهد کمتر با نتایج یکسان موجودند)، گروه2B(شواهد کمتر
بدون نتایج یکسان اما بدون وجود مخالفت جدی) و گروه3(هر گونه شاهدی که
موجود است، مخالفت جدی با آن وجود دارد).
بیماری
مرحله1-2:طی روند ارزیابی، بیمار تومورش «قابلبرداشت»، «نسبتا
قابلبرداشت» یا «غیرقابل برداشت» شناخته میشود. برداشتن موفق تومور طی
جراحی، برای بیماری که شانس درمان داشته باشد ضروری است. متاسفانه، فقط
درصد بسیار کمی از بیماران در این مرحله از بیماری به پزشک مراجعه میکنند.
بیمارانی که در مراحل اولیه بیماری تحت جراحی قرار میگیرند، برای
درمانهای تکمیلی پس از جراحی کاندید هستند. درمان با شیمیدرمانی
تکمیلی-با یا بدون رادیوتراپی- گزینهای مناسب برای به تاخیر انداختن عود
بیماری و افزایش شانس بقای بیماران است. شیمیدرمانی با جمسیتابین و در
ادامه، رادیوتراپی و سپس افزودن مجدد جمسیتابین، در مقایسه با شیمیدرمانی
به تنهایی شانس بقای بیماران را افزایش میدهد. گزینههای تکمیلی
شیمیدرمانی در این مرحله شامل جمسیتابین(گروه1)،
فلواوراسیل/لوکوورین(گروه1)، اینفیوژن مداوم فلواوراسیل یا
کاپسیتابین(گروه2B) است. پس از درمان، بیماران طی 2 سال بعدی هر 3 تا 6 ماه
و سپس هر 6 تا 12 ماه جهت بررسی عود احتمالی بیماری باید مراجعه کند.
بیماری
مرحله3:بیماران در مرحله پیشرفته در موضع بدخیمی پانکراس که ضایعه آنها
قابلبرداشت نیست، اغلب کاندید شیمیدرمانی و/یا رادیوتراپی هستند. اگر
بیمار وضعیت عمومی خوبی دارد، شیمیدرمانی نئواجوانت با جمسیتابین برای جمع
کردن تومور به اندازهای که با جراحی قابلبرداشتن باشد توصیه میشود. اگر
بهنظر میرسد که بیماری نتواند جراحی را تحمل کند، شیمیدرمانی و
رادیوتراپی توامان ممکن است سودمند باشد.
بیماری
مرحله4:گزینههای متعدد شیمیدرمانی برای بیماران در مرحله پیشرفته بیماری
وجود دارد. طبق دستورالعملNCCN، رژیمهای متعددی برای این بیماران ارجح
هستند: از جمله FOLFIRINOX (فلواوراسیل، لوکوورین، ایرینوتکان،
اگزالیپلاتین) یا جمسیتابین به علاوه پاکلیتاکسل متصل به آلبومین (در صورتی
که بیماران وضعیت عمومی قابلقبولی داشته باشند). در مطالعات انجام شده
روی FOLFIRINOX، متوسط شانس بقای بیماران 2/10 ماه گزارش شد که همراه بود
با پاسخدهی کلی 26 تا 31 درصد و متوسط زمان پاسخدهی 3/9 ماه. FOLFIRINOX و
جمسیتابین در مطالعات افزایش وضعیت عملکرد عاطفی بیماران، کاهش درد،
بیخوابی و یبوست طی درمان را نشان دادهاند. به علاوه، FOLFIRINOX موجب
افزایش معیار جهانی وضعیت سلامت در بیماران تحت درمان شده است. این درمان
همراه بوده است با پاسخدهی درمانی طولانیتر؛ البته در مقایسه با
جمسیتابین، کیفیت زندگی پایینتر است. در مقایسه FOLFIRINOX با جمسیتابین
در ترکیب با پاکلیتاکسل متصل به آلبومین، بررسی میزان پاسخدهی درمانی، شانس
بقای بیمار و ایمنی بیمار ضروری است. پاسخدهی درمانی کلی در گروه تحت
درمان با FOLFIRINOX، 31 درصد و در گروه دریافتکننده جمسیتابین همراه با
پاکلیتاکسل متصل به آلبومین، 23درصد است.
در مطالعات بالینی صورت گرفته،
متوسط شانس بقا در این دو گروه 11 به 8 و شانس زنده ماندن بیماران تا یک
سال، 48 در مقایسه با 35درصد بوده است. عوارضی مانند ضعف، بیحالی و
نوتروپنی در گروه تحت درمان با FOLFIRINOX بیشتر بود. گزینههای درمانی
دیگر عبارتند از جمسیتابین و ارلوتینیب، جمسیتابین و کاپسیتابین، جمسیتابین
به تنهایی یا مونوتراپی با 5فلواوراسیل. دستورالعمل NCCN، مصرف جمسیتابین
به تنهایی یا در ترکیب با ارلوتینیب را در شرایطی که FOLFIRINOX یا
جمسیتابین به علاوه پاکلیتاکسل متصل به آلبومین مصرف نشده، توصیه میکند.
بواسیزوماب(Bevacizumab) در مطالعات در ترکیب با جمسیتابین در بدخیمی
پیشرفته پانکراس توصیه میشود. نتایج درمانی، پاسخدهی 21درصدی و متوسط شانس
بقای 8/8 ماهه را گزارش کردهاند. مونوتراپی با جمسیتابین در هر دو گروه
بیماران با پیش آگهی خوب و پیش آگهی بد، در گروه 1 طبقه بندی NCCN ذکر شده
است. یک متاآنالیز روی شیمیدرمانی بدخیمی پیشرفته در موضع و نیز متاستاتیک
پانکراس روی بیش از 9هزار بیمار طی 51 مطالعه را بررسی کرد. طبق این
مطالعه بزرگ، شیمیدرمانی در مقایسه با درمانهای حمایتی شانس بقای بیماران
را به میزان قابلتوجهی افزایش میدهد.سپید
منبع:US.Pharmacist,December2016