وضعیت سلامت در صنعت نفت

به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید او پیش از انتخابات مجلس دهم، باز هم تصمیم به نشستن بر روی صندلی‌های سبز بهارستان گرفت و از این رو، از ریاست هیئت مدیره سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت استعفا داد. اما به کرسی‌های مجلس نرسید. امینی اکنون عضو هیئت مدیره صندوق سرمایه‌گذاری بازنشستگی نفت و مشاور مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت است. با او درباره وضعیت این سازمان، اثرات طرح تحول و وضعیت کلی نظام سلامت گفت‌وگو کردیم.

وظائف سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت چیست و چگونه کار می‌کند؟
       به طور خلاصه می‌شود گفت تامین سلامت جسمی روانی و پیشگیری از حوادث و بیماری‌های کارکنان و خانواده‌های وزارت نفت و شرکت‌های تابعه وظیفه اصلی این سازمان است.

غیر از آموزش و پیشگیری، وظایف درمانی خود را به چه صورت انجام می‌دهید؟ آیا درمان مستقیم هم بر عهده دارید یا فقط خرید خدمت می‌کنید؟
       ما در درجه اول خودمان خدمات بهداشتی درمانی ارائه می‌دهیم. یعنی از طریق بالغ بر 10 بیمارستان و حدود بیش از 200 درمانگاه و پلی‌کلینیک در مناطق مختلف، مخصوصا در استان‌های نفت‌خیز، به ارائه خدمات درمانی مستقیم به کارکنان و پرسنل صنعت نفت و خانواده‌‌های آنها می‌پردازیم. همچنین خدمات مربوط به پیشگیری و آزمایش‌های دوره‌ای منظم برای جلوگیری از حوادث و بیماری‌‌های ناشی از کار، با عنوان «طب صنعتی» ارائه می‌دهیم. یعنی در فاصله دوره‌های سه‌ماهه، شش ماهه و یک ساله از همه افراد تحت پوشش - به خصوص در مناطق عملیاتی- آزمایشات و معاینات دوره‌ای به عمل می‌آید. برای دریافت این خدمات، نیازی نیست که فرد الزاما بیمار باشد. ما همه افراد تحت پوششمان را به طور روتین مورد معاینه، آزمایش‌های مختلف و خدمات پاراکلینیکی قرار می‌دهیم و اگر خدای ناکرده علائمی از بیماری هم در بدن آنها مشاهده شود، تحت اقدامات درمانی قرار خواهد گرفت.

       همچنین اگر کارکنان و خانواده‌های آنها مبتلا به بیماری شوند، به مراکز بهداشتی درمانی ما از درمانگاه‌ها گرفته تا بیمارستان‌های فوق‌تخصصی مراجعه می‌کنند و کلیه خدمات درمانی لازم را کاملا به رایگان دریافت می‌کنند. حتی بعضی از خدمات مربوط به بیماری‌های صعب‌العلاج مانند شیمی‌درمانی هم تحت پوشش است که شاید چنین خدماتی در سراسر کشور و در میان کل بیمه‌های درمانی بی‌نظیر باشد.

       درکنار این خدمات، اخیرا سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت با برخی مراکز فوق‌تخصصی قرارداد بسته است. افراد تحت پوشش بدون برگه ارجاع، می‌توانند به این مراکز مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرند. 85 درصد هزینه‌ این خدمات را توسط سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت پرداخت می‌شود.

       نکته دیگری که اهمیت دارد، اجرای برنامه پزشک خانواده توسط ما است. شاید تنها مرکزی که پزشک خانواده به صورت 100 درصد در آن در اجرا می‌شود، سازمان ما باشد. ما مناطق را تقسیم‌بندی کرده‌ایم و هر خانواده‌ای در یکی از این مراکز، پرونده درمانی خاصی دارند که درمواقع نیاز به اقدمات اولیه، به آن مراکز مراجعه می‌کنند. اگر با اقدامات تشخیصی که در مرکز انجام می‌شود، مشخص شود که امکان درمان بیمار در همان مرکز وجود دارد، مراحل درمانی آغاز می‌شود. اگر هم مشخص شود که بیمار به خدمات تخصصی نیاز دارد، از آن مرکز به سطوح بالاتر ارجاع داده می‌شود.

مدلی که به آن اشاره کرده‌اید، همان سبک و سیاقی است که همه صاحب‌نظران آرزو دارند توسط وزارت بهداشت در در سراسر کشور عملیاتی شود. آیا اصلا با وزارتخانه در ارتباط هستید؟
       تعرفه درمانی ما با وزارت بهداشت برابر است و تقریبا تابع تصمیمات این وزارتخانه هستیم. ولی تفاوت‌هایی هم در عملکرد ما با وزارت بهداشت دیده می‌شود. یکی از این تفاوت‌ها در این است که کلیه خدماتی که ما ارائه می‌د‌هیم رایگان است. درست است که ما یک مرکز دولتی هستیم و لازم است که تابع دستورالعمل‌ها و تعرفه‌های دولتی باشیم و نمی‌توانیم بیشتر از تعرفه دولتی از بیماران پولی بگیریم، اما واقعیت این است که ما حتی بیش از مراکز بخش خصوصی هم خدمات ارائه می‌دهیم. یک تفاوت دیگر هم بین ما و وزارت بهداشت وجود دارد که در خیلی از مناطق عملیاتی ما مثل خارک، آبادان، سرخس، مسجدسلیمان، برخی از مناطق گچساران و... نگاه ما به مردم ساکن این مناطق هم مانند پرسنل و خانواده‌های صنعت نفت است.

یعنی اگر مراجعان شما در این مناطق، پرسنل صنعت نفت هم نباشند، باز هم خدمات را ارائه می‌کنید؟
       بله، در این مناطق مردمی که به ما مراجعه می‌کنند، همان خدمات را دریافت می‌کنند که به پرسنل خود می‌دهیم. به غیر از این مناطق، در بعضی دیگر از مناطق کشور هم با وزارت بهداشت و سازمان تامین اجتماعی قرارداد می‌بندیم و همان خدماتی را که به بیمه‌شدگان خودمان ارئه می‌کنیم، به بقیه مراجعان هم با تعرفه دولتی عرضه می‌کنیم. بنابراین فروش خدمات ما به تامین اجتماعی با همان تعرفه دولتی است نه با تعرفه بخش خصوصی.

طرح تحول سلامت بر روی خدمت‌رسانی شما در عرصه بهداشت و درمان تاثیری داشت؟
       بله متاسفانه تاثیر گذاشت. مثلا ما تا قبل از اجرای طرح تحول سلامت می‌توانستیم از وجود متخصصانی که در استخدام وزارت بهداشت بودند در زمان‌‌هایی خارج از ساعات اداری استفاده کنیم ولی از زمانی که طرح تحول و طرح تمام‌وقتی پزشکان اجرا شد، بخشنامه کردند که پزشکان نمی‌توانند به جز بیمارستان‌های دولتی در مراکز دیگر مشغول به کار شوند و این مسئله باعث محدودیت‌هایی برای ما شد و ما از وجود بعضی از متخصصین در بعضی از مناطق محروم شدیم. البته اخیرا رایزنی‌هایی با وزارت بهداشت انجام داده‌ایم که بر اساس آن قرار شده که ما هم بتوانیم از متخصصین طرحی که وزارت بهداشت در مناطق عملیاتی ما دارد، استفاده کنیم.

در مناطقی که خدمات رایگان ارائه می‌دهید، آیا از طرف وزارت بهداشت کمک‌های مالی یا لجستیکی به شما می‌شود؟
       نه‌خیر. پرداختی که به ما نمی‌شود تازه چیزهایی هم از ما می‌گیرند. مثلا در بعضی مناطق از امکانات MRI، سی‌تی‌اسکن یا امکانات آمبولانس‌های ما برای مناطق محروم استفاده می‌کنند.

الان یکی از مباحث جدی نظام سلامت، بحث تجمیع بیمه‌ها است که از طرف مجلس هم در حال پیگیری است. فکر می‌کنید تجمیع بیمه‌ها بر خدمات شما تاثیری خواهد گذاشت؟ نظر سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در این‌باره چیست؟
       بیمه‌ پایه قاعدتا برای کل جامعه یکسان و یکنواخت باشد و هیج تبعیضی در پوشش بیمه پایه نباید برای مردم وجود داشته باشد. یعنی بیمه باید برای همه مردم و همه بیمه‌شده‌ها یکسان باشد. ما هم قبول داریم که همه باید به امکانات اولیه بهداشت و درمان دسترسی داشته باشند و عدم پرداخت مبالغ بالا برای همه امکان پذیر باشد. در حال حاضر با اقداماتی که وزارت بهداشت انجام داده، مردم برای خدمات بستری در شهرها 6 درصد و در روستاها فقط 3 درصد از فرانشیز خدمات را پرداخت می‌کنند. حال شما تصور کنید که تعداد زیادی از بیمه‌شدگان سازمان بیمه سلامت کسانی هستند که این خدمات را بدون پرداخت حتی یک ریال حق بیمه دریافت می‌کنند. البته این جای خوشحالی دارد که همه آحاد ملت از بیمه برخوردار شوند ولی نباید از خاطر دور داشت که بعضی از افراد، سرانه بیشتری برای برخورداری از بیمه پرداخت می‌کنند. سازمان تامین اجتماعی یک سازمان کارگری است. تجمیع بیمه‌ها نباید ظلم به آن کارگری باشد که حق بیمه بالا پرداخت کرده و سرمایه‌اش در شرکت‌های سرمایه‌گذاری زیرمجموعه بازنشستگی یا تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری شده است. لازم است که راهکار درستی برای اجرایی کردن این مسئله درنظر گرفته شود. این‌ها ابهاماتی است که باید روشن بشود.

شما الان نظرات سازمان تامین اجتماعی در مخالفت با تجمیع بیمه‌ها را مطرح می‌کنید. موضع خود سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت را بگویید.
       به‌هرحال صندوق بیمه صنعت نفت هم مثل تامین اجتماعی، سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده است و این پولی که در اختیار دارد، به‌خاطر این است که کارکنان صنعت نفت، حق بیمه بیشتری پرداخت می‌کنند. متاسفانه سرانه حق بیمه‌ها در جاهای مختلف مثل صنعت نفت، تامین اجتماعی، بانک‌ها و... با هم برابر نیست. مشکلاتی که در تجمیع بیمه‌ها به وجود آمده، به دلیل تفاوت در سرمایه‌گذاری است. اگر این مشکل حل شود و سرمایه‌گذاری بیمه‌ها و سرانه حق بیمه افراد تحت پوشش بیمه‌ها یکنواخت شود، شاید بشود گام‌هایی به جلو برداشت.

شما می‌گویید حق بیمه‌ای که پرسنل صنعت نفت پرداخت می‌کنند، از حق بیمه‌ای که بیمه‌شدگان سازمان بیمه سلامت ایران می‌پردازند بیشتر است و تازه عده‌ای هم اصلا بدون پرداخت حق بیمه، بیمه شده‌اند.
       همین‌طور است، اصلا دلیل بالاتر بودن قدرت مانور و توان درمان صنعت نفت همین است. ضمنا غیر از هماهنگ نبودن سرانه حق بیمه درمان در جاهای مختلف، تعرفه‌های درمانی ما هم واقعی نیست و این یکی از مهمترین مشکلات نظام سلامت ما است. بنابراین بیمه‌های ما ورشکسته هستند. بیمه‌های خدمات درمانی، بازنشستگی کشوری و بازنشستگی ارتش توان پرداخت هزینه بخش خصوصی که طرف قرارداد هستند را ندارند.

چرا با وجود همین شرایط یکسان، شما ورشکست نمی‌شوید؟
       به این دلیل که افراد تحت پوشش بیمه صنعت نفت محدود و معدود هستند. کلا حدود 70 هزار نفر تحت پوشش بیمه صنعت نفت هستند. اما در بیمه‌های دیگر با نفراتی بالای میلیون نفر مواجه هستیم. منِ روستایی بدون پرداخت یک ریال بیمه می‌شوم و از صندوقی هزینه می‌کنم که شما هم با پرداخت حق بیمه، از همان صندوق هزینه می‌کنید. این شاید عادلانه نباشد. اشکالات زیادی در کار وجود دارد که حدوحصر هم ندارد و مانع از یکپارچه شدن صندوق‌های بیمه درمانی می‌شود. اما اگر به درستی مدیریت شود، یقینا همه بیمه‌ها می‌توانند افزایش سرمایه داشته باشند همین‌طور که تامین اجتماعی این کار را انجام داده است.