مینیسک
یک بافت زنده است که میتواند ترمیم شود. بزرگترین چالش در درمان مینیسک
این است که بتوان قبل از اینکه دوباره دچار پارگی شود، آن را بازسازی کرد،
بنابراین نباید با انجام جراحی، مینیسک برای همیشه برداشته شود. هنگام
مراجعه به کلینیک، اولین اقدام در درمان پارگی مینیسک زانو، کاهش درد و
تورم زانو است. بیماران ما معمولا بعد از جراحی مینیسکتومی به چند جلسه
فیزیوتراپی نیاز دارند.
پارگی مینیسک
معمولا
گیر افتادن مینیسک بین دو استخوان ران و ساق پا در هنگام حرکت کردن زانو،
باعث پارگی آن میشود. اغلب پارگیهای مینیسک در قسمت داخلی زانو ایجاد
میشود، چون این قسمت از مینیسک بیشتر در معرض گیر افتادن بین دو استخوان
متحرک مفصل زانو قرار دارد. این پارگیهای داخلی و بسیاری از پارگیهای
شدید در قسمت خارجی مینیسک، نمیتوانند بهبود پیدا کنند.
علتها و دلایل
پارگی
مینیسک ممکن است در هر سنی رخ دهد. اما علل شایع بروز پارگی مینیسک در
سنین مختلف، متفاوت است.
در افراد جوان
بافت مینیسک در افراد جوان بسیار مستحکم و با خاصیت ارتجاعی زیاد (مثل لاستیک) است.
پارگی
مینیسک در افراد زیر 30 سال معمولا بر اثر چرخش زانو با نیرو و شدت زیاد
اتفاق میافتد.
در افراد جوانتر، پارگی مینیسک معمولا بر اثر آسیبهای ورزشی ایجاد میشود.
در
پارگی «دسته سطلی» مینیسک، کل لبه مینیسک داخلی پاره میشود. ممکن است
لبه داخلی مینیسک به شکل یک لایه (فلپ) پاره شده و جدا شود.
در بیماران مسن
بافت تشکیل دهنده مینیسک با بالا رفتن سن، به تدریج ضعیف میشود و مینیسک زانو مستعد فرسایش و پارگی میشود.
افراد مسن معمولا بر اثر آسیبهای بسیار جزئی مانند بالا و پایین رفتن در هنگام انجام حرکت اسکات، دچار پارگی مینیسک میشوند.
در اغلب موارد، هیچ آسیب شدید و جدی باعث پارگی و فرسایش مینیسک نمیشود.
پارگی مینیسک در این افراد، اغلب به خاطر وضعیت عمومی زانوی آنها و ابتلا به آرتروز زانو به خاطر بالا رفتن سن است.
فرسایش مینیسک، معمولا باعث میشود که مینیسک ساییده شده و در جهتهای مختلفی دچار پارگی شود.
علائم و نشانهها
وقتی مینیسک شما پاره میشود، ممکن است علائم زیر را داشته باشید:
احساس درد بسیار تیز و تیرکشنده در زانو
احساس شنیدن صدا از زانو یا پاره شدن چیزی در زانو.
مشکل در راه رفتن به خاطر درد زانو یا احساس گیر کردن چیزی در زانو
مشکل در راست کردن زانو
داشتن تورم در ناحیه زانو تا 24 ساعت بعد از آسیبدیدگی
در زانو در موارد پارگی مینیسک معمولا در قسمت داخلی یا خارجی زانو
(طرفین) احساس میشود. در زانو شایعترین نشانه پارگی مینیسک است.
گیر کردن زانو یا قفل شدن زانو در برخی موارد.
به طور کلی تورم زانو نشان دهندهی وجود مشکلی در زانو است و در اغلب موارد این تورم ناشی از آسیب مینیسک است.
تشخیص
تشخیص دادن پارگی مینیسک در قدم اول با گرفتن شرح حال از بیمار و معاینه
فیزیکی او آغاز میشود. فیزیوتراپیست شما در کلینیک، سعی میکند محلی را که
منشاء درد است، تشخیص دهد و در مورد قفل شدن زانو، صدا دادن و تقتق زانو
در هنگام حرکت، از شما سوال میکند.
عکسبرداری با اسکن ام. آر. آی بهترین راه برای تایید و تشخیص قطعی پارگی مینیسک زانو است.
رادیوگرافی
با اشعه ایکس نمیتواند پارگی مینیسک را نشان دهد اما میتواند در تشخیص
مشکلات مربوط به استخوان مانند شکستگی، آرتروز و وجود تکههای استخوان که
در مفصل زانو گیر کردهاند، مفید باشد. در بیمارن مسنتر معمولا در حالتی
که بیمار ایستاده است، از هر دو زانوی او با اشعه ایکس، عکسبرداری میشود.
درمان پارگی مینیسک
توانبخشی زانو بدون انجام جراحی
روش RICE برای بهبود آسیب دیدگی
RICE
، مخفف Resبه معنای استراحت، Ice به معنای یخ گذاشتن، Compressio- به
معنای فشار آوردن (مثلا با بانداژ فشاری) و Elevatio- به معنای بالا گرفتن
اندام آسیبدیده است. این روش معرف اولین قدمها در درمان عضو آسیبدیده،
بلافاصله بعد از آسیبدیدگی است. انجام این کارها میتواند موجب کاهش
التهاب بعد از پارگی مینیسک شود.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
داروهای
ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن یا ناپروکسن میتوانند در تسکین
درد و کاهش التهاب زانو موثر باشند و این علائم را بهبود بخشند.
زانوبند طبی
معمولا
در مراحل اولیه درمان پارگی مینیسک از زانوبند طبی استفاده نمیشود چرا که
زانوبند، زانو را بیشتر در حالت صاف نگه میدارد و این حالت موجب شدت
گرفتن درد زانو میشود، چرا که در این حالت، با توجه به تجمع مایع مفصلی و
تورم زانو، فضای داخلی مفصل کاهش پیدا میکند.