به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید متولیان سلامت خود از
همان ابتدا می‌دانستند که اگر به این حوزه که گام سوم پیشگیری بعد از
بهداشت و درمان است، توجه شود، بسیاری از بیماران وضعیت مناسب‌تری پیدا
کرده و بار مراجعات به بیمارستان‌ها کاهش می‌یابد ولی با وجود این مباحث
وزارت بهداشت قصد داشت که از مسئولیت این موضوع شانه خالی کرده و آن را بر
عهده هلال‌احمر قرار دهد که بعد از رایزنی‌های انجام شده هلال‌احمر نپذیرفت
که تولی‌گری توانبخشی را بر عهده گیرد و همچنان معتقد است که وزارت بهداشت
به عنوان متولی باید این اقدام را انجام دهد و این جمعیت در صورت نیاز به
وزارت بهداشت کمک می‌کند.
اکنون
هلال‌احمر در استان‌های کشور مراکز توانبخشی تاسیس کرده و البته خبرهایی
از اقدامات وزارت بهداشت در این حوزه به گوش می‌رسد، ولی باید به این نکته
اشاره کرد که حتی مسئولان سلامت برآوردی از میزان نیاز کشور به خدمات
توانبخشی ندارند و مسلما در این شرایط برنامه‌ریزی و امکانات مناسبی را نیز
در این عرصه با این شرایط نمی‌توان انتظار داشت. از آنجایی که به نظر
می‌رسد هلال‌احمر در حال حاضر نقش جدی‌تری در ارائه خدمات توانبخشی در کشور
نسبت به وزارت بهداشت دارد با سیدرضا رئیس‌کرمی، معاون بهداشت، درمان و
توانبخشی جمعیت هلال‌احمر به گفت‌وگو پرداختیم تا در خصوص اقدامات انجام
شده و کاستی‌هایی که در این حوزه وجود دارد، بیشتر آگاه شویم.
خدمات توانبخشی که هلال‌احمر ارائه می‌دهد بیشتر در چه بخش‌هایی است؟
خدمات
توانبخشی در هلال‌احمر قدمت بسیار زیادی دارد به خصوص در بحث ارتوپدی فنی
این خدمات حدود 50 سال قدمت دارد. در حال حاضر هلال‌احمر در 21 استان، مرکز
جامع توانبخشی دارد که البته به صورت کامل نیست. در قسمت‌های دیگر نیز
حدود 105 واحد، خدمات تک رشته‌ای توانبخشی در کشور وجود دارد، به نحوی که
واحدهای فیزیوتراپی و بینایی‌سنجی در مراکز استان‌ها و شهرهای مختلف خدمات
توانبخشی ارائه می‌دهند. در کل خدمات اصلی که هلال‌احمر ارائه می‌دهد،
عمدتا در مراکز ارتوپدی فنی و ساخت اندام مصنوعی است که همانطور که اشاره
شد در 21 استان کشور این مراکز وجود دارد. در واقع باید گفت هلال‌احمر
گسترده‌ترین خدمات را در مقایسه با بخش خصوصی و دولتی در حوزه ارتوپدی
دارد.
در حال حاضر هلال‌احمر چند درصد از نیاز کشور به خدمات توانبخشی را پوشش می‌دهد؟
ما
متاسفانه نیاز اصلی کشور را نمی‌دانیم و به همین دلیل از میزان حضور
خودمان نیز اطلاع نداریم. البته مطالعه‌ای در حال انجام است تا نیاز کشور
را بررسی کنیم.
در گذشته مباحثی مطرح شد که مسئولیت حوزه توانبخشی به طور کامل به هلال‌احمر واگذار شود، نتیجه این موضوع چه شد؟
خدمات
توانبخشی جزئی از خدمات سلامت است و متولی حوزه سلامت در کشور، وزارت
بهداشت است. ما در این حوزه می‌توانیم تصدی‌گری بخشی از مراکز را براساس
توانمان بر عهده گیریم اما متولی این کار باید بر عهده وزارت بهداشت باشد.
البته هلال‌احمر می‌تواند، براساس نیازهایی که مردم در استان‌های مختلف
دارند، حوزه تصدی‌گری خود را در ارائه خدمات گسترش دهد. یکی ازاین موارد
مراکز مراقبت روزانه و به شکل گسترده‌تر بیمارستان‌های توانبخشی است که
برنامه‌هایی در این ارتباط داریم، اما باید زمینه‌های اولیه این موضوع از
جمله بحث آیین‌نامه‌ها، تعرفه خدمات و بیمه تعیین تکلیف شود تا همزمان
بتوانیم مراکز مناسبی را ایجاد کنیم.
ما
مطالعات اولیه و شرایط استاندارد بیمارستان‌های توانبخشی را انجام
داده‌ایم ولی واقعیت این است که تا زمانی که مجموع اقدامات از جمله تعرفه و
بیمه تعیین تکلیف نشود، در ارائه خدمات با مشکل روبرو می‌شویم. این موضوع
از سوی وزارت بهداشت و مجموعه هلال‌احمر در حال پیگیری است که امیدواریم هر
چه زودتر به نتیجه برسد.
با توجه به توضیحاتی که ارائه دادید، یعنی هلال‌احمر نمی‌تواند و یا این
ظرفیت را ندارد که تولی‌گری توانبخشی را بر عهده گیرد؟
بله
همینطور است. ما به عنوان نهادی که در سراسر کشور حضور داریم، می‌توانیم
حجم زیادی از خدماتی که مردم نیاز دارند را ارائه دهیم ولی نمی‌توانیم تولی
گری توانبخشی را به صورت کلان در کشور انجام دهیم. البته ممکن است در
بخش‌هایی وزارت بهداشت درخواست خرید خدمت و یا خرید توانبخشی از ما داشته
باشد که در این صورت در بسیاری از زمینه‌ها می‌توانیم خدمات خود را ارائه
دهیم.
آیا عدم پذیرش این موضوع از سوی هلال‌احمر به مشکلات کمبود بودجه مربوط می‌شود؟
بله،
همه نهادها با مشکل کمبود بودجه مواجه هستند، همانطور که می‌دانید سال
گذشته بودجه دولتی به هلال‌احمر تخصص پیدا نکرد. البته امسال دولت به
منظور جبران عدم تخصیص منابع، بودجه مناسبی را تصویب کرد اما باید به این
نکته توجه داشت که هر چه گستردگی برنامه‌ها بیشتر باشد نیاز به منابع مالی
نیز بیشتر خواهد شد. ما در حوزه توانبخشی و به ویژه در بحث تجهیزات
توانبخشی نیازمند بودجه هستیم. عدم تحقق بودجه ما را با مشکلات بسیاری
مواجه کرده است. از نظر فیزیکی واحدهای آماده‌ای را داریم که متاسفانه به
علت کمبود بودجه نتوانستیم آنها را تجهیز کنیم و در خدمت مردم قرار دهیم.
کمبود منابع مالی در دیگر حوزه ها و به خصوص در حوزه توانبخشی باعث شد که
ما نتوانیم خدماتمان را گسترش دهیم.
سپید: به تعرفه و بیمه اشاره کردید، چه مشکلاتی در این زمینه وجود دارد؟
بحثی
که همیشه بر آن تاکید می‌کنم و از مشکلات اساسی در حوزه توانبخشی است، این
است که تعداد زیادی از خدمات توانبخشی تعرفه ندارد و تعدادی هم که تعرفه
دارد، مشمول خدمات بیمه‌ها به خصوص بیمه‌های پایه نیست. در زمینه ساخت
اندام مصنوعی و ارتوپدی فنی مردم به شدت در مضیقه هستند و متاسفانه بیشتر
این خدمات مشمول خدمات بیمه‌های پایه و حتی بیمه های تکمیلی نیست و به همین
دلیل مردمی که نیاز به اندام مصنوعی دارند، بسیار تحت فشار هستند و مشکلات
زیادی را تحمل می‌کنند.
با توجه به اهمیت توانبخشی در کشورچالش اصلی که در طی این سال‌ها باعث شد
تا این موضوع آنطور که باید مورد توجه قرار نگیرد چه بوده است؟
مساله
بهداشت و درمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به خصوص درمان که نیاز
اولیه و فوری مردم است. مسلما فردی که بیمار می‌شود پس از بهبود نیاز به
خدمات توانبخشی دارد ولی آن چیزی که اهمیت دارد، حفظ حیات بیمار است به
همین دلیل در کشور ما به این حوزه بیشتر توجه شده و به نوعی توانبخشی مغفول
مانده است. توانبخشی جزء سوم پیشگیری‌ها محسوب می‌شود. بسیاری از
بیماریهای قلبی، ریوی با توانبخشی بهبود می‌یابد، حتی بسیاری از بیمارانی
که دچار ضایعات نخاعی هستند با توانبخشی به زندگی بازمی‌گردند. درمان اصلی
بیماریهای خاص عصبی از جمله ام اس و سایر بیماری‌ها از طریق توانبخشی
است.به همین دلیل توجه به توانبخشی در حال حاضر در مجموع بیشتر شده و کشور
ما مسلما به دنبال این قضیه است. ما در جمعیت هلال‌احمر به دنبال
توانبخشی‌های تخصصی هستیم تا بتوانیم بیماریهای مشخصی که از این طریق روند
بهتری پیدا می‌کنند را تحت پوشش قرار دهیم.
اخیرا رئیس جمعیت هلال‌احمر در مورد همکاری با وزارت بهداشت در حوزه
توانبخشی مباحثی را مطرح کرده‌اند. این همکاری دقیقا به چه شکل بوده است؟
بله
همانطور که گفتید وزارت بهداشت اخیرا در حوزه توانبخشی اقداماتی را شروع
کرده و شورای راهبردی تشکیل داده است که هلال‌احمر نیز جزئی از آن شورا
است. ما می‌توانیم با وزارت بهداشت در برخی از برنامه‌هایی که در این زمینه
پیگیری می‌کنند، مشارکت داشته باشیم. البته ما بیشتر به عنوان کمک به
وزارت بهداشت، در خدمت مردم هستیم و اینطور نیست که بخواهیم کار مشترکی را
با هم انجام دهیم. اگر در جایی به خدمات هلال‌احمر نیاز باشد، مشکلی از
بابت همکاری وجود نخواهد داشت کما اینکه در بحث کلینیک‌های ویژه در چند
استان فعالیت مشترک با دانشگاه‌های علوم پزشکی داریم که خدمات به طور مشترک
به مردم ارائه می‌شود.
