» عمومی
شفا آنلاین>اجتماعی>نتایج تحقیقات نشان می دهد که روزه داری ماه رمضان، اثرات مثبتی بر کاهش اضطراب و افسردگی داشته است؛ به عبارت دیگر روزه داری واقعی (نه فقط پرهیز از خوردن و آشامیدن) در ارتقای سلامت روانی افراد نقش مؤثری دارد.
به گزارش شفا آنلاین، دینداری واقعی اثر مثبتی بر سلامتی روان
دارد. ایمان قلبی تاثیر معجزه آسایی بر سلامت روان انسان دارد و بر عکس،
تظاهر به دینداری نه تنها اثرات مفیدی بر سلامتی روان ندارد که خطر مشکلات
روانی از جمله اضطراب، روان پریشی، افسردگی و خود شیفتگی را افزایش می دهد.
یکی از راه کارهای مفید مقابله با استرس، داشتن ایمان قلبی و اعتقاد به خداست که روشی برای غلبه بر موقعیت های پر فشار، ناراحتی های جسمی و روانی و راهی برای کنترل آن هاست. ماه مبارک رمضان با توجه به اثرات روزه داری در تقویت ایمان قلبی، می تواند فرصتی برای بهبود سلامت روانی روزه داران واقعی باشد.
**روزه داری چه اثری بر خلق وخوی روزه داران دارد
اثرات روزه داری بر خلق و خوی افراد ممکن است به دو صورت جلوه نماید که هر یک دلایل روشنی دارد که « کاهش اضطراب، بی خوابی و افسردگی» و « افزایش تحریک پذیری و بد خلقی» جلوه های یاد شده به شمار می آیند.
**کاهش اضطراب، بی خوابی و افسردگی
اضطراب عبارت است از یک احساس هراس و دلواپسی که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان و درماندگی است. وقوع دوباره موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود. افسردگی نیز حالتی است که با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بی علاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص می‌شود. افسردگی مجموعه‌ای از حالات مختلف روحی و روانی است که از احساس خفیف ملال تا سکوت و دوری از فعالیت روزمره بروز می‌کند.
روزه داری و سایر عبادات اسلامی با متوجه کردن افراد به سوی خداوند باعث ایجاد نوعی آرامش روحی و روانی در انسان می شود که می تواند در خودسازی، مقابله با استرس و در نتیجه کاهش اختلالات روانی مؤثر باشد و سلامت روانی فرد را بهبود بخشد.
نمونه هایی از آثار مثبت ماه رمضان بر سلامتی روان عبارتند از:
- کاهش میزان عصبانیت
- کاهش میزان خودکشی
- کاهش آمار جرم
**افزایش تحریک پذیری و بد خلقی
گاهی در ماه رمضان، افزایش تحریک پذیری و بدخلقی (به خصوص در افراد سیگاری و مصرف کنندگان کافئین) دیده می شود که بخشی از این تغییرات ناشی از تغییرات شیوه زندگی افراد و به علل زیر است :
- خواب ناکافی
- محدود شدن مصرف تنباکو و سیگار
- محدود شدن نوشیدن چای و قهوه در طول روز
- کاهش کالری دریافتی یا مقدار غذای مصرفی
- محدود شدن مصرف مایعات در طول شبانه روز
- سردردهای ماه رمضان نیز ممکن است سبب بدخلق شدن افراد شود
با کنترل هر یک از عواملی که می تواند اثر سوئی بر خلق و خوی داشته باشد، می توان اثرات نامطلوب آنها را بر سلامتی روان مهار و زمینه را برای بهره گیری از آثار مفید و برکات معنوی این ماه فراهم کرد.
برای این منظور رعایت نکات زیر توصیه می شود:
- به جای کاهش ناگهانی مصرف چای و قهوه در ماه رمضان، مقدار مصرف این مواد، قبل از ماه رمضان به تدریج کاهش یابد. این کار باعث می شود بدن به کاهش دریافت آنها عادت کند.
- استفاده از دخانیات به تدریج و قبل از ماه رمضان کاهش یابد.
- در وعده های غذایی به ویژه سحری، غذاهایی مصرف شود که خطر افت قند خون را در طول روز کاهش می دهند (مانند نان و غلات سبوس دار و میوه و اجتناب از مصرف زیاد مواد قندی)
- آب و مایعات کافی در فاصله افطار تا سحر مصرف شود.
- وعده سحری حتمأ خورده شود.
**آیا روزه داری در کاهش استرس و بهبود مهارت های مقابله با استرس موثر است
هر محرکی که در انسان ایجاد تنش کند، استرس زا نامیده می‌شود. هر تغییری چه خوب و چه بد، منجر به ایجاد استرس می شود، زیرا باعث می شود تعادل فرد با شرایط جدید زندگی به هم بخورد و به همین دلیل، فرد باید سعی کند تا دوباره خود را با شرایط جدید زندگی سازگار کند.
به گزارش پژوهشکده علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ، کاهش استرس می تواند با توسل به دستورات دینی در ماه رمضان به دست آید. کسانی که روزه می گیرند نه تنها از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند که در این ماه به خود شکوفایی و تسلط بر نفس نیز دست می یابند و استفاده از راه کارهای غیر مفید از جمله خرافات و افکار آرزومندانه پس از روزه داری ماه رمضان به شدت کاهش می یابد.
فرد در این ماه در صورتی از فرصت های آن به خوبی استفاده کند، مجموعه شرایط معنوی به شکلی برایش فراهم می شود که از طریق انجام اعمال و فرایض دینی، زمینه ها و آمادگی های لازم برای ارتباط قوی تر با آفریدگار جهان هستی و در نتیجه آرامش عمیق روحی و روانی را به دست می آورد.
**روزه داری چه اثری بر بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی دارد
اختلال دوقطبی یا شیدایی - افسردگی یک بیماری روانی است. افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. شروع بیماری معمولا با دوره‌ای از افسردگی است و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، دوره شیدایی بارز می‌شود؛ به عبارت دیگر، این اختلال رفتاری با تغییرات بسیار زیاد در رفتار و حالات روحی فرد همراه است و دامنه این تغییرات از افسردگی، ناراحتی و ناامیدی بسیار شدید تا شادی و خوشی جنون آمیز است.
در صورت کاهش آب بدن به ویژه در آب و هوای گرم و بالا بودن تعریق در ماه رمضان، ممکن است عوارض جانبی داروی لیتیوم (داروی مصرفی بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی) بخصوص بیقراری، خشکی دهان، تشنگی و لرزش افزایش یابد.
این افراد باید قبل از ماه رمضان با پزشک خود در ارتباط با اجازه و یا منع روزه داری مشورت کنند.
همچنین به بیمارانی نیز که قصد روزه داری دارند، توصیه می شود که در ماه رمضان در زمان خواب و بیداری خود تغییر زیادی ایجاد نکنند؛ سطح آب و املاح بدن را از طریق مصرف کافی مایعات حفظ کنند و مقدار و زمان مصرف دارو را طبق توصیه های پزشک معالج تغییر دهند.
یکی از راه کارهای مفید مقابله با استرس، داشتن ایمان قلبی و اعتقاد به خداست که روشی برای غلبه بر موقعیت های پر فشار، ناراحتی های جسمی و روانی و راهی برای کنترل آن هاست. ماه مبارک رمضان با توجه به اثرات روزه داری در تقویت ایمان قلبی، می تواند فرصتی برای بهبود سلامت روانی روزه داران واقعی باشد.
**روزه داری چه اثری بر خلق وخوی روزه داران دارد
اثرات روزه داری بر خلق و خوی افراد ممکن است به دو صورت جلوه نماید که هر یک دلایل روشنی دارد که « کاهش اضطراب، بی خوابی و افسردگی» و « افزایش تحریک پذیری و بد خلقی» جلوه های یاد شده به شمار می آیند.
**کاهش اضطراب، بی خوابی و افسردگی
اضطراب عبارت است از یک احساس هراس و دلواپسی که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان و درماندگی است. وقوع دوباره موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود. افسردگی نیز حالتی است که با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بی علاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص می‌شود. افسردگی مجموعه‌ای از حالات مختلف روحی و روانی است که از احساس خفیف ملال تا سکوت و دوری از فعالیت روزمره بروز می‌کند.
روزه داری و سایر عبادات اسلامی با متوجه کردن افراد به سوی خداوند باعث ایجاد نوعی آرامش روحی و روانی در انسان می شود که می تواند در خودسازی، مقابله با استرس و در نتیجه کاهش اختلالات روانی مؤثر باشد و سلامت روانی فرد را بهبود بخشد.
نمونه هایی از آثار مثبت ماه رمضان بر سلامتی روان عبارتند از:
- کاهش میزان عصبانیت
- کاهش میزان خودکشی
- کاهش آمار جرم
**افزایش تحریک پذیری و بد خلقی
گاهی در ماه رمضان، افزایش تحریک پذیری و بدخلقی (به خصوص در افراد سیگاری و مصرف کنندگان کافئین) دیده می شود که بخشی از این تغییرات ناشی از تغییرات شیوه زندگی افراد و به علل زیر است :
- خواب ناکافی
- محدود شدن مصرف تنباکو و سیگار
- محدود شدن نوشیدن چای و قهوه در طول روز
- کاهش کالری دریافتی یا مقدار غذای مصرفی
- محدود شدن مصرف مایعات در طول شبانه روز
- سردردهای ماه رمضان نیز ممکن است سبب بدخلق شدن افراد شود
با کنترل هر یک از عواملی که می تواند اثر سوئی بر خلق و خوی داشته باشد، می توان اثرات نامطلوب آنها را بر سلامتی روان مهار و زمینه را برای بهره گیری از آثار مفید و برکات معنوی این ماه فراهم کرد.
برای این منظور رعایت نکات زیر توصیه می شود:
- به جای کاهش ناگهانی مصرف چای و قهوه در ماه رمضان، مقدار مصرف این مواد، قبل از ماه رمضان به تدریج کاهش یابد. این کار باعث می شود بدن به کاهش دریافت آنها عادت کند.
- استفاده از دخانیات به تدریج و قبل از ماه رمضان کاهش یابد.
- در وعده های غذایی به ویژه سحری، غذاهایی مصرف شود که خطر افت قند خون را در طول روز کاهش می دهند (مانند نان و غلات سبوس دار و میوه و اجتناب از مصرف زیاد مواد قندی)
- آب و مایعات کافی در فاصله افطار تا سحر مصرف شود.
- وعده سحری حتمأ خورده شود.
**آیا روزه داری در کاهش استرس و بهبود مهارت های مقابله با استرس موثر است
هر محرکی که در انسان ایجاد تنش کند، استرس زا نامیده می‌شود. هر تغییری چه خوب و چه بد، منجر به ایجاد استرس می شود، زیرا باعث می شود تعادل فرد با شرایط جدید زندگی به هم بخورد و به همین دلیل، فرد باید سعی کند تا دوباره خود را با شرایط جدید زندگی سازگار کند.
به گزارش پژوهشکده علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران ، کاهش استرس می تواند با توسل به دستورات دینی در ماه رمضان به دست آید. کسانی که روزه می گیرند نه تنها از خوردن و آشامیدن خودداری می کنند که در این ماه به خود شکوفایی و تسلط بر نفس نیز دست می یابند و استفاده از راه کارهای غیر مفید از جمله خرافات و افکار آرزومندانه پس از روزه داری ماه رمضان به شدت کاهش می یابد.
فرد در این ماه در صورتی از فرصت های آن به خوبی استفاده کند، مجموعه شرایط معنوی به شکلی برایش فراهم می شود که از طریق انجام اعمال و فرایض دینی، زمینه ها و آمادگی های لازم برای ارتباط قوی تر با آفریدگار جهان هستی و در نتیجه آرامش عمیق روحی و روانی را به دست می آورد.
**روزه داری چه اثری بر بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی دارد
اختلال دوقطبی یا شیدایی - افسردگی یک بیماری روانی است. افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خلق می‌شوند. شروع بیماری معمولا با دوره‌ای از افسردگی است و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، دوره شیدایی بارز می‌شود؛ به عبارت دیگر، این اختلال رفتاری با تغییرات بسیار زیاد در رفتار و حالات روحی فرد همراه است و دامنه این تغییرات از افسردگی، ناراحتی و ناامیدی بسیار شدید تا شادی و خوشی جنون آمیز است.
در صورت کاهش آب بدن به ویژه در آب و هوای گرم و بالا بودن تعریق در ماه رمضان، ممکن است عوارض جانبی داروی لیتیوم (داروی مصرفی بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی) بخصوص بیقراری، خشکی دهان، تشنگی و لرزش افزایش یابد.
این افراد باید قبل از ماه رمضان با پزشک خود در ارتباط با اجازه و یا منع روزه داری مشورت کنند.
همچنین به بیمارانی نیز که قصد روزه داری دارند، توصیه می شود که در ماه رمضان در زمان خواب و بیداری خود تغییر زیادی ایجاد نکنند؛ سطح آب و املاح بدن را از طریق مصرف کافی مایعات حفظ کنند و مقدار و زمان مصرف دارو را طبق توصیه های پزشک معالج تغییر دهند.
نظرشما
آخرین اخبار