مانور پلیس و همه ارگانهای مسئول در سفرهای نوروزی رکورددار همه
فعالیتهای در طول سال است. این عملیات ترافیکی که قاعدتا باید در طول
سالهای گذشته به اندازه کافی پخته و منسجم شده باشد، از یک هفته قبل از
پایان سال شروع و تا یک هفته بعد از پایان تعطیلات ادامه دارد اما مشکل
اینجاست که رانندگان چه اندازه از این حضور و امکانات ارائهشده استفاده و
احتیاط میکنند. بر اساس آماری که ایسنا از گزارشهای پلیس و پزشکی قانونی
در پنج سال گذشته تهیه کرده در سال ٩٠، هزارو ٣١٨ نفر، در سال ٩١، هزارو
١٤١ نفر، در سال ٩٢، هزارو ٢٢٧ نفر و در سال ٩٣، هزار و ٨٤ نفر جان خود را
در ٢٠ روز طرح نوروزی از دست دادند. اما این رقم در نوروز ٩٤ برای
اولینبار سهرقمی و به ٩٦٨ نفر رسید.
بر اساس آخرین آمار پلیس راهور در روز ١٢ فروردین، ٣٤٤ فوتی در تصادفات
جادهای ثبت شده است، اما براساس تجربه این سالها این رقم را باید عدد خام
مرگ در جادهها دانست چراکه بعد از اضافهشدن آمار روز ١٣ فروردین و
روزهای بعد از آن که بخشی از موج بازگشت سفرها انجام میشود، معمولا این
عدد تغییر قابلتوجهی دارد. در عین حال آمار اعلامشده آمار پلیس و نه
پزشکی قانونی است و باید آمار بهدستآمده در مسیر انتقال و اورژانسها را
هم به آمار سر صحنه تصادف اضافه کرد.
سردار تقی مهری، رئیس پلیس راهور ناجا روز ١٢ فروردین در آخرین اعلام خود تأکید کرد که عامل ٤٤ درصد تصادفات در کشور، واژگونی خودروها بوده است و در عین حال استانهای فارس، گلستان و مرکزی، رکورددار بیشترین تصادفات جادهای بودهاند. اما علاوه بر این مورد باید تأکید کرد که چند عامل اصلی یعنی بیتوجهی به جلو، خستگی و خوابآلودگی، سرعت و سبقت غیرمجاز جزء بیشترین دلایل تصادفات نوروز امسال بوده است.پ
البته در کنار این عوامل باید بارشهای متداوم و گسترده در بیشتر استانهای سفرخیز را هم اضافه کرد؛ آنچنان که جانشین فرمانده ناجا روز سوم فروردین گفت: لغزندگی جادهها و سرخوردگی، عامل ۲۲ درصد تصادفات نوروزی بوده است. با وجود این، سردار مهری با توجه به آخرین آمار اعلامی که همان ٣٤٤ نفر بوده است اعلام کرده که شاهد کاهش چهاردرصدی تلفات تصادفی در نوروز امسال بودهایم. در آمار او تأکید شده که ٤٤ درصد تصادفات ناشی از واژگونی خودرو بوده و در این تصادفات هم عموما صدمات جبرانناپذیری برای سرنشینان بهخصوص سرنشینان عقب داشتهایم که کمتر از کمربند ایمنی استفاده کردهاند. باز هم بر اساس این آمار که احتمال افزایش آن زیاد است، ٣٢ درصد از تصادفات ناشی از بیتوجهی به جلو، ١٠ درصد از تلفات، موتورسواران و ١٢ درصد از آنها به دلیل برخورد وسایل نقلیه با عابران پیاده بوده است.
آماری که امروز در مورد تعداد کشتهشدگان سفرهای شاد و خانوادگی نوروزی
اعلام میشود، رقمهایی بسیار کم در مقابل رقمهای چهار و پنج رقمی در دهه
٨٠ و قبل از آن است. واقعیت این است که پس از تهیه و تصویب قانون رسیدگی به
تخلفات رانندگی در سال ٨٩ و اجرای آن از سال ٩٠ شرایط در مورد اجرای وظایف
دستگاههای متولی و برنامهریزی برای کاهش این آمار بسیار قابلتوجه بوده
است. چشمگیربودن این آمار و میزان تلاش را میتوان با مقایسه حدود ٢٨ هزار
کشته در سال ٨٤ به دست آورد. برنامههای مختلفی که پلیس و سایر ارگانهای
درگیر با این سفرها در ابعاد مختلف فرهنگی، اجرائی و آموزشی انجام دادند
تأثیر زیادی بر فرهنگ سفر و همکاری بیشتر مردم با پلیس به نفع خودشان داشت.
در عین حال استقرار نیروهای پلیس و گشتهای نامحسوس برای اجرای درست و
منظم قانون، تهیه برنامههای متعدد تلویزیونی و رادیویی و ارائه گزارشهای
لحظهبهلحظه از جادهها به مردم و از همه مهمتر حضور ملموس پلیس و
جریمههای درخور توجه، اهرمهایی جدی برای کشیدن ترمز تصادفات و تلخشدن
کام مردم در نوروز بود. همین که جریمه حدود ٤٠ تخلف از ١٧١ مورد رفتار
متخلفانه، از ٢٠ درصد به صددرصد افزایش یافته و بیشتر رانندگان و
خانوادهها درباره رفتارهای پرخطر رانندگان دیگر احساس مسئولیت کردهاند و
گزارشهای مردمی افزایش درخور توجه دارد، نشان میدهد برنامهریزی و
فرهنگسازیها مؤثر و مفید بوده است. همین که سردار اسکندر مؤمنی، جانشین
فرمانده نیروی انتظامی کشور اعلام کرد جادههای کشور در این ایام بیش از
دوهزارو ٣٠٠ دوربین ثبت دارد و با همه بضاعت کم خود، پای کار است؛ یعنی بخش
زیادی از تخلفات با همین دوربینها مهار میشود.
مؤمنی میگوید با همین دوربینها که باید تعدادش به حداقل شش هزار دوربین برسد، تعداد تخلفات خودروها در دو سال از ١٠ درصد به زیر یک درصد رسیده است.اما در میان مرگهای ناشی از تصادفات در نوروز سال جاری، شاهد تعداد درخور توجهی مرگ و حوادث به دلایلی مانند گازگرفتگی، یخزدگی، درراهماندن و... بودهایم که با کمک نیروهای هلالاحمر و امداد جادهای جبران شدهاند تا بیشتر از حد معمول نباشد. مرتضی سلیمی، قائم مقام سازمان امداد و نجات، روز گذشته اعلام کرد که از ابتدای طرح نوروزی سال جاری، به بیش از ۶۴ هزار مسافر امدادرسانی کردند و سههزارو صد حادثهدیده را نیز از مرگ حتمی نجات دادند. به گفته قائم مقام سازمان امداد و نجات، بیش از ٢٨ هزار مسافر نیز از خدمات سرپایی بهرهمند شدند و دوهزارو صد نفر نیز اسکان اضطراری یافتند.
باید توجه کرد که امسال در مقایسه با سال گذشته ١,٤ میلیون وسیله نقلیه و ١.٥ میلیون راننده جدید به همه آنهایی که قصد سفرکردن میتوانند داشته باشند، اضافه شده و کاهش چهار درصدی تصادفات در نوروز امسال تاکنون با توجه به این آمار درخور توجه و امیدوارکننده است.
بیشتر ارقامی که در این گزارش کوتاه دربارهشان صحبت شد، آمار مرگ افرادی
از یک خانواده یا چند نفر از یک خانواده بود که باقی تعطیلاتشان را در غم و
اندوه و قبرستانها یا بیمارستانها و ... گذراندند. تصادفات نوروزی با
برنامهریزی خانواده شروع میشود، اما همیشه یک اتفاق ناخواسته یا اشتباه
همهچیز را خراب میکند.
همیشه این چند عامل سرعت و سبقت غیرمجاز، رعایتنکردن فاصله طولی مناسب، صحبت با تلفن همراه هنگام رانندگی و نبستن کمربند ایمنی، حرکت در خلاف مسیر جاده، انجام حرکات نمایشی و مارپیچ و... در چند لحظه اتفاق میافتد و یک عمر پشیمانی را به بار میآورد. این امید وجود دارد که آمار اعلامشده در این گزارش در گزارش نهایی پلیس تبدیل به رکوردی بیسابقه در کاهش تلفات جادهای همه نوروزها باشد و از رقم ٣٤٤ نفر بالاتر نرود و نوروز ٩٦ انتظارمان از خودمان و مردم، سفرهای امن بیشتری باشد.شرق