شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> پسابرجام و برداشته‌شدن تحریم‌ها فرصتی است برای استفاده بهینه در صنعت دارویی کشور. در این خصوص گفت‌وگویی با فریدون سیامک‌نژاد، داروساز با تجربه و فعال صنعت دارویی کشور داشتیم.
پسابرجام چه فرصتی را برای صنعت دارویی کشور بوجود خواهد آورد؟
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید از اول قرار بر این بود که رفع تحریم‌ها مربوط به تحریم‌های هسته‌ای باشد وگرنه تحریم‌های یک طرفه آمریکا از سال 58 با اشغال سفارت امریکا بوجود آمد. اما تفاوت این بود که در تحریم‌های یک طرفه آمریکا، کشورهای دیگر ملزم به اجرا نبودند.
ما غیر از صنعت هوایی، در تحریم‌های آمریکا، در هیچ نقطه دیگری مشکل نداشتیم. ولی تحریم‌های هسته‌ای به صورت قطعنامه شورای امنیت درآمد و تمام دنیا را ملزم به اجرا کرد و مشکلاتی به وجود آمد که خوشبختانه برداشته شد.
بعد از برجام در تمامی مسائل تسهیلات و گشایشی بوجود می‌آید. در مورد دارو بزرگ‌ترین گشایش، برداشته شدن تحریم‌های بانکی و داد و ستدی است که در زمینه دارو بوجود می‌آید. در دوره تحریم‌ها مشکل خرید مواد اولیه نبود، بلکه مشکل تبادلات مالی بود. الان در زمینه دارو با برداشته شدن تحریم‌ها به خصوص تحریم‌های بانکی به راحتی می‌توان گشایش اعتبار کرد. این باعث می‌شود که قدرت مانور سر تهیه دارو و ماده اولیه و مواد بسته‌بندی زیاد شود.
رقابت در صنعت دارویی کشور را درحال حاضر چگونه می‌بینید؟
در هر زمینه‌ای تا رقابت وجود نداشته باشد، پیشرفت بوجود نمی‌آید. اصولا رقابت باعث پیشرفت می‌شود. در مورد صنعت دارو اعتقادم بر این است که ما در مقایسه با بقیه صنایع، بعد از انقلاب بیشترین پیشرفت را در دارو داشته‌ایم. علت عمده هم این بوده که در زمینه واردات دارو سختگیری داشته باشیم.
این سختگیری باعث شده که کارخانجات دارویی داخل کشور روی پای خود بایستند ولی این، به معنی این نیست که ما جلوی واردات را بگیریم که کارخانه داروسازی داخلی پیشرفت کند. نه کسی می‌گوید که واردات به کلی غلط است و نه کسی اعتقاد به واردات لجام گسیخته دارد. از طرفی باید زمینه را برای تولیدات بیشتر فراهم کرد و از طرفی باید واردات را نیز داشت.
پیشنهاد مشخص شما در زمینه واردات دارو چیست؟
دو سالی که در دولت اول آقای خاتمی در وزارت بهداشت بودیم راهکاری را پیاده کردیم. وقتی دارو از طرف یک داروسازی برای اولین‌بار تولید می‌شود اسم تجاری دارد که به آن برند اصلی دارو می‌گویند. بعد از چند سال که پتنت آن از بین می‌رود شرکت‌های مختلف می‌توانند آن را تولید کنند. آن دارویی که بعد از رفع پتنت ساخته می‌شود، یک اسم تجاری دارد که به آن برند ژنریک می‌گویند. پس ما یک داروی برند داریم، یک برند ژنریک و ژنریک. معتقدم اگر قرار است وارداتی در مورد داروهای خارجی که تولید داخل هم دارند، داشته باشیم فقط باید اجازه دهیم که برند اصلی وارد شود.
چرا؟
برای اینکه برند اصلی یک دارو قیمتش تفاوت معناداری با قیمت داروی ژنریکی که در داخل تولید می‌شود، دارد. در برخی از داروهای برند اصلی، چون مواد اولیه وارد، تولید و بسته‌بندی می‌شود قیمت آن به نسبت دارویی که بسته‌بندی شده از خارج می‌آید و تعرفه گمرکی بالایی به آن می‌خورد، متفاوت است. در برخی موارد برند اصلی با آن چیزی که در داخل ساخته می‌شود 10 تا 15 برابر تفاوت قیمت دارد. بنابراین وقتی تفاوت قیمت معنادار شد فقط قشر خاصی می‌توانند دارو را تهیه کنند. در عین حال وجود این دارو باعث می‌شود که کارخانه داروسازی حواسش باشد که اگر کمی دست از پا خطا کند جایگزین دارد.
آیا واقعا کیفیت داروهای داخل با مشابه خارجی برابری می‌کند؟
خوشبختانه در تولیدات داروهای داخل توسط آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت کنترلی وجود دارد و سختگیری‌هایی صورت می‌گیرد. واقعیت این است که کیفیت داروی تولید داخل واقعا قابل رقابت است با داروهایی که از خارج از کشور می‌آید. به طور مثال بارها در داروخانه با این مورد برخورد داشته‌ام که فردی مراجعه می‌کرد و قطره مولتی ویتامین می‌خواست. سوال همیشه این بود؛ خارجی یا داخلی؟ پاسخ همیشه خارجی. قیمت خارجی مثلا 3500 تومان بود و داخلی هم تقریبا همین قیمت را داشت. در مقطعی برخی از مولتی ویتامین‌های خارجی وارداتی 17500 شد.
همان فرد دوباره مراجعه می‌کرد و درخواست مولتی ویتامین خارجی می‌کرد. با شنیدن قیمت جدید دارو سوال می‌کرد فرقی هم با مشابه داخلی دارد؟ این یعنی فرد توان پرداخت آن را ندارد. اینطوری در داروخانه هم جنس خارجی و برند اصلی بود و هم تفاوت معنادار و برای کسی که توان خرید داشت بازارش بوجود آمده بود. جلوی برند اصلی دارو را نمی‌توان گرفت، که اگر گرفته شود هر روز از تهران به دبی پرواز داریم و در همان فرودگاه می‌توان دارو را خریداری و وارد کرد.
پس شما بالاخره بحث واردات برند اصلی را تایید کردید؟
بله. آن زمان ما این موضوع را در وزارت بهداشت به اجرا درآوردیم و هنوز هم وجود دارد. اجرای این موضوع در زمان دولت اول آقای خاتمی بود اما در دولت آقای احمدی‌نژاد تقریبا واردات دارو رها شد. مثلا در یک مقطع 6 نوع متفورمین خارجی در کشور وارد شد. یک نوع برند اصلی و 5 مورد دیگر برند ژنریک از یونان و قبرس و از کشورهای درجه دوم و سوم تولیدکننده دارو وارد شد. متاسفانه این فرهنگ هم در کشور ما وجود دارد که فکر می‌کنند هر جنس خارجی خوب است. اعتقاد من این است که هم رقابت بوجود بیاوریم و هم از طریق رقابت بتوانیم در صنعت دارو پیشرفت داشته باشیم. وجود داروی خارجی با برند اصلی از نظر من هیچ اشکالی ندارد اما وجود برند ژنریک خارجی برای صنعت دارویی ایران سم است.
نظرشما
آخرین اخبار