شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> «قدمهایم را تندتر برمیدارم و سعی میکنم در شمارش داروخانههای خیابان شریعتی اشتباه نکنم. حتی داروخانههایی که در کوچههای دنج قرارگرفتهاند و یا آنهایی که جزو مجموعه درمانگاهها و بیمارستان هستند نباید از قلم بیفتند.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید نقشه ماهوارهای گوگل میگوید دو و نیم کیلومتر راه آمدهام و حافظهام
میگوید در این فاصله، 14 داروخانه بزرگ و کوچک دیدهام. وقتی مسافت را بر
تعداد داروخانهها تقسیم کنیم، میبینیم که بهطور
میانگین داروخانهها
فقط 187 متر باهم فاصلهدارند! البته مشخص است که این 187 متر، میانگین است
و داروخانههای نزدیکتر هم داریم، داروخانههای دورتر هم.
مثلا در همین
خیابان شریعتی با فاصلهای کمتر از 20 متر هم داروخانههایی وجود دارند که
از قضا هیچکدام از حضور دیگری خوشحال نیستند. این خوشحال نبودن از حضور
بقیه داروخانهها فقط مربوط به این دو نیست. سعید حسینی، مدیر یکی از
داروخانههای خیابان شریعتی میگوید: «طبق ضوابط باید فاصله معقولی بین
داروخانهها باشد اما در بسیاری از نقاط تهران این فاصله رعایت نمیشود، تا
جایی که در فاصله بسیار کم چندین داروخانه باهم فعالیت میکنند و مشخصا
این موضوع روی کار آنهایی که قدیمیتر بودهاند، تاثیر میگذارد. بدون وجود
چنین مشکلی هم داروخانههای خصوصی بهسختی میتوانند به سودآوری منطقی
برسند، چه برسد به اینکه تعداد رقبا بیشتر شود و مردم بین آنها تقسیم
شوند.»
قانون چه میگوید؟ اینکه
داروخانهها بافاصلهای مشخص از یکدیگر فعالیت کنند و تعداد آنها با جمعیت
منطقه همخوانی داشته باشد نهفقط برای داروخانهداران که برای
قانونگذاران هم مهم بوده است تا جایی که در ماده پنج آییننامه
داروخانهها که آن را سازمان غذا و دارو در سال 89 ابلاغ کرده آمده است:
«بهشرط وﺟﻮد ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ﻣﻄﺐ ﻓﻌﺎل ﭘﺰﺷﮑﯽ ﯾﺎ درﻣﺎﻧﮕﺎه ﯾﺎ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ درﻣﺎﻧﯽ
ﺗﺎ ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺷﻬﺮ ﯾﺎ روﺳﺘﺎ ﺑﻪ ازای ﻫﺮ 7000 ﻧﻔﺮ ﯾﮏ ﺑﺎب داروﺧﺎﻧﻪ
و از ﭘﺎﻧﺼﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ازای ﻫﺮ 6000 ﻧﻔﺮ از ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺷﻬﺮ،
اﺟﺎزه تاسیس ﯾﮏ ﺑﺎب داروﺧﺎﻧﻪ داده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.»
البته
این ماده تبصرهای هم دارد که میگوید: «در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻪ
ﺗﻌﺪاد داروﺧﺎﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺣﺪﻧﺼﺎب ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺮاﺗﺐ در ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن داﻧﺸﮕﺎه
ﺑﺮرﺳﯽ و اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.»
در
ماده 17 این آییننامه هم به فاصله مجاز داروخانهها از یکدیگر
پرداختهشده و این فاصله طبق جدولی مشخصشده است. به این شکل که در مناطقی
که تا 250 هزار نفر جمعیت دارند فاصله داروخانهها باید حداقل 50 متر باشد و
اگر جمعیت به 250 هزارتا 500 هزار نفر برسد این فاصله باید تا 100 متر
رعایت شود و در شهرهایی که جمعیت بیش از 500 هزار نفر است این فاصله به 200
متر میرسد. در تبصره این ماده آمده: «اﺣﺘﺴﺎب ﻓﺎﺻﻠﻪ داروخانهها از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ
از وﺳﻂ درب ورودی اﺻﻠﯽ داروﺧﺎﻧﻪ مبدا ﺗﺎ وﺳﻂ درب ورودی اﺻﻠﯽ داروﺧﺎﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ
از کوتاهترین ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻞ ﻋﺒﻮر ﻋﺎﺑﺮ پیادهبر اﺳﺎس ﻋﺮف ﻣﺤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد
(ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻋﺮف ﻣﺤﻞ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ داﻧﺸﮕﺎه میباشد).» البته تبصره بعدی اجازه وجود
استثناها داده و نوشته: «در ﻣﻮارد ﺧﺎص و ﺑﺎ رای ﻣﺜﺒﺖ ﮐﻠﯿﻪ اﻋﻀﺎی ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن
ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﻮاﺻﻞ ذکرشده ﺣﺴﺐ ﺷﺮاﯾﻂ وﯾﮋه امکانپذیر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.»
شاید
برای خیلیها این سوال به وجود بیاید که باوجود چنین قوانین روشنی که حتی
نحوه محاسبه فاصله را بهدقت مشخص کردهاند پس چطور داروخانههایی با فواصل
کمتر از این، در خیابانهای شلوغ تهران بهراحتی مشغول فعالیت هستند. شاید
جواب این سوال در تبصره یک ماده هفده آییننامه باشد که در آن آمده:
«درصورتیکه ﺣﺪاﻗﻞ 10 ﻣﻄﺐ ﻓﻌﺎل ﭘﺰﺷﮑﯽ در ﻓﻮاﺻﻞ ذکرشده ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺟﺪول در
ﺣﺮﯾﻢ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ داروﺧﺎﻧﻪ داﯾﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، داﻧﺸﮕﺎه در ﺻﻮرت تایید ﻣﯽ
ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای تاسیس ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺤﻞ داروخانههای ﺑﻌﺪی ﺑﻪ ازای ﻫﺮ 10 ﻣﻄﺐ ﻓﻌﺎل
ﯾﮏ داروﺧﺎﻧﻪ تصمیمگیری ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﺎﺻﻠﻪ داروﺧﺎﻧﻪ ﺟﺪﯾﺪ از داروﺧﺎﻧﻪ
ﻣﻮﺟﻮد 50 ﻣﺘﺮ میباشد. داﻧﺸﮕﺎه میتواند در ﺻﻮرت ﻟﺰوم ﻣﺮاﺗﺐ را ﺟﻬﺖ اﺧﺬ ﻧﻈﺮ
ﻣﺸﻮرﺗﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ارﺟﺎع ﻧﻤﺎﯾﺪ.»
متولیان چه میگویند؟ سعدالله
پرویزی رئیس اداره مواد و داروهای تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره
نحوه تفسیر این تبصره میگوید: «فاصله داروخانهها بستگی به شهر دارد اما
در حالت کلی فاصله یک داروخانه از داروخانه بعدی 200متر است. اگر داروخانه
سوم بخواهد وارد حریم 200متری دو داروخانه دیگر شود باید حداقل 10 مطب در
شعاع داروخانهها فعال باشند.
در حال حاضر خیابانی مانند شریعتی آن هم در
قسمتهای شلوغش این تعداد مطب را دارد. در این خیابان در فاصلههای بسیار
کم ساختمان پزشکان وجود دارد و در هرکدام از آنها چندین مطب دایر است.
بنابراین تا زمانی که بهدقت بررسی نشود نمیتوان گفت که کار خلاف قانونی
انجامشده اما در کل باید پذیرفت که هجوم داروسازانی که مایل به دایر کردن
داروخانه در تهران هستند بسیار زیاد شده است و برای اینکه این داروسازان
در سطح کشور توزیع بشوند باید راهحلی اتخاذ کرد. متاسفانه در برخی
شهرستانهای ما سختی دسترسی به داروخانه وجود دارد.»
حرفهای او را رئیس
سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت هم تایید میکند و میگوید: «برای تاسیس
داروخانههای جدید تقاضاهای غیرمنطقی زیادی وجود دارد، اما بااینحال
نمیتوان بدون حساب و کتاب مجوز داروخانه صادر کرد. دادن مجوز تاسیس یک
نانوایی محلی هم نیاز به حساب و کتاب دقیق دارد چه برسد به داروخانه که
حساسیتهای خودش را دارد.» باوجود اینکه مسئولان وزارت بهداشت از لزوم دقت
در اعطای مجوز حرف میزنند باز هم نارضایتی داروخانهداران سر جای خودش
باقی است.
ایکاش تعداد بیماران کم شده بود مریم
سعیدی که یکی از آنهاست و از سال 75 در خیابان شریعتی مشغول اداره
داروخانه بوده میگوید: «مشخص است که تعداد داروخانهها مطلوب نیست.
مشتریهای ما نسبت به چند سال پیش یکسوم شدهاند. دلیل این موضوع چه چیزی
میتواند باشد؟ آیا تعداد بیماران کم شدهاند یا نیاز مردم به دارو کم شده؟
ایکاش چنین چیزی باشد اما من اینطور فکر نمیکنم. کار دارد تا جایی بالا
میگیرد که بسیاری از همکاران ما تصمیم به ترک این شغل میگیرند یا ترجیح
میدهند مجوزشان را به کسانی اجاره دهند که بیشتر در کار فروش لوازم آرایش
هستند و میتوانند از پس مخارج بربیایند. البته مشکلات ما فقط مربوط به
تعداد داروخانهها و فاصله آنها از یکدیگر نیست. وضعیت تسویهحساب
بیمهها، ارائه دارو توسط خود پزشکان و یا در مراکز بهداشتی و درمانی، فشار
مالیات و... همه اینها روز به روز بیشتر کمر ما را خم میکنند. به جرئت
میتوانم بگویم که در حال حاضر چیزی که داروخانههای خصوصی را سرپا نگه
میدارد فروش لوازمآرایشی و بهداشتی و داروهای ترکیبی است.»
باوجود اینکه
افرادی چون رئیس انجمن داروسازان هم با این حرفها موافق هستند و هر از
چند گاهی در گفتوگو با رسانههای مختلف از مشکلات اقتصادی فراوان اداره یک
داروخانه میگویند این سوال به ذهن میرسد که اگر داشتن داروخانه در تهران
آنطور که باید وشاید صرفه اقتصادی ندارد پس چرا اینهمه متقاضی برای آن
وجود دارد؟ ستاره که یکی از آنهاست و نمیخواهد نام خانوادگیاش منتشر شود
میگوید: «معلوم است که داروخانهها هنوز هم سود میکنند اما خب این سود
مثل گذشته نیست. قبلا مردم در داروخانهها صف میایستادند ولی الآن در کمتر
داروخانه معمولی صف طولانی دیده میشود.
این به نفع مردم است ولی اگر
داروخانه داران را هم جزو مردم حساب کنیم باید فکری هم به حال آنها کرد و
مشکلات زیادی را که ربطی هم به تعدادشان ندارد برطرف کرد. این روزها
همهچیز سخت شده اما بازهم داشتن یک داروخانه در تهران هرچقدر هم سخت، بهتر
از داشتن داروخانه در شهرستانهاست. چراکه مردم اینجا پول بهتری برای مواد
دارویی و بهداشتی لوکس میپردازند تا مردم شهرستانها. از طرفی جمعیت
تهران با هیچ شهر دیگری قابلمقایسه نیست بنابراین من و خیلیهای دیگر
مانند من ترجیح میدهیم باوجود تمام این مشکلات در تهران داروخانه داشته
باشیم.»