شفا آنلاین>سلامت>جامعه پزشکی-همایشها> درباره فاکتورهای خطر ابتلا به گرفتگی عروق قلبی، می‌توان به قند، چربی و فشار خون بالا، استعمال سیگار و برخورداری از زمینه‌های ژنتیکی، اشاره کرد.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید اگر
فردی از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به این عارضه باشد، حتی اگر فاکتورهای دیگر
نظیر چربی و فشار خون بالا در وی دیده نشود، ممکن است گرفتار تصلب شرایین
شود، درواقع ژنتیک نقش پررنگی را در این میان بازی میکند. اگر اقوام درجه
اول یک شخص در سنین پایین‌تر دچار ناراحتی‌های قلبی نظیر سکته شوند، لازم
است تحت چکاپ قرار بگیرد. پرونده این شماره به بررسی عواملی که منجر به
ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود، پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.باتری‌هایی که زندگی را نجات می‌دهد!
مسعود اسلامی، متخصص قلب و عروق و دبیرعلمی انجمن آترواسکلروز ایران درخصوص ملاحظات درمانی در بیمارانی که از باتری قلب استفاده می‌کنند، گفت: «یکی از مباحث مهم، مربوط به بیمارانی است که مشکل قلبی داشته و دچار کندی ضربان و ایست قلبی هستند. یعنی زمانیکه این بیماران قصد دارند، اعمال جراحی غیرقلبی هم انجام دهند. برای بیمارانی که از باتری‌های قلبی استفاده می‌کنند، باید مراقبت‌ها و ملاحظات ویژه‌ای لحاظ شود، تا حین جراحی دچار مشکل نشوند. چراکه برخی اقدامات روی باتری قلب تاثیر می‌گذارد و ممکن است باتری قلبی در زمانی که نیاز است کار خود را انجام ندهد و بیمار جان خود را از دست بدهد.»
وی افزود: «همکاران جراح در اعمال جراحی از دستگاهی تحت عنوان الکتروکوتر استفاده می‌کنند، این دستگاه باعث جلوگیری از خونریزی می‌شود. دستگاه الکتروکوتر به علت ایجاد امواج روی باتری‌های قلبی تاثیر گذاشته و مانع از عملکرد صحیح باتری‌های قلبی می‌شود. از طرف دیگر، استفاده از جریان‌های الکتریکی ضمن اعمال جراحی، ممکن است باعث شود مدارهای الکتریکی باتری‌های قلبی بسوزد و بیمار را با خطرات جدی مواجه کند. بنابراین نیاز است، باتری قلبی بیمار قبل از اعمال جراحی توسط متخصص قلب برنامه‌ریزی و تنطیم شود ، تا در اثر جریان الکتریکی دچار مشکل نشود.»
شوک‌هایی که خطرآفرین است!
دبیرعلمی انجمن آترواسکلروز ایران گفت: « درمورد این بیماران مساله دیگری هم وجود دارد اینکه گاهی برای این بیماران از باتری‌هایی استفاده می‌شود که آی‌سی‌دی نام دارد. اینها دستگاه‌هایی هستند که شوک می‌دهند. یعنی اگر فردی دچار ایست قلبی بشود، این باتری‌ها به صورت هوشمند تشخیص داده و شوک می‌دهند و بیمار به زندگی برمی‌گردد. بنابراین امکان دارد که جریان‌های الکتریکی که از دستگاه‌های دیگر بر باتری‌های قلبی وارد می‌شود، توسط باتری آی‌سی‌دی به‌طور اشتباه ایست قلبی برداشت شده و آن را نامنظمی قلبی تشخیص بدهد و بیمار را بیهوده درحین عمل جراحی شوک بدهد.
مثلا جراح در حال جراحی کیسه صفرا است، اما دستگاه آی‌سی‌دی بیمار به‌طور مکرر به قلب او شوک وارد میکند. شوک‌هایی که بیهوده وارد می‌شود، بیمار را دچار مشکل میکند. اینگونه بیماران هم باید قبل از جراحی توسط متخصص قلب به‌طور کامل بررسی شوند تا منجر به عملکرد نامناسب حین اعمال جراحی نشوند. بیمار باید قبل از جراحی تمام اطلاعات خود درخصوص سلامتی و یا استفاده از چنین دستگاه‌هایی را گزارش دهد تا برنامه‌ریزی صورت گیرد. حتی بعداز جراحی هم باید تنظیمات دیگری بر روی باتری قلبی انجام شود، تا دستگاه به حالت اولیه برگردد.»
این بیماران از امآرآی محروم هستند
اسلامی گفت: « یکی از اقداماتی که در محیط بیمارستانی برروی بیماران قلبی که از باتری استفاده می‌کنند، تاثیر منفی دارد، ام‌آر‌ای است. درواقع در اکثر بیمارانی که از باتری قلبی استفاده می‌کنند، قرار گرفتن در معرض جریان‌های میدان‌های مغناطیسی قوی مانند ام‌آر‌ای، مضر است. به این بیماران توصیه می شود که امآرآی انجام ندهند. در دو سال اخیر باتری‌هایی به بازار آمده که بیمار با آنها می‌تواند امآرآی انجام دهد. این باتری‌ها ام‌آر کامپتیبل هستند. اگر فردی در دوسال از باتری‌هایی استفاده کرده که پزشک توصیه کرده است که می‌تواند، باتری قلبی استفاده کند، مشکلی وجود ندارد. اما اگر باتری قلبی مقاوم به امآرآی نباشد، انجام آن ممنوع است. رادیوتراپی هم برای این دسته از بیماران ممنوع بوده و توصیه نمی‌شود. چراکه باتری‌ها را از کار می‌اندازد. دروصرت امکان می‌توان از شیلدهای سربی استفاده شود، تا اشعه به باتری برخورد نکند. یا اینکه جای باتری عوض شود.»
فاکتورهای خطرزای بیماری قلبی شناخته شود
بابک حیدری اقدم، متخصص قلب و فلوشیپ اینترونشنال و کاردیولوژی و عضو هیات مدیره انجمن آترواسکلروز ایران درخصوص شیوع بیماری‌های قلبی و عروقی گفت: « درمورد ابتلا به بیماری قلبی و عروقی چند فاکتور خطرزا و اصلی وجود دارد که منجر به بیماری قلبی و عروقی و مخصوصا تنگی‌ها و انسداد عروق و حملات قلبی می‌شوند. شاخص‌‌ترین فاکتورها چربی خون، فشارخون، قندخون، مصرف سیگار، چاقی، بالارفتن سن و کم‌تحرکی است. »
وی افزود: «افرادی که قندخون بالا دارند و دیابتیک هستند، به شدت مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی بوده، مخصوصا اگر تحت کنترل نباشند. بیماران مبتلا به فشارخون و چربی خون بالا که درمان مناسب نمی‌گیرند، درمعرض خطر هستند. مصرف سیگار هم تمام این فاکتورها را تشدید میکند. این فاکتورها قابل کنترل است. برخی فاکتورها دست ما نیست. بالارفتن سن و مذکر بودن به نوبه خود فرد را بیشتر به بیماری‌های قلبی مبتلا میکند.»
حیدری اقدم ادامه داد: «به‌طورکلی می‌توان از رشد فاکتورهای قابل کنترل کاست. چراکه اینها قابل کنترل و پیشگیری هستند، به‌تبع آنها آمار بیماران قلبی هم پایین می‌آید. اگر جلوی بروز بیماری گرفته شود، هم هزینه و هم عوارض آن کمتر است.
بروز بیماری های قلبی عروقی در دهه اخیر بیشتر شده است. علت آن نیز تغییر شیوه زندگی است. زندگی امروزی ماشینی شده و مردم کمتر تحرک دارند. ارتباطات به صورت پشت میزی درآمده که به‌تبع آن وزن افزایش پیدا کرده و چربی خون بالا می‌رود. ورزش کردن در افرادی که هیچکدام از فاکتورهای خطر را ندارد، نیز موثر است.
یعنی در افراد ورزشکار آمار ابتلا به بیماری قلبی و عروقی نسبت به سایر افراد کمتر است.» این متخصص قلب و فلوشیپ اینترونشنال و کاردیولوژی گفت: « کم تحرکی و تغییر نوع غذای مردم، استفاده از چربی‌های مختلف در غذا و سرخ کردن آنها، به علاوه استرس‌های فراوان باعث شده که تعداد مبتلایان به بیماری‌های قلبی و عروقی نسبت به گذشته افزایش پیدا کند.
درصد واقعی این آمار مشخص نیست. اما بیماری های قلبی و عروقی یکی از سه عامل مهم مرگ و میر در ایران است. در برخی بررسی‌ها هم دومین عامل بوده است. در آمار بررسی علل فوت پزشکی قانونی نیز جزو اولین عوامل مرگ‌ومیر انسان‌ها بوده است.» حیدری اقدم ادامه داد: « تغییر شیوه زندگی می‌تواند جلوی بروز بیشتر بیماری قلبی و عروقی را بگیرد. از جمله عوامل مهم ابتلا به این بیماری می‌توان ژنتیک را نام برد. افرادی که خویشاوند درجه یک آنها بیماری قلبی دارد، استعداد بیشتری برای ابتلا به آن دارند. حتی اگر هیچکدام از فاکتورهای خطر را نداشته باشند. افرادی که برای چکاپ مراجعه می‌کنند، اگر سابقه فامیلی بیماری قلبی در اقوام درجه یک، به‌خصوص حملات قلبی، سکته و ایست قلبی در سنین زیر 60 سال داشته باشند، بررسی‌ها با وسواس بیشتری صورت می‌گیرد. بنابراین افرادی که سابقه فامیلی مشکلات قلبی دارند، حتی بدون علامت باید مرتبا برای چکاپ به متخصص قلب و عروق مراجعه کنند.»
فشارخون بدون علامت است!
وی گفت: « فشارخون یکی از فاکتورهای خطرزایی است که بدون علامت است. در بیشتر موارد در معاینات روتین کشف می‌شود. مثلا بیمار برای سرماخوردگی یا چکاپ دیگری مراجعه میکند، بعداز آن مشخص می‌شود که فشارخون دارد. نبود علامت منجر می شود که دیر مراجعه کنند. اینها معمولا زمانی مراجعه می‌کنند که برخی عوارض فشارخون مانند نارسایی قلبی و سکته قلبی بروز کرده است. فشارخون جزو مواردی است که بدون علامت است و باید همواره چک شود.»
حیدری اقدم تصریح کرد: «مصرف دارو یکی از عواملی است که برای کنترل و کم کردن عوارض فشارخون لازم است. برخی بیماران به علت نداشتن علامت از مصرف دارو خودداری می‌کنند. این یک تفکر غلط است. چراکه اگر داروی فشارخون مصرف نشود، فشارخون بالا تاثیرات بدی روی مغز، کلیه، چشم و قلب می‌گذارد. بیش از 50 درصد بیمارانی که دیالیز می‌شوند، از پیشرفت فشارخون خود جلوگیری نکرده‌اند. بعداز مراجعه به پزشک و مصرف دارو همواره باید تحت نظر پزشک چکاپ شوند. زیرا برخی از آنها حین مصرف دارو، فشارخون خود را اندازه نمی‌گیرند.»
وی گفت: « تغییر و افزایش دوز دارو باید با نظر پزشک باشد. افراد فشارخونی باید شیوه زندگی خود را عوض کنند. الگوی بی‌ام‌آی بدنی، شیوه خوبی برای کنترل وزن است. به ازای هرکیلو کاهش وزن، یک دهم تا دو دهم درجه از فشارخون نیز کاهش پیدا میکند. افزایش میزان فعالیت بدنی امکان افزایش فشارخون را دارد. اما 24 ساعت بعداز ورزش فشارخون پایین می‌آید که اثرات طولانی مدتی دارد. بنابراین برای این دسته از بیماران ورزش توصیه می‌شود.»
این متخصص قلب و عروق ادامه داد: « رژیم غذایی مهم است. محدودیت مصرف نمک کمک شایانی به بهبود بیماران میکند. وقتی احساس می‌شود غذا کم نمک است، نباید نمک اضافه کرد. استفاده از فست‌فودها هم عاملی مخرب درجهت برهم خوردن رژیم غذایی سالم است.»
حیدری اقدم فشارخون را وابسته افزایش سن دانست و گفت: «علاوه بر برخی فاکتورهای خطر در سن بالا، سفتی عروق هم باعث ابتلای بیماری به فشارخون می‌شود. جدار عروق با افزایش سن احتمال ایجاد فشارخون را افزایش می‌دهد.»
وی گفت: « تنگی نفس به هنگام فعالیت و احساس درد در قفسه پشت جناغ سینه، از بارزترین علائم ابتلا به گرفتگی عروق هستند. البته بعضی بیماران در عین اینکه دچار تنگی نفس می‌شوند، علامت دیگری دال بر ابتلا به گرفتگی عروق نشان نمی‌دهند و شاید در تست‌های اولیه هم مشخص نشود. به همین علت، آمارها نشان می‌دهند، یک پنجم افرادی که به دنبال سکته قلبی به بیمارستان مراجعه می‌کنند، قبل از آن علامتی نداشته‌اند.»
نظرشما
آخرین اخبار