شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> به نظر میرسد خوانش درستی از یکی از برنامههای تحول نظام سلامت در زمینه فراوردههای خونی صورت نگرفته، چراکه تعرفهگذاری این فراوردهها که در سال جاری اجرایی شد، امروز حاشیههایی به پا کرده است.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید طبق آنچه مردم
میگویند، سازمان انتقال خون قرار است خونی را که خود آنها با هدف خیر اهدا
میکنند، دوباره به آنها بفروشد. اخبار رسیده هم حکایت از این دارد که
بیماران نیازمند به انجام اعمال جراحی، قبل از فرایند جراحی باید
واحدهای
خونی مورد نیاز خود را رزرو کنند و پول آن را بپردازند. یک مورد به شدت
جنجالی این است که پول فرآوردههای خونی حتی درصورت عدم مصرف هم گرفته
میشود، اما سازمان انتقال خون این مورد را شدیدا تکذیب میکند.
برخی
کارشناسان هم معتقدند که اصلا خون نباید رایگان باشد. موسس انجمن علمی
انتقال خون یکی از این افراد است که به سپید میگوید: «حتی در اروپا و
آمریکا هم فراوردههای خونی رایگان نیستند و این فراوردهها فقط در کانادا
رایگان است که آنهم به دلیل پوششدهی مناسب بیمههای آنجا است.» جهانگیر
احمدی ادامه میدهد: «اگر موردی به صورت مستند دیده شده که از بیمار پول
خون مصرف نشده را اخذ کردهاند، اینجا بیمارستان دچار تخلف شده است و باید
پیگیری شود.»
پوشش بیمهای مناسب نیست احمدی
در ادامه ریشه اصلی مشکل فراوردههای خونی در ایران را نحوه پوششدهی ضعیف
بیمهها عنوان میکند و ادامه میدهد: «مثلا در آمریکا ممکن است برخی
اعمال جراحی توسط بیمهها پوشش داده نشوند، اما تمام اعمال مربوط به
فراوردههای خونی در این کشور تحت پوشش بیمهها قرار دارند. اینکه چرا در
ایران بابت فراوردههای خونی باید پول پرداخته شود، مسالهای است که از
سالهای پیش در سطح کلان وزارتخانه مورد بحث قرار گرفته و درنهایت تصمیم
کارشناسی شده، این بوده که پولی باشد و سازمان انتقال خون هم با توجه به
شرایط مختلف، تعرفههایی را منظور کرده است.»
وی ضمن اظهار خرسندی از اینکه
از گوشه و کنار اخباری به گوش میرسد مبنیبر اینکه بیمهها پوشش خدمات
فراوردههای خونی را پذیرفتهاند، تصریح میکند: «اما اینکه بیمهها واقعا
در عمل نیز پایبند به تعهدات خود باشند، محل مناقشه است.»
وی با بیان اینکه برخی فراوردههای خونی قابلیت انتظار برای مصرف دوباره
دارند، اضافه میکند:«پلاکت را بیشتر از 3 یا 5 روز نمیتوان نگهداری کرد،
گلبول قرمز را با مواد نگهدارنده جدید میتوان تا 35 روز نگهداشت. مشروط
به اینکه مطابق شرایط استاندارد، بیش از نیم ساعت خارج از شرایط ایدهآل
باقی نمانده باشد.»
عضو
هیات مدیره انجمن بیمارستانهای خصوصی ایران و مدیرعامل بیمارستان طوس با
تاکید بسیار، اخذ پول از بیمار قبل از مصرف فراورده خونی را رد میکند و
به سپید میگوید: «از آنجاکه خون و فراوردههای خونی کم است، سیاستها
بهگونهای است که در این زمینه اسراف صورت نگیرد. لذا اگر خون مصرف نشود،
آن را از چرخه درمان خارج نمیکنند.»
علیرضا صفایی با یادآوری اینکه قرار
بود هزینه فراوردههای خونی برای بیمارستانهای خصوصی دو برابر باشد،
میگوید: «بعد از پیگیریهای صورت گرفته، وزارت بهداشت این قانون را لغو و
هزینههای آن را برابر با بیمارستانهای دولتی قرار داد. سازمان انتقال خون
نیز این مساله را پذیرفت.»
گذشته
از اینکه آیا تفسیر مردم از قانون تعرفهگذاری فراوردههای خونی درست است
یا نادرست، آنچه در عمل اتفاق افتاده نوعی ابهام در زمینه افزایش پرداختی
از جیب مردم در این زمینه است. مدیرعامل بیمارستان طوس این مساله را
نمیپذیرد و معتقد است که حتی اگر فراورده خونی مورد مصرف بیمار قرار گیرد،
بیمههای پایه پرداخت هزینههای آن را تقبل میکنند و بیماران
صورتحسابهای خود را از بیمه پایه دریافت میکنند.
وی با این استدلال
فرایند درمان خونی بیماران را رایگان میخواند و میگوید: «خوشبختانه امروز
اقشار کمدرآمد نیز تحت پوشش بیمه سلامت هستند و نگرانی از بابت پرداختی
ندارند.» وی با توضیح اینکه تعرفههای فراوردههای خونی براساس نوع فراورده
با ضرایب K مشخص و با رقم 8800 تومان به ازای هر ضریب عرضه میشود، ادامه
میدهد: «ضریب گلبول قرمز متراکم 5/3، پلاکت 5/2، پلاسما 2/2 و سایر
فراوردههای خونی ضرایب مختلفی دارند که درنهایت این ضرایب در 8800 تومان
ضرب میشوند.» صفایی با بیان اینکه درکل به صورت متوسط هر واحد برای بیمار
بین 20 تا 30 هزار تومان تمام میشود، تصریح میکند: «هزینههای زیادی
ازسوی سازمان انتقال خون از کیسه خون گرفته تا مراحل آزمایشگاهی به عهده
بیمههای پایه گذاشته شده که بیمههای پایه نیز در هیات دولت این مساله را
پذیرفتهاند.»
عضو
هیاتمدیره انجمن بیمارستانهای خصوصی ایران راهکار سامان یافتن مسائل
مالی فراوردههای خونی را، انتقال مستقیم پول از سازمان انتقال خون به
بیمههای پایه میداند و خاطرنشان میکند: «از آنجاکه این پروسه هیچ
انتفاعی برای بیمارستان ندارد، بهتر است میزان خونی که بیمار مصرف کرده به
صورت یک گواهی تنظیم شود و بیمههای پایه به صورت مستقیم با سازمان انتقال
خون طرف حساب باشند. البته گردش مالی ناشی از فراوردههای خونی در حدی بالا
نیست که تاخیر پرداخت آن ازسوی بیمهها منجربه آسیب آنها شود.»
برخی پزشکان، متهم ردیف اول مسئول
مراقبت از خون سازمان انتقال خون ضمن طبیعی خواندن
پروسه دریافت پول از بیمار بعد از مصرف فراورده خونی، میگوید: «مشکل اصلی
اینجاست که متاسفانه ما برای برخی جراحیها رزرو بیش از اندازه ایجاد
میکنیم.» محمدرضا بلالی ادامه میدهد: «در کتابها و مراجع معتبر این
حوزه، جدولی تحت عنوان msbos وجود دارد که در آن به صورت کامل حجم فراورده
خونی مورد نیاز برای هر جراحی مشخص شده است. اما آنچه در ایران اتفاق
میافتد حکایت از این دارد که خیلی افراد هیچگونه اطلاعی از این جدول
ندارند. کمااینکه برای برخی اعمال جراحی مانند پارگی تاندون انگشت که هیچ
نیازی به خون ندارند، ارتوپدهای ما خون رزرو میکنند.»
وی ضمن یادآوری
دسترسی پایینی که نسبت به گروههای خونی منفی وجود دارد، تصریح میکند:
«برای اینکه بتوانیم همه نیازها را پوشش دهیم، فرایند بازگشت این گروههای
خونی را مشروط به رعایت زنجیره دمایی، میپذیریم. چراکه کیسه خون نباید قبل
از اینکه به بیمار تزریق میشود، بیشتر از 30 دقیقه در دمای محیط قرار
گیرد. برای گروههای خونی مثبت هم ممکن است طبق برخی دستورالعملها، خون
بروز رسانی شود و به چرخه بازگردد.»