شفا آنلاین>اجتماعی>به طور کلی حقوقدانان حريم را چنين تعريف کردهاند: آن مقداري از مساحتهاي مجاور كه براي دوام و بقاي رقبه احياء شده در اراضي موات، عرفاً و عادتاً ضروري است كه تعيين آن بر حسب تشخيص عرف و اهل خبره يا كارشناس باشد
به گزارش
شفا آنلاین، در صورتي كه كسي بوسيله احياي اراضي موات، باغ، منزل، مزرعه، چاه آب و
يا قناتي احداث کند و مقداري از اراضي موات که براي كمال انتفاع، به خودي
خود حريم آن ميشود؛ بنابراين ركن مشترك تعريف حريم عبارتست از ١- حريم در
املاك وجود دارد ٢- حريم در پيرامون املاك است نه ساير فضاهاي فوق و نه
تحتاني ٣- حريم براي كمال انتفاع است ٤- حريم براي جلوگيري از ورود ضرر است
٥- حريم براي حفاظت از ملك است.... بعد از این
تعریف حقوقی حریم حال آن را
از دیدگاه قرآنی و قوانین بینالمللی بررسي خواهيم كرد.
١) بررسي حریم
ازمنظر قرآن کريم: در ١٤ قرن پيش در دين مبين اسلام رعايت حريم
انساني و ممنوعيت ورود به منازل افراد بسيارتاکيد شده است؛ سنت و سيره
پيامبر(ص) سرشار از چنين سفارشاتي بوده ومردم را به رعايت حقوق همديگر
توصيه ميكرد. آيات ٢٧ و ٢٨ سوره نور بارزترين نمونه حمايت از حريم افراد
است که در قرآن کريم به صراحت بيان شده است و تاکيد فراوان به عدم تجاوز و
تجسس در امور داخلي ديگران كرده است؛ مانند آيه ١٢ سوره حجرات.
همچنين پيامبر(ص) براي مصونيت اموال ديگران روايت «الناس مسلطون علي
اموالهم» را نقل كرده و خود در حفظ اموال افراد ودر ورود به منزل ديگران
بسيار مراعات ميكرد.... آبرو ازجمله عواملي است که در قرآن در آيه ٥٨ سوره
احزاب و آيه ١١ تا ١٧ سوره نور به آبروي مالي وجاني افراد پرداخته و از
عدم دستبرد و عدم افشاي آن سخن گفته است.... و در بحث حريم در جاي
ديگر قرآن کريم از مومنان ميخواهد که ديگران را مورد تمسخر خويش
قرار ندهيد که شايد قوم مسخره شده بهتراز شما باشد؛ يعني حفظ حريم آبرو
افراد یک جامعه.... ٢) بررسي حریم بر اساس کنوانسيونها و قوانين
بینالمللی: تقريبا تمام اسنادي که تا الان در قالب حقوق بشر به تصويب
رسيده است به اين مسأله اشاره دارد که انسان ازحقوق وآزاديهايي برخوردار
است که بايد از آن حمايت کرد و تمام دولتها موظفند در صورت مشاهده نقض اين
قوانين از حقوق حقه افراد دفاع کنند.
ازجمله آن حقوق ميتوانيم به حق
برحريم خصوصي، احترام به زندگي شخصي و... که در اسناد و کنوانسيونها
بينالمللي در رعايت آن بسيار تاکيد شده است یاد کنیم. اين موضوع را
کشورهاي اروپايي به پيروي از مقررات جهاني و متناسب با فرهنگ و سنتهاي
داخلي و رعايت حريم خصوصي در قوانين ملي خود مورد توجه قرار
دادهاند.
مانند ماده ٣ و ١٢ اعلاميه جهاني حقوق بشر ١٩٤٨ و ماده ١٧
ميثاق بينالمللي حقوق مدني و سياسي ١٩٦٦ و ماده ١٦ مجمع عمومي سازمان ملل
متحد که تجاوز به حريم خصوصي افراد و تجسس را ممنوع اعلام کرده است. همچنين
کنوانسيون حقوق کودک ١٩٨٩ به طورکلي در سطح منطقهاي اسنادي که در ارتباط
با حقوق بشر به تصويب رسيدهاند بر حريم خصوصي و حمايت از آن بسيار تاکيد
كردهاند؛ ازجمله ماده ٤ و ١١ کنوانسيون آمريکايي حقوق بشر ١٩٦٩ که
در تفسير اين قوانين چنين ميتوان استنباط کرد که هر کس حق دارد
زندگي و شرافت افراد را محترم شمرده و در مقابل تعرضات، قانون از
آنها حمايت کند.
ماده ٨ کنوانسيون اروپايي حقوق بشر و ماده ١٨ اعلاميه
اسلامي حقوق بشر قاهره که در تفسير اين قوانين ميتوان چنين بيان کرد: هر
کس اين حق را دارد که حرمت زندگي و مکاتبات خصوصي آن حفظ مانده و حکومتها
حق مداخله درآن را ندارند؛ مگر به حکم قانون؛ پس عدم جاسوسي در حريم ديگران
و حفظ استقلال افراد بسيار حائز اهميت است و تاثير اين قوانين بينالمللي
در قانون اساسي ايران و در اصل ٢٢ و٢٣ و ٢٥ به روشني بيان شده است.... حتی
کنوانسیون رفع تبعيض از زنان که در ١٨ دسامبر ١٩٧٩ توسط مجمع عمومی سازمان
ملل متحد تصویب شد.
و برخي از اين مواد را که با حريم خصوصي بالاخص حرمت
زنان جامعه است را مورد بررسي قرارداده است؛ ازجمله ماده ٤ کنوانسیون،
تدابیر ویژه و موقتی برای ایجاد فرصتهای برابر و حمایت از زنان تا رفع
تبعیض از آنها که تمامی سخنان این ماده رفع تبعیض علیه زناني است که جامعه
در حضور پررنگي دارند که موضوع را میتوان در ماده چنین تفسیر کرد:
اولاً اتخاذ تدابیری توسط دولتها برای حمایت از مادر و زن و اقداماتی که
باعث جبران رفع تبعیض نسبت به زن که تا حالا انجام پذیرفته؛ ثانیاً این
تدابیر باید توسط دولتها و افراد پذیرفته شود و به موازات آن کوششهایی
انجام گیرد جهت ایجاد فرصتهای برابر برای زنان که با اصل بیست و یکم قانون
اساسي يعني «ایجاد زمینه مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و
معنوی او» تطبیق دارد.شهروند