شفا آنلاین>جامعه پزشکی-همایش ها> برای اولین بار در ایران به طور همزمان پنجمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران با همکاری پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی و دومین کنگره بینالمللی جراحیهای چاقی و متابولیک با همکاری مرکز تحقیقات جراحیهای کمتهاجمی از تاریخ 25 تا 27 آذر در سالن شهید غرضی بیمارستان میلاد برگزار شد.
مصرف غذاهای سالم هم کنترل شود به گزارش
شفا آنلاین به نقل از سپید ،فریدون
عزیزی، رئیس پنجمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران دراین کنگره با
اشاره به این که بیش از 24 میلیون نفر از جمعیت 75 میلیونی ایران مبتلا به
اضافه وزن و یا چاقی هستند، گفت: «مقابله با چاقی کودکان نباید به نوجوانی
موکول شود، بلکه باید از دو تا سه سالگی آغاز و در سنین سه تا پنج سالگی با
جدیت پیگیری شود.
هر چه سن افزایش یابد، مقابله با چاقی سخت تر می شود، به
همین جهت دبیرکل سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که کشورها باید
اقدامات پیشگیرانه خود را از سنین کودکی و مدرسه آغاز و برنامه های مدونی
در این زمینه طراحی کنند.»
به
گفته عزیزی: «آمارها حاکی از آن است که هیچیک از کشورها نتوانستهاند، به
طور کامل روند چاقی را متوقف کنند، زیرا سبک زندگی افراد تغییر کرده و
رژیم غذایی ناسالم در بین جوامع افزایش یافته است. با توجه به این امر،
رسانهها و صنایع غذایی باید در جهت
کاهش چاقی قدمهای لازم را بردارند.
صنایع غذایی باید به سمت تولید غذای سالم بروند و در سطح مدارس و جامعه نیز
لازم است که اقدامات زیربنایی صورت گیرد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. مشکلی
که وجود دارد، این است که ما همواره در معرض غذای زیاد قرار داریم. حتی
استفاده از غذاهای سالم هم ممکن است به علت کالری زیاد فرد را چاق کند.»
رییس
پژوهشکده غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در
رابطه با عوارض چاقی در کودکان گفت: «چاقی در کودکی زمینهساز بروز دیابت
نوع 2، سکتههای قلبی، ناباروری، فشار خون بالا و همچنین مشکلات روانی در
سنین بالاتر میشود.»
وی
با بیان این که چاقی کودکان در حوزه نظام سلامت کشور به عنوان یکی از
مسائل اساسی مطرح است، افزود: «علاوه براینکه لازم است والدین از دوران
کودکی فرزندان، اقدامات لازم را برای پیشگیری از چاقی آنها انجام دهند،
جامعه نیز باید با ایجاد محیطی مناسب از بروز چاقی و عوارض ناشی از آن که
میتواند بار سنگین هزینههای درمانی و اجتماعی را بر افراد و نظام سلامت
کشور وارد کند، برنامهریزی کند.» عزیزی به لزوم مراقبتهای لازم پیش از
دوران بارداری اشاره کرد و گفت: «سلامت مادران و پدران به ویژه مادران پیش
از بارداری در پیشگیری از بروز چاقی در کودکان بسیار حائز اهمیت است،
بنابراین باید اختلالات احتمالی در مورد میزان ویتامینها، کم وزنی و تغذیه
ناسالم مادر قبل از لقاح و بارداری و سیگار کشیدن وی مورد بررسی قرار
گیرد.» وی ادامه داد: «توجه به دیابت دوران بارداری، تغذیه مناسب مادر در
دوران بارداری، زایمان طبیعی، شیردهی، موادغذایی مورد مصرف مادر در دوران
شیردهی و همچنین تغذیه اصولی کودکان در سالهای اول زندگی میتواند از جمله
عوامل موثر در پیشگیری از چاقی در کودکان باشد.»
رئیس
کنگره پیشگیری و درمان چاقی خاطرنشان کرد: «توجه به مجموع موارد ذکر شده
در کنار اقدامات کلان دولتی و رسانهای میتواند نقش موثری در پیشگیری از
چاقی و عوارض و هزینههای ناشی از آن داشته باشد.»
آمار چاقی در کلانشهرها بیشتر است عزیزی
به انجام یک بررسی در زمینه رشد چاقی در جوامع در سطح دنیا اشاره کرد و
گفت: «نتایج بررسی روی 28 میلیون نفر در سراسر جهان در چهار دهه اخیر نشان
میدهد که اضافه وزن و چاقی به شدت رو به افزایش است. حدود سه درصد از
جمعیت افرادی که در سطح جهان شاخص BMI کمتر از 18 داشتهاند، کاهش یافته
است و جمعت افراد چاق با BMI معادل 30 حدود 7 تا 8 درصد افزایش یافته است.»
وی
بیشترین آمار چاقی را در برخی استانها ذکر کرد و گفت: « آمار چاقی در
کلانشهرها به ویژه تهران و استانهای شمالغربی و آذربایجان و یزد بیشتر
است.»
راهحل تمام مشکلات در بودجه نیست! غلامرضا
شعبانیبهار، معاونت ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان نیز دراین کنگره
گفت: « همایش پیشگیری از چاقی برای پنجمین بار است که توسط وزارت بهداشت
برگزار میشود. وزارت ورزش نیز باتوجه به ماهیت مشترکی که با این همایش
داشته، حضور پررنگی در آن دارد. دلیل آن هم مقدم دانستن پیشگیری بردرمان
است. باتوجه به افزایش چاقی در مردم و شیوع بیماریهایی مانند دیابت، ضرورت
پرداختن به فعالیتهای ورزشی بیشتر میشود. بنابراین وزارت ورزش با توجه
به تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی براینکه فعالیتهای بدنی در سلامت مردم
تاثیر زیادی دارد، سیاستگذاریهای خوبی را برای توسعه ورزش همگانی در سطح
کشور درنظر گرفته است. از جامعه پزشکی درخواست دارم، علاوه براینکه
میتوانند در دانشافزایی مردم و پیشگیری از چاقی نقش داشته باشند، درکنار
آن خودشان هم در فعالیتهای ورزشی شرکت داشته باشند. اثراتی که حضور جامعه
پزشک در اینگونه فعالیتها دارند، میتواند به نهادینه شدن فرهنگ ورزش در
کشور کمک کند.» وی افزود: «برای اینکه بتوانیم به اهداف خود برسیم و به
شاخصهای حداقلی که در سطح دنیا برای افزایش کیفیت زندگی استفاده میشود،
نزدیک شویم، باید مشارکتهای مردم را در فعالیتهای ورزشی بیشتر کنیم. این
کار از عهده وزارت ورزش به تنهایی برنمیآید. باید یک بسیج همگانی اعم از
پزشکان، شهرداری ، وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش تشکیل شود.
درغیراینصورت جزیرهای عمل کردن راه به جایی نمیبرد. میانگین زمانی که
مردم برای انجام فعالیت ورزشی روزانه صرف میکنند، 12 دقیقه است. درحالیکه
باید به 35 دقیقه برسد که درحال حاضر فاصله زیادی وجود دارد. اما
امکانپذیر است. چراکه بخشهای مختلف زمینه را فراهم کردند. آنچه که مهم
است، نقش بیبدیل رسانه در اطلاعرسانی به مردم است. باید اضافه کنم، عزم
مردم برای انجام فعالیت ورزشی ربطی به تخصیص بودجه ندارد. نباید راهحل
تمام مشکلات را در بودجه دید.»
چاقی، معضل سلامتی در قرن 21 حسین
دلشاد، رئیس دفتر تحقیقات ریزمغزیهای پژوهشگاه غدد و متابولیسم درخصوص
سخنرانی خود که درمورد نحوه غربالگری چاقی در کودکان و نوجوانان بود، گفت:
«چاقی به عنوان یک معضل سلامتی در قرن 21 تلقی میشود. در طی نیم قرن گذشته
شیوع چاقی در دنیا دوبرابر شده است. در طی سه دهه گذشته چاقی در کودکان و
نوجوانان نیز سه برابر افزایش داشته است. درحال حاضر طبق آمارهای جهانی،
حدود 43 میلیون کودک و نوجوان زیر 18 سال مبتلا به چاقی و اضافه وزن هستند.
آمارهای حاصل از مطالعات محلی و ملی در کشورما، میزان شیوع اضافه وزن و
چاقی در کودکان و نوجوانان را قابل توجه نشان میدهد و در نقاط مختلف این
اضافه وزن و چاقی بین 5 تا 35 درصد متفاوت گزارش شده است.»
وی
ادامه داد: « این مطالعات همچنین نشان میدهد که شیوع این معضل بهداشتی به
خصوص در مناطق شهری کشور به طور قابل توجهی بیشتر از مناطق روستایی است.
یکی از علل عمده این تفاوت در شیوه زندگی خانوارهای شهری و روستایی است.
کودکان و نوجوانان در مناطق شهری فعالیتهای جسمی کمتری دارند، پیروی از
شیوه زندگی ماشینی در آنها بیشتر است و الگوی تغذیه آنها به رژیم غذایی
ناسالم تغییر یافته است.»
اپیژنتیک و چاقی! دلشاد
به نقش عوامل ژنتیکی و اپیژنتیکی در چاقی افراد نیز اشاره کرد و گفت:
«اپیژنتیک، جهشی است که در ژنها ایجاد میشود و این تغییرات اپیژنتیکی
ارتباط واسطههای شیمیایی در مغز را برهم میزنند. بهطوریکه برآیند این
تغییرات، افزایش اشتها و دریافت مواد غذایی کالریزا است.» فوق تخصص غدد
داخلی و متابولیسم، اضافه وزن و چاقی مادران در دوران بارداری و قبل از آن
را هم در چاقی کودکان موثر دانست و گفت: «مادرانی که در دوران بارداری دچار
دیابت بارداری و یا اضافه وزن نامعمول
میشوند،
نوزادان با وزن بیشتر از حد طبیعی به دنیا می آورند که این پدیده در تداوم
چاقی در دوران کودکی و نوجوانی افراد بسیار موثر است. وضعیت اقتصادی و
اجتماعی جامعه نیز از طرق مختلف روی چاقی موثر است. مطالعات نشان میدهد،
خانوارهایی که وضعیت اقتصادی بهتری دارند، الگوی تغذیهای آنها بیشتر در
جهت افزایش دریافت مواد غذایی کالریزا سوق پیدا میکند.» به عقیده رئیس
دفتر تحقیقات ریزمغزیهای پژوهشگاه غدد و متابولیسم: «عوامل فرهنگی نیز در
بروز و تداوم چاقی افراد جامعه موثر هستند. بهاین ترتیب که افزایش آگاهی
جامعه درباره عواقب ناگوار چاقی و اضافه وزن و پرداختن به فعالیتهای
فیزیکی مناسب میتواند مانعی برای ایجاد این معضل حوزه سلامت باشد.»
تعیین چاقی برای کودکان براساس BMI نیست محمدرضا
عبدالحسینی، فوق تخصص جراحیهای لاپاروسکوپی پیشرفته نیز در این کنگره
درخصوص استاندارد وزنی کودکان گفت: «تعیین چاقی برای کودکان براساس BMI
نیست. بلکه تعیین چاقی برای آنها براساس میزان وزن کودک طبق استاندارد
نمودار سلامتی است. چنانچه این عدد بیشاز 95 درصد باشد، کودک چاق محسوب
میشود. براساس این جدول تعریف نوجوانی تا سن 18 سال است. از دوران نوزادی
تا 18 سالگی، تعیین چاقی و اضافه وزن برحسب همین جدول است.»