مرادي
با بيان اين که طرح تحول نظام سلامت کمک بزرگي بود اما وزارت رفاه و
تامين اجتماعي که متولي بيمهها است، تا کنون همکاري لازم را نداشته
است، گفت:« بسياري از خدماتي که در حوزه درد و بيهوشي ارائه ميشود طبق
کتاب تعرفه بيمهها، خدماتي است که بيمه هزينه آن را تقبل نکرده و يا آن
خدمات را از تعهد خود خارج کرده است. خدماتي که ما ارئه ميدهيم به نسبت
گرانقيمت است و بيمهها نيز از زير بار آن شانه خالي ميکنند. در اين
شرايط بيمار مجبور است شخصا هزينهها را تقبل کند يا پزشک مجبور است
تکنيک خود را تغيير دهد. يعني روشي را که بنا بوده انجام دهد تغير ميدهد
تا هزينه کمتري به بيمار تحميل شود.»
وي
همچنين با تاکيد بر اين که با تغيير روش مشکلي براي بيمار به وجود
نميآيد، ميگويد: « اگر روش مشکل جدي داشته باشد به طور کلي انجام
نميشود، اما شايد اگر بيمهها هزينهها را تقبل ميکردند تصميم
پزشک و برنامه درماني که براي بيمار خود تنظيم ميکردند، متفاوت
ميبود و پزشک با فراغ بال بيشتري مي توانست برنامههاي لازم را
براي بيمار انجام دهد.»
پيمان
دادخواه، متخصص بيهوشي و از ديگر سخنرانهاي اين گنگره درباره روش بلوکعصبي مي گويد: «وقتي قرار است فرد تحت عمل
جراحي قرار بگيرد براي اينکه نيازي به بيهوشي نباشد با بلوکاعصاب
ميتوان بيحسي خوبي را ايجاد کرد. بيماراني هستند که برخي اعصاب آنها
تحت تاثير قرار گرفته يا در يک ناحيه سرطان دارند و با بلوک يا تخريب
اعصاب ميتوان به اين افراد کمک کرد.»
وي
ادامه ميدهد: «درگذشته نشانههايي براي بلوک اعصاب در نظر گرفته
ميشد اما در حال حاضر اين اقدام با هدايت سونوگرافي صورت ميگيرد.
يعني با ديد کافي و اين مساله موجب ميشود اين کار با دقت و ايمني
بيشتر و دارو و عوراض کمتر انجام شود. در گذشته وقتي اين کار با نشانه
گذاري آناتوميک انجام ميشد سوزن ممکن بود وارد احشا شود و عفونت را به
همراه بيارود. بعد از اين که اين اقدام با سونوگرافي همراه شد چون حرکت
سوزن ديده قابل ديد شد، اين عوارض نيز کاهش پيدا کرد. اين مساله
ميتوانست موجب برخي التهابها و حتي در صورت عدم رسيدگي به مرگ
بيانجامد.»
کمبود دارويي نداريم
ماههاي
پاياني دولت دهم، دوران تنگناي حوزه سلامت و مضيقه دارو بود. دوراني که
حتي شايعاتي از مرگ بر اثر داروي بيهوشي تقلبي شنيده ميشد و حتي بودند
بيماراني که در بحبوحه عمل جراحي به هوش ميآمدند. آن دوران اما گذشته
است.
سجاد
رضوي، مشاور وزير و مدير كل دفتر بازرسي وزارت بهداشت در مورد داروهاي مورد نياز حوزه بيهوشي ميگويد: «خوشبختانه در
حال حاضر کمبود دارويي وجود ندارد و تمامي داروهايي که در زمينه بيهوشي
نياز است در اختيار متخصصان و بيمارستانها قرار دارد. دولت يازدهم از
وقتي که روي کار آمد براي حل مشکلات حوزه دارو اقداماتي جدي انجام داد،
اين اقدامات حتي پيش از برداشته شدن تحريمها صورت گرفت اما شرکتهاي
دارويي و کارخانهها در تبادلات بانکي مشکلاتي دارند، که پس از برداشته
شدن تحريمها اين مشکلات نيز مرتفع خواهد شد.»
رضوي با بيان اين که پيشرفتهاي جراحي و بيهوشي خوشبختانه در همه جاي دنيا با يکديگر مرتبط است، ميگويد: «ما بايد به دنبال تکنيکهايي برويم که ارزان و موثر است و از سوي ديگر براي بيمار نيز ايمني بالايي دارد. ما در زمينه روشها و تکنيکهاي بيهوشي عقب نيستيم، اما نياز داريم متخصصان دورههاي آموزشي بيشتر و کاملتري را بگذرانند. بسياري از تکنيکهاي نوين در ايران نيز وجود دارد البته هنوز فراگير نشده است.»
خدمات بيهوشي ما با اروپا و آمريکا برابري ميکند
محمدمهدي
قيامت رئيس انجمن بيهوشي ايران که در دولت گذشته مدام ازکمبود دارو و
شرايط بد در بيمارستانها خبر ميداد، در حاشيه کنگره بينالمللي
آسکولاپ آکادمي در در مورد خدمات فعلي بيهوشي درکشور
ميگويد: « به جرات ميتوان گفت بيهوشي در اکثر مراکز کشور مانند اروپا و
شايد هم آمريکا است.
اما متاسفانه اين مساله هم مانند بسياري از مسائل
ديگر موردي است. هر چه از پايتخت و مراکز استانها دور ميشويم، کيفيت
خدمات کاهش پيدا ميکند. البته مراکزي هستند که با وجود دور افتاده بودن
به علت علاقه متخصص در حد پايتخت و مراکز پيشرفته هستند. اما در مجموع
کيفيت به نسبت دوري از مرکز کاهش پيدا ميکند.»
رويکرد دوگانه وزارت بهداشت در ارزيابي بيمارستانهاي خصوصي و دولتي
قيامت
درباره تفاوت خدمات درد و بيهوشي بين بيماستانهاي دولتي و خصوصي
ميگويد: «بيمارستانهاي دولتي از اين جهت که متعلق به دولت است و از
سوي ديگر ارزيابي نيز از سوي دولت صورت ميگيرد همواره نمره خوب
ميگيرند، در صورتي که تفاوت کيفيت خدمات در يک بيمارستان درجه يک خصوصي و
يک بيمارستان درجه يک دولتي کاملا مشهود است. ما ترازوي واحدي براي
ارزيابي خدمات سلامت در کشور نداريم.
وقتي سيستمي که سرويس را ارئه
ميکند همزمان مسئول ارزيابي نيز باشد، اين اتفاق اجتناب ناپذير ميشود.
بايد سيستمي مستقل وجود داشته باشد که همه بيمارستانها را به يک ترازو
بسنجد. من به جرات ميگويم بيمارستانهاي خصوصي به علت
سختگيريهايي بيشتري که از سوي وزارت بهداشت و درمان در بحث اعتبار بخشي
آنها صورت ميگيرد، سيستم استانداردي بسيار بالاتري از
بيمارستانهاي دولتي مشابه دارند.»
فوريت ورود داروي بيهوشي سووفلوران به ليست خدمات بيمه اي
محمدمهدي قيامت از خروج داروهاي بيهوشي مانند هالوتان از دور مصرف خبر داده و ميگويد: « با اقداماتي که چند سال پيش انجام داديم اين دارو از دور مصرف خارج شد، در حالي که زماني بيشترين مصرف را براي بيهوشي داشت.
زماني اصل مصرف داروي بيهوشي کلروفرم بود که موجب بيماريهاي کبدي در بسياري از بيماران ميشد. پس از آن هالوتان آمد که بهتر از کلروفرم بود و 20 درصد بيماران عارضه پيدا ميکردند.
در حال حاضر داروهاي جديدتري مانند سووفلوران استفاده ميشود که بيماران تقريبا ديگر عارضهاي ندارند. مصرف هالوتان در کشور به شکل بي رويهاي بالا بود. بيمار نبايد در زماني کمتر از سه هفته تحت تاثير داروي هالوتان قرار ميگرفت اما در زمان جنگ ميديديم مجروحهايي که چندين بار با استفاده از هالوتان تحت عمل جراحي قرار ميگرفتند و مشکلات کبدي جدي پيدا ميکردند. اين مساله آنقدر گستردگي پيدا کرد که مرکز تحقيقات گوارش و انجمن گوارش اعلام کردند چرا از مصرف اين دارو جلوگيري نميکنيد؟ به همين دليل با فشار به وزارتخانه در جلسات فارماکوپي کشور تصميم گرفته شد مصرف آن محدود شود. خوشبختانه توليد آن نيز در جهان محدود شد چون بر لايه اوزون نيز تاثير ميگذاشت. بعدها موفق شديم ايزوفلوران و سووفلوران را در حدود چهار الي پنج سال پيش جايگزين هالوتان کنيم.
اکثر مراکز در حال حاضر
ايزوفلوران را دارند اما سووفلوران داروي جديدي است که پنج الي 6 سال است
که در انتظار وارد شدن به ليست خدمات بيمهاي است تا مراکز دانشگاهي و
دولتي نيز بتوانند از آن استفاده کنند که متاسفانه هنوز عملي نشده است.
اين کار جزو اولويتهايي است که بايد انجام شود و فوريتر از اين در
خدمات سلامت وجود ندارد.»
قيامت با بيان اينکه با روي کار آمدن دولت
يازدهم مشکلات در حوزه دارو بسيار کمتر شد و مشکلات حاد نيز حلوفصل شده
است، ميگويد: « ما در حال حاضر تقريبا مشکلي نداريم مگر اين که
داروهاي جديد ما را که اولويت آن سووفلوران است، بيمه نکنند.
مراکز دانشگاهي و دولتي هم بايد بتوانند از آن استفاده کنند. بخش خصوصي نيز در حال حاضر از سووفلوران استفاده ميکند اما بخش دولتي نميتواند از اين داروي بيهوشي استفاده کند و به همين دليل استاندارد خدمات آن نيز پايين ميآيد.»سپید