شفا آنلاین>سلامت>اجتماعی >پزشکي بدون خطا نيست و هيچ‌گاه نمي‌توان صد درصد از بروز هرگونه خطا در پزشکي جلوگيري کرد. نمونه خطاهايي که در ادامه آورده مي‌شود، خطاهايي است که خود پزشکان آنان را گزارش داده‌اند و در نتيجه قطعا آمار آن کمتر از آن چيزي است که به صورت معمول اتفاق مي‌افتد.
بيماران در بسياري از مواقع بعد از
مواجهه با خطاي پزشکي، آن را به اطلاع پزشک يا مراجع ديگر نمي‌رسانند و
تنها به پزشک ديگري مراجعه مي‌کنند. خود پزشکان هم به علت نگاه سرزنشگر
مراجع قانوني و جريمه‌هاي سنگين، تخلفات خود را گزارش نمي‌کنند و زماني که
به آنان اطلاع داده شد شکايتي از آنان به عمل نمي‌آيد، حاضر به گزارش
تخلفات خود شدند.با اين همه نزديک به 90 درصد از کساني که تخلفات را گزارش داده‌اند، پرستاران بودند که زماني که شاهد يک تخلف شدند، آن را گزارش کردند. در 12 بيمارستان دانشگاهي شهر مشهد، بررسي تخلفات مختلف انجام شده است. هرچند بايد در نظر داشت اين تخلفات مخصوص اين شهر و اين بيمارستان‌ها نيست و در تمام کشور امکان دارد روي دهد.
در اين بررسي مشخص شده است اکثريت خطاهاي گزارش شده مربوط به دوز نادرست دارو است. براي مثال داروي کوآموکسي‌کلاو 625 هر 12 ساعت يک بار براي کودکي که تنها 20 کيلو وزن دارد، تجويز شده است که کار بسيار اشباهي است. داروي جنتومايسين نيز که بايد با احتياط و مراقبت بيشتري تجوز شود، به وفور توسط پزشکان مورد استفاده قرار مي‌گيرد و بيمار را با عوارض مصرف آن روبه‌رو مي‌کند. دوز بالاي تجويز داروي جنتومايسين بارها بيماران را در معرض ناشنوايي قرار داده است.
بنابراين با توجه به دوز درست دارو و طول مدت مصرف دارو مي‌توان از بسياري از خطاها و عوارض مصرف دارو در بيماران جلوگيري کرد. گزارش شده است که نه تنها در مشهد و کشور ايران، بلکه در کشورهاي خاورميانه، دوز سنگين مصرف دارو، باعث بسياري از شکايات عليه پزشکان شده است که پزشک با در نظر داشتن سن، وزن و شدت بيماري بيمار و با کمي دقت مي‌تواند از خطاهاي اين‌چنين پيشگيري کند. مشکل عمده و عجيب ديگر در خطاهايي که در روند درمان انجام مي‌شود، بدخطي پزشکان است. اين نگاه را همه به پزشکان دارند که بدخط هستند و اين موضوعي عادي در بين آنهاست.
اما همين بدخطي باعث ناخوانا شدن نسخه و تشخيص اشتباه دکتر داروخانه در خوانش نسخه است. 53 درصد از خطاهاي پزشکي در نتيجه بدخط بودن نسخه اتفاق مي‌افتد. بايد اين نگاه را که بدخط بودن، جزئي از پزشکي را کنار گذاشت و در نوشتن نسخه‌هاي بيماران کمي حوصله به خرج داد. پيشنهاد مي‌شود با الکترونيک شدن نسخه‌ها، بيمارستان‌ها ديگر مجبور نباشند با دست‌خط پزشکان مواجه باشند و بدون احتمال اشتباه داروي تجويزي پزشک را در اختيار بيمار قرار دهند.
خيلي از همين دوزهاي تجويزي اشتباه، بر اثر ناخوانا بودن نسخه و اشتباه مسئول داروخانه است. از بين 2500 هزار و 500 نسخه ارائه شده بابت خطاهاي پزشکي که پزشکان يا پرستاران آن را گزارش داده‌اند، نزديک به 35 درصد آن مربوط به دوز نامناسب دارو بوده است. از سوي ديگر ميزان خطاهاي يک پزشک که در شيفت شب بيمارستان مشغول به کار است نسبت به شيفت روز افزايش پيدا مي‌کند.
بنابراين خستگي و توان جسماني کم براي ويزيت بيمار از عوامل ديگري است که روي تشخيص درست پزشکي تأثير منفي مي‌گذارد. در بسياري از کشورها مانند ايالات متحده آمريکا شيفت کارکنان بيمارستان به 12 ساعت در شبانه‌روز کوتاه شده است. چرا که اثر خستگي بر روي بازدهي و کارايي بيمارستان را متحمل خسارات بيشتري مي‌کند. سن بالاي پزشک هم روي تشخيص درست وي تأثير مي‌گذارد.
پزشکان مسن طبيعتاً زودتر از پزشکان جوان‌تر خسته مي‌شوند و بايد بيشتر از آنان استراحت کنند. پيش‌بيني شده است که چنانچه اين تمهيدات تا سال 2050 صورت نگيرد، در حدود صد تريليون دلار هزينه جبران خطاهاي پزشکي، بر دوش کشورهاي جهان و بشريت خواهد بود. در نهايت توصيه مي‌شود پزشکان با کمي دقت بر احوال بيمار و شرايط وي از بروز اتفاقاتي شبيه به اين جلوگيري کنند. چرا که عواقب اين خطاهاي هرچند کوچک، به قيمت از دست رفتن اعتبار پزشک است.سپید
محمدهادي اميريان-استاد دانشگاه علوم پزشکي مشهد
نظرشما
آخرین اخبار