تغذيه نه ضريب Kدارد، نه تعرفه مناسب

تعداد کارشناسان تغذيه بيمارستاني نيمي از سطح استاندارد است

لطف‌اله کريمي، کارشناس تغذيه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکي تبريز، کمبود نيرو را يکي از چالش‌هاي مشاوران تغذيه بيمارستان‌ها مي‌داند و مي‌گويد: «علي‌رغم اينکه بيمارستان‌ها به کارشناسان تغذيه نياز دارند، ازنظر قانوني مجوزهاي لازم براي قرارداد با کارشناسان تغذيه را ندارند. کارشناساني که هم‌اکنون در بيمارستان‌هاي تبريز فعاليت مي‌کنند، استخدام‌شده‌اند اما تعداد آن‌ها 50 درصد سطح استاندارد است.»

وي کمبود نيرو را يک چالش گسترده اين روز‌هاي بيمارستان‌ها مي‌داند و مي‌گويد: «در حال حاضر تعدادي از بخش‌هاي بيمارستان‌ها به دليل کمبود نيرو تعطيل مانده است. اين مسئله در مورد کارشناسان تغذيه که حالا بايد خدمات مشاوره‌اي هم به بيماران ارائه کنند، صدق مي‌کند. درحالي‌که تعداد زيادي از فارغ‌التحصيلان رشته تغذيه، جوياي کار هستند و وجود کارشناسان تغذيه براي بيمارستان بسيار مفيد است، بيمارستان مجوز جذب نيرو به‌صورت نيروي استخدامي و قراردادي را ندارد.»

کريمي ادامه مي‌دهد: «در 42 بيمارستان تبريز، 60 کارشناس تغذيه مشغول به کار هستند اما بايد 60 نفر ديگر جذب کنيم تا به سطح استاندارد برسيم. ازاين‌رو معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکي تبريز در نظر دارد از طريق شرکت‌هاي خدماتي کارشناس تغذيه جذب کند.»

مشاوره باهدف بهبود بيمار، وظيفه اصلي کارشناسان تغذيه بيمارستاني

جايگاه کنوني کارشناسان تغذيه هنوز همان جايگاهي نيست که در شأن آن‌ها باشد و با ديدگاه علمي و رژيمي به آن‌ها نگاه نمي‌شود. کريمي در ادامه مي‌گويد: «البته در حال حاضر جايگاه کارشناسان تغذيه به جايگاه واقعي خود نزديک‌تر شده چون خدمات مشاوره‌اي که ارائه مي‌کنند افزايش‌يافته اما بااين‌حال آن‌چنان‌که بايد، جايگاه يک کارشناس تغذيه از سوي ديگر کارکنان بيمارستان و پزشکان شناخته نمي‌شود.»

وي ادامه مي‌دهد: «در مواردي ديده مي‌شود که پزشکان و متخصصان خودشان با ارائه دستورالعمل‌هايي در مورد مصرف مواد غذايي به بيماران علاوه بر نقش درماني،‌ نقش کارشناسان تغذيه را نيز بازي مي‌کنند. من فکر مي‌کنم بهبود ارتباط با متخصصان از سوي کارشناسان تغذيه؛ شايد بتواند جايگاه واقعي خود را که همان مشاوره علمي در خصوص تغذيه مناسب حال هر بيمار باهدف بهبودي است را به آن‌ها بازگرداند.»

کارشناس تغذيه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکي تبريز در خصوص درآمد کارشناسان تغذيه نيز اظهار مي‌کند: «مجموعه درآمد هر بخش بيمارستان يکي از شاخص‌هايي است که در محاسبه کارانه کارشناسان تغذيه تأثيرگذار است. کارشناسان تغذيه در عمل منافع زيادي براي بيمارستان‌ها دارند. براي مثال بخشي از اين درآمد مربوط به تغذيه و هتلينگ بيمارستان است؛ درحالي‌که بر اساس روال اداري محاسبه درآمد هر بخش اين موارد جزء درآمدهاي کارشناسان تغذيه به‌حساب نمي‌آيد. در همين حال کارانه کارشناسان تغذيه هم با ضريب کمي محاسبه مي‌شود که با ميزان فعاليتي که آن‌ها مي‌کنند، متناسب نيست و نسبت به ديگر کارکنان بيمارستاني کم است.»

به گفته کريمي از محل ويزيت هر بيمار از سوي کارشناسان تغذيه براي بيمارستان درآمدهايي ايجاد مي‌شود و اگر هر کارشناس تغذيه به‌خوبي مشاوره دهد، چند برابر درآمد ماهيانه خود مشاوره ارائه مي‌کند اما به اين دليل که کارشناسان تغذيه قرارداد ضريب K ندارند از خدمات مشاوره‌اي که ارائه مي‌دهند؛ سودي نصيبشان نمي‌شود.

اجرايي نشدن تعرفه‌هاي در نظر گرفته‌شده در کتاب ارزش‌گذاري خدمات نسبي، يکي ديگر از مواردي است که ليلا اسدپور کارشناس تغذيه به آن اشاره مي‌کند. وي مي‌گويد: «براساس دستورالعمل صادرشده مبلغي که به‌عنوان هزينه ويزيت براي کارشناسان تغذيه مشخص‌شده با مبلغ تعيين‌شده در کتاب ارزش‌گذاري نسبي متفاوت است که اميدواريم مسئولان وزارت بهداشت به اين مشکل رسيدگي کنند.»

وي يکي ديگر از مشکلات مربوط به تعرفه‌ها را ناهمخوان بودن تعرفه مشاوره مي‌داند و مي‌گويد: «حق مشاوره کارشناسان تغذيه که در مطب فعاليت مي‌کنند، هم‌سطح با ديگر کارشناسان نظير کارشناسان فيزيوتراپي است. درحالي‌که يک کارشناس فيزيوتراپي علاوه بر مشاوره بابت انجام فيزيوتراپي هم ويزيت جداگانه دريافت مي‌کند. ازاين‌رو يکي از مطالبات کارشناسان دريافت حق مشاوره بر اساس کتاب ارزش‌گذاري نسبي خدمات است.»

اسدپور نااميد شدن از تحصيل در رشته تغذيه را هم به‌عنوان يک پيامد شرايط نامناسب بازار کار و کم بودن حق مشاوره مطرح مي‌کند و مي‌گويد: «فضاي کاري امروز کارشناسان تغذيه در شرايطي که بيمارستان‌ها نيرو جذب نمي‌کنند و راه‌اندازي مطب مشاوره هم دردسرهاي خودش را دارد باعث شده دانشجويان رشته تغذيه نسبت به آينده اين رشته نااميد شوند.»سپید