شفا آنلاین>سلامت جنسی>عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا در خصوص این تصور که مردان می‌توانند تا آخر عمر باروری خود را حفظ کنند، اظهار کرد: این تصوری که در رابطه با باروری مردان در هر سنی وجود دارد، تصور کاملاً غلطی است؛ چراکه در مردان نیز باروری با شیب ملایم و مقدار کم، نسبت به شرایط قبل کاهش می‌یابد.
به گزارش شفا آنلاین،دکتر سعید آراسته؛ متخصص اورولوژی و آندرولوژی (ناباروری مردان)، گفت:
می‌توان گفت که اگر 35 سالگی سن خطر برای زنان محسوب می‌شود، 40 سالگی نیز
سن خطر برای مردان است.
این پزشک متخصص با رد آمارهای ارایه‌شده در مورد 2 برابربودن میزان ناباروری مردان نسبت به زنان و بیشتر بودن ناباروری مردان ایرانی نسبت به سایر کشورها، اضافه کرد: 25 تا 30 درصد از ناباروری‌ها علت خالص مردانه دارد؛ به‌این‌معنا که فقط مرد در ناباروری مقصر است، اما در کل مردان می‌توانند در 50 درصد از ناباروری‌ها دخیل باشند. در هرصورت بهطورکلی نمی‌توان گفت که ناباروری‌های مردان بیش از زنان است؛ چراکه در بسیاری مواقع علل ناباروری مردان و زنان با یکدیگر هم‌پوشانی دارند.
واریکوسل؛ شایع‌ترین علت قابل شناسایی ناباروری مردان
او با بیان این‌که شایع‌ترین علت قابل شناسایی ناباروری مردان بیماری واریکوسل است، اضافه کرد: همچنین بیماری‌های دیگری در بیضه‌ها، بیماری‌های عفونی قبلی، ضربه، تومورها و عوارض سایر بیماری‌های سیستمیک بدن مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی که باعث اشکال در عملکرد بیضه‌ها می‌شوند، از دیگر علل شایع ناباروری مردان محسوب می‌شوند.
عضو هیئت علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا ادامه داد: در مواردی نیز خود بیضه‌ها اساساً توانایی تولید اسپرم ندارند؛ چون سلول‌های اسپرم‌ساز اصلاً تشکیل نشده و یا اگر هم تشکیل شده‌اند، تغییر ماهیت داده و عملاً کارکردی ندارد. این وضعیت به‌ویژه در کسانی دیده می‌شود که بیضه نزول‌نیافته دارند.
بیضه نزول‌نیافته چیست؟
به گفته این متخصص اورولوژی و آندرولوژی، بیضه نزول‌نیافته که در یک درصد پسربچه‌ها دیده می‌شود، به‌دلیل وجود اشکالاتی در دوره جنینی اتفاق افتاده و در این شرایط، به جای آن‌که بیضه در خارج از شکم قرار گیرد، در داخل آن قرار می‌گیرد که این بیماری باید در همان دوران کودکی درمان شود؛ چراکه در این حالت بیضه‌ها در محیطی قرار دارند که به‌هیچ‌وجه مناسب رشد آن‌ها نیست.
او در خصوص تأثیر سبک زندگی مردان بر میزان ناباروری آن‌ها اظهار کرد: اگر فرد از نظر سبک زندگی در وضعیت خوبی قرار داشته باشد، احتمال این‌که فاکتورهای ناباروری مردانه بروز پیدا کنند، کمتر می‌شود، اما اگر فرد از نظر سبک زندگی و عادات در شرایط عادی و یا بدی قرار داشته باشد، ممکن است از نظر قدرت باروری نزول پیدا کند.
سیگار و قلیان مردان را نابارور می‌کند
این عضو هیئت‌علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا با بیان این‌که مهم‌ترین فاکتور تأثیر سبک زندگی بر روی نابروری مردان، سیگارکشیدن و اعتیاد به سایر دخانیات است، افزود: سیگار و قلیان که در میان جوانان ما به‌شدت باب شده است، باعث از بین رفتن کیفیت اسپرم می‌شود و از نظر تعداد، شکل و حرکت به آن آسیب می‌زند.
آراسته در تشریح این حالت گفت: اگر وضعیت اسپرم در فرد نرمال باشد، مصرف دخانیات بر روی ماده ژنتیکی اسپرم یا میتوکندری که دستگاه انرژی‌ساز سلولی است، تأثیر گذاشته و به آن آسیب می‌زند که این آسیب‌ها می‌تواند فرد را دچار ناباروری کند.
اعتیاد به دخانیات می‌تواند یکی از علل سقط مکرر باشد
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی تأکید کرد: در مواقعی نیز ممکن است فردی که به دخانیات اعتیاد دارد، بچه‌دار شده، اما به دلیل کیفیت پایین اسپرم، بچه سقط شود؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت اعتیاد به دخانیات می‌تواند یکی از علل سقط مکرر باشد؛ چراکه مصرف دخانیات منجر به ناهنجاری قلبی و کلیوی، ایجاد اختلالاتی در شرایط جسمانی کودک و وزن‌نگرفتن او می‌شود.
او با اشاره به مطالعات انجام‌شده در آمریکا در زمینه ناباروری اظهار کرد: این مطالعات نشان داده‌اند که باروری مردان در آمریکا طی 30 سال گذشته از نظر کیفیت، تعداد و جمعیت عمومی معمول اسپرم‌ها، 30 درصد کاهش پیدا کرده است.
شیوه جدید زندگی بر روی ناباروری مردان اثرگذار است
آراسته ادامه داد: همین مسئله نشان می‌دهد که شیوه جدید زندگی تا چه‌اندازه بر روی ناباروری مردان اثرگذار است. این تغییرات انعکاسی است از کمبود فعالیت بدنی، تغییر تغذیه و خوردوخوراک، استفاده روزافزون از ماهواره، موبایل و اینترنت که اگرچه به‌طوردقیق نمی‌توان گفت این عوامل چنددرصد بر ناباروری مؤثر است، اما می‌توان اشاره کرد که این عوامل در ناباروری مردان؛ به‌ویژه کسانی که از نظر جسمی در حد متوسط قرار دارند، مؤثر است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا با بیان این‌که سابقه خانوادگی یکی از عوامل ناباروری است، افزود: عوامل بسیاری وجود دارند که در این‌زمینه مؤثر بوده، اما به دلیل فراگیری نمی‌توانیم آن را کنترل کنیم. به‌عنوان‌مثال برای حل معضل آلودگی هوا نمی‌توانیم اقدامی انجام دهیم.
50 درصد از علل ناباروری‌ها ناشناخته است
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی با بیان این‌که با قطعیت نمی‌توان میزان تأثیر هریک از عوامل فوق را در ناباروری مشخص کرد، ادامه داد: دسته دیگر عوامل اپیدمیولوژیک است که منشأ ناشناخته دارند؛ یعنی با مطالعات فعلی نمی‌توانیم ایرادی را در فرد پیدا کنیم و حداقل در 50 درصد مواقع، شرایط این‌گونه است.
او تأکید کرد: البته ناشناخته‌بودن برخی عوامل ناباروری به‌این‌معنا نیست که این افراد از نظر جسمی هیچ مشکلی ندارند، بلکه به این معنا است که با علم فعلی نمی‌شود این ایرادات را پیدا کرد.
آراسته با بیان این‌که بهطورکلی گونه انسان نسبت به سایر پستانداران گونه چندان باروری نیست، خاطرنشان کرد: در حالت طبیعی در طول یک ماه احتمال باروری سالم‌ترین افراد فقط 20 درصد است. همچنین میزان باروری این افراد در شش ماه 75 درصد و در یک سال 90 درصد است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا تأکید کرد: به‌همین‌دلیل است که در تعریف باروری آمده کسانی که یک سال برای بارداری اقدام کرده‌اند، اما بدون پیشگیری و وجود شرایط مناسب، بعد از یک سال باردار نشده‌اند، نابارور محسوب شده و باید برای درمان اقدام کنند.
اگر باروری محقق نشد، اولین کاری که باید صورت گیرد معاینه مرد و آزمایش اسپرم است
او در خصوص نگرش افراد نسبت به سنگین‌بودن کفه ناباروری زنان نسبت به مردان اظهار کرد: این یک نگرش قدیمی است که متأسفانه در برخی موارد به چشم می‌خورد. این در حالی است که توصیه می‌کنیم اگر زوجی اقدام کردند و باروری محقق نشد، اولین کاری که باید انجام دهند معاینه مرد و آزمایش اسپرم است، ولی به هرحال به دلیل این‌که ذهنیت خیلی از افراد این است که موضوع ناباروری مسئله‌ای کاملاً زنانه است، زمانی‌که زوجی نابارور باشند، فشارها بیشتر بر روی زن است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا با تأکید بر این نکته که بسیاری از افراد تصور صحیحی از ناباروری ندارند، افزود: به‌همین‌دلیل است که می‌بینیم وقتی زوجی نابارور هستند، زن بارها آزمایش داده و برای درمان اقدام کرده، اما نهایتاً معلوم شده که ایراد از مرد است.
اقدام سریع برای درمان ناباروری به‌ویژه برای زنان زیر 30 سال توصیه نمی‌شود
آراسته تأکید کرد: زوج‌های جوان باید بدانند نباید برای بارداری عجله داشته باشند و اگر فرد زیر 30 سال سن داشت و پس از 3- 2 ماه اقدام، بارداری انجام نشد، سریعاً شروع به درمان نکنند، بلکه باید اول کمی صبرکرده و سپس ابتدا معاینات لازم را انجام دهند و در نهایت اگر معلوم شد در این زمینه مشکلی دارند، برای درمان اقدام کنند.
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی ادامه داد: بهطورکلی اقدام سریع برای درمان به‌ویژه برای زنان زیر سی‌سال پیشنهاد نمی‌شود؛ چراکه اگر صبر کنند، ممکن است مسئله حل شود.
بالارفتن سن ازدواج و افزایش ناباروری/ زوج‌های بالای 30 سال چه زمانی برای درمان مراجعه کنند؟
او با اشاره به اهمیت سن در باروری زوجین تأکید کرد: با توجه به این‌که سن ازدواج بالارفته و باروری زنان پس از سی سال افت می‌کند، باید در نظر داشته باشند که سنین 32، 35 و 38 سالگی، سنین بسیار مهمی برای زنان هستند؛ چراکه نرخ ناباروری در سنین بالای 30 سال به‌صورت تصاعدی رشد می‌کند و احتمال باروری کم می‌شود.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا افزود: در سنین بالای 30 سال افراد نباید یک‌سال برای بچه‌دارشدن صبر کنند، بلکه باید بلافاصله بعد از شش ماه اقدام برای بارداری، جهت اطمینان از سلامت و درمان ناباروری به پزشک متخصص مراجعه کنند.
این پزشک متخصص با رد آمارهای ارایه‌شده در مورد 2 برابربودن میزان ناباروری مردان نسبت به زنان و بیشتر بودن ناباروری مردان ایرانی نسبت به سایر کشورها، اضافه کرد: 25 تا 30 درصد از ناباروری‌ها علت خالص مردانه دارد؛ به‌این‌معنا که فقط مرد در ناباروری مقصر است، اما در کل مردان می‌توانند در 50 درصد از ناباروری‌ها دخیل باشند. در هرصورت بهطورکلی نمی‌توان گفت که ناباروری‌های مردان بیش از زنان است؛ چراکه در بسیاری مواقع علل ناباروری مردان و زنان با یکدیگر هم‌پوشانی دارند.
واریکوسل؛ شایع‌ترین علت قابل شناسایی ناباروری مردان
او با بیان این‌که شایع‌ترین علت قابل شناسایی ناباروری مردان بیماری واریکوسل است، اضافه کرد: همچنین بیماری‌های دیگری در بیضه‌ها، بیماری‌های عفونی قبلی، ضربه، تومورها و عوارض سایر بیماری‌های سیستمیک بدن مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی که باعث اشکال در عملکرد بیضه‌ها می‌شوند، از دیگر علل شایع ناباروری مردان محسوب می‌شوند.
عضو هیئت علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا ادامه داد: در مواردی نیز خود بیضه‌ها اساساً توانایی تولید اسپرم ندارند؛ چون سلول‌های اسپرم‌ساز اصلاً تشکیل نشده و یا اگر هم تشکیل شده‌اند، تغییر ماهیت داده و عملاً کارکردی ندارد. این وضعیت به‌ویژه در کسانی دیده می‌شود که بیضه نزول‌نیافته دارند.
بیضه نزول‌نیافته چیست؟
به گفته این متخصص اورولوژی و آندرولوژی، بیضه نزول‌نیافته که در یک درصد پسربچه‌ها دیده می‌شود، به‌دلیل وجود اشکالاتی در دوره جنینی اتفاق افتاده و در این شرایط، به جای آن‌که بیضه در خارج از شکم قرار گیرد، در داخل آن قرار می‌گیرد که این بیماری باید در همان دوران کودکی درمان شود؛ چراکه در این حالت بیضه‌ها در محیطی قرار دارند که به‌هیچ‌وجه مناسب رشد آن‌ها نیست.
او در خصوص تأثیر سبک زندگی مردان بر میزان ناباروری آن‌ها اظهار کرد: اگر فرد از نظر سبک زندگی در وضعیت خوبی قرار داشته باشد، احتمال این‌که فاکتورهای ناباروری مردانه بروز پیدا کنند، کمتر می‌شود، اما اگر فرد از نظر سبک زندگی و عادات در شرایط عادی و یا بدی قرار داشته باشد، ممکن است از نظر قدرت باروری نزول پیدا کند.
سیگار و قلیان مردان را نابارور می‌کند
این عضو هیئت‌علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا با بیان این‌که مهم‌ترین فاکتور تأثیر سبک زندگی بر روی نابروری مردان، سیگارکشیدن و اعتیاد به سایر دخانیات است، افزود: سیگار و قلیان که در میان جوانان ما به‌شدت باب شده است، باعث از بین رفتن کیفیت اسپرم می‌شود و از نظر تعداد، شکل و حرکت به آن آسیب می‌زند.
آراسته در تشریح این حالت گفت: اگر وضعیت اسپرم در فرد نرمال باشد، مصرف دخانیات بر روی ماده ژنتیکی اسپرم یا میتوکندری که دستگاه انرژی‌ساز سلولی است، تأثیر گذاشته و به آن آسیب می‌زند که این آسیب‌ها می‌تواند فرد را دچار ناباروری کند.
اعتیاد به دخانیات می‌تواند یکی از علل سقط مکرر باشد
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی تأکید کرد: در مواقعی نیز ممکن است فردی که به دخانیات اعتیاد دارد، بچه‌دار شده، اما به دلیل کیفیت پایین اسپرم، بچه سقط شود؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت اعتیاد به دخانیات می‌تواند یکی از علل سقط مکرر باشد؛ چراکه مصرف دخانیات منجر به ناهنجاری قلبی و کلیوی، ایجاد اختلالاتی در شرایط جسمانی کودک و وزن‌نگرفتن او می‌شود.
او با اشاره به مطالعات انجام‌شده در آمریکا در زمینه ناباروری اظهار کرد: این مطالعات نشان داده‌اند که باروری مردان در آمریکا طی 30 سال گذشته از نظر کیفیت، تعداد و جمعیت عمومی معمول اسپرم‌ها، 30 درصد کاهش پیدا کرده است.
شیوه جدید زندگی بر روی ناباروری مردان اثرگذار است
آراسته ادامه داد: همین مسئله نشان می‌دهد که شیوه جدید زندگی تا چه‌اندازه بر روی ناباروری مردان اثرگذار است. این تغییرات انعکاسی است از کمبود فعالیت بدنی، تغییر تغذیه و خوردوخوراک، استفاده روزافزون از ماهواره، موبایل و اینترنت که اگرچه به‌طوردقیق نمی‌توان گفت این عوامل چنددرصد بر ناباروری مؤثر است، اما می‌توان اشاره کرد که این عوامل در ناباروری مردان؛ به‌ویژه کسانی که از نظر جسمی در حد متوسط قرار دارند، مؤثر است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا با بیان این‌که سابقه خانوادگی یکی از عوامل ناباروری است، افزود: عوامل بسیاری وجود دارند که در این‌زمینه مؤثر بوده، اما به دلیل فراگیری نمی‌توانیم آن را کنترل کنیم. به‌عنوان‌مثال برای حل معضل آلودگی هوا نمی‌توانیم اقدامی انجام دهیم.
50 درصد از علل ناباروری‌ها ناشناخته است
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی با بیان این‌که با قطعیت نمی‌توان میزان تأثیر هریک از عوامل فوق را در ناباروری مشخص کرد، ادامه داد: دسته دیگر عوامل اپیدمیولوژیک است که منشأ ناشناخته دارند؛ یعنی با مطالعات فعلی نمی‌توانیم ایرادی را در فرد پیدا کنیم و حداقل در 50 درصد مواقع، شرایط این‌گونه است.
او تأکید کرد: البته ناشناخته‌بودن برخی عوامل ناباروری به‌این‌معنا نیست که این افراد از نظر جسمی هیچ مشکلی ندارند، بلکه به این معنا است که با علم فعلی نمی‌شود این ایرادات را پیدا کرد.
آراسته با بیان این‌که بهطورکلی گونه انسان نسبت به سایر پستانداران گونه چندان باروری نیست، خاطرنشان کرد: در حالت طبیعی در طول یک ماه احتمال باروری سالم‌ترین افراد فقط 20 درصد است. همچنین میزان باروری این افراد در شش ماه 75 درصد و در یک سال 90 درصد است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق تخصصی ناباروری ابن‌سینا تأکید کرد: به‌همین‌دلیل است که در تعریف باروری آمده کسانی که یک سال برای بارداری اقدام کرده‌اند، اما بدون پیشگیری و وجود شرایط مناسب، بعد از یک سال باردار نشده‌اند، نابارور محسوب شده و باید برای درمان اقدام کنند.
اگر باروری محقق نشد، اولین کاری که باید صورت گیرد معاینه مرد و آزمایش اسپرم است
او در خصوص نگرش افراد نسبت به سنگین‌بودن کفه ناباروری زنان نسبت به مردان اظهار کرد: این یک نگرش قدیمی است که متأسفانه در برخی موارد به چشم می‌خورد. این در حالی است که توصیه می‌کنیم اگر زوجی اقدام کردند و باروری محقق نشد، اولین کاری که باید انجام دهند معاینه مرد و آزمایش اسپرم است، ولی به هرحال به دلیل این‌که ذهنیت خیلی از افراد این است که موضوع ناباروری مسئله‌ای کاملاً زنانه است، زمانی‌که زوجی نابارور باشند، فشارها بیشتر بر روی زن است.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا با تأکید بر این نکته که بسیاری از افراد تصور صحیحی از ناباروری ندارند، افزود: به‌همین‌دلیل است که می‌بینیم وقتی زوجی نابارور هستند، زن بارها آزمایش داده و برای درمان اقدام کرده، اما نهایتاً معلوم شده که ایراد از مرد است.
اقدام سریع برای درمان ناباروری به‌ویژه برای زنان زیر 30 سال توصیه نمی‌شود
آراسته تأکید کرد: زوج‌های جوان باید بدانند نباید برای بارداری عجله داشته باشند و اگر فرد زیر 30 سال سن داشت و پس از 3- 2 ماه اقدام، بارداری انجام نشد، سریعاً شروع به درمان نکنند، بلکه باید اول کمی صبرکرده و سپس ابتدا معاینات لازم را انجام دهند و در نهایت اگر معلوم شد در این زمینه مشکلی دارند، برای درمان اقدام کنند.
این متخصص اورولوژی و آندرولوژی ادامه داد: بهطورکلی اقدام سریع برای درمان به‌ویژه برای زنان زیر سی‌سال پیشنهاد نمی‌شود؛ چراکه اگر صبر کنند، ممکن است مسئله حل شود.
بالارفتن سن ازدواج و افزایش ناباروری/ زوج‌های بالای 30 سال چه زمانی برای درمان مراجعه کنند؟
او با اشاره به اهمیت سن در باروری زوجین تأکید کرد: با توجه به این‌که سن ازدواج بالارفته و باروری زنان پس از سی سال افت می‌کند، باید در نظر داشته باشند که سنین 32، 35 و 38 سالگی، سنین بسیار مهمی برای زنان هستند؛ چراکه نرخ ناباروری در سنین بالای 30 سال به‌صورت تصاعدی رشد می‌کند و احتمال باروری کم می‌شود.
عضو هیئت علمی مرکز فوق‌تخصصی ناباروری ابن‌سینا افزود: در سنین بالای 30 سال افراد نباید یک‌سال برای بچه‌دارشدن صبر کنند، بلکه باید بلافاصله بعد از شش ماه اقدام برای بارداری، جهت اطمینان از سلامت و درمان ناباروری به پزشک متخصص مراجعه کنند.
نظرشما
آخرین اخبار