تحولات سازمان تامین اجتماعی در دولت یازدهم

به گزارش شفا آنلاین : سازمان تامین اجتماعی با پیشینه بیش از 60 سال خدمت، مهمترین متولی بخش بیمه های اجتماعی و درمانی نظام کلان رفاه و تامین اجتماعی به شمار می آید که منابع و خدمات آن، امروزه نقطه اتکا و امید بخش بزرگی از مولدترین و زحمتکش ترین اقشار جامعه محسوب می شوند.
شرکای اجتماعی تامین اجتماعی به ویژه کارگران و مستمری بگیران، آینده خویش را در گرو تدابیر و برنامه های این سازمان عظیم خدمت رسان می بینند که طیف وسیع و گستره دامنه داری از خدمات اجتماعی را علاوه بر دوران حیات بیمه شدگان به بازماندگان شان نیز با حفظ کرامت و شان انسانی آنان ارائه می کند.
سازمان تامین اجتماعی در زمان حاضر بالغ بر 13 میلیون و 300 هزار تن از جامعه مولد کشور به همراه دو میلیون و 700 هزار تن از شاغلان دیروز و مستمری بگیران امروز را تحت پوشش قرار داده است که با احتساب تعداد افراد تحت تکفل آنان، شمار کل افراد برخوردار از خدمات این سازمان از مرز 40 میلیون تن نیز فراتر رفته است.
40میلیون و 291 هزار و 664 تن از هموطنان از خدمات این سازمان بهره مند هستند که 13 میلیون و 344 هزار تن بیمه شده اصلی ، 21 میلیون و 806 هزار نفر بیمه شده تبعی و بیش از پنج میلیون تن هم مستمری بگیر هستند.
بیمه شدگان و مستمری بگیران این سازمان اکنون خدمات درمانی مورد نیاز را از طریق 80 بیمارستان و 350 مرکز درمانی فعال در بخش درمان مستقیم به صورت رایگان و در 45 هزار مطب و مرکز درمانی و تشخیصی طرف قرارداد با پرداخت بخشی از هزینه ها دریافت می کنند، منابع مالی مورد نیاز تولید و ارائه این خدمات و نیز خدمات بیمه ای متنوع این سازمان از محل مشارکت بیمه شدگان و کارفرمایان و بدون هیچ کمکی از منابع عمومی، تامین می شود.

** تحولات سازمان تامین اجتماعی در دولت یازدهم
سازمان تامین اجتماعی در شرایط فعلی اقتصاد کشور و فشارهای تحریم و مشکلات اقتصادی که به مردم ایران تحمیل می شود؛ در خط مقدم این نبرد تمام عیار اقتصادی قرار گرفته و توانسته است به عنوان یکی از سازمان های خدمت رسان، بدون هیچ تاخیر یا کاستی، خدمات بیمه ای و درمانی متنوع مورد تعهد را به بیمه شدگان و مستمری بگیران تحت پوشش ارائه دهد.
در دولت یازدهم با بازنگری های صورت گرفته، سازمانی که در سال 1391 برای اجرای تعهداتش در قبال بیمه شدگان و مستمری بگیران، بالغ بر پنج هزار میلیارد تومان کسری داشت و ناچار به استقراض از بانک رفاه شده بود؛ به شرایطی رسانده شد که در سال 1393 و 1394 میزان افزایش مستمری پرداختی به بازنشستگان و سایر گروه های مستمری بگیران بیش از نرخ رسمی تورم اعلامی بود.
همچنین با وجود تمام محدودیت ها، آمار تعداد تجهیزات پیشرفته پزشکی جدید نصب شده در مراکز درمانی اختصاصی سازمان و تعداد آمبولانس های افزوده شده به ناوگان امدادی مراکز درمانی سازمان به اندازه مجموع 10 سال گذشته بوده است.

** سود دهی شستا
شستا ( شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی) سود ده است و خوشبختانه از ابتدای دولت تدبیر و امید تاکنون، میزان سود سرمایه گذاری این شرکت افزایش یافته است.
پیش از روی کار آمدن دولت جدید، سود حاصل شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی بیشتر از 10 درصد نبود اما این سود بر اساس آمار مجمع شستا در حال افزایش است و از آنجا که 6 درصد از محل سود حاصل از سرمایه گذاری ها برای پرداخت تعهدات سازمان تامین اجتماعی به این سازمان پرداخت می شود، طی سال جاری سه هزار و 900 میلیارد تومان به تامین اجتماعی پرداخت می شود.

** کمک های دولت به تامین اجتماعی
در یکی دو سال اخیر دولت کمک های شایانی به تامین اجتماعی کرده است. پارسال به دلیل تحریم ها، 6 هزار میلیارد تومان به صورت نقدی به تامین اجتماعی پرداخت کرد، همچنین 18 بنگاه با تدبیر هیات وزیران تعیین تکلیف شدند و این اموال در قالب سهام به تامین اجتماعی بازگردانده شد که ارزش آن ها به دو هزار و 200 میلیارد تومان می رسد.

** فراهم شدن زمینه مشارکت با شرکای اجتماعی
همچنین با تشکیل دبیرخانه شرکای اجتماعی سازمان تامین اجتماعی امکان تبادل اطلاعات با تشکل ها بیش از گذشته فراهم می شود و برقراری ارتباط مستمر و سازنده با تشکل های کارگری نیز صورت می گیرد.
مشارکت کارگران، کارفرمایان و دولت در سازمان تامین اجتماعی ملاک اصلی کار این سازمان است و اصل سه جانبه گرایی تضمین کننده و عامل پایداری سازمان تامین اجتماعی است.

**خروج سازمان تامین اجتماعی از حاشیه ها
خروج سازمان تامین اجتماعی از حاشیه ها و پرداختن به مسائل فنی و تخصصی مهمترین دستاورد دو سال اخیر است که با برنامه ریزی های انجام شده، ارائه دیدگاه های کارشناسی به مبادی قانونگذاری کشور طی دوسال اخیر دفاع حقوقی از منابع سازمان مورد توجه قرار گرفت و هیچ گونه تعهد قانونی بدون پشتوانه ای به سازمان تحمیل نشده است.
شرایط فعلی سازمان تامین اجتماعی نیز نسبت به دو سال قبل کاملا متحول شده است که نمونه آن در رابطه با مستمری ها است که طی دو سال متوالی شاهد افزایش 25 درصدی حقوق بازنشستگان بودیم و این امر باعث ارتقای قابل توجه خدمات سازمان و بهبود وضعیت معیشتی مستمری بگیران شده است.

** مصوبات غیرمتعارف سبب افزایش دو برابری مستمری بگیران شده است
اکنون دو میلیون و 700 هزار مستمری بگیر تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی هستند و طی 10 سال گذشته، تعداد مستمری بگیران دو برابر شده و این افزایش غیرمتعارف ناشی از مصوبات هشت سال گذشته است که برای اقشار مختلفی مستمری برقرار شد.
دو موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان که تاکنون هفت هزار میلیارد تومان برای سازمان تامین اجتماعی بار مالی داشته و همچنین تحت پوشش بردن سه میلیون نفر از اقشار قالیباف، باربران و خادمان مسجد و دیگر مشاغل که با ماهیت قانون تامین اجتماعی غیر مرتبط است و از سوی مراجع ذیربط بار مالی آنها تامین نشد، موجب افزایش هزینه های این سازمان شد.
همچنین ارتقای مستمری و درمان، مصارف سازمان تامین اجتماعی را افزایش داد بطوریکه در خرداد ماه چهار هزار و 200 میلیارد تومان برای بیمه شدگان و مستمری بگیران هزینه شده است.
در دو سال اخیر اقدامات مناسبی برای بازنشستگان و مستمری بگیران صورت گرفت، که افزایش 25 درصدی مستمری بازنشستگان و پرداخت بدون تاخیر مستمری آنها در دو سال گذشته علیرغم وجود مشکلات و تنگناهای مالی انجام شد.

**11 درصد صرفه جویی در سال 93
با همکاری کارفرمایان در انجام تعهدات قانونی نسبت به بیمه شدگان و مستمری بگیران و برنامه ریزی ها و اقدامات صورت گرفته توسط کارکنان و مدیران، تامین اجتماعی سال 93 را با 11 درصد صرفه جویی و شش درصد افزایش وصولی ها به پایان رساند و اکنون مستمری و خدمات درمانی با پرداخت حق بیمه از سوی تولیدکنندگان و کارفرمایان بدون وقفه ادامه دارد.

** بدهی اشخاص حقیقی و حقوقی به سازمان تامین اجتماعی
میزان بدهی قطعی اشخاص حقیقی و حقوقی به سازمان تامین اجتماعی هشت هزار و 500 میلیارد تومان اعلام شده است. سازمان تامین اجتماعی دارای قوی ترین قوانینی است که ضمانت اجرایی نیز دارد اما این سازمان برای دریافت بدهی های کارفرمایان تا حد امکان مانع تعطیلی بنگاه ها خواهد شد اما در عین حال از منافع بیمه شدگان نیز نمی گذرد.

** از نبرد اقتصادی تمام عیار سربلند بیرون آمدیم
در سال های اخیر و در مقاطع پایانی مذاکرات شاهد فشارهای اقتصادی حداکثری علیه ملت ایران بودیم و سازمان تامین اجتماعی نیز در سنگر اول این نبرد اقتصادی ایستاده و از این نبرد تمام عیار سربلند بیرون آمد. پیروزی در مذاکرات هسته ای با حفظ عزت و کرامت مردم عزیز ایران بدست آمد و مذاکراتی که 12 سال طول کشید در نهایت با درایت و تدبیر و بر اساس خط مشی های مقام معظم رهبری به نتیجه رسید.
تامین اجتماعی به عنوان سازمانی بدون وابستگی به بودجه دولت و با تجمیع منابعی که توسط مردم پرداخت می شود در شرایط اقتصادی کنونی کشور به عنوان سنگر اول جنگ تمار عیار اقتصادی است و موجب افتخار است که تعهدات خود را در حد وظایف و ماموریت ها انجام داده است.

** کسری پنج هزار میلیارد تومانی در بودجه سال 92 تامین اجتماعی
سازمان تامین اجتماعی با کسری بودجه پنج هزار میلیارد تومانی در سال 92 به دولت تدبیر و امید تحویل شد. در آن سال کل بودجه سازمان 30 هزار و 600 میلیارد تومان که معادل 20 درصد آن را کسری داشتیم اما با تمام فشارهای اقتصادی تعهدات سازمان به روز و به موقع پرداخت می شود و کسری بودجه سازمان با تلاش و همت مدیران و کارکنان سازمان جبران شد.
برقراری تعادل بین مصارف و منابع سازمان های بیمه گر از مهمترین و حساس ترین مسائل است و این امر همواره از دغدغه های مدیران سازمان تامین اجتماعی در سنوات مختلف بوده است. خطر پیشی گرفتن مصارف از منابع در سال های گذشته مورد توجه قرار گرفته بود و در سال 80 نیز مدیریت وقت سازمان تامین اجتماعی این موضوع را هیات وزیران گزارش داد و بر لزوم درپیش گرفتن رویه مناسب برای جلوگیری از برهم خوردن تعادل بین منابع و مصارف شد.
با وجود همه این تاکیدات و هشدارها، در سال 86 در دولت گذشته ، مصارف از منابع سازمان تامین اجتماعی پیشی گرفت و از آن سال همواره با مشکل عدم تعادل منابع و مصارف مواجه بوده ایم.

**محاسبات بیمه ای از سال 54 تاکنون فقط یک بار بازنگری شده است
محاسبات بیمه ای سازمان تامین اجتماعی از سال 54 تاکنون فقط یک بار بازنگری شده است و بر اساس قانون تامین اجتماعی این امر هر سه سال یکبار باید انجام شود.
برای پایداری سازمان های بیمه گر باید حدود 30 تا 40 درصد از منابع جاری برای نسل بعد سرمایه گذاری شود و این در صورتی است که سازمان دارای مدیریت کارآمد باشد تا ارزش افزوده خلق کند.
سازمان تامین اجتماعی در سنوات گذشته همواره بخشی از بودجه سالانه خود را به سرمایه گذاری اختصاص می داد اما این روند در دولت های نهم و دهم متوقف شد. بودجه سازمان در سال 92 بالغ بر 30 هزار و 600 میلیارد تومان بود که پنج هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشت. این سازمان با کسری بودجه پنج هزار میلیارد تومانی و همچنین بدهی بانکی 500 میلیارد تومانی به کارکنان تحویل دولت تدبیر و امید شد. رفع این مشکلات به عنوان اولویت اصلی سازمان مورد توجه قرار گرفته و اکنون تمامی این مسایل برطرف شده است.
تخلفات و سوء استفاده های انجام شده در سازمان تامین اجتماعی طی سال های گذشته از دیگر مشکلات این سازمان است به طوری که پرونده های متعدد حقوقی در رابطه با اتفاقات سال های گذشته در سازمان با جدیت دنبال می شود و در نظام جمهوری اسلامی امکان پیگیری متخلفین وجود دارد و سازمان تامین اجتماعی در پیگیری حقوق بیمه شدگان و بازنشستگان سازمان کوتاهی نمی کند.

** تغییر پی در پی مدیران عامل در دوره گذشته
تغییر پی در پی مدیران عامل در دولت گذشته باعث ایجاد مشکلاتی در سازمان شد و باید جبران مافات می شد تا اثرات این تغییرات را از بین برده و به تعهدات خود در زمان مقرر عمل شود.
قانون سازمان تامین اجتماعی، قانون مستحکم و مترقی است، پتانسیل های فراوانی دارد و با تکیه بر آن می توان این سازمان را به بهترین شکل اداره کرد و اکنون خوشبختانه سازمان تامین اجتماعی از حواشی تحمیلی به این سازمان دور شده و کار سیاسی خط قرمز ما در این سازمان است. اکنون با برنامه ریزی های مدون، سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص سازمان تامین اجتماعی در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد.
سازمان تامین اجتماعی بر اساس قانون عمل می کند و پاکدستی در تمام حوزه های بیمه ای، درمانی و اقتصادی الزامی بوده و جزو خط قرمزهای این سازمان است.
در این دوره از مدیریت سازمان هیچگونه توصیه ای از مقامات دولتی و غیر دولتی برای عزل و نصب ها صورت نگرفته و تمامی مدیران در حوزه های مختلف از افراد پاکدست انتخاب شده اند.
یکی از اولین اقدامات تیم مدیریتی در دولت تدبیر و امید، بازسازی شان و جایگاه سازمان در ارتباط با شرکای اجتماعی و قوای مختلف بود که توانست این موفقیت بزرگ را بدست آورد بطوریکه تامین اجتماعی توسط دیوان عدالت اداری در بین 64 دستگاه به عنوان دستگاه برتر شناخته شد و در قوه مقننه نیز جایگاه تامین اجتماعی تثبیت شده است.

** برنامه راهبردی تامین اجتماعی تدوین می شود
یکی از دیگر فعالیت های موثر در دولت یازدهم در سازمان تامین اجتماعی تدوین برنامه راهبردی تامین اجتماعی است که اکنون مراحل نهایی این برنامه در حال اجرا است و در سال 94 برنامه راهبردی سازمان به تصویب مراجع قانونی سازمان می رسد. امیداست با این کار شاهد انجام بهینه امور و فعالیت منسجم تر این سازمان باشیم.
همچنین اصلاح ساختار تشکیلاتی سازمان تامین اجتماعی از دیگر برنامه های این سازمان است و اصلاح ساختار سازمان نیز در سال 94 به اجرا در می آید و ساختار تشکیلاتی بر اساس نیازها و اهداف سازمانی بازنگری و اصلاح می شود.

** سازمان تامین اجتماعی درخشان ترین دوره فعالیت خود را در سال 93 داشت
سازمان تامین اجتماعی درخشان ترین دوره فعالیت خود را در سال 93 داشت و اکنون تعامل با مستمری بگیران، بیمه شدگان، کارفرمایان و همه شرکای اجتماعی در حداکثر سطح خود قرار دارد و سازمان تامین اجتماعی پس از بازگشت به مسیر اصلی فعالیت خود افتخارات ارزشمندی بدست آورده است. در سال 93 به دلیل تنگناهای اقتصادی سال دشواری را طی کرده است اما با وجود همه مشکلات توانست تعهدات خود را به بیمه شدگان و مستمری بگیران به موقع و کامل انجام دهد.
ارتقای خدمات درمانی تامین اجتماعی از دیگر دستاوردهای سال 93 و در دولت تدبیر و امید بوده به طوری که در حوزه درمان با توجه به اجرای طرح تحول نظام سلامت در کل کشور شاهد یک نقطه عطف در حل مشکلات مردم هستیم که سازمان تامین اجتماعی نیز در این طرح نقش کلیدی دارد.
در سازمان تامین اجتماعی احیای اعتماد عمومی و افزایش امنیت اجتماعی مورد توجه قرار دارد که این مسائل از مهمترین اولویت ها و مهمترین کارکردهای سازمان است.

**مطالبات پزشکان حدود سه هزار میلیارد تومان بود
عدم پرداخت مطالبات پزشکان طرف قرارداد این سازمان در سال های گذشته یکی دیگر از مشکلات سازمان تامین اجتماعی بوده است و بیش از یک سال گذشته پرداختی ها به پزشکان طرف قرارداد با 9 ماه تاخیر انجام می شد اما اکنون میزان پرداختی ها تقریبا به روز است.
سازمان تامین اجتماعی در این مدت هیچ استقراضی نداشته و سال گذشته نیز برای پرداخت عیدی مستمری بگیران مشکل منابع نداشت اما در دولت گذشته برای پرداخت بدهی ها و حتی عیدی بازنشستگان و مستمری بگیران از بانک ها استقراض می شد.

**تسهیلات ویژه برای بازنشستگی شاغلان در مشاغل سخت و زیان آور
به منظور حفظ سلامت کارگران و بیمه شدگان یکی از مهمترین موانع بازنشستگی کارگران و بیمه شدگان دارای مشاغل سخت و زیان آور بنا به پیشنهاد سازمان تامین اجتماعی و تصویب هیات وزیران برطرف شد. براساس آیین نامه قبلی چنانچه بیمه شده ای در هر سال بیش از 10 روز غیبت غیرموجه می کرد و یا در مشاغل عادی مشغول به کار می شد به جای 20 سال اشتغال باید 25 سال سابقه در مشاغل سخت و زیان آور احراز می کرد تا بازنشسته شود.
اما براساس آیین نامه جدید 10 روز غیبت غیرموجه در سال، به 365 روز غیبت غیرموجه در طول 20 سال افزایش یافته و کارگران می توانند با 20 سال سابقه متوالی و حداکثر 365 روز غیبت غیرموجه بازنشسته شوند.

**تامین اجتماعی دنبال احقاق حقوق سازمان است
بدون جنجال آفرینی و هرگونه حاشیه ای، سازمان تامین اجتماعی بدنبال احقاق حقوق سازمان است و اموال این سازمان را هرکجا که باشد به سازمان برخواهد گرداند.
سازمان تامین اجتماعی بدون تکیه بر بودجه دولت توانسته منابع مورد نیاز خود را بدست آورده و خدمات درمانی، کوتاه مدت و بلندمدت را به بیمه شدگان سازمان ارائه کند.
تامین سلامت و رفاه آحاد جامعه از دغدغه های دولت تدبیر و امید بود و این چالش با اختصاص بودجه، توجه و تلاش رییس جمهور و اعضای دولت رفع شد و امروز در حوزه سلامت شرایط مطلوبی را شاهد هستیم.
تولید امنیت اجتماعی از اهداف تامین اجتماعی است و حمایت از بیمه شدگان در تمامی عرصه ها نیز برند این سازمان است.

** رایگان شدن خدمات بستری مستمری بگیران
با اجرای طرح تحول سلامت به عنوان یکی از طرح های مهم دولت تدبیر و امید، بخش زیادی از مشکلات مردم در حوزه سلامت کاهش یافته بطوریکه اکنون مردم مناطق شهری شش درصد و در مناطق روستایی سه درصد هزینه های بستری را پرداخت می کنند.
با توجه به اینکه در دولت «تدبیر و امید» موضوع رفاه اجتماعی در راس برنامه های دولت قرار دارد، بحث طرح تحول سلامت توسط رییس جمهوری مطرح شد تا از این طریق مردم از خدمات سلامت با کمترین هزینه بهره مند شوند. اکنون به تمام تعهدات و برنامه های رییس جمهوری در رابطه با موضوع سلامت عمل شده و آثار این تحولات به رغم چالش های زیاد در بحث سلامت، در کوتاه مدت نیز قابل مشاهده است.

** حل مشکل20 ساله بازنشستگی کارگران «نی بر» در دوات تدبیر و امید
سازمان تامین اجتماعی یکی از اقدامات موثرش در دولت تدبیر و امید، حل مشکل 20ساله کارگران نی بر در حوزه بازنشستگی این افراد بوده است. براساس توافق بین سازمان تامین اجتماعی و دو شرکت کشت و صنعت و وزارت متبوعه در 20 سال گذشته مشکلات برای کارگران این شرکت به وجود آمد و براساس این توافق،کارگران نی بر با پرداخت 9 درصد مربوط به سرانه درمان می توانستند علاوه بر6 ماه اشتغال در کار«نی بری» در 6 ماهه دیگر سال نیز از مزایای درمانی تامین اجتماعی برخوردار شوند.
با رسیدن کارگران نی بر به سن پیری و مراجعه آنان برای بازنشستگی، این کارگران متوجه شدند که دوره های 6 ماهه ای که با پرداخت 9 درصد حق بیمه از مزایای درمانی برخوردار شده اند، به عنوان سابقه بیمه پردازی محاسبه نمی شود و زمان بازنشستگی آنان به تعویق می افتد. حل این مشکل 20ساله با مساعدت و تلاش وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، همکاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی، سهام داران شرکت های کشت و صنعت کارون و هفت تپه و تصویب هیات امنا و هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی عملیاتی شده است.
با انجام این کار در مرحله اول 650 نفر از کارگران نی بر با احتساب سوابق مربوطه به شرایط بازنشستگی می رسند و سوابق سایر این افراد نیز برای آنان محاسبه می شود و در نهایت مشکلی که از حدود 20سال پیش انباشته و به معضلی برای کشور تبدیل شده بود، برطرف شد.
اما باز هم امیدواریم با توجه به اینکه بیش از 40 میلیون نفر از مردم ایران تحت پوشش خدمات سازمان تامین اجتماعی هستند، با حمایت بیشتر دولت تدبیر و امید، این خدمات گسترده تر شوند تا مردم همچنان از چتر حمایتی این سازمان بهره مند باشند.