برنامه اين جمعه ساعت 7 صبح و از ميدان انقلاب شروع شد. جايي که دو ون سفيد براي قرار خبرنگارها انتخاب شده بود تا از آنجا به اتفاق به انتهاي خيابان اميرآباد بروند، خيابان شانزدهم، ضلع شمالي دانشکده تربيت بدني و ساختماني قاجاري که تاريخ علوم پزشکي ايران نام دارد. اين موزه، يکي از 5 موزه دانشگاهي ثبتشده در آسياست.
جايي که با بخش ديرينشناسي پزشکي شروع ميشود و اجساد و اسکلت هايي با 5هزار سال قدمت که در شهر سوخته سيستان کشف شدهاند.
در بين اين جمجهها، جمجمه دختر 13ساله اي هم هست که بر روي جمجمهاش يک مثلث شکافتهشده و دوباره جوشخورده وجود دارد. شکافها يعني عمل جراحي به دليل هيدروسفالي و جوش خوردن مجدد شکافها يعني زنده ماندن بيمار، براي حداقل يک سال بعد از عمل.
اين، قديميترين شي موزه است. اشيا قديمي موزه اما کم نيستند. جسد پيرزني حدوداً 70ساله که توسط عوامل محيطي به صورت طبيعي موميايي شده با قدمت حدود چهارهزار ساله که توسط حفاران غيرمجاز از گورستان فهرج يزد کشف شده تا نسخهاي از کتاب «المنصوري» نوشته زکرياي رازي با تاريخ کتابت رجب 484 قمري که قديميترين نسخه خطي تاريخدار از اين کتاب در جهان است.
در بخشي از موزه، اسناد به جا مانده از دکتر يحيي عدل، استاد پيشکسوت جراحي و در بخش ديگر آثار دکتر محمد قريب جمعآوري شده. اما جالبترين بخش موزه، قديميتري داروخانه امروزي، با نام «دواخانه نظامي» است که عينا به همان شکل دوران ناصرالدينشاهياش در موزه بازسازي شده و حتي قوطيهاي سراميک داروهاي مختلف، با همان برچسب هاي قديميشان، عينا در قفسهها موجود هستند و دقتر دخل و خرج دواخانه هم که در آخرين سطرش، بدهي 4قراني حاج امينالضرب قيد شده، روي پيشخوان موجود است.
اين، شروع هيجان انگيز تهرانگردي است که با بازديد از دانشکده پزشکي دانشگاه ادامه پيدا ميکند. اولين جايي که در دانشگاه مورد بازديد قرار ميگيرد، اولين ساختمان دانشگاه است: ساختمان گروه آناتومي که در آذرماه 1313 افتتاح شده. آمفيتئاتر اين ساختمان که هنوز به همان شکل روز اول حفظ شده و مورد استفاده قرار ميگيرد، احمد مسجدجامعي را سر ذوق ميآورد.
چندبار تکرار ميکند که چقدر خوب است که صندليها، ساختمان، در و ديوار و تخته سياه، همگي همان هستند که بودند. دکتر امامي، رييس دانشکده پزشکي هم از همين سر ذوق آمدن به وجد ميآيد و بيشتر ومفصلتر همهجاي دانشکده، حتي کتابخانهاي را که در دست تعمير است نشان ميدهد.
در همينجاست که خبرنگاري از مسجدجامعي ميپرسد که در شوراي شهر براي اين دانشگاه که نماد آموزش عالي کشور است، چه کرده؟ مسجدجامعي هم جواب ميدهد که بخشي از کاري که ميشود کرد همين رسانهاي کردن و توجه دادن به حفظ ميراث معنوي اين دانشگاه است.
بعد از ديدن اولينهاي تاريخي و اولينهاي دانشگاهي، سراغ قديميترين بيمارستان تهران ميرويم: بيمارستان سينا در چهارراه حسنآباد. جايي که در 1284 قمري افتتاح شده و تا به امروز سرپاست. دکتر پورمند، رييس بيمارستان توضيحات مفصلي درباره تاريخچه بيمارستان مي دهد و بحثي هم درباره اينکه چرا امروز به «کرسي ميزراه» ميگوييم «دپارتمان اورولوژي» درميگيرد.
سقف شيشهاي دو اتاق عمل بخش اورولوژي که به گفته دکتر پورمند در سالهاي حدود 1325 ساخته شدهاند و در ايران بينظير هستند را ميبينيم، تابلوهاي عکسهاي قديمي بيمارستان را و البته سردري را که از روي همين عکسها بازسازي شده است.
نزديک به همين بيمارستان، در خيابان رازي، آرامگاه شيخ هادي نجمآبادي است و خاندانش که اغلبشان روحاني يا پزشک بودهاند. از همانجا و با راهنمايي نوه شيخ، به بيمارستان وزيري ميرويم، دقيقترش را بخواهيد به جاي خالي بيمارستان وزيري.
بيمارستاني که 20سالي بعد از بيمارستان سينا ساخته شده بود و چون از ميراث ميرزا عيسي وزير، حاکم تهران در زمان ناصرالدين شاه قاجار، ساخته شده بود، به نام وزيري معروف است. اين بيمارستان در سال 1355 تخريب شده است و حالا نوادگان شيخ با کمک خيرين قصد بازسازي آن را دارند.
آخرين جايي که در اين تهرانگردي مورد بازديد مسجدجامعي و خبرنگاران همراهش است، موسسه فرهنگي ابنسيناي بزرگ است در زمينه روزنامهنگاري پزشکي اولين و پيشقدم است.
با بازديد از تحريريه دوهفتهنامه نوين پزشکي، هفتهنامههاي سلامت و زندگي مثبت، و روزنامه سپيد، اين تهرانگردي 7ساعته به پايان ميرسد.
به قول احمد مسجدجامعي، سير پزشکي ديروز ايران و تهران تا به امروزش را در نصفهروز ميگرديم و خاطره همه پيشگامان اين علم را گرامي ميداريم. گراميداشتي در آستانه روز پزشک.
احمد مسجدجامعي،محمدرضا منصوري، رييس دانشگاه علوم پزشکي تهران، حسن فرسام، استاد پيشکسوت داروسازي و گروهي از اساتيد در برابر موزه تاريخ علوم پزشکي
برخلاف بقيه چيزها، ميکروسکوپهاي سالن بافت شناسي دانشکده پزشکي کاملا نو شده است
سردر دانشکده پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تهران نماد آموزش پزشکي کشورمان به حساب ميآيد
يادگاري نويسي مسجدجامعي روي تخته سياه دانشکده پزشکي و شوخي با روز تهرانگردي: درس معلم ار بود زمزمه محبتي ...
آمفيتئاتر ساختان آناتومي دانشکده پزشکي که رديف صندلي هايش از سال 1313 تا به حال هيچ فرقي نکره و حتي هر سال هم به همان رنگ اوليه، دوباره رنگ ميشود
از بيمارستان وزيري که به همت شيخ هادي نجمآبادي ساخته شده بود، فقط همين نما باقي مانده است
دواخانه نظامي، اولين داروخانه امروزي، به طور کامل از خيابان تير چراغ برق (اميرکبير) به موزه تاريخ علوم پزشکي تهران منتقل شده است. تمام تجهيزات و لوازم اين دارووخانه از اتريش خريداري شده بود
اين جمجمه، سند انجام قديميترين جراحي موفق در کشورمان است. نمونههاي ديگري از جراحي سر در کشورهايي نظير مصر ارايه شده، اما در هيچکدام از آنها آثار جوشخوردگي وجود ندارد و نميشود موفق به حسابشان آورد.
جسدي که به طور طبيعي موميايي شده است، يک نمونه از اقلام موزهاي بخش ديرينشناسي موزه تاريخ علوم پزشکي
اين درخت در محوطه بيمارستان سينا، 130 سال قدمت دارد. مسجدجامعي قول داد که براي اين درخت بازمانده از عصر ناصري، شناسنامهاي تهيه شود و از آن محافظت شود
اتاق عملي با گنبد شيشهاي که براي آموزش دانشجويان طراحي شده است. دکتر پورمند ميگفت شبيه اين اتاق عمل را فقط در UCLA آمريکا ديده است
تنديس ابنسينا در ابتداي خيابان جلاليه، احمد مسجدجامعي از ايده استفاده از خيابان جلاليه به عنوان ورودي دانشکده پزشکي حمايت کرد
تاريخ پزشکي، از ديروز تا امروز
اين درخت در محوطه بيمارستان سينا، 130 سال قدمت دارد. مسجدجامعي قول داد که براي اين درخت بازمانده از عصر ناصري، شناسنامهاي تهيه شود و از آن محافظت شود
گفتگوي مسجدجامعي يا يکي از همراهان بيمار که وسايلي که براي بيتوته در محوطه بيمارستان آورده را نشان ميدهد، در همين ديدار براي ساخت همراهسرايي مجهز براي بيمارستان سينا صحبت شد
تنديس ابنسينا در ابتداي خيابان جلاليه، احمد مسجدجامعي از ايده استفاده از خيابان جلاليه به عنوان ورودي دانشکده پزشکي حمايت کرد
اين بازديد از اولينهاي تاريخي پزشکي شروع شد و به بازديد از اولين نشريه پزشکي براي عموم پايان يافت.سپید