معاون
بهداشت وزير بهداشت اولين سخنران پنل بود. علي اکبر سياري با بيان اينکه
در حوزه پيشگيري 4 اصل بسيار مهم وجود دارد، گفت: «عدالت، مشارکت مردم،
همکاري بينبخشي و استفاده از تکنولوژي، همان 4 اصل مهم هستند.» وي با
اشاره به اينکه تکنولوژي علمي است که به صورت کالا يا خدمت ارائه ميشود،
تصريح کرد: «لذا هنر اين است که ما بتوانيم از تکنولوژي ارزان و ساده درجهت
دستيابي به سلامت مردم استفاده کنيم.»
وي
ضمن تاکيدبر اهميت اصل مشارکت مردم، خاطرنشان کرد: «بدون حضور و
مسئوليتپذيري مردم امکان ندارد که جامعهاي در امر پيشگيري و درمان موفق
شود. لذا سوال اساسي که همواره وجود دارد اين است که توانمندسازي مردم و
مشارکت دادن آنها به چه شکل صورت ميگيرد؟» وي ادامه داد: «خوشبختانه وزارت
بهداشت تجربيات زيادي در اين زمينه دارد و معتقد است که بدون مشارکت مردم
ارتقاي سلامت امکان ندارد.»
سياري
ضمن مثبت ارزيابي کردن پتانسيل موجود در وزارت بهداشت در زمينه استفاده از
توانمنديهاي سازمانهاي مردم نهاد، خاطرنشان کرد: «لازم است در اين زمينه
به يک اصل پايبند باشيم و آن اينکه قدرت و ثروت گاهي باعث شکست است، با
اين حال در بحث سلامت مدعيان زيادي در اين 2 حيطه وجود ندارد.»
وي
يادآور شد: «در گذشته سازمانهاي مردم نهاد دعوت شدند و باحضور آنها
آييننامهاي تحت عنوان «بسته همکاري و مشارکت سازمانهاي مردم نهاد و
خيرين» تنظيم شد که در آن به طور مشخص انتظارات و خواستههاي ما بيان شد.»
معاون
بهداشت وزير بهداشت گفت: «7 استان وجود دارند که از نظر دسترسي و
بهرهمندي از مواد غذايي، نسبت به ساير استانها داراي مشکل و در مضيقه
هستند. به همين منظور پروژهاي براي توانمندسازي اين مردم تعريف کرديم. لذا
در سراسر کشور فراخواني مبنيبر مشارکت يک سازمان مردم نهاد داراي صلاحيت
توانمندسازي مردم در زمينه اشتغال و سلامتي ارائه کرديم.
2 سازمان مردم
نهاد شرايط همکاري را داشتند که هنوزهم در حال همکاري هستند و اين روند در
جريان است.» وي اضافه کرد: «در وزارت مسکن و شهرسازي از سال 1380 پروژهاي
به کمک سازمان ملل متحد براي سکونتگاههاي غيررسمي تعريف شد که ما در اين
زمينه نيز ورود کرديم و براي 10 ميليون نفر از افراد ساکن در حاشيه شهر،
از طريق خريد خدمت توسط خود مردم، خدمترساني ميکنيم و تا امروز براي 15
ميليون نفر اين سيستم ايجاد شده است.» سياري در بخش ديگري از سخنان خود ضمن
يادآوري اين نکته که در سالهاي گذشته همواره بر تعداد مبتلايان به بيماري
تالاسمي افزوده ميشد، تصريح کرد: «حدود 15 سال پيش قانوني از مجلس شوراي
اسلامي گذشت مبنيبر اينکه هرکس قصد ازدواج دارد، يک آزمايش ساده خون بدهد
که اين آزمايش قابليت تشخيص اين مسئله را فراهم ميکرد که چه کساني بهتر
است، ازدواج نکنند. اين طرح باعث کاهش چشمگير ميزان تالاسمي در کشور شده و
همه اين مسائل باعث شد که امروز به لحاظ تشخيص بيماريهاي ژنتيکي بسيار
پيشرفته شويم.»
در
ادامه پنل مديرکل آموزش و مشارکتهاي مردمي سازمان حفاظت محيط زيست با
بيان اينکه سازمان محيط زيست حدود 780 سازمان مردم نهاد را مديريت ميکند،
گفت: «بايد اين سوال همواره در ذهن ما باشد که چگونه ميتوانيم از ظرفيت
محيط زيست براي کاهش آلام و نگرانيهاي مردم در حوزه سلامت استفاده کنيم؟»
درويش با تاکيدبر اينکه همکاريهاي بينبخشي و دانش ميان رشتهاي در اين
حوزه از اهميت زيادي برخوردار است، تصريح کرد: «هماکنون در شرايطي درحال
صحبت هستيم که تمامي تالابهاي مرکزي ايران خشک شده است.
امروز 18 ميليون
بلوط در غرب کشور از دست رفته و نشست زمين بهعنوان مرگبارترين عامل
بيابانزايي، نه فقط در کرمان بلکه در يزد و اصفهان نيز بيداد ميکند و با
سرعتي معادل 36 سانتيمتر در سال رخ ميدهد.» وي با بيان اينکه ميزان 4
ميليمتر نشست زمين در هر سال شرايط بحراني محسوب ميشود، خاطرنشان کرد:
«زمين تهران 90 برابر شرايط بحراني درحال نشست است.»
درويش با يادآوري اينکه هماکنون در شرايطي بسيار تاريخي و نگران کننده قرار گرفتهايم، اضافه کرد: «نتايج مطالعاتي که سازمان زمينشناسي بر روي بستر خشک درياچه اروميه انجام داده، حاکي از آن است که شرايط امروز آن درياچه بين 25 تا 40 هزار سال گذشته بيسابقه بوده است.
لذا اين فرضيه که هر 500 سال يکبار اين
اتفاق براي درياچه اروميه رخ ميدهد، کاملا نادرست است.» مديرکل آموزش و
مشارکتهاي مردمي سازمان حفاظت محيط زيست با اذعان به اينکه متاسفانه با
بارگزاريهاي اشتباه، وضعيت محيط زيست خود را در شرايطي بسيار نگرانکننده
قرار دادهايم، توضيح داد: «اگر هزينه براي درمان سرطان در سال 92 به بيش
از 10 هزار و 200 ميليارد تومان ميرسد، نشانه اين است که حال سرزمين ما
خراب، منابع آب و خاک آن آلوده و مواد غذايي که از اين آب و خاک به دست
ميآيد، ناسالم است.
لذا اگر ميخواهيم، وضعيت بهداشتي و سلامت اين مردم
تغيير کند، بايد به سمت پيشگيري حرکت کنيم و اين ظرفيت بايد ايجاد شود که
در حوزه محيط زيست کاري موثر انجام دهيم.» درويش با تاکيدبر اينکه بايد در
چيدمان بودجه و اولويتگذاريهاي خود به محيط زيست توجه بيشتري کنيم، اظهار
کرد: «همين سازمانهاي مردم نهاد بودند که در استان فارس تالابهاي کم جان
را احيا کردند و از ميزان بيماريهاي پوستي شايع در منطقه کاستند.
همين
سازمانهاي مردم نهاد در تالاب گندمان در چهال و محال و بختياري يک تجربه
موثر تکرار کردند. اگر اجازه دهيم اين سرمايه اجتماعي شکل گيرد و سايه
نگاههاي، امنيتي را از فعاليت تشکلهاي مردم نهاد برداريم، اگر واقعا مردم
را شريک قدرت کنيم، بنده اعتقاد دارم که مردم ميتوانند دست به دست هم
داده و با افزايش دانايي، مشکلات اين سرزمين را حل کنند.»
معاون
تربيت بدني و سلامت وزارت آموزش و پرورش سخنران ديگر آخرين پنل همايش بود.
حميدي وزارت آموزش و پرورش را وزارتخانهاي دانست که تمام آحاد جامعه با
آن در ارتباط هستند و گفت: «آنجا که تغيير نگرش و رفتار بايد اتفاق بيفتد،
نقش آموزش و پرورش پررنگتراست.»
وي
با بيان اينکه در حال حاضر 13 ميليون دانشآموز و 105 هزار مدرسه در کشور
وجود دارد، تصريح کرد: «970 هزار نفر همکار فرهنگي، مباحث مربوط به آموزش
را پيش ميبرند و براي اينکه عدالت آموزشي اتفاق بيفتد، قريب به 100 مدرسه
يک نفره و بيش از 5 هزار مدرسه زير 10 نفر وجود دارد تا انسداد بيسوادي
شکل گيرد.»
وي
با تاکيدبر اينکه حلقه ارتباط حاکميت با مردم، وزارت آموزش و پرورش است،
خاطرنشان کرد: «40 ميليون نفر بهصورت مستقيم با اين ارگان در ارتباط
هستند. از آنجاکه مدرسهمحوري و مشارکتمحوري يکي از 6 استراتژي ويژه وزارت
آموزش و پرورش است، اين استراتژيها را ميتوان با اهداف اين همايش تحليل
کرد.» حميدي ادامه داد: «اگر تحولي براي دانشآموز اتفاق بيفتد، آن تحول
درون مدرسه خواهد بود. لذا همه فعاليتهاي آموزش و پرورش بر ارتقاي مديريت
آموزشگاهي متمرکز شده است.
در حوزه سلامت برنامههاي مختلفي در بحث مدارس پيشبيني شده و بر تشکلهاي دانشآموزي و راهاندازي نهضت داوطلبي متمرکز شدهايم.» وي با بيان اينکه تشکلهاي دانشآموزي شامل سازمان دانشآموزي، سازمان جوانان هلال احمر، سازمان بسيج دانشآموزي و انجمنهاي اسلامي دانشآموزان است، گفت: «همچنين در زمينه بهداشتياران براي مدارس ابتدايي، پيشگامان سلامت با حضور دانشآموزان در مقطع متوسطه اول و سفيران سلامت در مقطع متوسطه دوم، 32 هزار دانشآموز سازماندهي شدند که 6 هزار مراقب بهداشت را درکنار ضابطين سلامت که وزارت بهداشت تعقيب ميکند آموزش دهند تا جدا از کتب درسي، پيام مسائل بهداشتي و سلامتي را بهعنوان کساني که ماموريتمدار هستند، به گوش همه دانشآموزان برسانند.»
معاون تربيت بدني و سلامت وزارت آموزش و پرورش
با بيان اينکه 4 تفاهمنامه با وزارت بهداشت در حوزه امنيت غذايي، بوفههاي
مدارس و مسائل کلي بين 2 وزارتخانه منعقد کردهايم، تصريح کرد: «پيشنهاد
ما اين است همانطور که سازمان هلال احمر، سازمان جوانان هلال احمر کشور را
ايجاد کرده، اين 3 تشکل به گونهاي در حوزه سازمان جوانان راهبري شوند که
ضمن دريافت آموزشهاي خاص، پيامهاي آموزشي را از زبان خود دانشآموزان به
آنها منتقل کنيم.»
وي
در پايان گفت: «در حوزه بخش خصوصي 5/8 درصد دانشآموزان کشور در مدارس
غيرانتفاعي به سر ميبردند که در 2 سال گذشته به 3/11 درصد افزايش پيدا
کردهاند. تاکيد ما بر بهرهمندي از توانمنديهاي 26 ميليون والدين و 13
ميليون دانشآموز در يک جريان فزاينده و شکلگيري نهضت داوطلبي در آموزش و
پرورش است.»