ازدواج هاي خويشاوندي به ازدواجي گفته مي شود که در آن به طور مثال پسر با فاميل نزديک نظير دختر عمو، دختر خاله، دختر عمه يا دختر دايي پيمان زناشويي ببندد. اين گونه ازدواج ها، محاسن و نکات قابل توجه خود را دارد که هر دختر و پسري بايد با توجه به آن و شرايط زندگي خود بهترين تصميم را براي آينده زندگي شان بگيرند. در خور ذکر است که در چند هفته گذشته، چندين پيامک در اين باره چاپ شده است که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد.
*مي خواهم با دختر عمويم ازدواج کنم. از اين نظر که فاميل هستيم مشکل دارد يا نه؟ لطفا توضيح بدهيد که دقيقا چه کار بايد بکنم؟
*دختري 19 ساله ام. چند وقت پيش پسر خاله ام به خواستگاري ام آمد ولي من براي گرفتن تصميم نهايي مردد هستم. هرچند ارتباط خانواده ما با خانواده خاله ام خوب است ولي نمي دانم ازدواج فاميلي خوب است يا نه؟
از آن جا که در پيمان مقدس ازدواج نه تنها 2 نفر، بلکه در واقع 2 خانواده با هم وصلت مي کنند بنابراين لازمه يک ازدواج مناسب ،داشتن تناسب خانواده ها در زمينه هاي فرهنگي، اقتصادي و اعتقادي است که در ازدواج هاي فاميلي از آن جا که افراد سال ها با هم زندگي کرده اند، در بيشتر موارد اين تناسب ها ديده مي شود و حتي سبک تربيتي که دختر و پسر با آن بزرگ شده اند، در بيشتر موارد يکسان است چرا که طرفين از کودکي بنا به سليقه خانواده و والدين خود تحت قواعد خاصي پرورش يافته اند و به همين دليل به احتمال زياد مشکلي با خانواده عروس يا داماد نخواهند داشت. همچنين از نظر آسيب هاي اجتماعي نظير مصرف سيگار، داشتن ارتباط هاي نامناسب و ... امکان رسيدن به اطمينان بيشتر است و اين موارد از مهم ترين مزيت هاي اين نوع ازدواج هاست.
هرچند در ازدواج هاي فاميلي دختر و پسر از يکديگر و خانواده هايشان شناخت خوبي دارند اما به هيچ وجه به خاطر فاميل بودن نبايد از اهميت تحقيق درباره طرف مقابل غافل شد. بنابراين هم خانواده دختر و هم خانواده پسر بايد براي تحقيق از محل تحصيل، محل کار و دوستان صميمي طرف مقابل پرس و جو کنند تا در آينده با مشکلي مواجه نشوند.
توجه داشته باشيد دختر و پسرهايي که با هم ازدواج مي کنند بايد داراي تشابهات زيادي باشند بنابراين صرف هم کفو بودن خانواده ها براي شروع يک زندگي کافي نيست و بايد 2 نفر بعد از خواستگاري رسمي با دقت زياد درباره تشابهات مذهبي، اعتقادي، تحصيلي، شغلي، مالي، خانوادگي و طرز تفکر در مورد اداره زندگي با هم به توافق برسند و توقع نداشته باشند که طرف مقابلشان دقيقا با آن ها هم سليقه باشد.
رسيدن به اين هدف با گفت و گو، موثر و قابل دست يابي به نظر مي رسد.
از نکات بسيار مهم در ازدواج هاي فاميلي آن است که امکان انتقال بيماري هاي ارثي در اين گونه ازدواج ها نسبت به ديگر ازدواج ها بيشتر است و اين از معايب مهم اين سبک از ازدواج هاست. آمار و احتمال وقوع مهم ترين بيماري هاي ژنتيکي در ايران شامل تالاسمي، بيماري هاي قلبي و عروقي و عقب ماندگي هاي ذهني در ازدواج هاي فاميلي بيشتر است. بنابراين مهم ترين شرط قبل از خواستگاري و درگير کردن طرفين در يک رابطه عاطفي و قبل از اعلام رسمي به اطرافيان انجام مشاوره ژنتيک زير نظر خانواده هاست. بنابراين توصيه مي شود قبل از هر اقدامي و حتي قبل از علني کردن اين خواستگاري، حتما مشاوره ژنتيک صورت گيرد و بعد از اطمينان يافتن از نبود مشکل در اين مورد، خواستگاري رسمي صورت گيرد و به دختر و پسر اجازه داده شود در جلسات خواستگاري، يکديگر را از نظر اخلاقي و شخصيتي محک بزنند.
يکي از نکات قابل توجه که در ازدواج هاي فاميلي وجود دارد اين است که اگر اختلافي بين زن و شوهر جوان ايجاد شود، مشکل آن ها به خانواده هايشان و در نتيجه به کل فاميل منتقل مي شود. زوج هاي جوان بايد بدانند که بعد از ازدواج، نسبتي که بين آن ها و عمو يا خاله يا عمه شان بوده است حالا تغيير مي کند و بايد آن ها را والدين همسرشان بدانند. بنابراين توجه داشته باشيد که ممکن است بعد از گذشت مدتي از شروع زندگي مشترک، توقعات شما از خانواده همسرتان تغيير کند و با ادامه اين روند تعارضاتي ميان شما و خانواده همسرتان شکل گيرد. همچنين در برخي مواقع ديده مي شود اختلاف هاي خانوادگي و فاميلي پدر و مادرها به زندگي زوجين کشيده مي شود و بر روابط ميان آن ها تاثير مي گذارد و به سلامت زندگي آن ها آسيب وارد مي کند. بنابراين شما پس از بررسي هاي لازم اگر تصميم به ازدواج گرفتيد، لازم است با کسب مهارت هاي زندگي، رفتاري جديد با والدين همسرتان داشته باشيد که نه تنها نقش قبلي شان را حفظ کنيد بلکه در جايگاه خاص تري هم قرار بگيريد و از بروز مشکلات احتمالي جلوگيري کنيد.
منيژه مسگري، کارشناس ارشد مشاوره خانواده
خراسان
