به گزارش شفا آنلاین،اگرچه در سال‌های گذشته با توجه به اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی‌های مطلوب در زمینه تربیت بدنی موارد تنبیه در مدارس سراسر کشور به نحو چشمگیری کاهش یافته است اما، با توجه به این کاهش چشمگیر بازهم در مواردی شاهد تنبیه لفظی و بدنی توسط معلمان و ناظمان در بعضی از مدارس کشور هستیم. از طرف دیگر، این نوع تنبیه‌ها در برخی از مدارس شکل دیگری یافته است و تنبیه بدنی جای خود را به تنبیه روحی و روانی و لفظی و ... داده است که می‌توان از آنها تحت عنوان «تنبیه‌های سفید» یاد کرد.
ضرب‌المثل‌های اشتباه
از دوران کودکی ضرب‌المثلی که همیشه ذکر لب معلمان و والدین دانش‌آموزان بود تا به این طریق رفتارهای غلط خود را در قبال تنبیه کردن دانش‌آموزان توجیه کنند ضرب‌المثل «چوب معلم گل است» بود که همین استفاده غلط از این مثل قدیمی به خوبی نمایانگر این مهم است که هنوز در فرهنگ کشور ایران تنبیه بدنی و لفظی آنچنان که باید و شاید مورد قبح نیست. حتی در بسیاری از موارد این ضرب‌المثل سرلوحه کار معلمان قرار گرفته است و تنها روش مفید برای اداره دانش‌آموزان در اداره کلاس را استفاده از تنبیه‌های بدنی می‌دانند. اگر چه بساط تنبیه‌هایی از جمله فلک کردن، تنبیه با ترکه و چوب و امثال آن که در مدارس قدیم کشور از جمله مکتبخانه‌ها متداول بود برچیده شده است اما، بازهم به‌رغم کمتر شدن تنبیه‌ها برخی از معلمان و مدیران سعی در آن دارند تا با اختیار خود به تنبیه دانش‌آموزان به انواع گوناگون بپردازند. با وجود این، قوانین و مقررات سخت و پیشگیرانه‌ای در رابطه با ممنوعیت تنبیه بدنی در مدارس کشور وضع شده است که تا حدی از این رفتارناشایست در قبال دانش‌آموزان جلوگیری می‌کند.
تنبیه بدنی در ایران و جهان
در کشور ما تنبیه بدنی که به چوب و فلک و ترکه آلبالو شهره بود. از زمان مدارس سنتی مانند مکتبخانه‌ها تا دوران پهلوی که مدارس مدرن در ایران دایر شد باقی ماند. سنت فلک، چوب زدن کف دست و قلم لای انگشت گذاشتن در کنار تنبیه‌های نو آمده دیگر همچنان باقی ماند و به میراث مدارس بعد از انقلاب رسید.
ممنوعیت تنبیه بدنی
25 مهر امسال هیات تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری درخواست ابطال ماده 77 آیین‌نامه اجرایی مدارس مبنی بر ممنوعیت اعمال تنبیه در مدارس را رد کرد و بدین ترتیب، تنبیه بدنی در مدارس ممنوع است. به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دیوان عدالت، در گردش کار این پرونده آمده است که فردی به موجب دادخواستی به طرفیت شورای‌عالی آموزش و پرورش، ماده 77 آیین‌نامه اجرائی مدارس که طی آن اعمال هرگونه تنبیه از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تکالیف درسی را که جهت تنبیه ممنوع شده، خلاف شرع دانسته به همین جهت خواهان ابطال آن شده است.
کاهش تنبیه بدنی در مدارس
روز گذشته معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش درباره چگونگی برخورد با افرادی که اقدام به تنبیه بدنی دانش‌آموزان در مدارس می‌کنند، اظهارکرد: کمیته مقابله با تنبیه بدنی با مسئولیت مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش تشکیل شده است. وی ادامه داد: معاونان و مدیران کل وزارت آموزش و پرورش عضو این کمیته هستند که این کمیته دارای شعبی در استان‌هاست که اقدام به رصد تنبیه بدنی، شناسایی خاطیان و مقابله با آنها می‌کند.
کاهش تنبیه؛ انگیزه بخش
یک عضو کانون صنفی معلمان می‌گوید:
در آیین‌نامه‌های داخلی آموزش و پرورش تنبیه ممنوع است اما، فرهنگ تنبیه
همچنان در بین معلمان و مدیران وجود دارد زیرا، تنبیه بدنی توسط آموزش و
پرورش ایجاد نشده است که با قانون بتوان آن را برداشت. محمدرضا نیک نژاد
ادامه می‌دهد: تنبیه بدنی متاسفانه نه‌تنها در مدارس بلکه در جامعه نیز
وجود دارد که اکثر والدین و معلمان برای ترغیب دانش‌آموز به تنبیه و تشویق
مبادرت می‌ورزند که اکثر مواقع با تنبیه بدنی همراه است. او تصریح می‌کند:
این فرهنگ تنبیه ابتدا از خانواده‌ها به مدارس راه یافت به همین دلیل، با
تصویب این طرح شاید بتوان امیدوار به تغییراتی در مدارس شهرها و روستاها
باشیم. این کارشناس آموزش و پرورش می‌افزاید: اگر تنبیه‌ها در مدارس کاهش
یابد منجر به افزایش انگیزه دانش‌آموزان برای تحصیل می‌شود به همین دلیل،
حل مشکل با قانونگذاری امکان پذیر نیست. او همچنین خاطرنشان می‌کند: ریشه
بعضی از این تنبیه‌ها به رفتارهای دانش‌آموزان برمی‌گردد و اینکه خیلی از
دانش‌آموزان با فرهنگ تنبیه بزرگ شده‌اند. معلمان از روی ناچار برای اداره
کلاس خود و برای جلوگیری از سروصدای دانش‌آموزان به تنبیه لفظی یا بدنی
آنها مبادرت می‌ورزند.
عضو کانون صنفی معلمان با اشاره به راهکارهای حل این مشکل می‌گوید: یکی از
راه‌های حل این مشکل کم کردن تعداد دانش‌آموزان در هر کلاس و ایجاد فضای
شاد و انگیزشی است و درصورتی که با مشکلات معلمان آشنایی یابیم و درصدد حل
آن برآییم می‌توان به حل این مشکل امیدوار بود.
اثر منفی تنبیه بدنی
یک روانشناس می‌گوید: همه روانشناسان در این‌باره متفق‌القولند که سیستم‌های تنبیهی تاثیر بدی بر رفتار دانش‌آموزان می‌گذارد و روش مناسبی برای ایجاد نظم برای دانش‌آموزان نیست. فرید براتی‌سده ادامه می‌دهد: این رفتار بیشتر از آنکه اثربخش باشد و در از بین بردن رفتار نامطلوب مفید باشد باعث خشم و کینه می‌شود و اثری در ایجاد رفتار مطلوب موردنظر ندارد که با رفتار تنبیهی در قبال دانش‌آموزان این عمل باعث می‌شود که بچه‌ها به سمت آن رفتار سوق پیدا کنند، در صورتی که والدین تصور می‌کنند که با این رفتار می‌توانند فرزند را به‌کار موردنظر خود بکشانند. او می‌افزاید: منابع علمی روانشناسی تربیتی نشان می‌دهد که در ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان بر انجام تکالیف روش‌های تکمیلی موثرتر است. این روانشناس بیان می‌کند: با انجام سیاست‌های تنبیهی دانش‌آموز از انجام آن باز خواهد زد اما، با توجه به اینکه این رفتار در او درونی نمی‌شود این رفتار با اصول آموزشی در تناقض است. او در پایان خاطرنشان می‌کند: در موارد کودک‌آزاری تنبیهاتی وجود دارد از جمله تنبیهات بدنی و روانی که تاثیر بدی دارد اما، درمورد تنبیهات روانی این مورد را باید گفت که همیشه تنبیهات روانی اثرات تخریب‌کننده بیشتری دارد هرچند که تنبیه جسمی نیز تاثیرات فراوانی را دارد.
آرمان
