شفا آنلاين-نه زنان از ترس اسیدپاش کلاه کاسکت بر سر دارند و نه دانشگاهها تعطیل است؛ نه خیابانها خالی از زنان شده و نه توریستها از ترس اسیدپاشی بلیتهای هواپیمایشان را به مقصد اصفهان لغو کردهاند. اینجا اصفهان است. جایی که بهخاطر شایعاتی که هر روز و هر ساعت از رسانههای مختلف درباره این شهر میشنیدیم به اینجا آمدیم تا ببینیم آنطور که میگویند شهر تعطیل شده است یا نه؟
به گزارششفا
آنلاين، حالا چند هفته از وقوع اسیدپاشیهای زنجیرهای در اصفهان میگذرد و روند زندگی مردم، عادی است. اینجا اصفهان است. شهری که اگرچه به گفته مسئولان انتظامی در نقطه به نقطه آن تیمهای لباسشخصی پلیس به دنبال متهم هستند، اما این موضوع باعث نشده فضای رعبآوری در شهر ایجاد شود. میگفتند زنان برای خارج شدن از خانه واهمه دارند و اگر بیرون بروند یا تمام مدت در خودرو نشستهاند یا سریع به خانه برمیگردند. دیروز اما خبری از این فضاها نبود. شایعات تا جایی ادامه پیدا کرده که حتی زنان میانسال هم وقتی میخواهند درباره اسیدپاشی صحبت کنند، حرف از فضاهای مجازی میزنند: «میگویند در فیسبوک آمار قربانیها بیش از 50 نفر است، اما پلیس چهار نفر را تایید میکند.»
به هر حال شایعات زیادی که درباره این موضوع به راه افتاده باعث شده به محض اینکه با مردم این شهر صحبت از اسیدپاشی میکنیم در اولین جمله بگویند: «بالاخره چند نفر واقعیت دارد؟» «همه افرادی که در سالهای اخیر در استان اصفهان مرتکب اسیدپاشی شدند یا مظنون به اسیدپاشی بودند بازداشت شدند و حضور دقیقشان در زمان و مکان اسیدپاشیهای اخیر پیگیری شد، اما پیگیریهای پلیس نشان داد هیچیک از آنها در آن ساعت مشخص در محل حادثه نبودهاند.» اینها را جانشین فرمانده انتظامی استان اصفهان در حالی میگوید که بسیاری از رسانهها مشغول انتشار اخبار شناسایی و حتی دستگیری مظنون اصلی اسیدپاشیهای اصفهان هستند. سرهنگ حسین حسینزاده که 27 سال است یونیفرم پلیس آگاهی را به تن دارد درباره اسیدپاشیهای اصفهان به فرهیختگان گفت: «این ماجرا نشان داد بین سواد رسانهای و وقایع جنایی ارتباط مستقیم برقرار است و اگر مردم در راستای تحصیل سواد رسانهای تلاش نکنند، این شایعات بیشتر و همان قدر رعب و وحشت نیز بیشتر خواهد شد.» او در توضیح صحبتهای خود افزود: «تاکنون چند نفر به دلیل نشر اخبار کذب در شبکههای اجتماعی بازداشت شدهاند.» رئیس سابق پلیس آگاهی استان اصفهان همچنین درباره اینکه اخبار اسیدپاشی تا 16 نفر و 20 نفر هم منتشر شده است، ادامه داد: «چهار مورد اسیدپاشی شده و از ساعت 18:45 بیستوسوم مهرماه که روی مرضیه ابراهیمی در خیابان مهرداد اسیدپاشی شد، تا الان هیچ مورد دیگری اتفاق نیفتاده است.»
جانشین فرمانده انتظامی استان اصفهان در گفتوگویی که میخوانید مرتکب این جنایت را قطعا یک نفر اعلام میکند و از اقدامات پلیس برای به دام انداختن این مظنون میگوید و از سرنخهایی که تاکنون بهدست آمده است.
در روزهای اخیر اخبار زیادی از شناسایی و حتی بازداشت مرتکب این اسیدپاشی میخوانیم و میشنویم که از سوی مقامات مختلف بیان میشود. مسئولان انتظامی استان اصفهان کدامیک را تایید میکنند؟
افراد زیادی در این زمینه شناسایی و بازداشت شدهاند، اما این موضوع به این معنی نیست که بازداشتشدگان قطعا همان مرتکبان هستند. خیلی از افراد بهعنوان مظنونان پرونده دستگیر شدهاند، اما با توجه به دلایل و مستنداتی که در تحقیقات پلیس مشخص شد، بیگناهیشان در این پرونده اثبات شد و آزاد شدند.
مثلا چه مستنداتی نشان از بیگناهیشان داشت؟تحقیقات جامع و کاملی صورت گرفت، اما برای مثال یکی از راهها این بود که ساعت دقیق حضور این مظنونان در زمان و مکانی که این اسیدپاشیها صورت گرفته پیگیری و مشخص شد که آنها مجرم نبودند. این اخبار که بعضی از آنها شناسایی و بازداشت شدند، صحت داشت، اما پس از اثبات بیگناهیشان آزاد شدند.
بازداشت این افراد براساس چه دلایل و مستنداتی بود؟یکی از دلایل این بود که ما تمام افرادی که در هشت سال اخیر در استان اصفهان مرتکب یا مظنون اسیدپاشی بودند را شناسایی کردیم. حتی کسانی که کوچکترین ارتباطی با پروندههای اسیدپاشی یا جرائم مختلف چندین سال گذشته داشتند.
همیشه بین آمار قربانیانی که پلیس میگوید با آماری که مردم دارند اختلافاتی وجود دارد اما در رابطه با این موضوع خاص، تفاوت بسیار زیادی وجود داشته است. آیا تایید میکنید یکی از دلایل شایعهپراکنی بیش از حد این موضوع به دلیل اطلاعرسانی ضعیفی بود که پلیس اصفهان انجام داده است؟ بهعنوان مثال وقتی شایعه شد که به روی چهار نفر اسیدپاشی شده، فرماندار اصفهان چهار نفر را تکذیب کرد و گفت که فقط روی دو نفر اسیدپاشی شده، اما فردای آن روز جانشین فرمانده ناجا گفت به روی چهار نفر اسیدپاشی شده است.
به هر حال درگیریها و جلسات پیرامون این حادثه زیاد بود، اما تا جایی که میشد با رسانهها هم در ارتباط بودیم.
با رسانهها در ارتباط بودید، اما آیا با توجه به عمق فاجعه و پریشانی که در افکار عمومی به وجود آمده بود، این ارتباط ضعیف نبود؟بله، میتوانست ارتباط بیشتری باشد.
به هر حال صحبت از 20 قربانی هم در برخی سایتها شده است و پلیس اصفهان تاکید بر چهار نفر دارد. تاریخ دقیق آخرین اسیدپاشی کی بوده است؟قطعا چهار مورد اسیدپاشی در اصفهان رخ داده که از این موارد دو مورد آسیب جدی و دو مورد جزئی بوده است و آخرین اسیدپاشی مربوط میشود به بیست و سومین روز از مهر امسال که در ساعت 18:45 در خیابان شهید قندی (مهرداد) رخ داد و قربانی این حادثه مرضیه ابراهیمی بود.
در رابطه با مرتکب این جرم اخبار ضد و نقیض زیادی مطرح شده، از متصل بودن به گروهکهای خاص گرفته تا افرادی که برای امر به معروف دست به این کار زدند. قطعا تحلیل پلیس میتواند تحلیل صحیحتری در این رابطه باشد. شما درباره این افراد چه فکر میکنید؟
در تعریف خشونت آمده خشمی که مهار نمیشود تبدیل به خشونت خواهد شد. بعضی خشونتها کور هستند و بعضی با دلیل. مثلا دو نفر که اختلاف مالی دارند و یکی از آنها دست به آتش زدن خودروی دیگری میزند یا پسری که دختری را دوست دارد، اما با جواب منفی ازدواج او روبهرو میشود و دست به قتل آن دختر میزند. در تمام این حوادث دلایلی، هر چند کورکورانه وجود دارد که انگیزه فرد خاطی را تشکیل میدهد، اما یک وقت است که فرد بدون هیچ دلیلی دست به جنایت میزند که این جنایت کور است. در رابطه با این پرونده نیز با خشونت کور مواجه هستیم و روانپزشکان نیز تایید میکنند خشونت کور به دست افراد مجنون و روانی اتفاق میافتد. به احتمال بسیار زیاد این مرتکب از افرادی است که نیاز به درمان روانی دارد و متصل به گروه و فرقهای نیست.
با توجه به دستگیر نشدن متهم چطور میتوان با قطعیت چنین گفت؟ از طرفی در فضاهای اجتماعی موجی از پیامها به راه افتاده با این مضمون که این پیام را به همه دوستانتان ارسال کنید تا متهم شناسایی شود و عکسی از متهم به صورت کامپیوتری به همراه پیام وجود دارد. مردم در این رابطه خیلی مایل هستند شفافسازی کنید که اصولا آیا پلیس به چهره اولیه دست پیدا کرده است یا خیر؟
افرادی که وارد این کار و پیگیری اخبار این موضوع شدند دو ویژگی دارند؛ اول آنکه دلسوز مردم و جامعه نیستند و دیگری آنکه تخصصی در این زمینه ندارند. در خیلی از این پیامهایی که در فضاهای مجازی منتشر شده و من رصد میکردم متوجه شدم قبل از اینکه کسی دستگیر بشود و قبل از اینکه مردم اطلاعات دقیقی درباره مرتکب جرم، جغرافیای جرم و انگیزهها و علل این اتفاق داشته باشند دیگران را متهم میکنند، مثلا میگویند متهم شناسایی شده، اما متاسفانه پلیس او را دستگیر نکرده است. یکی از دلایلی که پیرامون این اتفاق تا این اندازه شایعه زیاد شده این پیامها در شبکههای اجتماعی هستند. فردی که این پیامها را دریافت میکند بدون آنکه خود بداند آن خبر از کجا آمده و چه منبعی دارد روی لاین و فیسبوک خود منتشر میکند و از بقیه هم میخواهد آن را بازنشر کنند. به هر حال اگر پلیس صلاح ببیند لازم است چهرهای از طریق این فضاها و به دست مردم شناسایی شود حتما از رسانهای معتبر مانند صداوسیما به اطلاع مردم خواهد رساند و نه از اپلیکیشنهای موبایل. این ماجرا نشان میدهد بین سواد رسانهای و وقایع جنایی ارتباط مستقیم برقرار است و اگر مردم در راستای تحصیل سواد رسانهای تلاش نکنند این رعب و وحشت برایشان بیشتر خواهد شد و تنها راه مبارزه با این موضوع این است که به هر خبری که برایشان ارسال میشود، اعتماد نکنند.
افرادی که این اخبار را منتشر میکنند شناسایی شده که کجا هستند؟بله وخیلی از آنها دستگیر نیز شدهاند. چند نفر از آنها در زندان اصفهان هستند و از شهرهای جنوبی کشور این پیامها را تهیه و در لاین و واتس اپ منتشر میکردند. دو مورد دیگر هم در این رابطه دستگیر شدند که شوخی زشتی را شروع کرده بودند و با تفنگهای آبپاش روی خانمها آب میپاشیدند که خوشبختانه دیگر این اتفاق نیفتاده است. به هر حال عقل حکم میکند مردم اطلاعات خود را از منابع موثق دریافت کنند.
اقدامات پلیس در راستای به دام انداختن متهم تاکنون چه بوده است؟فرماندهان عالیرتبه نیروی انتظامی شخصا و راسا دارند پیگیری میکنند و دادستان اصفهان با جدیت دنبال این کار است. عزم و اراده بسیار جدی پشت این ماجراست که هوشمندانه و دقیق دنبال میشود و جلساتی با برترین استادان دانشگاه،پزشکان روانشناس و روانپزشکان مجرب گذاشتهایم و به لحاظ روانی نیز شناسایی متهم را در دستور کار قرار دادهایم. از طرفی علاوهبر کارکنان رسمی پلیس با اونیفرم،تعداد قابلتوجهی از ماموران زبده پلیس آگاهی و یگان ویژه با لباسشخصی در سطح شهر مشغول شناسایی متهم هستند که اگر آنها را ببینید اصلا متوجه نمیشوید پلیس هستند. بیش از صد تیم دو نفره را برای این کار اعزام کردهایم که این تعداد علاوهبر مامورانی هستند که اونیفرم به تن دارند.
اخباری منتشرشده مبنیبر اینکه متهم کلاه کاسکت بر سر داشته و این موضوع شناسایی او را سخت کرده است. آیا صحت دارد؟خیر. در دوربینها این متهم اصلا کلاه کاسکت بر سر نداشته و ما خیلی به شناسایی نزدیک هستیم. متاسفانه او همه این چهار مورد را در تاریکی شب انجام داده و در بازبینی دوربینها با مشکل مواجه بودیم که با تکنولوژیهایی که از آن بهرهمند هستیم امیدواریم بهزودی این فرد به دام بیفتد.
فرهیختگان