در حالی که مسوولان وزارت بهداشت از سال‌ها قبل اعلام کرده‌اند حدود ۹۰ درصد داروها در ایران تولید می‌شود، اما متاسفانه همواره با کمبودهای دارویی در کشور روبه‌رو هستیم.
شفاآنلاین>سلامت>در حالی که مسوولان وزارت بهداشت از سال‌ها قبل اعلام کرده‌اند حدود ۹۰ درصد داروها در ایران تولید می‌شود، اما متاسفانه همواره با کمبودهای دارویی در کشور روبه‌رو هستیم.
به گزارش شفاآنلاین:در روزهای اخیر نیز بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌های مورد نیاز مردم در داروخانه‌ها کمیاب شده و برخی از داروسازها می‌گویند قیمت آزاد این آنتی‌بیوتیک‌ها نیز در بازار آزاد چند برابر شده است. در همین حال کارشناس‌ها می‌گویند تولیدکننده‌های دارو به دلیل قیمت‌گذاری پایین سازمان غذا و دارو تولیدات را کاهش داده‌اند، تا شاید با ایجاد کمبود دارو در کشور اعتراض خود را نسبت به قیمت تعیینی نشان دهند. این در حالی است که با کاهش تولید آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف، جان کودکان به مخاطره افتاده است، چراکه به عقیده متخصصان اطفال اگر کودکی به بیماری آنفلوآنزا یا حتی سرماخوردگی خفیف مبتلا شود، یک درصد احتمال سرایت عفونت به کلیه، گوش، قلب و دیگر اعضای حساس بدن وجود دارد. بنابراین کودک بیمار حتما باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند. اگر عفونت به گوش کودک برسد، امکان ناشنوایی در کودک وجود دارد. البته این روزها تنها دچار کمبود آنتی‌بیوتیک نیستیم بلکه به گفته کارشناس‌های حوزه دارو شربت استامینوفن نیز نایاب شده است. این شربت نیز مانند آنتی‌بیوتیک یکی از داروهای حیاتی برای کاهش تب کودکان است، زیرا اگر کودکی تب کند و خانواده‌اش نتواند به راحتی این شربت را تهیه کند، کودک دچار تشنج منتهی به آسیب نخاعی مغز می‌شود. بنابراین به عقیده کارشناس‌های حوزه دارو اکنون دود اختلافات دولت با تولیدکنندگان دارو درباره تعیین قیمت جدید برخی داروها به چشم کودکان بیمار رفته است؛ کودکانی که به داروهای مهمی نظیر شربت‌های آنتی‌بیوتیک، چرکخشککن، ضدسرماخوردگی و دیگر شربت‌های دارویی اطفال نیاز دارند، اما متاسفانه اکنون این داروها در بسیاری از داروخانه‌های کشور کمیاب شده‌اند.
دکتر مهدی پیرصالحی، نایب‌رییس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران با تایید کمبود داروها به خصوص آنتی‌بیوتیک گفت: متاسفانه این روزها برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها نه تنها در تهران دچار کمبود شده بلکه در شهرستان‌ها نیز وضع به همین منوال است. دلیل اصلی کمبود آنتی‌بیوتیک چند موردی است که قرار بود در طرح دارویار رعایت شود، اما رها شد. یکی از موضوعاتی که صنعت داروسازی را دچار مشکل کرده، بحث مالیات بر ارزش‌افزوده است. در حال حاضر برخی شرکت‌ها به خاطر مالیات بر ارزش‌افزوده نتوانستند مواد اولیه و اقلام دیگر را از گمرک ترخیص کنند. همچنین نقدینگی شرکت‌ها به مشکل خورده است.
وی افزود: به نظرم یکی از مهم‌ترین دلایل کمبود آنتی‌بیوتیک در داروخانه‌ها قیمت‌گذاری نامناسب برای آنتی‌بیوتیک‌ها است، زیرا با قیمتی که سازمان غذا و دارو برای آنتی‌بیوتیک‌ها در نظر گرفته بود، تولید دارو برای شرکت‌ها صرفه اقتصادی نداشت. به همین دلیل تولید دارو روند کندی را پیش گرفت. اما از هفته گذشته سازمان غذا و دارو قیمت این دارو را اصلاح کرد، در نتیجه تولید سرعت گرفته است که امیدواریم تا ۱۰ روز آینده کمبود‌ها جبران شود.
پیرصالحی اظهار کرد: این روزها به دلیل شیوع بیماری آنفلوآنزا به خصوص در میان کودکان در مواقع بروز عفونت احتمال تشدید عوارض بیماری وجود دارد. حال این داروی حیاتی در سراسر کشور دچار کمبود شده است. البته این روزها نه تنها داروی آنتی‌بیوتیک بلکه داروهای دیگر نیز دچار کمبود شده‌اند، اما آنتی‌بیوتیک در برخی داروخانه‌ها به سختی پیدا می‌شود، چراکه وقتی دارویی دچار کمبود می‌شود، باید در توزیع آن نیز نظارت بیشتری کرد. داروها باید به صورت یکسان در تمامی داروخانه‌ها توزیع شوند. به همین دلیل از هفته گذشته سازمان غذا و دارو درخصوص توزیع نظارت بیشتری می‌کند.
او ادامه داد: بیشتر مواقع برای اینکه مردم دارو را ارزان‌تر تهیه کنند، سازمان غذا و دارو بر قیمت‌گذاری سختگیری می‌کند. اما این سختگیری منجر به کمبود دارو در کشور می‌شود. بنابراین دولت باید به این امر توجه ویژه‌ای داشته باشد، زیرا وجود دارو در سراسر کشور مهمتر از سختگیری بر قیمت‌گذاری است. دولت نباید با این‌گونه سختگیری‌ها عاملی بر کمبود داروها باشد. از سویی با توجه به بازگشایی مدارس و شیوع آنفلوآنزا وزارت بهداشت باید درخصوص کمبود داروی آنتی‌بیوتیک پیش‌بینی می‌کرد.
دکتر علی فاطمی نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران نیز با انتقاد از طرح دارویار گفت: مدت زمان زیادی است که داروی آنتی‌بیوتیک به صورت سهمیه‌ای در داروخانه‌ها توزیع می‌شود، براساس گزارش‌ها این میزان پاسخگوی نیاز بیماران نبوده و نیست. عوارض کمبود این دارو را چندین هفته پیش هشدار داده بودیم. وزارت بهداشت در تعیین قیمت داروهای آنتی‌بیوتیک در ابتدای اجرای طرح دارویار اشتباه کرد و اکنون دود این اشتباهات به چشم کودکان بیمار می‌رود. بنابراین یکی از دلایل اصلی کمبود دارو، کاهش تولید دارو است. تولیدکنندهها به دلیل مشکل قیمت‌گذاری آنتی‌بیوتیک تولید نکردند. سازمان غذا و دارو تیرماه با استناد به طرح دارویار قیمت داروها را عنوان کرد. تولیدکنندهها درخصوص تولید برخی داروها مشکلی نداشتند اما با توجه به اینکه مواد اولیه آنتی‌بیوتیک در قیمت‌گذاری نهایی محصول نقش مهمی دارد، قیمتی که سازمان غذا و دارو برای این دارو در نظر گرفته بود برای تولیدکنندهها صرف اقتصادی نداشته است. به همین دلیل تولید آنتی‌بیوتیک در ماه‌های گذشته کاهش پیدا کرده و در مقاطعی متوقف شده است. تبعات این امر طی هفته‌های اخیر در جامعه قابل لمس شده است. البته این روزها با توجه به هشدارها سازمان غذا و دارو به شرکت‌های تولیدکننده برای تولید این دارو فشار مضاعف وارد کرده، همچنین سازمان برای جبران کمبود برای ۸ قلم آنتی‌بیوتیک پرمصرف مجوز واردات داده است. بنابراین برای جبران این کمبود مدت زمان زیادی نیاز است، اما با توجه به شیوع آنفلوآنزا در میان کودکان موضوع کمی نگران‌کننده شده است، زیرا داروی آنتی‌بیوتیک را نمی‌توان با داروی دیگری جایگزین کرد. اگر این دارو به بیماری نرسد، گاها منجر به فوت فرد می‌شود.
وی افزود: این روزها نه تنها دچار کمبود آنتی‌بیوتیک هستیم، بلکه در بسیاری از داروهایی که مورد نیاز فصل سرد است، از جمله قطره شست‌وشویی بینی کودکان، آنتی‌هیستامین، داروهای ضد‌سرفه، شربت لوراتادین، اکسپکتورانت و حتی شربت استامینوفن که برای کاهش تب کودکان مورد استفاده است، دچار کاهش شدید شده‌ایم. شربت استامینوفن هم مانند آنتی‌بیوتیک برای بیماری کودکان حیاتی است، زیرا اگر کودکی تب کند و خانواده او نتوانند به راحتی این شربت را تهیه کنند، کودک دچار تشنج و آسیب نخاعی و مغز می‌شود. همچنین اگر آنتی‌بیوتیک به موقع به کودک بیمار نرسد، ممکن است عفونت به اعضای حساس بدن مانند کلیه‌ها، قلب و گوش او سرایت کند. این عفونت آسیب‌های جبران‌ناپذیری بر کودک وارد می‌کند. همچنین قیمت شیشه‌های شربت در چند ماه گذشته بسیار بالا رفته و همین مساله تولید شربت‌های دارویی به‌ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها را برای تولیدکنندگان دشوارتر کرده است. در هر صورت مهم‌ترین دلیل کمبود داروهای حیاتی ضعف مدیریت دولتی در نظارت و تامین دارو است.
دکتر فاطمی اظهار کرد: اکنون دود اختلافات دولت با تولیدکنندگان دارو درباره تعیین قیمت جدید برخی داروها به چشم کودکان بیمار رفته است؛ کودکانی که به داروهای مهمی نظیر شربت‌های آنتی‌بیوتیک، چرکخشککن، ضدسرماخوردگی و دیگر شربت‌های دارویی اطفال نیاز دارند، اما متاسفانه اکنون این داروها در بسیاری از داروخانه‌های کشور کمیاب شده است.
فاطمی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو باید از قبل احتمال کمیاب شدن برخی آنتی‌بیوتیک‌ها را پیش‌بینی می‌کرد، گفت: زمانی گفته می‌شد تحریم‌ها علت کمبود دارو است، بعدا بیان شد وجود مشکل در انتقال ارز به کمبود دارو دامن می‌زند، اما در ادامه این نکته مطرح شد که در تامین ارز دولتی دارو مشکل وجود دارد. حالا اما با اجرای طرح دارویار، ارز دولتی حذف شده و ارز نیمایی جایگزین شده است و همه کارشناسان انتظار داشتند که در شرایط موجود دیگر دچار کمبود دارو نشویم، اما متاسفانه اکنون شاهد آن هستیم که وجود اختلاف بر سر قیمت‌گذاری دارو، باعث کاهش تولید برخی داروها شده و در نتیجه، کمبود داروهای مورد نیاز مردم در داروخانه‌ها را به همراه داشته است.
وی ادامه داد: جایگزین شدن ارز نیمایی به جای ارز دارویی برای واردات مواد اولیه دارو، باعث چند برابر شدن نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده در تولید دارو شده است، زیرا درصد این مالیات ثابت مانده است، اما نرخ ارز حدودا هشت برابر شده و در نتیجه، اکنون تولیدکنندگان ناچارند که مالیات بر ارزش‌افزوده بیشتری را به ازای تولید هر دارو بپردازند. اکنون برخی تولیدکنندگان دارو تاکید دارند که افزایش رقم مالیات بر ارزش‌افزوده، باعث شده است که به طور متوسط ۱۶ درصد از حاشیه سود تولید دارو کم شود و این مساله به زیان‌ده شدن بعضی شرکت‌های دارویی منجر شده است. به همین دلیل، برخی نمایندگان مجلس به دنبال آن هستند که رقم مالیات بر ارزش‌افزوده در تولید دارو را به یک درصد کاهش دهند.
نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه قیمت آنتی‌بیوتیک‌ها در شروع اجرای طرح دارویار درست حساب نشده بود، گفت: علت اینکه این روزها کمبود انواع آنتی‌بیوتیک بیش از سایر داروهای عمومی به چشم می‌آید، این است که در تیرماه امسال که دولت با توجه به حذف ارز ترجیحی از مواد اولیه دارویی، قیمت‌گذاری جدیدی را برای انواع داروها انجام داد، برآورد قیمت صحیحی از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها نداشت، زیرا اساسا سهم مواد اولیه در قیمت نهایی آنتی‌بیوتیک‌ها حدود دو برابر سایر داروهاست و همین مساله باعث می‌شود که ارزبری واردات مواد اولیه انواع آنتی‌بیوتیک بیش از داروهای دیگر باشد. اما وزارت بهداشت در تعیین قیمت داروهای آنتی‌بیوتیک در ابتدای اجرای طرح دارویار این نکته را پیش‌بینی نکرده بود و اکنون همین مساله، باعث کاهش تولید آنتی‌بیوتیک‌ها توسط تولیدکنندگان شده است.
وی افزود: تمام این موارد قابل پیش‌بینی بود و اگر سازمان غذا و دارو در تیرماه قیمت‌گذاری صحیحی را برای آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌داد، مجبور نبود که مهرماه دوباره به تغییر قیمت این داروها بپردازد. اما متاسفانه عدم پیش‌بینی مساله توسط مسوولان وزارت بهداشت، باعث شد که کارخانه‌ها مدتی آنتی‌بیوتیک تولید نکنند و حالا با توجه به قرار گرفتن در فصل سرما و احتمال افزایش آمار آنفلوآنزا و سرماخوردگی، سازمان غذا و دارو از داروخانه‌ها می‌خواهد که به صورت پرفشار آنتی‌بیوتیک تولید کنند.
فاطمی با تاکید بر اینکه افزایش محسوس نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده با حذف ارز ترجیحی دارو قابل پیش‌بینی بود، گفت: دولت باید قبل از اجرای طرح دارویار، به کاهش مالیات بر ارزش‌افزوده در تولید دارو می‌پرداخت تا با سیاست‌های ارزی جدید دولت، هزینه تولید دارو برای کارخانجات چندان بالا نرود. همچنین وزارت بهداشت باید پیش از اجرای طرح دارویار، قیمت تمام داروها را با نظر تولیدکنندگان و سندیکاها به صورت دقیق حساب می‌کرد تا مشکلات کنونی برای آنتی‌بیوتیک‌ها به وجود نیاید، اما متاسفانه این اقدامات انجام نشد و کمبود امروز آنتی‌بیوتیک‌ها و شربت‌های دارویی ناشی از همین اشتباهات است.
خطر مرگ
دکتر سالومه موسوی‌نژاد، متخصص اطفال هم با تاکید بر عوارض آنتی‌بیوتیک بر کودکان گفت: اگر کودکی به بیماری آنفلوآنزا یا حتی سرماخوردگی خفیف مبتلا شود، یک درصد احتمال سرایت عفونت به کلیه، گوش، قلب و دیگر اعضای حساس بدن وجود دارد. بنابراین کودک بیمار حتما باید آنتی‌بیوتیک مصرف کند. اگر عفونت به گوش کودک برسد، امکان ناشنوایی در کودک وجود دارد. حتی اگر عفونت در گلوی کودک بماند، به احتمال زیاد کودک دچار درگیری قلبی می‌شود. برخی مواقع گسترش عفونت در بدن کودک منجر به مرگ او می‌شود. متاسفانه این روزها میزان مراجعه کودکان بیمار زیاد است اما داروی آنتی‌بیوتیک به خصوص آزیترومایسین و حتی شربت استامینوفن به سختی پیدا می‌شود. همین امر منجر به مشکلات زیادی در کودکان شده است. سازمان غذا و دارو گفته است به زودی کمبود این دارو جبران می‌شود، اما تا آن زمان مشخص نیست چند کودک دچار عوارض جبران‌ناپذیر شوند.
وی افزود: به نظرم یک عده سودجو آنتی‌بیوتیک کودک را از بازار جمع‌آوری کردند تا فضا بیشتر متشنج شود وگرنه میزان کمبود آن عجیب است، آن هم در برهه‌ای که مدارس باز شده و بیماری آنفلوآنزا به شدت در حال جریان است. زیرا داروی آنتی‌بیوتیک کودک قابل جایگزین نیست، اما این روزها به دلیل شدت ابتلا در کودکان مجبور شده‌ایم از داروی آنتی‌بیوتیک بزرگسالان برای کودکان تجویز کنیم، البته بسیاری از خانواده‌ها این موضوع را قبول نمی‌کنند، چراکه دوز داروها برای کودکان امری حیاتی است. این روزها خانواده‌های نوزادان بالای یک ماه دچار استرس عوارض کمبود آنتی‌بیوتیک شدند.
نظرشما
آخرین اخبار