نسبت گردشگری و امکانات بهداشتی

به گزارش شفا آنلاین،ورود چنین حجمی از گردشگر، تنها به جاذبه های یک کشور محدود نمی شود، بلکه زیرساخت های دیگری نیز باید فراهم باشد تا گردشگران رغبت کنند به چنین نقاطی سفر کنند.

اکنون گردشگری که از آن بعنوان ˈصنعت سبزˈ یاد می شود، به یک منبع مهم درآمد برای برخی کشورها تبدیل شده است، اما این صنعت تنها به برخورداری از جاذبه های طبیعی و تاریخی محدود نمی شود و جذب گردشگر نیازمند برخورداری از تمام زیرساخت های مورد نیاز این صنعت است.

یکی از مهمترین مقولات در صنعت گردشگری علاوه بر ایجاد نشاط و فرصت آشنایی با جاذبه های مختلف تاریخی و طبیعی، حفظ سلامت و تندرستی گردشگران است که این امر نیز در گرو تامین زیرساخت هایی است که با سلامت مردم سروکار دارد.

در پیوند با سلامت مردم بخصوص در حوزه صنعت گردشگری، تامین سرویس های بهداشتی مناسب و کافی در جوار جاذبه های مختلف طبیعی و تاریخی آنقدر اهمیت دارد که روز 19 نوامبر همزمان با 28 آبان ماه در تقویم بعنوان ˈروز جهانی سرویس بهداشتیˈ نامگذاری شده است.

شاید اهمیت موضوع سرویس بهداشتی در مسافرت را هر کدام از ما تجربه کرده باشیم، اما وجود چنین سرویس هایی در محل جاذبه های طبیعی و تاریخی با توجه به حجم جمعیت گردشگرانی که به این مناطق سفر می کنند، اهمیتی دوچندان دارد.

اهمیت موضوع تامین سلامت شهروندان بحدی است که روزی در تقویم جهانی برای سرویس های بهداشتی در نظر گرفته شده است تا به دولت ها یادآوری کند برای تحقق برنامه های سلامت، تامین سرویس های بهداشتی را نیز مد نظر قرار دهند.

در حوزه گردشگری داخلی بخصوص خارجی که نشاندهنده فرهنگ یک جامعه است، این مقوله از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بهداشت عمومی از موضوعاتی است که در ذهن گردشگران از فرهنگ کشورها باقی مانده و در تشویق آنان به سفر دوباره تاثیر می گذارد.

تورگردانها و فعالان صنعت گردشگری، نبود سرویس بهداشتی مناسب برای مسافران و گردشگران در محل جاذبه ها را از مشکلات این صنعت عنوان می کنند که بر نارضایتی مسافران تاثیر زیادی دارد.

بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، دو میلیارد و 500 میلیون نفر از مردم جهان به تاسیسات بهداشتی مناسب دسترسی ندارند و بیش از یک میلیارد نفر نیز در مکانهای باز اجابت مزاج می کنند.

انواع بیماریهایی که از رعایت نکردن اصول بهداشتی و نبود سرویس بهداشتی مناسب گریبانگیر جامعه شده است و هزینه های زیادی به آن جامعه تحمیل می کند، با ایجاد سرویس بهداشتی مناسب به حداقل می رسد.

رییس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در اواخر سال 86 وعده ساخت یکهزار مجتمع گردشگری را داد و گفت: تا قبل از سال 90 در هر 25 کیلومتر از راه های کشور یک سرویس بهداشتی ساخته می شود.

این وعده از آنجا ناشی می شد که سال 86 مصوبه ای در باره الگوی نمونه واحدهای خدماتی و سرویس های بهداشتی بین راهی از سوی سازمان میراث فرهنگی به هیات دولت ارائه و تصویب شد و سازمان های مختلف ملکف به اجرای اقداماتی در این زمینه شدند.

در مصوبه سال 1386 هیأت وزیران، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مکلف شد ظرف مدت یک ماه از ابلاغ تصویب نامه 26 اسفند 1386 نسبت به تدوین الگوی نمونه واحدها و سرویس های بهداشتی موضوع این تصویب نامه اقدام کند و استانداران نیز موظف شدند، در مدت یاد شده نقاط مورد نیاز را به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کنند.

بر اساس این مصوبه، وزارت جهاد کشاورزی و مسکن و شهرسازی نیز مکلف شدند، با معرفی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نسبت به واگذاری زمین به متقاضیان ساخت سرویس های بهداشتی اقدام کنند.

همچنین بر اساس بندهای دیگر این مصوبه، وزارت نیرو مکلف شد پس از اعلام نقاط از سوی سازمان میراث فرهنگی، برای تامین آب و برق تمام سرویس های بهداشتی یاد شده با استفاده از منابع داخلی اقدام و وزارت راه نیز مکلف شد، مسیرهای دسترسی به واحدهای موضوع این مصوبه را پس از اعلام نقاط از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایجاد کند.

ˈحمید بقاییˈ که آن زمان قائم مقام سازمان میراث فرهنگی بود، ساماندهی سرویس های بهداشتی بین راهی را از مهمترین برنامه های در دست اقدام این سازمان دانسته و وعده داده بود: تا پایان همان سال ‎ 600 واحد از یکهزار سرویس بهداشتی وعده داده شده، راه اندازی شود.

تخصیص نیافتن وام بانکی برای این پروژه ها و حمایت نشدن بخش خصوصی، این وعده را محقق نکرد، حتی یک گروه سرمایه گذار خارجی نیز برای ساخت تعدادی از مجتمع های بین راهی به ایران آمدند که دست خالی به کشورشان بازگشتند.

برای بهبود وضعیت بهداشت بویژه در صنعت گردشگری، دولت نهم وعده داده بود تا قبل از سال 90، یکهزار سرویس بهداشتی بین راهی ساخته و در هر 25 کیلومتر یک مجتمع بین راهی با سرویس مناسب برای گردشگران ایجاد شود، ولی در پایان عمر دولت دهم نیز چنین وعده ای محقق نشد.

در دولت یازدهم نیز مشکل سرویس های بهداشتی بین راهی از سوی معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور مطرح شد و ˈمرتضی رحمانی موحدˈ در این باره گفت: ایجاد سرویس بهداشتی شامل دو مرحله ˈایجادˈوˈبهره برداریˈ است که برخی از این سرویس ها ایجاد شده، اما کسی نیست از آنها بهره برداری کند.

این مسوول در سازمان گردشگری کشور افزوده بود: از سال 89 ایجاد و بهره برداری از این سرویس ها به معاونت سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی داده شده که بهره برداری هزینه دارد، برخی از این سرویس های بهداشتی توجیه اقتصادی ندارد که رسیدگی به این موضوع جزو برنامه های سازمان است.

یکی از فعالان صنعت گردشگری کشور نیز  گفت: معضل نبود سرویس بهداشتی مناسب از مقولاتی است که مردم و مسافران همیشه با آن مواجه بوده اند.

ˈناهید رحمدلˈبا بیان تاثیرات منفی بی توجهی به این موضوع در جذب گردشگر و رضایت مسافران، اضافه کرد: این مشکل در موضوع گردشگران خارجی حساسیت بیشتری دارد و به نوعی در معرفی فرهنگ کشور تاثیر دارد و باعث نارضایتی مردم، مسافران، گردانندگان جاذبه های گردشگری و تورلیدرها شده است.

وی با بیان اینکه ساخت سرویس بهداشتی در برخی شهرها کمتر مورد توجه است، افزود: ساخت این تاسیسات گردشگری تنها به پارک ها محدود شده، ولی باید مکانهای بیشتری در نظر گرفته شود.

رحمدل تصریح کرد: در خارج از شهرها و مسیرهای ارتباطی بین راهی نیز لازم است سرویس های بهداشتی از حالت سنتی خارج و به صورت پیمانکاری اداره شود.

این فعال صنعت گردشگری با ارائه راهکارهایی در زمینه بهبود این وضعیت افزود: لازم است در ساخت این تاسیسات به لحاظ فرم از استانداردهای ثابتی تبعیت و مدیریت این تاسیسات به شرکت های پیمانکاری موفق واگذار و برای نگهداری از این اماکن از نیروهای آماده به کار استفاده شود.

رحمدل با تاکید بر لزوم استفاده از تجربه موفق دیگر کشورها و تجربه موفق داخل کشور گفت: سرویس های بهداشتی فرودگاه ها بویژه در قسمت ترانزیت از این تجربیات موفق محسوب می شود.

وی تاکید کرد:اگر ساخت سرویس های بهداشتی و نگهداری آن از شیوه سنتی خارج شود، اشتغال در این صنعت نیز افزایش یافته و می توان با هزینه کم و ثابت، بخشی از این مشکل نیز حل شود.