توانایی برای دروغگویی در سنین مختلف متفاوت است. در واقع این مساله با رشد قشر پیش پیشانی مغز- یعنی بخشی از مغز که به کنترل رفتار می‌پردازد- ارتباط دارد
شفا آنلاین>اجتماعی>توانایی انسان برای دروغگویی وابسته به سن و در کودکی،جوانی و سالمندی متغییر است . این امر می تواند به طراحی دستگاه‌هایی دروغ سنجی با کیفیت بهتر بیانجامد.به گزارش شفا آنلاین:دکتر «برونو ورشور» (Bruno Verschuere) استاد روان‌شناسی جرم در دانشگاه آمستردام هلند است. او سالهاست که به بررسی دروغگویی و شیوه‌های آن در افراد پرداخته و هم اکنون نیز مشغول طراحی شیوه‌هایی نوین برای تشخیص دروغ است. دکتر ورشور در مصاحبه‌ای با مجله «نیوساینتیست» به تشریح جزئیاتی در مورد دروغگویی افراد در سنین مختلف و نیز سایر جنبه‌های شناختی این پدیده می‌پردازد.
آیا توانایی ما برای دروغگویی تغییر می‌یابد؟
توانایی برای دروغگویی در سنین مختلف متفاوت است. در واقع این مساله با رشد قشر پیش پیشانی مغز- یعنی بخشی از مغز که به کنترل رفتار می‌پردازد- ارتباط دارد. قشر پیش پیشانی مغز در دوره نوجوانی به اوج رشد خود می‌رسد و سپس به تدریج از توانایی آن کاسته می‌شود. ما به این نتیجه رسیدیم که توانایی دروغ گفتن بر اساس همین الگو پیش می‌رود. ما بر جنبه‌های شناختی دروغگویی تمرکز می‌کنیم. منظور از جنبه‌های شناختی، همان میزان تلاش لازم برای گفتن دروغ است. این میزان تلاش را می‌توان با بررسی بازه زمانی لازم برای خلق یک عبارت نادرست ارزیابی کرد. شواهد زیادی در دست است که نشان می‌دهد دروغ گفتن از نظر شناختی، سخت‌تر از راست گفتن است.
آیا دروغگویی فرآیندی پیچیده است؟
بله. دروغگویی پدیده‌ای پیچیده است. عوامل زیادی در این زمینه دخیل هستند. انگیزه برای دروغگویی، هیجانات، عوامل اجتماعی و البته مواردی دیگر در این زمینه دخیل هستند. ما در تحقیقات‌مان فقط بر روی جنبه‌های شناختی دروغگویی تمرکز می‌کنیم. با اینکه جنبه شناختی فقط یکی از زیرشاخه‌های مطالعه دروغگویی به شمار می‌رود، اما در عوض می‌توانیم از شیوه‌های علمی برای بررسی این پدیده استفاده کنیم.
از کجا می‌توانید بفهمید که یک فرد چند بار در زندگی دروغ می‌گوید؟
ما از پرسشنامه استفاده می‌کنیم. البته این کار ممکن است مسخره به نظر برسد، زیرا در واقع از افراد می‌خواهیم در مورد دروغگویی خود به ما راست بگویند! جالب اینجاست که در یکی از این مطالعات به این نتیجه رسیدیم افرادی که در این پرسشنامه‌ها اعلام کردند که زیاد دروغ می‌گویند، در تکلیفی دیگر رفتاری ناصادقانه بیشتری نسبت به بقیه از خود بروز می‌دادند و به این ترتیب با خود گفتیم که شاید پاسخ‌های داده شده به پرسشنامه درست باشد.
مردم به طور متوسط، چند بار در روز دروغ می‌گویند؟
متوسط تعداد دفعات دروغگویی، 2 بار در روز است. جالب اینجاست که این پدیده به سن افراد بستگی دارد. کودکان اعلام کردند که هر روز به طور متوسط 1.5 بار دروغ می‌گویند. اما این مقدار با افزایش سن بیشتر می‌شود. دفعات دروغگویی در بزرگسالی به 3 بار در روز می‌رسد. البته بعدا این روند نزولی می‌شود و می‌بینیم که تعداد دفعات دروغگویی سالمندان همانند کودکان است.
چرا نوجوانان بیشتر دروغ می‌گویند؟
ممطئن نیستم، ولی فکر می‌کنم که این مساله به مقتضیات این دوره، یعنی استقلال خواهی ربط دارد. نوجوانان در این دوره هویت خود را می‌شناسند و از وابستگی به والدین و معلمان خود می‌کاهند. شاید نوجوانان بیشتر به والدین و معلمان خود دروغ بگویند.
چگونه می‌توانید یافته‌های خود را به صورت عملی به کار بندید؟
ما در حال دسته بندی شرایطی هستیم که افراد تحت آن شرایط دروغ می‌گویند. به این ترتیب در نهایت می‌توانیم از دستگاه‌های دروغ سنج در این شرایط استفاده کنیم. البته شاید برای شناسایی دروغگویی در نوجوانی و جوانی، لازم باشد از راهبردهای پیچیده‌تری کمک بگیریم. دروغگویی برای نوجوانان آسان‌تر است و به همین دلیل دروغ‌هایی که می‌گویند ممکن است از نظر ما کاملاً درست و قانع کننده به نظر برسد.
چگونه می‌خواهید عملکرد دستگاه دروغ‌سنج را بهبود دهید؟
ما در حال طراحی آزمون‌هایی رایانه‌ای هستیم تا به این ترتیب بتوانیم بر اساس سرعت پاسخ‌گویی فرد، دروغگویی یا راست‌گویی فرد را تشخیص دهیم. یکی دیگر از راهبردهای شناختی هم می‌تواند این باشد که دروغگویی را دشوارتر کنیم. می‌توانیم از آنها بخواهیم داستان را به صورت معکوس (به ترتیب از آخرین رویداد به اولین رویداد) برای ما تعریف کنند و یا اینکه سوالاتی که انتظارش را ندارند از آنها بپرسیم. تا سال‌ها، دستگاه‌های دروغ سنج بر مبنای ارزیابی میزان استرس فرد استوار بود. اما این رویکرد سبب شده که گاهی اوقات گفته درست فرد هم به عنوان دروغ شناسایی شود، زیرا حتی حتی فرد راست‌گو هم ممکن است در هنگام صحبت کردن دچار استرس شود.
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار