در برخی کشورها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می‌دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است.
شفا آنلاین>اجتماعی> سالیانه در جهان چند میلیون نفر در اثر آلودگی هوا به گزارش شفا آنلاین:در برخی کشورها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می‌دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر به طور خاص مربوط به آسم، برونشیت، تنگی نفس، سکته قلبی، و آلرژی‌های مختلف تنفسی است.
آلودگی هوا ممکن است طبیعی (مانند فعالیت آتشفشان‌ها)، یا مصنوعی (ساخته دست انسان) باشند. بیشتر آلودگی‌های مصنوعی ناشی از فعالیت وسایل نقلیه، سوزاندن سوخت های فسیلی و کارخانه‌ها هستند.
نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد بیش از ۹۵ درصد جمعیت جهان در مناطق دارای آلودگی ذرات معلق(PM2.5) بیش از حد مجاز توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت(10 میكروگرم بر متر مكعب)زندگی می كنند که فشارها و پیامدهای ناشی از آن بیشترین آسیب را بر فقیرترین جوامع وارد می‌کند. در این بررسی همچنین آمده است شکاف بین آلوده‌ترین و سالم‌ترین کشورها هم به سرعت در حال افزایش است.
شهرها سکونتگاه اکثریت فزاینده‌ای از جمعیت جهان به خصوص در کشورهای در حال توسعه است اما در مناطق روستایی خطر آلودگی هوای داخلی و محیط‌های بسته اغلب از احتراق سوخت‌های جامد ناشی می‌شود؛ استفاده از سوخت‌های فسیلی جامد مانند زغال سنگ برای آشپزی و گرمایش، حدود ۲.۶ میلیارد از۷.۶ میلیارد ساکنان زمین را در خطر انواع آلودگی‌ها قرار می‌دهد. گرچه قرار گرفتن در برابر سوخت‌های فسیلی جامد از ۳.۶ میلیارد سال در جهان در سال ۱۹۹۰ به حدود ۲.۶ میلیارد نفر کاهش یافته، اما آلودگی ناشی از سوخت‌های مرتبط با مسائل حمل و نقل در حال افزایش است.
همچنین 60 درصد جمعیت جهان نیز در مناطق با میانگین ذرات معلق هوای سالیانه بیش از 35 میكروگرم بر متر مكعب سكونت دارند. در این بررسی کارشناسان در آمریکا از یافته‌های جدید همچون اطلاعات ماهواره‌ای و نظارت بهتر در ارزیابی افرادی که در معرض فزاینده آلودگی هوا قرار دارند، بهره بردند. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا موجب شده آلودگی هوا چهارمین عامل موثر در مرگ مردم جهان پس از فشار خون بالا، رژیم غذایی نامناسب و استعمال سیگار باشد.
کارشناسان برآورد کرده‌اند سال گذشته قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا به مرگ بیش از شش میلیون نفر در سراسر جهان منجر شده است و در افزایش خطر بروز سکته مغزی، حمله قلبی، سرطان ریه و بیماری مزمن ریوی نقش دارد. چین و هند نیمی از این آمار مرگ و میر را به خود اختصاص داده‌اند.
تهران در منطقه ریسک خطر
کلانشهر تهران با توجه به شرایط توپوگرافی و اقلیم آن همچنین تردد نزدیک به ۵ میلیون وسیله نقلیه و استقرار تعداد زیادی واحدهای صنعتی بزرگ و کوچک در آن یکی از هشت شهر بزرگ کشور است که آلودگی هوا در آن به یکی از مشکلات بزرگ فراروی مردم و مسوولان این شهر تبدیل شده است و در صورت نبود برنامه‌ریزی صحیح و اتخاذ راهکارهای کارشناسانه، می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری بر سلامت شهروندان و محیط زیست شهر به جای گذارد.
مهم‌ترین نکته در امر مدیریت کیفیت هوا اندازه گیری دقیق انواع آلایندهای هوا بر اساس استانداردهای بین المللی، منشایابی و تدوین راهکارهای مناسب برای کاهش آنها است.
هوای تنفسی انسان و موجودات دیگر در سطح زمین مخلوطی از گازهای نظیر نیتروژن (حدود ۷۸ درصد)، اکسیژن(۲۱دصد) و درصد کمی از گازهای دیگر در کنار بخار آب است. حضور برخی مواد دیگر در این میان حتی به صورت ناچیز می‌تواند برای جانداران و انسان مخاطره‌آمیز باشد. به همین علت از آن به عنوان آلودگی هوا یاد می‌شود.
آلاینده‌های هوا از نظر منشا و اثرات بهداشتی بسیار متعدد هستند و بررسی تمامی آنها عملا غیرممکن است بنابراین عموما گروهی از آلاینده‌ها به نام آلاینده‌های معیار شامل مونو اکسید کربن، ازن، ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد، باتوجه به اثرات بهداشتی و گستردگی منابع انتشار آن در اندازه‌گیری‌های مداوم مورد مطالعه قرار می گیرند.
ضرورت هماهنگ سازی استانداردهای کیفیت هوا با سطح جهانی
سولماز احدی، كارشناس شركت كنترل كیفیت هوای تهران در خصوص آلودگی هوا گفت: بیشترین نرخ بیماری‌زایی ناشی از مواجهه طولانی‌مدت با کیفیت هوای نامطلوب بوده که عامل بروز آسیب‌های حاد مانند تصلب شرایین، آسم به‌ویژه در کودکان، سرطان ریه در بزرگسالان و کاهش طول عمر ناشی از بیماری‌های قلبی و تنفسی می‌شود. همچنین کاهش وزن در زمان تولد نوزادان، دیابت، اختلال در رشد شناختی کودکان و زوال عقل نیز از دیگر عوارض منفی آلودگی هوا هستند از اینرو دستورالعمل‌های کیفیت هوای آزاد سازمان بهداشت جهانی بر اساس عدم مخاطره و شرایط ایمن برای سلامتی انسان هدف گذاری شده است. این دستورالعمل‌ها به‌منظور حمایت دولت‌ها برای دستیابی به استانداردهای ملی تعیین شده است. بااین‌حال نحوه پیروی از این قوانین و استانداردها در کشورهای مختلف مشخص نیست.
به گفته احدی، بین سال‌های 2015-2016 مجموعه‌ای از مستندات رسمی استانداردهای کیفیت هوای کشورهای مختلف جهان برای شش آلاینده اصلی PM2.5، PM10، O3،NO2،SO2 وCOتوسط تیم تحقیقاتی از دانشگاه بازل و موسسه سلامت عمومی بازل سوئیس بررسی شد.
در این مطالعه اطلاعات وضعیت استانداردهای شش آلاینده اصلی در 170 کشور جهان گردآوری شد که در 53 مورد آن (27درصد) هیچ استاندارد کیفیت هوا مقرر نشده و 117 کشور (60درصد) حداقل برای یک آلاینده و یک بازه زمانی استاندارد هوای آزاد داشته‌اند. همچنین در مورد 24 کشور (12درصد) هیچ‌گونه اطلاعاتی از وضعیت استاندارد کیفیت هوا موجود نبوده است.
بر اساس این مطالعه مشخص شد سطوح استاندارد در کشورهای مختلف و برای آلاینده‌های مختلف به‌شدت متغیر بوده و در مورد آلاینده‌هایPM10، PM2.5 و SO2 تطابق کمی با دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی در سطح جهانی مشاهده شد و در مورد آلاینده‌های CO، SO2(میانگین ده‌دقیقه‌ای) و آلاینده NO2تطابق بیشتری با دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی وجود داشت.
احدی در ادامه در خصوص تفاوت در کیفیت هوا و بار بیماری‌زایی در سراسر جهان گفت: این تفاوت انعکاسی از تفاوت در قوانین و استانداردهای کیفیت هوا است. طی 20 تا 30 سال اخیر کمترین میزان آلودگی در کشورها و مناطقی مشاهده شده که در جهت کنترل انتشار آلودگی و سایر قوانین مرتبط با هوای پاک حرکت كرده‌اند. به همین علت دولت‌ها به‌منظور بهبود کیفیت هوا در سطح محلی، ملی و جهانی نیازمند آگاهی از علوم استاندارد کیفیت هوا و برنامه‌های مدیریت هوای پاک هستند.
وی خاطر نشان كرد: باوجود شواهد قوی از مخاطرات جدی آلودگی هوا بر سلامت انسان، تفاوت قابل‌توجهی دراستانداردهای کیفیت هوا در بین شهرها و کشورهای مختلف جهان وجود دارد. در مورد برخی از آلاینده‌ها تنها چند کشور در محدوده حدود مجاز تعیین‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای سلامتی قرار دارند. به‌ویژه در مورد آلاینده‌های ذرات معلق و دی‌اکسید گوگرد این عدم تطابق، باعث تشدید عوارض بهداشتی آلودگی هوا شده است. به‌منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار، دولت‌ها نیازمند توجه به سیاست‌های بهبود کیفیت هوا و نظارت بر روند دستیابی به اهداف تعیین‌شده هستند.
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار