سازمان انتقال خون در سنوات گذشته مشکلات عمده‌ای در بحث بودجه داشت که با کمک سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آن زمان و سازمان برنامه و بودجه فعلی، بخشی از این مشکلات حل شد.
شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت>هفته گذشته رئیس و تعدادی از معاونین سازمان انتقال خون ایران <Iran Blood Transfusion Organization>با حضور در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به بحث و تبادل نظر درباره جزئیات بودجه این سازمان در لایحه بودجه سال 97 پرداختند. در این جلسه، علی‌اکبر پورفتح‌الله بر یکی از برنامه‌هایی تاکید کرد که در سال‌های اخیر همواره پیش از موعد تصویب بودجه مطرح می‌شود و در زمان تدوین و بررسی لایحه بودجه به فراموشی سپرده می‌شود. سازمان انتقال خون به گزارش شفا آنلاین:برای بررسی بیشتر این موضوع با بهادر کاظمی معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان انتقال خون ایران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که می‌خوانید.
آیا سازمان انتقال خون در سال‌های گذشته و همین امسال با کمبود بودجه مواجه بوده است؟ و اگر اینچنین است، این کمبود بودجه در چه بخش‌هایی بوده است؟
سازمان انتقال خون در سنوات گذشته مشکلات عمده‌ای در بحث بودجه داشت که با کمک سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی آن زمان و سازمان برنامه و بودجه فعلی، بخشی از این مشکلات حل شد. اما طی دو سال گذشته ما برنامه‌ای را با مشارکت وزارت بهداشت و سازمان برنامه و بودجه تدوین کردیم به این ترتیب که بخشی از فراورده‌های انتقال خون تعرفه‌گذاری شده و هزینه‌های آن از سوی بیمه‌ها به سازمان انتقال خون پرداخت شود. برنامه ما این بود که بخشی از اعتباری که از محل فراورده‌های انتقال خون به دست می‌آید را به سمت کمبود منابع و فعالیت‌های جدیدی که سازمان انتقال خون برای خودش تعریف کرده است، هدایت کنیم.
منظور شما از فعالیت‌های جدید سازمان انتقال خون، چیست؟
این بودجه می‌تواند در فعالیت‌هایی مانند تولید پلاکت فرزیس در حد بالاتری از آنچه در حال حاضر وجود دارد، ایجاد بانک سلول‌های بنیادی در سازمان انتقال خون، ارتقاء بخش‌های غربالگری سازمان و همچنین بخشی از کمبودهای پرسنلی سازمان انتقال خون هزینه شود. ولی متاسفانه در دو سال گذشته روال به این صورت بوده است که فقط بخشی از درآمدهای سازمان انتقال خون توسط سازمان برنامه و بودجه مجددا به انتقال خون برگردانده می‌شود و مابقی آن به حساب درآمدهای عمومی و سایر هزینه‌های دولت اختصاص پیدا می‌کند. دلیل این مسئله هم این است که درآمدهای سازمان انتقال خون، جزو درآمدهای عمومی تلقی می‌شود. اما به نظر ما توجیهی وجود ندارد که درآمدهای حوزه‌های سلامت، به عنوان منبع درآمدی برای دولت تلقی شود و حتی روال بر این است که دولت باید از سایر حوزه‌ها تامین درآمد کرده و در حوزه سلامت هزینه کند. متاسفانه در حوزه انتقال خون، این روال برعکس است. یعنی اینکه ما از محل تعرفه‌گذاری فرآورده‌ها و پلاسما برای سایر هزینه‌های دولت، ایجاد درآمد می‌کنیم. در صورتی که خود سازمان انتقال خون به شدت با کمبود بودجه مواجه است و نیاز به اعتبارات بیشتر دارد. بنابراین پیشنهاد ما همیشه این بوده که درآمدهای سازمان انتقال خون به خود این سازمان برگردد و برای مواردی که خدمتتان اعلام کردم و برخی موارد دیگر، هزینه شود. در دو سه سال گذشته این کار انجام نشده و متاسفانه در بودجه سال 97 هم پیش‌بینی نشده است.
اشاره کردید که بخشی از این درآمد به خود سازمان برمی‌گردد و مابقی در بخش‌های دیگری هزینه می‌شود. نحوه تقسیم این منابع به چه صورت است؟
براساس قانون، 70 درصد از درآمد سازمان انتقال خون باید به خود سازمان برگشت داده شود. در اعتباری که از سازمان برنامه و بودجه به سازمان انتقال خون ابلاغ شد، همین 70 درصد هم به 60 درصد کاهش پیدا کرد و متاسفانه در تخصیص هم تا زیر 50 درصد تقلیل پیدا می‌کند. به عبارت دیگر 50 درصد از درآمدهای انتقال خون به عنوان درآمدهای عمومی و کمک به سایر هزینه‌های دولت واریز می‌شود.
ما الان درباره چه عددی صحبت می‌کنیم؟ کل این درآمد چقدر است؟
تعهد درآمد ما که در قانون بودجه سال 96 مصوب شده بود، 130 میلیارد تومان بود که به شرحی که عرض کردم، 90 میلیارد تومان که معادل 70 درصد از این مبلغ بود، براساس قانون باید به خود سازمان انتقال خون برگشت داده می‌شد اما در عمل و در مقام تخصیص، زیر 50 درصد این عدد در اختیار ما قرار گرفته است.
کل بودجه سازمان انتقال خون چقدر است؟
بودجه سازمان انتقال خون با ردیف‌هایی که برای این سازمان پیش‌بینی می‌شود، چیزی در حدود 320 میلیارد تومان است که اگر این درآمدها به طور کامل به سازمان برگشت داده شود، ما فکر می‌کنیم حداقل 50 تا 60 میلیارد تومان دیگر هم به بودجه سازمان اضافه خواهد شد.
بنابراین همانطور که خود جنابعالی اشاره کردید، در خوشبینانه‌ترین حالت، چیزی در حدود 50 تا 60 میلیارد تومان به بودجه انتقال خون اضافه می‌شود. آیا با این مبلغ می‌شود برنامه‌هایی که در ابتدای صحبت به آن اشاره کردید را عملیاتی کرد؟ این مبلغ چقدر برای شما راهگشا است؟
خیلی زیاد. ببینید. درحال حاضر یکی از برنامه‌های سازمان انتقال خون این است که ما بتوانیم بانک سلول‌های بنیادی ایجاد کنیم و برای این کار ما باید حداقل HLA 100 هزار نمونه سلول بنیادی را انجام دهیم. هزینه خر تست HLA چیزی حدود 500 هزار تومان است. یعنی اگر ما بخواهیم این بانک سلود‌های بنیادی را با 100 هزار نمونه ایجاد کنیم، به حدود 50 میلیارد تومان پول نیاز داریم. اما اگر این کار انجام بشود، می‌توانیم سلول بنیادی بیش از نیمی از کسانی که احتیاج به پیوند سلول‌های بنیادی و پیوند مغز استخوان دارند را تامین کنیم. درنظر داشته باشیم که در حال حاضر کمتر از 10 درصد از این افراد می‌توانند به سلول بنیادی همخوان دست پیدا کنند و اگر بیماری موفق نشود در بین اقوام سلول بنیادی مناسب با HLA همخوان پیدا کند، ناگزیر است به بانک‌های سلول‌های بنیادی خارجی مراجعه کند و بین 27 تا 30 هزار دلار هزینه کند و این رقم، فقط هزینه فراهم کردن سلول بنیادی است و این مسئله، ضرورت ایجاد یک بانک مناسب سلول‌های بنیادی در داخل کشور را به نشان می‌دهد.
شما گفتید برای اینکه بتوانیم یک بانک قابل قبول و کارآمد ایجاد کنیم، به 100 هزار نمونه سلول بنیادی نیاز داریم. مبنای محاسبه این عدد 100 هزار نمونه چیست؟
براساس محاسباتی که توسط متخصصی این رشته انجام شده، اگر ما بتوانیم 100 هزار نمونه HLA از قومیت‌های مختلف داشته باشیم، احتمال اینکه در بین آنها یک نمونه مشابه برای فرد بیمار نیازمند به سلول پیدا شود، بالای 50 درصد است.
پس این 100 هزار نمونه باید از قومیت‌های مختلف باشند.
بله همینطور است. چون ژنتیک قومیت‌های مختلف با هم متفاوت است. ما هم به دلیل اینکه گستره ارائه خدمت سازمان انتقال خون، کل کشور است، ما هم این پذیره نویسی را از کل کشور انجام می‌دهیم و در این بانک، از قومیت‌های مختلف نمونه HLA دریافت می‌کنیم. بنابراین براساس محاسباتی که انجام شده، اگر این بانک تشکیل شود، ما می‌توانیم نمونه مناسب حداقل 50 درصد از کسانی که نیاز به پیوند دارند را تامین کنیم. حالا شما تصور کنید که اگر مابه‌التفاوت درآمد سازمان انتقال خون یک سال به این سازمان بازگردد، یک چنین بانکی که نیاز اساسی کشور است، ایجاد خواهد شد. موارد بسیار دیگری هم وجود دارد که درصورت تصویب این پیشنهاد که کل درآمد سازمان انتقال خون به خود این سازمان برگردد، قابل انجام است.
بسیاری از مردم می‌دانند و بارها خود نمایندگان مجلس اذعان کرده‌‌اند که در برخی موارد ازجمله تصویب لوایح بودجه، لابی‌های زیادی انجام می‌شود و کسانی که لابی بیشتر و قدرتمندتری انجام می‌دهند، می‌توانند آراء بیشتری را معطوف به خود کرده و ظاهرا از منابع بیشتری برخوردار می‌شوند. البته تاکید می‌کنم که منظور من از واژه «لابی» مترادف با مفهوم منفی آن نیست و بیشتر به رایزنی و گفت‌وگوهای توجیهی یک طرح و برنامه نظر دارم.
آیا سازمان انتقال خون هم این پیشنهاد را با نمایندگان مجلس به صورت اختصاصی در میان گذاشته است یا اینکه به صرف یک بیان رسانه‌ای اکتفا کرده‌اید؟
ما اصولا اعتقاد داریم که این مسائل باید در دولت حل و فصل شود چون وقتی در مجلس قرار باشد منابع بخشی افزایش پیدا کند، طبیعتا باید از بودجه بخش دیگری کم شود تا موازنه بودجه با مشکل مواجه نشود. ضمن اینکه مجلس همیشه از برنامه‌های سازمان انتقال خون حمایت کرده است ولی در این موضوع، سازمان برنامه و بودجه باید کمک کند. اتفاقا این سازمان هم در گذشته کمک‌های خوبی به ما کرده است ولی در این مورد خاص ما نتوانسته‌ام از همراهی آنها بهره‌مند شویم.
البته ما بارها دیده‌ایم که لایحه‌ای که توسط دولت و مشخصا سازمان برنامه و بودجه تنظیم شده و به مجلس می‌رود، دست آخر با شکلی کاملا متفاوت به تصویب نمایندگان می‌رسد. یعنی نظر نمایندگان مجلس کاملا تعیین‌کننده است.
بله همینطور است. ما موضوع را به نمایندگان مجلس هم منتقل کرده‌ایم. در همین هفته گذشته ما با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس جلسه‌ای در همین خصوص داشتیم و اعضای کمیسیون هم واقعا حمایت کردند. اما اصلا منطقی نیست که ما در حوزه سلامت به عنوان منبع درآمد باشیم. همانطور که عرض کردم از قاعده بر این است که از حوزه‌های مختلف تامین منابع می‌شود و به حوزه سلامت تزریق می‌شود.
کمااینکه وقتی به لایحه بودجه نگاه کنیم، می‌بینیم که از محل مالیات بر ارزش افزوده، از مالیات بر سیگار و کالاهای آسیب‌رسان و موارد دیگر منابع مالی برای حوزه سلامت درنظر گرفته شده است. تنها جایی که این سیستم برعکس شده، سازمان انتقال خون است. درواقع به سازمان انتقال خون گفته می‌شود که برو و درآمد ایجاد کن ولی از این درآمد، فقط 81 میلیارد تومان به خودت برگردانده می‌شود و 50 میلیارد تومان مابقی را ما می‌خواهیم به محل درآمدهای عمومی ببریم. تازه این چیزی است که در قانون آمده است. معمولا اینطور است که در زمان تخصیص بودجه، خیلی کمتر از اینها به دست سازمان می‌رسد. خواسته ما این است که این یک استثناء هم برداشته شود و حالا که قرار نیست که از جای دیگری برای ما منابعی درنظر گرفته شود، حداقل درآمدی که خودمان ایجاد می‌کنیم را به خود این سازمان اختصاص دهند.سپید
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار