شفا آنلاین:ورزش در مبتلايان به ديابت نوع 2 باعث افزايش حساسيت سلولها نسبت به انسولين <Insulin>ميشود اما براي رسيدن به پاسخ درماني مناسب ، بايد با رعايت رژيم غذايي صحيح همراه گردد.
به گزارش شفا آنلاین، بررسي های مختلف نشان داده است كه پياده روی آثار بهداشتي قابل توجهي در تمام گروههاي سني دارد. كاهش وزن ، كمتر شدن بافت چربي، پايين آمدن فشارخون و بهبود وضعيت چربيهاي خون از جمله اين آثار بهداشتي هستند
رهنمودهاي كلي درباره برنامه ورزشي افراد ديابتي
– ورزش از نوع هوارسان ( آئروبيك )باشد
– حركات ورزشي به آهستگي شروع شوند
– هر هفته 5 ـ 3 بار حركات ورزشي انجام شود
– هرجلسه ورزش شامل موارد زير باشد :
10 ـ 5 دقيقه گرم كردن بدن با حركات خم و راست شدن و نرمش
30 ـ20دقيقه ورزشهاي هوارسان با ميزان مشخص افزايش ضربان قلب ( 75% ـ 60% حداكثر ضربان قلب) . حداكثر ضربان قلب در خانمها= سن ـ 220 وحداكثر ضربان قلب در آقايان = (سن) 50% ـ 205
20 ـ 15 دقيقه ورزشهاي سبك و نرمش براي سردكردن اندام
نکات مهم:
افراد ديابتي بايد :
ـ كارت هويت بيماري خود را همراه داشته باشند تا در صورت بروز نشانههاي غيرطبيعي هنگام حركات ورزشي ، ديگران از مشكل آنها مطلع شوند
ـ ميزان قندخون در طول ورزش و بعد از آن را كنترل كنند
ـ يك وعده كربوهيدرات سريع الاثر (مانند آب نبات) همراه داشته باشند
ـ از عرق كردن بيش از حد و در نتيجه از دست رفتن مايعات بدن خودداري كنند
ـ از جوراب و كفش مناسب استفاده نمايند.
ـ قبل، در حين و به دنبال انجام حركات ورزشي، با توجه به شدت و نوع فعاليت بدني، مواد قندي اضافه مصرف كنند.
ـ در صورت انجام ورزشهاي سنگين مثل كوهنوردي و ورزشهاي بيش از يك ساعت، ميزان انسولين تزريقي را تا 40% ـ 30% كاهش دهند.
برنامه منظم ورزشي برای افراد ديابتی مزایای زیادی دارد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
كنترل بيماري ديابت
در ورزشهاي درازمدت مشاهده شده است كه حساسيت سلولها به انسولين افزايش مييابد. اين امر در بهبود وضعيت ديابت بخصوص در افراد غيروابسته به انسولين بسيار با اهميت است. ورزش اگر در شرايط مناسب صورت گيرد يعني بيماري قندخون نسبتاً كنترل شده داشته باشد، غلظت گلوكز پلاسما را ثابت نگه ميدارد. علت اين پديده توازن بين برداشت گلوكز توسط عضلات و توليد متقابل گلوكز در كبد است.
كنترل وزن و كاهش وزن
يك برنامه صحيح كنترل قندخون در افراد ديابتي غيروابسته به انسولين به كاهش وزن آنها كمك ميكند. كاهش وزن ناشي از ورزش، باعث كاهش بافت چربي ميگردد، بنابراين مقاومت به انسولين در سلولها كاهش مييابد و به اين ترتيب مصرف داروهاي خوراكي پايينآورنده قند خون كم ميشود. با انجام ورزشهاي برنامه ريزي شده ، بافت چربي كاهش يافته و توده عضلاني افزايش مييابد.
آمادگي عضلاني
ورزش مناسب، تناسب عضلات را بالا ميبرد. تحقيقات نشان داده است كه انقباضات عضلاني و عمل انسولين هر دو با هم مصرف گلوكز در طول ورزش را زياد ميكنند.
كاهش نياز به داروهاي خوراكي و انسولين
همراه با كنترل مطلوب قندخون و انجام تمرينات ورزشي مرتب، مصرف قرصهاي خوراكي در برخي افراد ديابتي غيروابسته به انسولين كم ميشود و در بيماران ديابتي دريافت كننده انسولين نيز به علت وضعيت مطلوب متابوليك، ميزان انسولين تزريقي كاهش مييابد. مطالعات نشان داده است كه در ماههاي اوليه شروع برنامه هاي ورزشي، انسولين تزريقي گاهي تا 20% يا حتي بيشتر كاهش مييابد.
اعتماد به نفس بيشتر
به نظر ميرسد احساسات افراد ديابتي تا حدي نيز به حفظ قند خون در سطح طبيعي وابسته باشد. بيشتر افراد ديابتي احتمالاً ناراحتي و از دست دادن كنترل احساسات را همزمان با سطح قندخون بسيار بالا يا بسيار پايين تجربه كردهاند. هنگامي كه غلظت قندخون در حد طبيعي است، احساسات در اين افراد تا حد زيادي بهبود مييابد. احساس بهبودي با فعاليتهاي ورزشي مداوم و ورود اين برنامه در زندگي افراد پديد خواهد آمد.
تحمل تنشهاي عصبي
ورزش وسيله موثري براي مبارزه با تنش (استرس) هاي عصبي است. هنگام ورزش موادي به نام آندورفين در خون ترشح ميگردند كه موجب تسكين درد و آرامش رواني ميشوند.
آثار ورزش در افراد ديابتي وابسته به انسولين :
ورزشهاي منظم براي افراد ديابتي وابسته به انسولين بسيار سودمند است.پژوهشگران كانادايي طي 16 ـ 12 هفته ورزش دادن به بيماران ديابتي وابسته به انسولين ، بهبود مطلوبي در غلظت قندخون ناشتا و هموگلوبين گليكوزيله آنها مشاهده نمودند.
در افراد ديابتي وابسته به انسولين ، تغييرات غلظت قندخون در طول ورزش بستگي زيادي به سطح انسولين خون دارد. سطح انسولين خون نيز به ميزان انسولين تجويزشده و مقدار جذب انسولين در هر اندام وابسته است.
بهترين زمان پيشنهاد شده براي ورزش در ديابتي هاي وابسته به انسولين، بعد از ميان وعدههاي بعدازظهر و قبل از شام است.
نكاتي كه بيماران ديابتي بايد در هنگام ورزش كردن رعايت كنند :
1. كنترل قندخون مي بايد قبل ،حين و بعد از ورزش انجام شود
2. از وقوع افت قندخون در طول ورزش مي بايستي با اجراي توصيههاي زير جلوگيري كرد :
– شروع ورزش 2 ـ 1 ساعت بعد از صرف غذا
– مصرف 40ـ 20 گرم كربوهيدرات اضافي پيش از ورزش و هر يك ساعت در طول ورزش
– پرهيز از ورزشهاي سنگين در هنگامي كه انسولين تزريق شده بيشترين اثر خود را پيدا ميكند.
– حركت دادن قسمتهايي از بدن كه انسولين در آنها تزريق نگرديده است ( به منظور پيشگيري از جذب سريع انسولين )
– كاهش ميزان انسولين تزريقي به ميزان 50 ـ 30 درصد در صورت لزوم (كوهنوردي، ورزشهاي طولاني مدت )
بعد از ورزشهاي طولاني قندخون كنترل گردد و كربوهيدرات ( مواد قندي ) اضافي مصرف شود. اين عمل از افت قندخون كه ممكن است به صورت تأخيري پديد آيد، جلوگيري ميكند
آثار ورزش در افراد ديابتي غيروابسته به انسولين :
در افراد ديابتي غيروابسته به انسولين ، ورزش عامل اصلي كنترل قندخون است. عامل بعدي مصرف صحيح مواد غذايي است. مطالعات اخير نشان داده است كه اجراي برنامه ورزشي منظم ، ارزش بالايي در كنترل غلظت قندخون اين افراد دارد.
پژوهشها نشان ميدهد كه افزايش فعاليت بدني، در پيشگيري از پيدايش ديابت نوع 2 ( غير وابسته به انسولين) مؤثر است. اين موضوع به ويژه در افرادي كه بيشتر در معرض خطر ابتلا به ديابت هستند، اهميت بسياري دارد. اين افراد شامل افراد چاق ، فرزندان افراد مبتلا به ديابت و افراد با فشارخون بالا ميباشند.
تحقيقات نشان ميدهد كاهش در اشتها همراه با فعاليتهاي فيزيكي در اشخاص چاق بيشتر از افراد با وزن نرمال است. همچنين اگر فقط غذا كم خورده و كالري را كم كنيم 25% از توده قسمت ماهيچهاي و 75% از توده چربي فرد كاهش مييابد اما اگر رژيم غذايي به همراه ورزش باشد 98% ازجرم چربي كاهش خواهد يافت.
