کوچک و نحیفند و آمدند که موجبات شادی زندگی شوند، در برابر ناملایمات ناتوان و مهجور هستند اما این ماهها و سالها در معرض خشونت، داد و فریاد، کتک و تعرض قرار گرفتند، کودکانی که روزگاری برکت زندگی بودند امروز توسط برخی از پدر و مادرها فروخته میشوند تا موادمخدر مصرفیشان تامین شود.
کودکآزاری(child abuse) زخم پنهانی که بعد از قتل ستایش توسط نوجوان 16 ساله، فوت امیر طاهای ۶ ساله به دلیل ضرب و شتم پدر، قتل نگار ۲/۵ ساله به دلیل اذیت و آزار پدر؛ قتل ستایش نامی دیگر در مهریز به دلیل وسوسه قاتل برای ربودن گوشواره های طلای دخترک ۶ ساله و تجاوز جنسی به او توسط مردی ۳۴ ساله، مرگ مغزی و فوت رقیه ۵ ساله در شهر مشهد توسط ناپدری معتاد و در نهایت قتل آتنا 7 ساله پارسآبادی سر باز کرده و غم و اندوه فراوانی را بر جان سرزمینمان جاری کرده است.
تعاریف متفاوتی از کودکآزاری در کشورهای مختلف ارایه شده است؛ در برخی کشورها کودکآزاری را همان تنبیه بدنی و محرومیت از تفریح میدانند، برخی بهرهکشی و کار اجباری را کودک آزاری تلقی میکنند و در بعضی دیگر از کشورها آزارجنسی و خشونتهای منجر به مرگ یا مصدومیت کودک را کودکآزاری محسوب میکنند؛ از سوی دیگر دامنه تعریف کودکآزاری از منظر جامعهشناسی، جرمشناسی و قانونگذاری هم متفاوت است.
با این حال سازمان بهداشت جهانی کودک آزاری را «هر گونه آسیب جسمی روانی و سواستفاده جنسی یا بهره کشی و عدم رسیدگی به نیازهای انسانی افراد زیر 18 سال توسط افراد دیگر میداند که انواع مختلف جسمی، تنبیههای بدنی، بیتوجهی به نیازهای عاطفی، اعمال خشونت خانوادگی و استفاده موادمخدر در حضور کودک و بی توجهی و غفلت از کودک و عدم تعبیه مسکن و بهداشت و مراقبت طبی و آموزشی است.» تعریف کرده است.
بنا به تعاریف مختلف کودکآزاری که تنها آزار جنسی مورد نظر نیست و تمام اذیت و آزار و خشونت علیه کودک را شامل میشود، قوانین متعددی هم برای برخورد با آن تصویب شده است، قوانینی از محرومیت حضانت از والدین تا حبس و جزای نقدی.
بااین حال در دهههای اخیر شاهد افزایش آزار و اذیت کودکان از کودکان کار گرفته تا فروش آنها و تعرض و قتل آنها بودهایم و سوالاتی را پدید میآورد که چرا از بعد رفتارشناسی و جامعه شناخته والدین یا برخی افراد حاضر به آزار و اذیت کودکان میشوند؟ قانون تعریف واحدی برای کودک آزاری و راهکارهای مقابله و پیشگیری از آن پیشبینی کرده است؟ آیا مجازات برخورد با مجرمان بازدارنده؟ جایگاه و تاثیر آموزش پیشگیری در اولویت متولیان قرار دارد؟ و ... پاسخ این پرسشها به سادگی نیست زیرا مجموعهای از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و رفتاری باعث بروز چنین وضعیتی شده است. از این رو خبرگزاری خانهملت برای دستیابی به آنچه تاکنون جامعهشناسان و نمایندگان مجلس در این زمینه انجام دادهاند در میزگردی، موضوع آسیبشناسی رفتار با کودکان را به بحث گذاشت.
«مجید ابهری» آسیبشناس و رفتارشناس اجتماعی، «یحی کمالی پور» عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی و «شکور پورحسین» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم پارس آباد دور هم نشستند تا به واکاوی این موضوع بپردازند؛
- برخی آسیبهای اجتماعی متوجه کودکان است که برخورد با آن یا برای به حداقل رساندنشان باید به راهکارهای ریشهای توجه کرد، قوانینی نیز وجود دارد که برای اجرا به روزرسانی نشده لذا کارایی لازم جهت اجرا را ندارد، با توجه به اتفاق تعرض و قتل آتنا دختر 7 ساله، آسیبهای اجتماعی از کجا نشات میگیرد؟ نوع مقابله ما باید از چه جنسی باشد؟ آیا لزوما برخورد قهری یا قضایی کفایت میکند یا جامعه باید به سمت و سوی دیگری پیشگیری رود؟
ابهری: سال 1357 که با تخریب قلعه شهر نو مقارن بود بنده به ایران آمدم و به عنوان اولین کسی که آسیبشناسی اجتماعی را در ایران بنیانگذاری کردیم و اولین کتاب فارسی را در این رشته نوشتیم، باور نمیکردیم جامعه اسلامی و حکومت ما به جایی برسد که امروز در بسیاری از موارد، مشکلات اجتماعی ما از حد رد شود و به آسیب و ناهنجاری برسد. آسیبهای اجتماعی معمولا ناهنجارییهایی در جامعه هستند که ما در پیشگیری از آنها نتوانستیم کاری از پیش ببریم، لذا از مرز مسئله رد شده و وارد مرحله آسیب شدند. در این مرحله فقط باید کنترل و درمان شود، البته منظور از کنترل و درمان، برخورد پلیسی، چکشی، زندان، اعدام و شلاق مورد نظر نیست، پیشگیری ثانویه و پیشگیریهای وضعی مورد نظر ما است.
|
کودکان مظلومترین و بیدفاع ترین اقشار جامعه/ انتقاد از رهایی جانیان سابقهدار در شهر
مظلومترین و بیدفاع ترین اقشار جامعه ما کودکان هستند، من با بیجه در پاکدشت ورامین 8 ساعت صحبت کردم، ایشان به 14 پسربچه تجاوز کرده و آنها را به قتل رسانده، در حقیقت ما وقتی یک جانی سابقهدار را بدون درمان و بدون نظارت در شهر رها میکنیم، چنین فاجعهای مانند آتنا اصلانی، پروانه 10 ساله در شیراز، ستاره قریشی پیش میآید، در واقع آتنا اصلانی سومی و آخرین کودک نخواهد بود.
مشکل کودکآزاری تنها خلا قانونی نیست
ما در حوزه کودکان میگوییم چرا کمیسیون های مجلس به فکر این نیست که قانونی بگذارد که مانع مافیای زباله دزد که زیر 16 سال بوده و انواع بیماری ها را منتقل میکنند، شوند و یا با مافیای کودکان کار، کودکان زیرزمینی، فروشندگان اعضای کودکان برخورد یامانع خرید و فروش نوزادان شوند اما واقعیت ان است که قانون در برخی موارد هم که هست اجرا نمیشود، یا درست و خوب اجرا نمی شود.
خانواده در صف اول مسئولیتپذیری و آموزش به کودکان
در باب آتنا به صورت انفرادی نباید به این موضوع نگاه کرد، بلکه باید به صورت یک مجموعه ای از عوامل به این آسیب نگاه شود، زیرا در گام اول خانوادهها قرار دارند که باید آموزش و مهارت فرزندآوری و فرزندپروری را ببینند، متاسفانه برخی مادران اغلب کاستیهای خودشان از نظر پوشش و آرایش را در بچه هایشان جبران میکنند، در عصر حاضر دختربچههای 5 ساله لوازم آرایش یا پوشش محرک غیرمنطقی دارند.
10 مقام اول آزارجنسی کودکان مختص کشورهای تنظیمکننده سند2030 / افزایش هزار و 427 درصدی کودکآزاری در سوئد
بعضیها میگویند که اگر سند 2030 را اجرا میکردیم اینطور نمیشد،در حالیکه 10 کشوری که مقام اول تا دهم را در آزار جنسی کودکان دارند، همان 10 کشور تنظیم کننده سند 2030 هستند، در انگلستان هر 20 دقیقه یک تجاوز به کودکان می شود، کودک آزاری در سوئد نسبت به سال قبل هزار و 427 درصد افزایش داشته است، متاسفانه تجاوزهایی از طریق کشیشها، معلمان، مربیان و آموزگاران در همان کشورهایی که آزادی جنسی و ولنگاری فرهنگی دارند و حجاب هم کم است، رو به افزایش است.
65 درصد از قربانیان آسیبهایاجتماعی خودشان مقصر هستند
در واقع با وجود یک جانی، بیمار پدوفیل یا کسانی که از حیوان در جامعه ما نمیگذارند، زوفیلها، نباید دختربچه 6-7 ساله را با لباسهای باز رها کرد زیرا طعمه مناسب برای آنها تهیه کردهایم، بنابراین در گام نخست خانواده مقصر است که چرا در پوشش بچه ها توجهی ندارند. پلیس نیز بارها به خانوادهها در نوع پوشش، عدم استفاده از طلا و عدم اعتماد به هر کسی در کوچه و خیابان هشدار داده اما در 65 درصد از قربانیان آسیبهای اجتماعی خودشان مقصر هستند، بنابراین مردم باید آموزش ببیند که از این جهت صدا و سیما موظف است.
از وجه دیگر در مورد خانواده آتنا نیز کنکاش باید انجام شود، چرا این کودک برای پر کردن اوقات فراغت همراه پدرش به دستفروشی رفته یا اینکه چرا در پارس آباد کلاس سرگرمی رایگان یا ارزان نبوده که از کودکان نگهداری کند؟ این سوالاتی است که باید پاسخ داده شود. متاسفانه در اقصی نقاط کشور مجموعه فرهنگی سرگرمی برای کودکان وجود ندارد. از سوی دیگر مجموع عواملی که سبب قربانی آتنا توسط فردی با سابقه شده باید مورد توجه قرار داد، خانواده قاتل در این مشکل دخیل نیستند بنابراین برخورد ناشایست و خشونت علیه آنها درست نیست.
صداوسیما حق مطلب را در آسیبهای اجتماعی ادا نمیکند
کمبود قانون در همه موارد مشکل نیست، در حوزه پیشگیری به امید پیشگیری در حوزههای فرهنگی و اجتماعی نسبت به ایجاد سازمان پیشگیری قوه قضاییه اقدام شد اما متاسفانه صدا و سیما آنگونه که باید و شاید حق مطلب را در آسیبهای اجتماعی ادا نمیکند و ناهماهنگی بین دستگاهها، اجرای ناقص و معیوب قانون و عدم انجام وظیفه سازمانهای اجرایی و فرهنگی سبب به وجود آمدن این فجایع شده است.
لزوم تشکیل پرونده شخصیتی برای افراد از بدو تولد
کمالی پور: حادثه آتنا اولین و آخرین اتفاق در جامعه نبوده و نیست، یک اجتماع در درون خود انواع انسانها با ظرفیتها، روان و تیپهای مختلف دارد که در مقابل این تنوع های شخصیتی نمیتواند صرفا به قوانین اکتفا کند زیرا برخوردهای فیزیکی به تهنایی کافی نیست، از این رو جهت درمان واقعی برای فرزندان بعد از تولد در کنار پرونده هویتی باید یک پرونده شخصیتی تشکیل دهیم تا در دوران ابتدایی، افکار، روح و روان کودکان آنالیز شود، این اقدام برای پیشگیری در آینده تاثیرگذار است. این پرونده در کنار افراد از کودکی تا بزرگسالی و کار و نظارت بر آن عامل پیشگیرانه است و با شناسایی هدف هم می توان بر آن نظارت و کنترل و برخورد کرد در غیر این صورت موفقیتی کسب نخواهد شد.
وزارت بهداشت و درمان، آموزش و پروش، نهادهای تربیتی، دانشگاه ها و نظام وظیفه حتی با تشکیل پروندههای شخصیتی به کمک پیشگیری خواهند آمد، این آسیبها تنها به حوزه کودکان باز نمیگردد، برخی از جوانان در دوره خدمت سربازی نیز به دلایل متعدد به خودکشی یا کشتن همرزمان و فرماندهان خود اقدام کردهاند، در هر طیفی آسیبهای متعددی است که برای برون رفت از آن شناسایی کانون هدف و تست شخصیتی از همه افراد جامعه ضروری است.
تست شخصیتی افراد توسط متولی واحدی از میان سازمانهای حمایتی و اجرایی موجود
اما و اگرهایی متعددی در کنار قتل آتنا است، در حقیقت تحت تاثیر شرایط پیش آمده گامهایی هم برداشته میشود اما متاسفانه بعد از مدت کوتاهی به فراموشی سپرده میشود، از این رو تست روانی از همه مردم حتی مقامات و مسئولان برای شناسایی ابعاد شخصیتی افراد ضروری است. برای این امر می توان نهاد متولی از میان مجموعهها و سازمانهای موجود کشور تعیین کرد تا سایر دستگاهها با این افراد همکاری کنند.
دستور رسیدگی به پرونده آتنا خارج از نوبت/ فرار قاتل از مجازازات به دلیل دخالتهای انسانی
پورحسین: اتفاق ناگواری در پارس آباد به وقوع پیوست، کودک آزاری با جنایتی هولناک بود، قاتل پیش از قتل، آتنا را مورد آزار جنسی قرار داد، از این رو رئیس قوه قضاییه به رئیس دادگستری اردبیل دستور رسیدگی پرونده خارج از نوبت دادند، البته این به معنی تعیین تکلیف پرونده در مدت یک هفته نیست زیرا ابعاد مختلفی در این زمینه وجود دارد، قاتل پیش از این قتل هایی داشته اما به دلیل دخالتهای انسانی دخیل از مجازات فرار کرده است.
عوامل روانی و بیرونی چون بزهکاری و آسیبهای اجتماعی علت افزایش کودکآزاری
آسیبهای اجتماعی بحث جدی در دانشگاهها است که مشمول بزهکاری، جرم و جنایت تابع تعلیل متکثر است، علل و عوامل مختلفی در کودکآزاری دخیلند که اندیشمندان آن را به دو دسته کلی درونی و بیرونی تقسیم کردند، در خصوص عوامل درونی، ژنتیک و وراثت دخیل بوده و عوامل بیرونی حوزه آسیبهای اجتماعی و بزهکاری را شامل میشود که عوامل دخیل در آن خانواده به عنوان واحد بنیادین و موثرترین و بعد مدرسه، همسالان، اقتصاد، فرهنگ و غیره است، اما آنچه در دنیا مطرح است اینکه در اکثر نظام های بشری فقر، بی عدالتی، سرکوب، عصیان و آسیبهایاجتماعی چون طلاق، اعتیاد و کودک آزاری است که جامعه ما از آن مستثنی نیست.
|
مبارزه با این بیماریها از اهمیت بسیاری برخوردار است، هر کشوری به جهت خواستگاه فرهنگی و اجتماعی میتواند به صورت جدی به مقابله برخیزد، در حوزه کودکان نیز صرف نظر از جرم و جنایاتی که انجام گرفته به دلیل عدم توانایی جسمی و بلوغ حمایت جدی نیازمند هستند. متاسفانه مجازات خفیفی در نظامات حقوقی اکثر کشورها برای کودک آزاری در نظر گرفته شده است.
-با توجه به تعاریف متعدد در حوزه آسیبهای اجتماعی و توصیفهای جامعهشناسانه، آیا کودک آزاری از تعریف واحدی برخوردار است؟ راهکارهای بازتوانی و احیا کودکان و خانوادههایی که مورد آزار و اذیت قرار گرفتند چیست؟
ابهری: وقتی در مورد خشونت درباره کودکان صحبت میشود، مسائلی در فرهنگ ما جا افتاده که مفاهیم آن در زمان و مکان مختلف برایندهای مختلف دارند، آنچه برای ما مفهوم عدالت دارد در جایی دیگر ظلم است، مثلا تنبیه کودکان در همه دنیا از منظر حقوق، کودک آزاری است اما در جامعه ما گفته میشود « تمتعی که من از فضل در جهان بردم.. همان جفای پدر بود و سیلی استاد» این ارزشها امروزه دیگر قابل قبول نیست، خشونت و آزار از منظر آسیبشناسی رفتاری ممکن، خشونتهای کلامی- روانی مثل آزار، تحقیر، تبعیض و مقایسه و برخی خشونت فیزیکی چون کتک و شکنجه و سوزاندن بدن کودک با سیگار پدر یا فروش بچه است.
تطبیق معنایی و مفهومی کودکآزاری با شرایط عصر حاضر ضروری است/ لزوم مجازات والدین کودک آزار
در مدت اخیر دو فرزند به قیمت 3 میلیون تومان توسط یکی از مراکز نگهداری خریداری کردیم تا در امان باشند، ،متاسفانه والدین در کشور ما از حقوق بسیار برخوردارند و چون پدر و مادرند میتوانند بچه خود را بفروشند، در حالیکه این قوانین باید مورد بازنگری قرار گیرد تا آزار روانی، تحقیر، تبعیض، تنبیه به هر شکل در مورد کودکان کاهش یابد، در کمیسیونهای مختلف مجلس این موضوع بارها تعریف شده، اما با شفافسازی باید مشخص شود که افراد کمتر از 18 یا 15 یا هر سن دیگری کودک محسوب میشود، همچنین متولی حمایت از کودکان در برابر آزارها باید مشخص گردد که در نهایت مدعیالعموم یا بهزیستی اجازه برخورد با آزار دهندگان کودک را داشته باشند.
والدین کودک را رها یا شکنجه نکنند یا معلمی دانشآموزش را کتک نزند یا والدین کودک را از تفریح و بازی محروم نکنند که این موارد در سایر کشورها نوعی آزار شناخته میشود. تعیین تکلیف بیش از 60 درصد کودکان ما که محروم از اوقات فراغت هستند، ضرورت دارد، تا مصادیق خشونت بر اساس معیارهای فرهنگی مشخص و متولی حمایت از کودکان در برابر خشونت معین گردد.
کوچکترین معتاد دنیا نوزادی سه ماهه در ایران
متاسفانه کوچکترین معتاد دنیا نوزادی سه ماهه در ایران است، این در حالی است که نهاد متولی برخورد با والدین معتادی که فرزند معتاد به دنیا میآورند، نداریم و ساختار مشخص هم برای برخورد با آن نداریم، بنابراین کار به صورت ریشهای انجام نمیشود، لذا ساختارها باید تعریف، نوع دخالت در برابر آزار و خشونت علیه کودکان و راهکارهای بازتوانی مشخص گردد.
فروش کودکان در محلات پایین پایتخت از 4 تا 50 میلیون تومان
در انگلستان زن پاکستانی که همسر انگلیسی داشت وقتی سیلی به کودک خود زد، با برخورد پلیس که توسط همسایگان خبردار شده بودند مواجه شد، پلیس ضمن برخورد، بچه را از مادر گرفتند و بردند اما در کشور ما مداخله اجتماعی نداریم، کما اینکه چارچوب مشخصی هم برای برخورد و بازتوانی وجود ندارد. لذا قانونگذاری باید مشخص کند آیا بهرهکشی از کودکان برای تکدیگری، قاجاق، اعتیاد و یا فروختن اعضا و دزدی و کرایه مصادیق مجرمانه است یا خیر؟ چه کسی متولی برخورد است؟ کودک بعد از آزار و خشونت به چه کسی سپرده شود؟
پاسخ به این سوالات از سوی قانونگذاری ضروری است زیرا متاسفانه شرایط سخت فرزندخواندگی سبب فروش و واگذاری بچه از مجاری غیرقانونی در محلاتی از تهران چون مولوی از 4 میلیون تا 50 میلیون شده است.
|
-قانونگذاری برای مصادیق مختلف کودکآزاری تعاریف مشخصی دارد؟ آیا برای هر کدام از مصادیق مجازات مشخص شده است؟ متولی حمایت از کودکانی که مورد آزار و اذیت و خشونت والدین قرار بگیرند، کیست؟
کمالی پور: در ابعاد مختلف عناوین مجرمانه داشتیم و قوانین مرتبط با آن هم بوده اما در تعاریف و رشد جوامع بشری، به اندازه رشد جوامع در حوزه صنعت و فناوری، تکنولوژی و غیره، عناوین مجرمانه هم رشد دارد از این رو نیازمند بازنگری اساسی هستیم، البته نگاههای سنتی به نگاه های مدرن در همه حوزه ها وجود دارد، بنابراین خانواده ها باید منطبق بر شرایط روز باشند، به عنوان مثال در گذشته شرایط عاطفی جامعه اجازه برخورد و مجازات کودک یا خرید و فروش آنها را نمیداد اما امروزه بعضا بنیان های عاطفی بهم ریخته تا جایی که برخی حاضر میشوند کودک خود را در معرض فروش بگذارند. از این رو بنا بر فراخور روز در جریان بررسی لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان آنچه را کاستی و خلا در حوزه برخورد قوانین حمایتی است، مورد نظر قرار دادیم.
بررسی لایحه حمایت از کودکان متناسب با شرایط روز جامعه/ قانون به تنهایی موجب کاهش کودکآزاری نمیشود
البته اساتید دانشگاه، حقوقدانان و کارشناسان نیز میتوانند کمک کنند تا تصویب این لایحه جامعتر و شفافتر شود، هرچند مرکز پژوهشهای مجلس، دولت و قوه فضاییه تاکنون کمک کردهاند، البته معتقدیم به صرف قانون به نتیجه نمیرسیم، کشور ما با تورم قوانین مواجه است، اما خیلی از قوانین اجرا نشده است. متاسفانه در مورد برخی از قوانین مخاطب خاص یا فقط یک نفر را شامل میشود. لذا قانونگذاری باید از بعد نظارتی خود استفاده کرده و در کنار تصویب لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان، ساز و کار اجرای آن و ضمانت اجراهای لازم برای نهادهای عمل کننده تعبیه شود، همکاری دستگاه ها سبب تحقق توفیقاتی خواهد شد در غیر این صورت به نتیجه نمیرسیم.
-تعریف واحدی در حوزه کودکآزاری انجام شده است؟ مشکل در عدم تعریف و توصیفهای جامعهشناسانه است یا در نوع برخورد و مجازات یا عدم آموزشهای لازم به کودکان؟
پورحسین: سازمان بهداشت جهانی در مورد کودک آزاری تعریفی ارایه کرده بر این مبنا که « آسیب یا تهدید جسم و روان یا سعادت و رفاه یا بهزیستی کودک توسط والدین یا افراد که مسئولان وی هستند» کودک آزاری به طور تخصصی «هر گونه آسیب جسمی روانی و سواستفاده جنسی یا بهره کشی و عدم رسیدگی به نیازهای انسانی افراد زیر 18 سال توسط افراد دیگر نامیده میشود، انواع مختلف جسمی، تنبیههای بدنی، عاطفی و بیتوجهی به نیازهای عاطفی، اعمال خشونت خانوادگی و استفاده موادمخدر در حضور کودک و بی توجهی و غفلت از کودک و عدم تعبیه مسکن و بهداشت و مراقبت طبی و آموزشی است.» کودکآزاری انواع متعددی دارد که نوعی کودکآزاری جنسی است؛ هر گونه آزار جنسی و درگیر کردن کودک به فعالیتی که سبب ارضا فرد بزرگسال میشود و میل جنسی کودک را تحریک میکند مانند لمس کردن، بوسیدن و غیره کودک آزاری است، بر اساس پژوهشهای پژوهشگران اولین علت خانوادگی است، در خانوادهایی که خانواده ها مهارت پایینی دارند و سابقه بازداشت کیفری و محکومیت و بیماریهای روانی و طلاق دارند، کودک آزاری اتفاق افتاده است.
|
خرید و فروش، بهرهکشی و هر آزاری علیه کودکان ممنوع است
علل فرهنگی، روانی و کودکان غیرطبیعی به لحاظ ویژگیهای جسمی و رهایی کودکان از دیگر عوامل است، سازمان بهداشت جهانی به این موارد اشاره کرده است، ما نیز قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب سال 81 داریم که در آن آمده است که افراد زیر 18 سال مورد نظر و حمایت این قانون قرار میگیرند، در ماده 2 این قانون آمده هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب وارد شدن صدمه جسمی و روانی و اخلاقی به کودک شود، ممنوع است. در ماده 3 هر نوع خرید و فروش و بهره کشی و به کارگیری کودکان به منظور ارتکا به امور خلاف چون قاچاق غیر قانونی دانسته اما مجازات خفیفی در این قانون نسبت به قوانین سایر کشورهای دنیا در نظر گرفته است.
کودکآزاری در کشور ما جرم عمومی تلقی میشود
کودک آزاری تا سال 81 نوعی جرم خصوصی بود که از سال 81 جرم عمومی تلقی شده، بنابراین نیاز به شاکی خصوصی نیست، در ماده 6 این قانون سرپرستان مکلف به رعایت قوانین شدند، در هر حال خانواده از این جهت که اولین کانون زندگی کودک است، باید مراقب بوده چراکه کودک آیینه تمام نمای پدر و مادر است.
اخذ حضانت کودک از والدین در صورت تنبیه در سوئد
در مقام مقایسه نیز میتوان یادآور شد که رفتارهای اجتماعی با کودکان در کشوری چون سوئد به گونهای است که معلمان مدارس در صورت تبیه و کودک آزاری توسط والدین ورود کرده و برخورد جدی میکنند، آنها معتقدند کودکان به سیستم کشور سوئد تعلق دارد، که دولت برای آنها هزینه میکند، لذا در صورت تکرار تنبیهها، حضانت کودک را از والدین میگیرند، در این چنین کشورها حتی هنگام برخورد با حیوانات برخوردهای جدی میکنند.
تابوی بسیاری از مسائل اجتماعی و فرهنگی باید برداشته شود/ خانواده مهمترین رکن آموزش به کودکان
بخشی از این مسائل ریشه در آسیبهایی چون زمینه اقتصادی، فرهنگی و حقوقی دارد لذا تا زمانی که زمینهها مرتفع نشود، این آسیبها ادامه دارد، در حقیقت خانواده به عنوان مهم ترین رکن باید در گام نخست آموزش های لازم را ببیند ، اما با توجه به بُعد آموزشی کودکان در مدارس لازم است که این ها تقویت و تابوی بسیاری از مسائل برداشته شود، مدرسه به عنوان متولی تربیت نیروی انسانی نقش بسزایی دارد.
در حوزه قانونگذاری نیز باید بر دو بُعد آموزش و مراقبت تاکید شود، مراقبت از کودکان در معرض آسیب و تعیین متولیان و تخصیص منابع به این نهادها و مبارزه بین بخشی با آسیبها ضروری است، در واقع اهمیت توجه به آسیبهای اجتماعی تا جایی پیش رفته که مقام معظم رهبری در جلسات متعدد بدان اشاره کردند.
-برداشتن تابوی مسائل فرهنگی و اجتماعی ضروری است؟ اتفاقاتی چون تعرض و قتل ستایش و آتنا نشات گرفته از ایرادات قانونی یا فرهنگی یا آموزشی است؟
ابهری: پیشنهاد دادیم قبل از آموزش و مهارتهای زندگی کسی ازدواج نکند، این در راستای فرهنگ سازی جامعه است، متاسفانه افراد بدون آموزش مهارت ازدواج و روابط زناشویی ازدواج کرده و پیش از آنکه به بلوغ والده برسند، اقدام به فرزند اوری میکنند لذا مشکلاتی چون آتنا پیش میآید. مدارس و آموزش و پرورش در کنار خانواده نقش مکمل باید داشته باشند، والدین خود نمیدانند به کودکان خود چگونه نقاط حساس بدن را آموزش دهند، متاسفانه برخی مادرها با پوشاندن لباس عریان به کودک به این مسائل توجه نمیکنند در حالی که کودکان امروز فرزندان دوران اینترنت و بازی های یارانه ای بوده و مطابق با این مسائل باید با آنها برخورد شود.
کودکآزاری ماحصل عدم نظارت والدین و ضعف آموزشهای جنسی به کودکان/ اکثر آزارهای جنسی مربوط به محارم است/ مهارت فرزندآوری اجباری شود
والیدن ابتدا باید یاد بگیرند چطور با کودکان رفتار کنند و تابوها را بردارند یعنی به کودکان نقاط حساس را بشناسند و نظارت بر رفتار بچه داشته و آنها را رها نکنند، متاسفانه بسیاری از دوجنسیتیها نتیجه عدم نظارت والدین به روابط دوستانشون هستند، عدم نظارت والدین و ضعف پایه آموزش جنسی والدین و عدم انتقال به کودکان از علل کودک آزاری است.
متاسفانه بسیاری از آزارهای جنسی مربوط به محارم است، بیمارانی به ما مراجعه میکنند که پدر با دختر خود یا مادر و پسر یا خواهر و برادر رابطه جنسی دارند، متاسفانه عدم مدیریت غرایض جنسی جامعه علت اصلی است و ارتباطی با تصویب یا عدم تصویب قوانین ندارد، از این رو نظام باید برنامهریزی کرده و مهارت فرزندآوری را اجباری و انتقال آنها به کودکان آموزش داده شود.
|
بر اساس آخرین پژوهشهای انجام گرفته توسط پروفسور کیندل رفتارشناس و استاد یکی از دانشگاه انگلستان اعلام کرده بر اساس آخرین پژوهشهای انجام گرفته، چشم نوزاد در حکم دوربین فیلمبرداری عمل میکند، این همان چیزی است که حضرت رسول در سخنان خود فرمودند و تاکید کردند که در صورت وجود نوزادی در خانه پدر و مادر برای اعمال جنسی پارچهای بر روی صورت بچه بکشند. در واقع اسلام از سالها پیش این موارد را پیشبینی کرده است. بنابراین والدین به روابط کودکان باید نظارت جدی داشته هرچند صدا و سیما نیز نقش بسیار اساسی دارد.
-تکلیف والدین کودک آزار از منظر قانونگذاری چیست؟
کمالیپور: قوانین در جوامع مختلف تابع فرهنگها و اعتقادات همان جوامع هستند، ممکن است برخی موارد در جوامع جرم تلقی شده کما اینکه در سایر جوامع عنوان مجرمانه نباشد، از این رو با فرهنگ سازی در جامعه منطبق با اعتقادات و شرایط جامعه لازم است تا بر این مبنا تصمیم گیری شود. تفاوت در رفتار با حیوان بین کشور ما و سایر کشورها امری مشهود برای این موضوع است بنابراین زیربنای فرهنگی جامعه باید تعبیه شود.
اعمال مجازات برای والدین کودک آزار برای اولین بار در لایحه حمایت از اطفال
در گذشته در قوانین آمده بود که والدین اجازه تنبیه بدنی متعارف کودکان خود را دارند اما در لایحه حمایت از اطفال و کودکان برای اولین بار مجازاتی برای والدین کودک آزار پیش بینی شده، والدین در کنار سایر اشخاص قرار گرفتند، همچنین در این لایحه آمده اگر اقدامات والدین ناشی از دلسوزی و غیره بوده به تشخیص قاضی شامل تخفیف خواهند شد، تا والدین به خرید و فروش روی نیاورند یا از آنها برای کار در خیابان یا قاچاق سواستفاده نکنند.
فراخور اعتقادات، لایحه مذکور میتواند به نحوی تنظیم شود که ضمن هم پوشانی به رفع دغدغده در حوزههای قانونی بپردازد.
-حمایت از خانواده آتنا و قاتل آتنا در شرایط فعلی به چه صورت باید باشد؟
پورحسین: خانواده آتنا آسیب جدی روانی دیدهاند، هرچند به دلیل هم دردیهای مردمی مورد توجه واقع شدند اما حمایت روانی و حتی اقتصادی از این خانواده ضروری است.
این اتفاق رسوایی بزرگ برای خانواده قاتل بوده، از این رو از همه نهادها چون مجلس، قوه قضاییه و دولت تقاضا داریم به دنبال کاهش این آسیب ها باشند، به همین جهت در کمیسیون اجتماعی مجلس، علل و عوامل و راهکارهای پیشگیری این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.
موضوع آسیبهای کودکان و کودک آزاری اخیر در کمیسیونهای متعدد مجلس مورد توجه قرار گرفته به نوعی که کمیسیون اجتماعی در حال ارایه گزارش این آسیبها به هیات رئیسه مجلس جهت ارایه به مقام معظم رهبری است، لایحه حمایت از اطفال و کودکان هم در کمیسیون قضایی و حقوقی در حال بررسی و تصویب است، بنابراین این موضوع همچنان مورد نظر و پیگیری ما خواهد بود.خانه ملت